Je bent hier:

Bijsluiters
Exforge 5 mg - 160 mg

Exforge 5 mg - 160 mg

Lees de ervaringen met Exforge 5 mg - 160 mg

Deel jouw ervaring met dit medicijn

BIJLAGE I

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

Elke filmomhulde tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Elke filmomhulde tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Elke filmomhulde tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

FARMACEUTISCHE VORM

Filmomhulde tablet

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

Donker gele, ronde filmomhulde tablet met schuin aflopende randen, bedrukt met “NVR” op de ene

zijde en “NV” op de andere zijde. Diameter: ongeveer 8,20 mm.

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Donker gele, ovale filmomhulde tablet, bedrukt met “NVR” op de ene zijde en “ECE” op de andere

zijde. Grootte: ongeveer 14,2 mm (lengte) x 5,7 mm (breedte).

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Licht gele, ovale filmomhulde tablet, bedrukt met “NVR” op de ene zijde en “UIC” op de andere

zijde. Grootte: ongeveer 14,2 mm (lengte) x 5,7 mm (breedte).

4.1

KLINISCHE GEGEVENS

Therapeutische indicaties

Behandeling van essentiële hypertensie.

Exforge is geïndiceerd bij volwassenen bij wie de bloeddruk niet voldoende onder controle wordt

gebracht door amlodipine of valsartan monotherapie.

4.2

Dosering en wijze van toediening

Dosering

De aanbevolen dosis van Exforge is één tablet per dag.

Exforge 5 mg/80 mg kan toegediend worden bij patiënten bij wie de bloeddruk niet voldoende onder

controle wordt gebracht met amlodipine 5 mg of valsartan 80 mg alleen.

Exforge 5 mg/160 mg kan toegediend worden bij patiënten bij wie de bloeddruk niet voldoende onder

controle wordt gebracht met amlodipine 5 mg of valsartan 160 mg alleen.

Exforge 10 mg/160 mg kan worden toegediend bij patiënten bij wie de bloeddruk niet voldoende

onder controle wordt gebracht met amlodipine 10 mg of valsartan 160 mg alleen of met Exforge

5 mg/160 mg.

Exforge kan met of zonder voedsel worden ingenomen.

Individuele dosistitratie met de componenten (b.v. amlodipine en valsartan) wordt aanbevolen voordat

wordt overgeschakeld op de vaste dosiscombinatie. Wanneer het klinisch verantwoord is, mag directe

verandering van monotherapie naar vaste dosiscombinatie worden overwogen.

Voor het gemak kunnen patiënten die valsartan en amlodipine krijgen in afzonderlijke

tabletten/capsules, overgezet worden op Exforge dat dezelfde dosiscomponenten bevat.

Nierinsufficiëntie

Er zijn geen klinische gegevens beschikbaar met betrekking tot patiënten met ernstige

nierinsufficiëntie. Een aanpassing van de dosis is niet vereist voor patiënten met een lichte tot matige

nierinsufficiëntie. Controle van kaliumspiegels en creatinine wordt aangeraden bij matige

nierinsufficiëntie.

Leverinsufficiëntie

Exforge is gecontra-indiceerd bij patiënten met ernstig leverfalen (zie rubriek 4.3).

Voorzichtigheid moet in acht genomen worden wanneer Exforge aan patiënten met leverinsufficiëntie

of met obstructieve galaandoeningen wordt toegediend (zie rubriek 4.4). Bij patiënten met lichte tot

matige leverinsufficiëntie zonder cholestasis is de maximum aanbevolen dosis 80 mg valsartan. Er is

geen doseringsaanbeveling voor amlodipine vastgesteld voor patiënten met een lichte tot matige

leverinsufficiëntie. Bij overzetten van daarvoor in aanmerking komende hypertensieve patiënten (zie

rubriek 4.1) met leverinsufficiëntie op amlodipine of Exforge, moet de laagste beschikbare dosis van

respectievelijk amlodipine (als monotherapie) of van de amlodipinecomponent worden gebruikt.

Ouderen (65 jaar of ouder)

Bij oudere patiënten is voorzichtigheid vereist bij het verhogen van de dosis. Bij overzetten van

daarvoor in aanmerking komende oudere hypertensieve patiënten (zie rubriek 4.1) op amlodipine of

Exforge, moet de laagste beschikbare dosis van respectievelijk amlodipine (als monotherapie) of van

de amlodipinecomponent worden gebruikt.

Pediatrische patiënten

De veiligheid en werkzaamheid van Exforge bij kinderen jonger dan 18 jaar zijn nog niet vastgesteld.

Er zijn geen gegevens beschikbaar.

Wijze van toediening

Oraal gebruik

Het wordt aanbevolen om Exforge met een beetje water in te nemen.

4.3



4.4

Contra-indicaties

Overgevoeligheid voor de werkzame stoffen, voor dihydropyridinederivaten of voor een van de

in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.

Ernstige leverinsufficiëntie, levercirrose of cholestase.

Het gelijktijdig gebruik van Exforge met aliskiren-bevattende producten is gecontra-indiceerd

bij patiënten met diabetes mellitus of nierinsufficiëntie (GFR <60 ml/min/1,73m

) (zie

rubrieken 4.5 en 5.1).

Tweede en derde trimester van de zwangerschap (zie rubrieken 4.4 en 4.6).

Ernstige hypotensie.

Shock (inclusief cardiogene shock).

Obstructie van het uitstroomkanaal van het linker ventrikel (bijv. obstructieve hypertrofische

cardiomyopathie en ernstige aortastenose).

Hemodynamisch instabiel hartfalen na een acuut myocardinfarct.

Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik

De veiligheid en werkzaamheid van amlodipine bij hypertensieve crisis zijn niet vastgesteld.

Zwangerschap

Tijdens de zwangerschap mag niet worden begonnen met het gebruik van angiotensine II-

receptorantagonisten (AIIRA). Behalve wanneer continue behandeling met AIIRA noodzakelijk

geacht wordt, moeten patiënten die een zwangerschap plannen worden overgezet op een alternatieve

antihypertensieve behandeling waarvan de veiligheid bij gebruik tijdens de zwangerschap bewezen is.

Wanneer zwangerschap wordt vastgesteld, moet de behandeling met AIIRA onmiddellijk worden

gestopt, en indien nodig moet een alternatieve behandeling worden gestart (zie rubrieken 4.3 en 4.6).

Patiënten met natrium- en/of volumedepletie

Uitgesproken hypotensie werd waargenomen bij 0,4% van de patiënten met ongecompliceerde

hypertensie die behandeld werden met Exforge in placebogecontroleerde onderzoeken. Bij patiënten

met een geactiveerd renine-angiotensinesysteem (zoals patiënten met volume- en/of zoutdepletie die

hoge doses diuretica krijgen) die angiotensine receptorblokkers krijgen, kan symptomatische

hypotensie optreden.Verbetering van deze toestand alvorens Exforge toe te dienen of nauwkeurig

medisch toezicht bij het starten van de behandeling zijn aanbevolen.

Als hypotensie optreedt met Exforge moet de patiënt in een achteroverliggende positie worden

geplaatst, en indien nodig, een intraveneuze infusie met een normale zoutoplossing worden

toegediend. De behandeling kan worden vervolgd wanneer de bloeddruk stabiel geworden is.

Hyperkaliëmie

Gelijktijdig gebruik van kaliumsupplementen, kaliumsparende diuretica, zoutvervangende middelen

die kalium bevatten of andere geneesmiddelen die het kaliumgehalte verhogen (heparine, etc.) moet

voorzichtig worden uitgevoerd en met frequente controle van de kaliumspiegels.

Nierarteriestenose

Exforge moet met voorzichtigheid worden gebruikt om hypertensie te behandelen bij patiënten met

een unilaterale of bilaterale nierarteriestenose of een stenose bij een afzonderlijke nier omdat ureum in

het bloed en serum creatinine kunnen toenemen bij deze patiënten.

Niertransplantatie

Tot op heden is er geen ervaring met het veilige gebruik van Exforge bij patiënten die recent een

niertransplantatie ondergingen.

Leverinsufficiëntie

Valsartan wordt vooral onveranderd via de gal uitgescheiden. De halfwaardetijd van amlodipine is

verlengd en de AUC-waarden zijn hoger bij patiënten met een verminderde leverfunctie; er is geen

doseringsaanbeveling vastgesteld. Uiterste voorzichtigheid moet in acht genomen worden wanneer

Exforge wordt toegediend aan patiënten met lichte tot matige leverinsufficiëntie of met obstructieve

aandoeningen van de galwegen.

Bij patiënten met lichte tot matige leverinsufficiëntie zonder cholestasis is de maximum aanbevolen

dosis 80 mg valsartan.

Nierinsufficiëntie

Dosisaanpassing van Exforge is niet vereist voor patiënten met lichte tot matige nierinsufficiëntie

(GFR >30 ml/min/1,73m

). Controle van de kaliumspiegels en creatinine wordt aangeraden bij milde

nierinsufficiëntie.

Primair hyperaldosteronisme

Patiënten met primair hyperaldosteronisme mogen niet worden behandeld met de angiotensine II-

antagonist valsartan omdat hun renine-angiotensinesysteem is aangetast door de onderliggende ziekte.

Angio-oedeem

Angio-oedeem, inclusief zwelling van de larynx en glottis, die obstructie van de luchtweg en/of

zwelling van het gelaat, de lippen, farynx en/of tong veroorzaakt, werd gemeld bij patiënten die met

valsartan werden behandeld. Sommige van deze patiënten vertoonden voorafgaand angio-oedeem bij

gebruik van andere geneesmiddelen, inclusief ACE-remmers. Exforge moet daarom onmiddellijk

worden gestopt bij patiënten die angio-oedeem ontwikkelen en mag niet opnieuw worden toegediend.

Hartfalen/post-myocardinfarct

Als gevolg van de remming van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem, kunnen veranderingen in

de nierfunctie worden verwacht bij gevoelige personen. Bij patiënten met ernstig hartfalen bij wie de

nierfunctie kan afhangen van de activiteit van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem, werd de

behandeling met ACE-remmers en angiotensine receptorantagonisten verbonden met oligurie en/of

progressieve azotaemia en (zelden) acuut nierfalen en/of overlijden. Vergelijkbare resultaten zijn

gemeld met valsartan. De evaluatie van patiënten met hartfalen of post-myocardinfarct moet altijd een

bepaling van de nierfunctie omvatten.

In een langetermijn, placebogecontroleerd onderzoek (PRAISE-2) met amlodipine bij patiënten met

NYHA (New York Heart Association Classification) III en IV hartfalen van niet-ischemische

oorsprong, werd amlodipine geassocieerd met meer meldingen van longoedeem ondanks dat er geen

significant verschil was in de incidentie van verslechtering van hartfalen in vergelijking met placebo.

Calciumkanaalblokkers, inclusief amlodipine, dienen met voorzichtigheid gebruikt te worden bij

patiënten met congestief hartfalen vanwege een verhoogd risico op toekomstige cardiovasculaire

events en sterfte.

Stenose van de aorta en de mitralisklep

Zoals met alle andere vasodilatoren is speciale voorzichtigheid geboden bij patiënten die lijden aan

stenose van de mitralisklep of significante niet ernstige stenose van de aorta.

Dubbele blokkade van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS)

Er is bewijs dat bij gelijktijdig gebruik van ACE-remmers, ARB’s of aliskiren het risico op

hypotensie, hyperkaliëmie en een verminderde nierfunctie (inclusief acuut nierfalen) toeneemt.

Dubbele blokkade van RAAS door het gecombineerde gebruik van ACE-remmers, ARB’s of aliskiren

wordt daarom niet aanbevolen (zie rubrieken 4.5 en 5.1).

Als behandeling met dubbele blokkade absoluut noodzakelijk wordt geacht, mag dit alleen onder

supervisie van een specialist plaatsvinden en moeten de nierfunctie, elektrolyten en bloeddruk

regelmatig worden gecontroleerd. ACE-remmers en ARB’s dienen niet gelijktijdig te worden

ingenomen door patiënten met diabetische nefropathie.

Exforge is niet bestudeerd bij een andere patiëntenpopulatie dan met hypertensie.

4.5

Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie

Interacties die vaak in combinatie voorkomen

Er werden geen geneesmidddeleninteractiestudies uitgevoerd met Exforge en andere geneesmiddelen.

In acht te nemen bij gelijktijdig gebruik

Andere antihypertensieve middelen

Vaak gebruikte antihypertensieve middelen (bv. alfablokkers, diuretica) en andere geneesmiddelen die

hypotensieve bijwerkingen kunnen veroorzaken (bv. tricyclische antidepressiva, alfablokkers voor de

behandeling van goedaardige prostaathyperplasie) kunnen het antihypertensieve effect van de

combinatie verhogen.

Interacties met amlodipine

Gelijktijdig gebruik wordt niet aanbevolen

Pompelmoes/grapefruit of pompelmoessap/grapefruitsap

Toediening van amlodipine met pompelmoes/grapefruit of pompelmoessap/grapefruitsap wordt niet

aanbevolen omdat de biologische beschikbaarheid kan worden verhoogd bij bepaalde patiënten, met

als resultaat toegenomen bloeddrukverlagende effecten.

Voorzichtigheid is vereist bij gelijktijdig gebruik

CYP3A4 inhibitoren

Bij gelijktijdig gebruik van amlodipine met krachtige of matige CYP3A4-remmers (proteaseremmers,

azoolantimycotica, macroliden zoals erytromycine of claritromycine, verapamil of diltiazem) kan de

blootstelling aan amlodipine significant verhogen. De klinische vertaling van deze farmacokinetische

fluctuaties kan sterker zijn bij ouderen. Klinische bewaking en dosisaanpassing kunnen dus nodig zijn.

CYP3A4 inductoren (anticonvulsiemiddelen [b.v. carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne,

fosfenytoïne, primidon], rifampicine, Hypericum perforatum)

Bij gelijktijdige toediening van bekende inductoren van CYP3A4 kan de plasmaconcentratie van

amlodipine variëren. Daarom dient de bloeddruk te worden gecontroleerd en moet een

dosisaanpassing worden overwogen zowel tijdens als na gelijktijdig gebruik van medicatie, in het

bijzonder met sterke CYP3A4-inductoren (bijv. rifampicine, hypericum perforatum).

Simvastatine

Gelijktijdige toediening van meerdere doses van 10 mg amlodipine met 80 mg simvastatine

veroorzaakte een toename van blootstelling aan simvastatine met 77% in vergelijking met alleen

simvastatine. Het wordt aanbevolen om de dosis van simvastatine te beperken tot 20 mg per dag bij

patiënten die amlodipine nemen.

Dantroleen (infuus)

Bij dieren worden letaal ventrikelfibrilleren en cardiovasculaire collaps waargenomen samen met

hyperkaliëmie na toediening van verapamil en intraveneus dantroleen. Gezien het risico van

hyperkaliëmie wordt aanbevolen om de gelijktijdige toediening van calciumkanaalblokkers zoals

amlodipine te vermijden bij patiënten die vatbaar zijn voor maligne hyperthermie en bij de

behandeling van maligne hyperthermie.

In acht te nemen bij gelijktijdig gebruik

Andere

Bij klinische interactiestudies bleek amlodipine geen invloed te hebben op de farmacokinetiek van

atorvastatine, digoxine, warfarine of ciclosporine.

Interacties met valsartan

Gelijktijdig gebruik is niet aanbevolen

Lithium

Omkeerbare stijgingen in de serum lithiumspiegels en toxiciteit werden gemeld tijdens gelijktijdig

gebruik van lithium met ACE-remmers of angiotensine II-receptorantagonisten, inclusief valsartan.

Daarom is nauwlettende controle van de lithiumspiegel in het serum aanbevolen tijdens gelijktijdig

gebruik. Als een diureticum ook wordt gebruikt, kan het risico op lithiumtoxiciteit vermoedelijk

verder worden verhoogd met Exforge.

Kaliumsparende diuretica, kaliumsupplementen, zoutvervangers die kalium bevatten en andere stoffen

die de kaliumspiegel kunnen verhogen

Als een geneesmiddel dat de kaliumspiegels beïnvloedt, wordt voorgeschreven in combinatie met

valsartan, wordt controle van de kaliumplasmaspiegels aangeraden.

Voorzichtigheid is vereist bij gelijktijdig gebruik

Niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAIDs), met inbegrip van selectieve COX-2

remmers, acetylsalicylzuur (>3 g/dag), en niet-selectieve NSAIDs

Wanneer angiotensine II-antagonisten gelijktijdig met NSAIDs worden toegediend, kan een

verzwakking van het antihypertensieve effect optreden. Bovendien kan het gelijktijdig gebruik van

angiotensine II-antagonisten en NSAIDs leiden tot een verhoogd risico of verslechtering van de

nierfunctie en een stijging van de kaliumspiegel. Daarom wordt controle van de nierfunctie aan het

begin van de behandeling aanbevolen, evenals voldoende hydratatie van de patiënt.

Uptaketransportremmers (rifampicine, ciclosporine) of effluxtransportremmers (ritonavir)

De resultaten van een

in-vitrostudie

met menselijk leverweefsel duiden erop dat valsartan een

substraat is van de hepatische uptaketransporter OATP1B1 en van de hepatische effluxtransporter

MRP2. Gelijktijdige toediening van uptaketransportremmers (rifampicine, ciclosporine) of

effluxtransportremmers (ritonavir) kan de systemische blootstelling aan valsartan verhogen.

Dubbele blokkade van het RAAS met ARB’s, ACE-remmers of aliskiren

De gegevens uit klinische studies laten zien dat dubbele blokkade van het RAAS bij het

gecombineerde gebruik van ACE-remmers, ARB’s en aliskiren in verband wordt gebracht met een

hogere frequentie van bijwerkingen zoals hypotensie, hyperkaliëmie en een verminderde nierfunctie

(inclusief acuut nierfalen) in vergelijking met het gebruik van een enkel geneesmiddel dat op het

RAAS werkt (zie rubrieken 4.3, 4.4 en 5.1).

Andere

Tijdens monotherapie met valsartan werden geen interacties van klinische significantie waargenomen

met de volgende stoffen: cimetidine, warfarine, furosemide, digoxine, atenolol, indometacine,

hydrochloorthiazide, amlodipine, glibenclamide.

4.6

Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

Zwangerschap

Amlodipine

De veiligheid van amlodipine tijdens de zwangerschap bij de mens is niet vastgesteld. In

dieronderzoek werd bij hoge doses reproductietoxiciteit waargenomen (zie rubriek 5.3). Gebruik

tijdens de zwangerschap wordt alleen aanbevolen wanneer er geen veiliger alternatief beschikbaar is

en wanneer de aandoening zelf een groter risico voor moeder en kind vormt.

Valsartan

Het gebruik van angiotensine II-receptorantagonisten (AIIRA) wordt niet aanbevolen tijdens het eerste

trimester van de zwangerschap (zie rubriek 4.4). Het gebruik van AIIRA is gecontra-indiceerd tijdens

het tweede en derde trimester van de zwangerschap (zie rubrieken 4.3 en 4.4).

Er kunnen geen conclusies getrokken worden uit epidemiologische gegevens met betrekking tot het

risico op teratogeniciteit na blootstelling aan ACE-remmers tijdens het eerste trimester van de

zwangerschap. Een kleine toename van het risico kan echter niet worden uitgesloten. Hoewel er geen

gecontroleerde epidemiologische data zijn over het risico met angiotensine II-receptorantagonisten

(AIIRA), kan een vergelijkbaar risico bestaan met deze klasse geneesmiddelen. Behalve wanneer een

continue AIIRA-behandeling noodzakelijk is, moeten patiënten die een zwangerschap plannen,

worden overgezet op een alternatieve antihypertensieve behandeling waarvan de veiligheid bij gebruik

tijdens de zwangerschap is bewezen. Wanneer zwangerschap wordt vastgesteld, moet de behandeling

met AIIRA onmiddellijk worden gestopt, en indien nodig moet een alternatieve behandeling worden

gestart.

Het is bekend dat blootstelling aan een behandeling met AIIRA gedurende het tweede en derde

trimester humane foetotoxiciteit (verminderde renale functie, oligohydramnie, vertraging in de

botvorming van de schedel) en neonatale toxiciteit (nierinsufficiëntie, hypotensie, hyperkaliëmie)

veroorzaakt (zie rubriek 5.3).

Indien blootstelling aan AIIRA heeft plaatsgevonden vanaf het tweede trimester van de zwangerschap,

wordt controle van de renale functie en de schedel door middel van echografie aangeraden.

Zuigelingen waarvan de moeders AIIRA hebben gebruikt, moeten nauwkeurig worden gecontroleerd

op hypotensie (zie rubrieken 4.3 en 4.4).

Borstvoeding

Amlodipine wordt uitgescheiden in moedermelk. Het percentage van de maternale dosis dat wordt

ontvangen door de zuigeling werd geschat met een interkwartielafstand van 3 - 7%, met een maximum

van 15%. Niet bekend is welk effect amlodipine op zuigelingen heeft. Er zijn geen toereikende

gegevens beschikbaar over het gebruik van Exforge tijdens het geven van borstvoeding, daarom wordt

Exforge niet aanbevolen en zijn alternatieve behandelingen met een beter bewezen veiligheidsprofiel

te verkiezen, vooral bij het geven van borstvoeding aan een pasgeboren of een te vroeg geboren

zuigeling.

Vruchtbaarheid

Er zijn geen klinische onderzoeken over vruchtbaarheid met Exforge.

Valsartan

Valsartan vertoonde geen negatieve effecten op de reproductiviteit van mannetjes- en vrouwtjesratten

bij orale doses van maximaal 200 mg/kg/dag. Deze dosis is zesmaal de maximaal aanbevolen dosis

voor mensen, omgerekend naar mg/m

(bij de berekening wordt uitgegaan van een orale dosis van

320 mg/dag en een patiënt van 60 kg).

Amlodipine

Bij een aantal patiënten die behandeld werden met calciumkanaalblokkers zijn reversibele

biochemische veranderingen in de kopjes van spermatozoa gerapporteerd. Er zijn onvoldoende

klinische gegevens over het mogelijke effect van amlodipine op de vruchtbaarheid. In één onderzoek

bij ratten werden nadelige effecten op de vruchtbaarheid bij mannetjes gevonden (zie rubriek 5.3).

4.7

Beïnvloeding van de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen

Patiënten die Exforge innemen en die een voertuig besturen of een machine bedienen, dienen er

rekening mee te houden dat duizeligheid en vermoeidheid af en toe kunnen optreden.

Amlodipine kan de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen licht tot matig

beïnvloeden. Als patiënten die amlodipine gebruiken last hebben van duizeligheid, hoofdpijn,

vermoeidheid of misselijkheid, kan het reactievermogen verminderd zijn.

4.8

Bijwerkingen

Samenvatting van het veiligheidsprofiel

De veiligheid van Exforge is beoordeeld in vijf gecontroleerde klinische onderzoeken met

5.175 patiënten, 2.613 van hen kregen valsartan in combinatie met amlodipine. De volgende

bijwerkingen kwamen het meest frequent voor, of waren het meest significant of ernstig:

nasofaryngitis, influenza, overgevoeligheid, hoofdpijn, syncope, orthostatische hypotensie, oedeem,

pitting-oedeem, oedeem in het gezicht, perifeer oedeem, vermoeidheid, blozen, asthenie en opvliegers.

Tabel met bijwerkingen

De bijwerkingen zijn gerangschikt naar frequentiegroep met gebruikmaking van de volgende

conventie: zeer vaak (≥1/10); vaak (≥1/100, <1/10); soms (≥1/1.000, <1/100); zelden (≥1/10.000,

<1/1.000); zeer zelden (<1/10.000), niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet worden

bepaald).

MedDRA

Systeem/orgaan

klasse

Infecties en

parasitaire

aandoeningen

Bloed-en

lymfestelselaan-

doeningen

Bijwerkingen

Exforge

Nasofaryngitis

Griepachtige toestand

Hemoglobine en hematocriet

verlaagd

Leukopenie

Neutropenie

Trombocytopenie, soms met

purpura

Overgevoeligheid

Anorexie

Hypercalciëmie

Hyperglykemie

Hyperlipidemie

Hyperurikemie

Hypokaliëmie

Hyponatriëmie

Depressie

Angst

Insomnia/slaapstoornissen

Veranderingen van

stemming

Verwardheid

Afwijkende coördinatie

Duizeligheid

Posturale duizeligheid

Smaakstoornissen

Extrapyramidaal syndroom

Hoofdpijn

Hypertonie

Paresthesie

Perifere neuropathie,

neuropathie

Slaperigheid

Syncope

Tremor

Hypo-esthesie

Visusstoornis

Visusverslechtering

Tinnitus

Vertigo

Vaak

Zelden

Soms

Vaak

Soms

Zelden

Soms

Vaak

Soms

Zelden

Soms

Zelden

Soms

Frequentie

Amlodipine

Zeer zelden

Soms

Zelden

Vaak

Soms

Niet bekend

Vaak

Zeer zelden

Soms

Zeer zelden

Vaak

Soms

Valsartan

Niet bekend

Soms

Immuunsysteem-

aandoeningen

Voedings- en

stofwisselings-

stoornissen

Psychische

stoornissen

Zenuwstelsel-

aandoeningen

Oog-

aandoeningen

Evenwichts-

orgaan- en

ooraandoeningen

Hart-

aandoeningen

Bloedvat-

aandoeningen

Ademhalings-

stelsel-, borstkas-

en mediastinum-

aandoeningen

Maagdarmstel-

selaandoeningen

Lever- en

galaandoeningen

Huid- en

onderhuid-

aandoeningen

Palpitaties

Syncope

Tachycardie

Aritmieën (waaronder

bradycardie, ventriculaire

tachycardie en

atriumfibrilleren)

Myocardinfarct

Flushing

Hypotensie

Orthostatische hypotensie

Vasculitis

Hoest

Dyspneu

Faryngolaryngeale pijn

Rhinitis

Abdominaal ongemak, pijn

in de bovenbuik

Gewijzigde stoelgang

Constipatie

Diarree

Droge mond

Dyspepsie

Gastritis

Gingivale hyperplasie

Nausea

Pancreatitis

Braken

Leverfunctietest afwijkend,

waaronder verhoging van

bilirubine in het bloed

Hepatitis

Intrahepatische cholestase,

geelzucht

Alopecia

Angio-oedeem

Bulleuze dermatitis

Erythema

Erythema multiforme

Exantheem

Hyperhidrose

Fotosensitiviteitsreactie

Pruritus

Purpura

Rash

Verkleuring van de huid

Urticaria en andere vormen

van huiduitslag

Afschilferende dermatitis

Stevens-Johnson syndroom

Quincke-oedeem

Toxische epidermale

necrolyse

Soms

Zelden

Soms

Vaak

Zeer zelden

Zelden

Soms

Zeer zelden

Vaak

Soms

Zeer zelden

Soms

Vaak

Soms

Zeer zelden

Vaak

Zeer zelden

Soms

Zeer

zelden*

Zeer zelden

Soms

Zeer zelden

Soms

Zeer zelden

Niet bekend

Soms

Niet bekend

Soms

Zelden

Soms

Niet bekend

Skeletspierstelsel

- en bindweefsel-

aandoeningen

Nier- en

urineweg-

aandoeningen

Voortplantings-

stelsel- en borst-

aandoeningen

Algemene

aandoeningen en

toedieningsplaats

stoornissen

Onderzoeken

Artralgie

Rugpijn

Gewrichtszwelling

Spierspasme

Myalgie

Enkelzwelling

Zich zwaar voelen

Creatinine in het bloed

verhoogd

Mictiestoornis

Nycturie

Pollakisurie

Polyurie

Nierfalen en verminderde

nierfunctie

Impotentie

Erectiele disfunctie

Gynecomastie

Asthenie

Ongemak, malaise

Vermoeidheid

Oedeem in het gezicht

Flushing, opvlieger

Noncardiale pijn op de borst

Oedeem

Perifeer oedeem

Pijn

Pitting-oedeem

Kalium in het bloed

verhoogd

Gewichtstoename

Gewichtsverlies

Soms

Zelden

Vaak

Soms

Vaak

Soms

Vaak

Soms

Vaak

Soms

Niet bekend

Soms

Niet bekend

Meestal samenhangend met cholestase

Aanvullende informatie over de combinatie

Perifeer oedeem, een bekende bijwerking van amlodipine, werd in het algemeen waargenomen met

een lagere frequentie bij patiënten die de combinatie amlodipine/valsartan kregen dan bij hen die

amlodipine alleen kregen. In dubbelblinde, gecontroleerde onderzoeken was de incidentie van perifeer

oedeem naar dosering als volgt:

% patiënten met perifeer

oedeem

2,5

Valsartan (mg)

3,0

8,0

3,1

10,3

5,5

2,3

4,8

nvt

2,4

5,4

2,3

nvt

160

1,6

2,4

2,1

9,0

320

0,9

3,9

2,4

9,5

Amlodipine

(mg)

De gemiddelde incidentie van perifeer oedeem, gelijkwaardig gewogen over alle doseringen, was

5,1% met de valsartan/amlodipine-combinatie.

Aanvullende informatie over de afzonderlijke componenten

Bijwerkingen die voordien werden gemeld met één van de individuele componenten (amlodipine of

valsartan) kunnen eveneens mogelijke bijwerkingen zijn bij gebruik van Exforge, zelfs als ze niet in

klinische onderzoeken of tijdens de post-marketing periode werden waargenomen.

Amlodipine

Vaak

Slaperigheid, duizeligheid, palpitaties, buikpijn, misselijkheid, zwelling van de

enkel.

Slapeloosheid, stemmingswisselingen (waaronder angstgevoelens), depressie,

Soms

tremor, dysgeusie, syncope, hypo-esthesie, visusstoornissen (waaronder diplopie),

tinnitus, hypotensie, dyspneu, rhinitis, braken, dyspepsie, alopecie, purpura,

huidverkleuring, hyperhidrose, pruritus, exantheem, myalgie, spierkrampen, pijn,

urinelozingsaandoening, toegenomen urinelozingsfrequentie, impotentie,

gynaecomastie, pijn op de borst, malaise, gewichtstoename, gewichtsafname.

Zelden

Verwardheid.

Zeer zelden

Leukocytopenie, trombocytopenie, allergische reacties, hyperglykemie,

hypertonie, perifere neuropathie, myocardinfarct, aritmie (waaronder bradycardie,

ventriculaire tachycardie en atriumfibrillatie), vasculitis, pancreatitis, gastritis,

gingiva hyperplasie, hepatitis, geelzucht, leverenzymen verhoogd*, angio-oedeem,

erythema multiforme, urticaria, exfoliatieve dermatitis, Stevens-Johnson

syndroom, Quincke-oedeem, fotosensitiviteit.

Niet bekend

Toxische epidermale necrolyse.

*meestal samenhangend met cholestase

Uitzonderlijke gevallen van extrapiramidaal syndroom zijn gerapporteerd.

Valsartan

Onbekend

Daling van hemoglobine, daling van hematocriet, neutropenie, trombocytopenie,

verhoging van het serumkalium, verhoging van de leverfunctie waarden inclusief

verhoging van het serumbilirubine, nierfalen en -functiestoornis, verhoging van

het serumcreatinine, angio-oedeem, myalgie, vasculitis, overgevoeligheid inclusief

serumziekte.

Melding van vermoedelijke bijwerkingen

Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op

deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden

gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen

te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in

aanhangsel V.

4.9

Overdosering

Symptomen

Er is geen ervaring betreffende overdosering met Exforge. Het hoofdsymptoom van overdosering met

valsartan is mogelijk uitgesproken hypotensie met duizeligheid. Overdosering met amlodipine kan

excessieve perifere vasodilatatie als gevolg hebben en mogelijk reflextachycardie. Uitgesproken en

potentieel verlengde systemische hypotensie tot en met shock met fatale afloop zijn gemeld.

Behandeling

Als de inname recent is, kan inductie van braken of een maagspoeling worden overwogen. Toediening

van geactiveerde kool bij gezonde vrijwilligers onmiddellijk of tot twee uur na inname van amlodipine

heeft een significante daling van de amlodipine-absorptie aangetoond. Klinisch significante hypotensie

als gevolg van een overdosis Exforge vraagt om cardiovasculaire ondersteuning, inclusief herhaalde

controle van de cardiale en respiratoire functie, in een verhoogde positie plaatsen van de extremiteiten

en aandacht voor circulerend vochtvolume en urine-output. Een vasoconstrictor kan nuttig zijn om de

vasculaire tonus en de bloeddruk te herstellen, op voorwaarde dat er geen contra-indicatie is om deze

te gebruiken. Intraveneus calciumgluconaat kan voordelig zijn om het effect van

calciumkanaalblokkering om te keren.

Het is onwaarschijnlijk dat valsartan en amlodipine worden verwijderd door hemodialyse.

5.1

FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN

Farmacodynamische eigenschappen

Farmacotherapeutische categorie: Geneesmiddelen die werken op het renine-angiotensine systeem;

angiotensine II-antagonisten, combinaties; angiotensine II-antagonisten en calciumkanaalblokkers,

ATC-code: C09DB01

Exforge combineert twee bloeddrukverlagende componenten met complementaire mechanismen om

de bloeddruk onder controle te houden bij patiënten met essentiële hypertensie. Amlodipine behoort

tot de geneesmiddelenklasse van de calciumantagonisten en valsartan tot de geneesmiddelenklasse van

de angiotensine II-antagonisten. De combinatie van deze stoffen heeft een additief bloeddrukverlagend

effect, waardoor de bloeddruk sterker wordt verlaagd dan door elke component afzonderlijk.

Amlodipine/Valsartan

Binnen het therapeutisch dosisbereik veroorzaakt de combinatie van amlodipine en valsartan een

dosisgerelateerde additieve verlaging van de bloeddruk. Het bloeddrukverlagende effect van een

enkele dosis van de combinatie hield 24 uur aan.

Placebogecontroleerde studies

In twee placebogecontroleerde onderzoeken kregen meer dan 1.400 hypertensieve patiënten Exforge

eenmaal per dag toegediend. Volwassenen met lichte tot matige ongecompliceerde essentiële

hypertensie (gemiddelde diastolische bloeddruk in zittende houding

95

en <110 mmHg) werden in de

onderzoeken opgenomen. Patiënten met een hoog cardiovasculair risico – hartfalen, type I diabetes en

type II diabetes die onvoldoende onder controle is en een voorgeschiedenis van myocardinfarct of

beroerte in het afgelopen jaar – werden uitgesloten.

Actief-gecontroleerde studies bij patiënten die niet-responders waren voor monotherapie

Een multicenter, gerandomiseerd, dubbelblind, actief-gecontroleerd parallelgroeponderzoek liet een

normalisatie van de bloeddruk (diastolische dalbloeddruk in zittende houding <90 mmHg aan het eind

van het onderzoek) zien bij patiënten bij wie de bloeddruk niet adequaat onder controle was met

160 mg valsartan. Deze normalisatie trad op bij 75% van de patiënten die amlodipine/valsartan

10 mg/160 mg kregen en bij 62% van de patiënten die amlodipine/valsartan 5 mg/160 mg kregen, ten

opzichte van 53% van de patiënten die 160 mg valsartan bleven nemen. De toevoeging van 10 mg en

5 mg amlodipine leidde tot een bijkomende verlaging van de systolische/diastolische bloeddruk met

respectievelijk 6,0/4,8 mmHg en 3,9/2,9 mmHg, ten opzichte van patiënten die uitsluitend 160 mg

valsartan bleven nemen.

Een multicenter, gerandomiseerd, dubbelblind, actief-gecontroleerd parallelgroeponderzoek liet een

normalisatie van de bloeddruk (diastolische dalbloeddruk in zittende houding <90 mmHg aan het eind

van het onderzoek) zien bij patiënten bij wie de bloeddruk niet adequaat onder controle was met

10 mg amlodipine. Deze normalisatie trad op bij 78% van de patiënten die amlodipine/valsartan

10 mg/160 mg kregen, ten opzichte van 67% van de patiënten die 10 mg amlodipine bleven nemen.

De toevoeging van 160 mg valsartan leidde tot een bijkomende verlaging van de

systolische/diastolische bloeddruk met 2,9/2,1 mmHg, ten opzichte van patiënten die uitsluitend 10 mg

amlodipine bleven nemen.

Exforge werd ook bestudeerd in een actief-gecontroleerd onderzoek bij 130 hypertensieve patiënten

met een gemiddelde diastolische bloeddruk in zittende houding ≥110 mmHg en <120 mmHg. In dit

onderzoek (bloeddruk bij baseline 171/113 mmHg) veroorzaakte een behandeling met Exforge

5 mg/160 mg getitreerd naar 10 mg/160 mg een daling van de bloeddruk in zittende houding met

36/29 mmHg, in vergelijking met 32/28 mmHg voor een behandeling met

lisinopril/hydrochloorthiazide 10 mg/12,5 mg getitreerd naar 20 mg/12,5 mg.

In twee langetermijn follow-up onderzoeken bleef het effect van Exforge meer dan één jaar behouden.

Plotselinge stopzetting van Exforge ging niet gepaard met een snelle stijging van de bloeddruk.

Leeftijd, geslacht, ras of body mass index (≥ 30kg/m

, <30 kg/m

) hadden geen invloed op de respons

op Exforge.

Tot nu toe werd Exforge uitsluitend bij patiënten met hypertensie bestudeerd. Valsartan werd

bestudeerd bij patiënten na een myocardinfarct en bij patiënten met hartfalen. Amlodipine werd

bestudeerd bij patiënten met chronisch stabiele angina, vasospastische angina en angiografisch

gedocumenteerde coronaire vaataandoeningen.

Amlodipine

De component amlodipine van Exforge remt de transmembrane influx van calciumionen in de

hartspier en de gladde spieren van de bloedvaten. Het mechanisme van de bloeddrukverlagende

werking van amlodipine is te verklaren door het direct relaxerend effect op de gladde spieren van de

bloedvaten, wat leidt tot een verlaging van perifere vasculaire weerstand en van de bloeddruk.

Experimentele gegevens wijzen erop dat amlodipine zowel aan dihydropyridinebindingsplaatsen als

aan niet-dihydropyridinebindingsplaatsen bindt. De contractie van de hartspier en van de gladde

spieren van de bloedvaten is afhankelijk van de instroom van extracellulaire calciumionen in deze

cellen via specifieke ionenkanalen.

Bij patiënten met hypertensie resulteert de toediening van therapeutische doses amlodipine in

vasodilatatie, wat leidt tot een vermindering van de bloeddruk in liggende en in staande houding. Bij

chronische toediening gaat deze daling van de bloeddruk niet gepaard met een significante

verandering van de hartfrequentie of van de plasmacatecholaminespiegels.

Zowel bij jonge als bij oudere patiënten bestaat er een correlatie tussen de plasmaconcentraties en het

effect.

Bij hypertensiepatiënten met een normale nierfunctie resulteerden therapeutische doses amlodipine in

een verlaging van de renale vasculaire weerstand en een verhoging van de glomerulaire

filtratiesnelheid en van de effectieve renale plasma flow, zonder verandering van de filtratiefractie of

van de proteïnurie.

Zoals bij andere calciumkanaalblokkers hebben hemodynamische metingen van de hartfunctie in

rusttoestand en tijdens inspanningen (of pacing) bij patiënten met een normale ventrikelfunctie die met

amlodipine behandeld werden, over het algemeen een kleine toename van de cardiale index

aangetoond, zonder significante beïnvloeding van dP/dt of van de linkerventrikel einddiastolische druk

of volume. In hemodynamische onderzoeken werd amlodipine niet in verband gebracht met een

negatief inotroop effect wanneer een dosis die binnen het therapeutisch dosisbereik ligt aan intacte

dieren en mensen werd toegediend, zelfs niet wanneer amlodipine samen met bètablokkers aan

mensen werd toegediend.

Amlodipine wijzigt de functie van de sinuatriale knoop of de atrioventriculaire geleiding bij intacte

dieren of mensen niet. In klinische onderzoeken waarin amlodipine samen met bètablokkers aan

patiënten met hypertensie of angina pectoris werd toegediend, werden geen ongewenste effecten op de

elektrocardiografische parameters waargenomen.

Gebruik bij patiënten met hypertensie

Er is een gerandomiseerd, dubbelblind onderzoek naar de morbiditeit en mortaliteit uitgevoerd met de

naam “Antihypertensive and Lipid-Lowering treatment to prevent Heart Attack Trial” (ALLHAT) ter

vergelijking van nieuwere therapieën: amlodipine 2,5-10 mg/dag (calciumkanaalblokker) of lisinopril

10-40 mg/dag (ACE-remmer) als eerstelijnsbehandeling, met het thiazidediureticum, chloortalidon

12,5-25 mg/dag, bij lichte tot matige hypertensie.

Er werden in totaal 33.357 hypertensiepatiënten van 55 jaar of ouder gerandomiseerd en deze werden

gedurende gemiddeld 4,9 jaar gevolgd. De patiënten hadden minstens één extra risicofactor voor

coronaire hartziekte, bijvoorbeeld een eerder myocardinfarct of cerebrovasculair accident

(>6 maanden voor opname in het onderzoek) of een geregistreerde andere atherosclerotische

cardiovasculaire aandoening (totaal 51,5%), diabetes type 2 (36,1%), HDL-cholesterolgehalte

<35 mg/dl of <0,906 mmol/l (11,6%), via elektrocardiografie of echocardiografie vastgestelde

linkerventrikelhypertrofie (20,9%) of huidig sigaretten roken (21,9%).

Het primaire eindpunt was een samengesteld eindpunt bestaande uit fatale coronaire hartziekte of niet-

fataal myocardinfarct. Wat betreft het primaire eindpunt bestond er geen significant verschil tussen

behandeling op basis van amlodipine en behandeling op basis van chloortalidon: risk ratio (RR) 0,98,

95% BI (0,90-1,07) p=0,65. Met betrekking tot de secundaire eindpunten was de incidentie van

hartfalen (onderdeel van een samengesteld gecombineerd cardiovasculair eindpunt) bij de

amlodipinegroep significant hoger dan bij de chloortalidongroep (respectievelijk 10,2% versus 7,7%,

RR 1,38, 95% BI [1,25-1,52] p <0,001). Wat betreft mortaliteit ongeacht de oorzaak bestond er echter

geen significant verschil tussen de behandeling op basis van amlodipine en de behandeling op basis

van chloortalidon: RR 0,96, 95% BI (0,89-1,02) p=0,20.

Valsartan

Valsartan is een oraal actieve, krachtige en specifieke angiotensine II-receptorantagonist. Het werkt

selectief in op het AT

receptor subtype, welke verantwoordelijk is voor de bekende werking van

angiotensine II. De verhoogde plasmaspiegels van angiotensine II als gevolg van AT

receptor

blokkade met valsartan kan het niet-geblokkeerde AT

receptor subtype stimuleren, wat het effect van

de AT

receptor lijkt tegen te werken. Valsartan vertoont geen enkele partiële agonistische werking op

de AT

receptor en heeft een veel (ongeveer 20.000 maal) grotere affiniteit voor de AT

receptor dan

voor de AT

receptor.

Valsartan heeft geen remmend effect op ACE, ook bekend als kininase II, dat angiotensine I in

angiotensine II omzet en bradykinine afbreekt. Aangezien angiotensine II-antagonisten geen effect

hebben op ACE en geen potentiëring van bradykinine of “substance P” teweegbrengen, is het

onwaarschijnlijk dat ze hoest veroorzaken. In klinische onderzoeken waarin valsartan vergeleken werd

met een ACE-remmer, was de incidentie van droge hoest significant (p <0,05) kleiner bij patiënten

behandeld met valsartan in vergelijking met degenen behandeld met een ACE-remmer (respectievelijk

2,6% versus 7,9%). In een klinisch onderzoek bij patiënten met een voorgeschiedenis van droge hoest

gedurende een behandeling met een ACE-remmer, vertoonde 19,5% van de proefpersonen die

valsartan kregen en 19,0% van degenen die een thiazidediureticum toegediend kregen een hoest, ten

opzichte van 68,5% van degenen behandeld met een ACE-remmer (p <0,05). Valsartan bindt niet aan

of blokkeert geen andere hormoonreceptoren of ionenkanalen waarvan het belang voor de

cardiovasculaire regulatie bekend is.

Toediening van valsartan aan patiënten met hypertensie resulteert in een verlaging van de bloeddruk

zonder effect op de hartfrequentie.

Na toediening van een enkelvoudige orale dosis, begint bij de meeste patiënten de

bloeddrukverlagende werking binnen 2 uur op te treden en wordt de grootste bloeddrukverlaging

bereikt binnen 4-6 uur. Het bloeddrukverlagend effect houdt meer dan 24 uur na inname aan. Bij

herhaalde toediening wordt de maximale bloeddrukverlaging bij iedere dosis over het algemeen

bereikt binnen 2-4 weken en blijft behouden tijdens langetermijntherapie. Plotselinge stopzetting van

valsartan is niet geassocieerd met een rebound-hypertensie of andere ongewenste klinische voorvallen.

Overige: dubbele blokkade van het renine-angiotensine-aldosteronsysteem (RAAS)

In twee grote, gerandomiseerde, gecontroleerde trials (ONTARGET [ ONgoing Telmisartan Alone

and in combination with Ramipril Global Endpoint Trial] en VA NEPHRON-D [The Veterans Affairs

Nephropathy in Diabetes]) is het gebruik van de combinatie van een ACE-remmer met een ARB

onderzocht.

ONTARGET was een studie bij patiënten met een voorgeschiedenis van cardiovasculair of

cerebrovasculair lijden, of diabetes mellitus type 2 in combinatie met tekenen van eind-orgaanschade.

VA NEPHRON-D was een studie bij patiënten met diabetes mellitus type 2 en diabetische

nefropathie.

In deze studies werd geen relevant positief effect op de nierfunctie en/of cardiovasculaire uitkomsten

en de mortaliteit gevonden, terwijl een verhoogd risico op hyperkaliëmie, acute nierbeschadiging en/of

hypotensie werd gezien in vergelijking met monotherapie. Gezien hun overeenkomstige

farmacodynamische eigenschappen zijn deze uitkomsten ook relevant voor andere ACE-remmers en

ARB’s.

ACE-remmers en ARB’s dienen daarom niet gelijktijdig te worden ingenomen door patiënten met

diabetische nefropathie (zie rubriek 4.4).

ALTITUDE (Aliskiren Trial in Type 2 Diabetes Using Cardiovascular and Renal Disease Endpoints)

was een studie die was opgezet om het voordeel van de toevoeging van aliskiren aan de

standaardbehandeling van een ACE-remmer of een ARB te onderzoeken bij patiënten met diabetes

mellitus type 2 en chronisch nierlijden, cardiovasculair lijden of beide. De studie werd vroegtijdig

beëindigd vanwege een verhoogd risico op negatieve uitkomsten. Cardiovasculaire mortaliteit en

beroerte kwamen beide numeriek vaker voor in de aliskirengroep dan in de placebogroep, terwijl

bijwerkingen en belangrijke ernstige bijwerkingen (hyperkaliëmie, hypotensie en renale disfunctie)

vaker in de aliskirengroep werden gerapporteerd dan in de placebogroep.

5.2

Farmacokinetische eigenschappen

Lineariteit

De farmacokinetiek van amlodipine en valsartan is lineair.

Amlodipine/Valsartan

Na orale toediening van Exforge worden de maximale plasmaconcentraties van valsartan en

amlodipine respectievelijk binnen 3 en 6-8 uur bereikt. De snelheid en mate van absorptie van Exforge

zijn gelijk aan de biologische beschikbaarheid van valsartan en amlodipine wanneer de tabletten

afzonderlijk worden toegediend.

Amlodipine

Absorptie:

Na orale toediening van therapeutische doses van uitsluitend amlodipine worden de

maximale plasmaconcentraties van amlodipine binnen 6-12 uur bereikt. De absolute biologische

beschikbaarheid wordt geschat op 64% tot 80%. De biologische beschikbaarheid van amlodipine wordt

niet beïnvloed door het gelijktijdig nuttigen van voedsel.

Distributie:

Het distributievolume is ongeveer 21 l/kg.

In vitro

onderzoeken met amlodipine hebben

aangetoond dat ongeveer 97,5% van het circulerende geneesmiddel aan plasma-eiwitten gebonden is.

Biotransformatie:

Amlodipine wordt uitgebreid (ongeveer 90%) in de lever gemetaboliseerd tot inactieve

metabolieten.

Eliminatie:

De plasma-eliminatie van amlodipine verloopt bifasisch en de terminale

eliminatiehalfwaardetijd bedraagt ongeveer 30 tot 50 uur. Bij herhaalde toediening worden steady-state

plasmaspiegels na 7-8 dagen bereikt. Tien procent onveranderd amlodipine en 60% van de metabolieten

van amlodipine worden via de urine uitgescheiden.

Valsartan

Absorptie:

Na orale toediening van uitsluitend valsartan worden de maximale plasmaconcentraties van

valsartan binnen 2-4 uur bereikt. De gemiddelde absolute biologische beschikbaarheid is 23%.

Wanneer valsartan ingenomen wordt met voedsel, wordt de blootstelling (gemeten aan de hand van de

AUC) aan valsartan verminderd met ongeveer 40% en de maximale plasmaconcentratie (C

max

) met

ongeveer 50%, alhoewel de plasmaconcentratie van valsartan ongeveer 8 uur na inname gelijk is voor

zowel de niet-nuchtere als de nuchtere groep. Deze vermindering van de AUC gaat echter niet gepaard

met een klinisch significante vermindering van het therapeutisch effect en daarom mag valsartan met

of zonder voedsel worden ingenomen.

Distributie:

Het “steady-state” distributievolume van valsartan na intraveneuze toediening is ongeveer

17 liter, hetgeen erop wijst dat valsartan niet extensief wordt gedistribueerd naar weefsels. Valsartan is

grotendeels gebonden aan serumeiwitten (94-97%), voornamelijk aan serumalbumine.

Biotransformatie:

Valsartan ondergaat geen uitvoerige omzetting aangezien slechts 20% van de dosis

in de vorm van metabolieten wordt teruggevonden. Een hydroxymetaboliet is in lage concentraties

vastgesteld in plasma (minder dan 10% van de valsartan AUC). Deze metaboliet is farmacologisch

inactief.

Eliminatie:

De eliminatie van valsartan verloopt multi-exponentieel (t

�½α

<1 u en t

�½ß

ongeveer 9 u).

Valsartan wordt voornamelijk geëlimineerd als onveranderde stof via de faeces (ongeveer 83% van de

dosis) en via de urine (ongeveer 13% van de dosis). Na intraveneuze toediening is de plasmaklaring

van valsartan ongeveer 2 l/u en bedraagt de renale klaring 0,62 l/u (ongeveer 30% van de totale

klaring). De halfwaardetijd van valsartan bedraagt 6 uur.

Speciale patiëntengroepen

Pediatrische patiënten (jonger dan 18 jaar)

Voor deze populatie zijn geen farmacokinetische gegevens beschikbaar.

Ouderen (65 jaar of ouder)

De tijd om de maximale plasmaconcentraties van amlodipine te bereiken, is gelijk bij jonge en oudere

patiënten. Bij oudere patiënten kan de klaring van amlodipine afnemen, wat kan leiden tot een

toename van het oppervlak onder de curve (AUC) en van de eliminatiehalfwaardetijd. De gemiddelde

systemische AUC van valsartan is 70% hoger bij ouderen dan bij jongeren, daarom is voorzichtigheid

vereist als de dosis wordt verhoogd.

Verminderde nierfunctie

De farmacokinetiek van amlodipine wordt niet significant beïnvloed door een verminderde nierfunctie.

Zoals te verwachten is voor een stof met een renale klaring van slechts 30% van de totale

plasmaklaring, was er geen correlatie te zien tussen de nierfunctie en de systemische blootstelling aan

valsartan.

Verminderde leverfunctie

Er zijn zeer beperkte klinische gegevens beschikbaar met betrekking tot de toediening van amlodipine

bij patiënten met leverinsufficiëntie. Bij patiënten met verminderde leverfunctie is de klaring van

amlodipine verminderd, waardoor de AUC met ongeveer 40-60% toeneemt. Bij patiënten met een

mild tot matig chronische leverfunctiestoornis is de blootstelling (gemeten aan de hand van de AUC)

aan valsartan gemiddeld tweemaal zo groot als bij gezonde vrijwilligers (gekoppeld aan leeftijd,

geslacht en gewicht). Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met een leverfunctiestoornis (zie

rubriek 4.2).

5.3

Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek

Amlodipine/valsartan

In dieronderzoek werden de volgende mogelijk klinisch relevante bijwerkingen waargenomen:

Histopathologische tekenen van ontsteking van de kliermaag werden waargenomen bij mannelijke

ratten na blootstelling aan ongeveer 1,9 (valsartan) en 2,6 (amlodipine) maal de klinische doses van

160 mg valsartan en 10 mg amlodipine. Bij hogere blootstellingen traden ulceratie en erosie van het

maagslijmvlies op bij vrouwelijke en mannelijke dieren. Vergelijkbare veranderingen werden ook

waargenomen in de groep die uitsluitend valsartan kreeg (blootstelling aan 8,5-11,0 maal de klinische

dosis van 160 mg valsartan).

Een toegenomen incidentie en ernst van renale tubulaire basofilie/hyalinisatie, dilatatie en “casts”, en

ook ontsteking met interstitiële lymfocyten en arteriolaire mediale hypertrofie werden waargenomen

na een blootstelling aan 8-13 (valsartan) en 7-8 (amlodipine) maal de klinische doses van 160 mg

valsartan en 10 mg amlodipine. Vergelijkbare veranderingen werden waargenomen in de groep die

uitsluitend valsartan kreeg (blootstelling aan 8,5-11,0 maal de klinische dosis van 160 mg valsartan).

In een embryo/foetus-ontwikkelingsonderzoek bij ratten werd een verhoogde incidentie van verwijde

ureters, misvormde sternebrae en niet-geossificeerde falangen van de voorpoten waargenomen na

blootstellingen aan ongeveer 12 (valsartan) en 10 (amlodipine) maal de klinische doses van 160 mg

valsartan en 10 mg amlodipine. Verwijde ureters werden ook waargenomen in de groep die uitsluitend

valsartan kreeg (blootstelling aan 12 maal de klinische dosis van 160 mg valsartan). In dit onderzoek

waren er uitsluitend geringe tekenen van maternale toxiciteit (matige afname van het

lichaamsgewicht). Het no-observed-effect-level voor ontwikkelingseffecten werd waargenomen bij 3

(valsartan) en 4 (amlodipine) maal de klinische blootstelling (gebaseerd op de AUC).

Voor de afzonderlijke componenten is er geen bewijs gevonden voor mutageniciteit, clastogeniciteit of

carcinogeniciteit.

Amlodipine

Reproductietoxicologie

Uit reproductieonderzoeken bij ratten en muizen zijn bij doseringen van circa 50 keer de maximale

aanbevolen dosering voor de mens op basis van mg/kg verlengde zwangerschapsduur, langere

bevallingsduur en hogere jongensterfte gebleken.

Verminderde vruchtbaarheid

Er was geen sprake van een effect op de vruchtbaarheid van ratten die waren behandeld met

amlodipine (mannetjes gedurende 64 dagen en vrouwtjes gedurende 14 dagen voorafgaand aan het

paren) in doses tot 10 mg/kg/dag (ongeveer 8 keer* de maximale aanbevolen dosis bij de mens van

10 mg/dag op basis van mg/m

). In een ander onderzoek bij ratten, waarin mannelijke ratten gedurende

30 dagen werden behandeld met een dosis amlodipinebesilaat die vergelijkbaar is met de dosis bij de

mens op een mg/kg-basis, werd een afname van het follikelstimulerend hormoon en van testosteron in

plasma gevonden en ook een verlaging van de spermadichtheid en van het aantal volledig ontwikkelde

spermatiden en Sertoli-cellen.

Carcinogenese, mutagenese

Ratten en muizen die gedurende twee jaar werden behandeld met amlodipine in de voeding, met

concentraties die waren berekend om dagelijkse doseringswaarden te bieden van 0,5, 1,25 en

2,5 mg/kg/dag, vertoonden geen aanwijzingen van carcinogeniciteit. De hoogste dosis (voor muizen

vergelijkbaar met, en voor ratten tweemaal* de maximale aanbevolen klinische dosis van 10 mg op

basis van mg/m

) lag bij muizen, maar niet bij ratten, dicht bij de maximaal verdraagbare dosis.

Onderzoeken naar de mutageniciteit vertoonden noch op gen-, noch op chromosoomniveau

geneesmiddelgerelateerde effecten.

*Op basis van een patiënt met een gewicht van 50 kg

Valsartan

Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig

van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde

dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel, reproductie- en ontwikkelingstoxiciteit.

Bij ratten leidden de maternaal toxische doses (600 mg/kg/dag) tijdens de laatste dagen van

zwangerschap en lactatie bij de nakomelingen tot een lager overlevingspercentage, een lagere

gewichtstoename en een vertraagde ontwikkeling (loslaten van de oorschelp en opening van het

oorkanaal) (zie rubriek 4.6). Deze doses bij ratten (600 mg/kg/dag) zijn ongeveer 18 maal de

maximale aanbevolen humane dosis op basis van mg/m

(berekeningen gaan uit van een orale dosis

van 320 mg/dag en een patiënt van 60 kg).

In niet-klinische veiligheidsonderzoeken veroorzaakten hoge doses valsartan (200 tot 600 mg/kg

lichaamsgewicht) bij ratten een verlaging van de rode-bloedcelparameters (erytrocyten, hemoglobine,

hematocriet) en aanwijzingen voor veranderingen in de renale hemodynamiek (licht verhoogd

bloedureumstikstof en renale tubulaire hyperplasie en basofilie bij mannetjes). Deze doses bij ratten

(200 en 600 mg/kg/dag) zijn ongeveer 6 en 18 maal de maximale aanbevolen humane dosis op basis

van mg/m

(berekeningen gaan uit van een orale dosis van 320 mg/dag en een patiënt van 60 kg).

Bij zijdeaapjes waren de veranderingen bij vergelijkbare doses wel vergelijkbaar, maar ernstiger, met

name in de nier, waar de veranderingen zich ontwikkelden tot nefropathie met onder meer verhoogde

waarden voor bloedureumstikstof en creatinine.

Tevens werd bij beide diersoorten hypertrofie van de renale juxtaglomerulaire cellen waargenomen.

Alle veranderingen werden beschouwd als het gevolg van de farmacologische werking van valsartan

dat een verlengde hypotensie produceert, met name bij zijdeaapjes. Voor therapeutische doses van

valsartan bij mensen lijkt de hypertrofie van de renale juxtaglomerulaire cellen geen enkele relevantie

te hebben.

6.1

FARMACEUTISCHE GEGEVENS

Lijst van hulpstoffen

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

Kern van het tablet

Microkristallijne cellulose

Crospovidon (Type A)

Watervrij colloïdaal siliciumdioxide

Magnesiumstearaat

Omhulsel

Hypromellose, substitutie type 2910 (3 mPa.s)

Titaniumdioxide (E171)

Geel ijzeroxide (E172)

Macrogol 4000

Talk

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Kern van het tablet

Microkristallijne cellulose

Crospovidon (Type A)

Watervrij colloïdaal siliciumdioxide

Magnesiumstearaat

Omhulsel

Hypromellose, substitutie type 2910 (3 mPa.s)

Titaniumdioxide (E171)

Geel ijzeroxide (E172)

Macrogol 4000

Talk

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Kern van het tablet

Microkristallijne cellulose

Crospovidon (Type A)

Watervrij colloïdaal siliciumdioxide

Magnesiumstearaat

Omhulsel

Hypromellose, substitutie type 2910 (3 mPa.s)

Titaniumdioxide (E171)

Geel ijzeroxide (E172)

Rood ijzeroxide (E172)

Macrogol 4000

Talk

6.2

Gevallen van onverenigbaarheid

Niet van toepassing.

6.3

3 jaar.

6.4

Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren

Houdbaarheid

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

6.5

Aard en inhoud van de verpakking

PVC/PVDC blisterverpakkingen. Eén blisterverpakking bevat 7, 10 of 14 filmomhulde tabletten.

Verpakkingsgrootten: 7, 14, 28, 30, 56, 90, 98 of 280 filmomhulde tabletten en multiverpakkingen met

280 (4x70 of 20x14) filmomhulde tabletten.

PVC/PVDC geperforeerde eenheidsblisterverpakkingen. Eén blister bevat 7, 10 of 14 filmomhulde

tabletten.

Verpakkingsgrootten: 56, 98 of 280 filmomhulde tabletten.

Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht.

6.6

Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen en andere instructies

Geen bijzondere vereisten.

HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

EU/1/06/370/001

EU/1/06/370/002

EU/1/06/370/003

EU/1/06/370/004

EU/1/06/370/005

EU/1/06/370/006

EU/1/06/370/007

EU/1/06/370/008

EU/1/06/370/025

EU/1/06/370/026

EU/1/06/370/027

EU/1/06/370/034

EU/1/06/370/037

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

EU/1/06/370/009

EU/1/06/370/010

EU/1/06/370/011

EU/1/06/370/012

EU/1/06/370/013

EU/1/06/370/014

EU/1/06/370/015

EU/1/06/370/016

EU/1/06/370/028

EU/1/06/370/029

EU/1/06/370/030

EU/1/06/370/035

EU/1/06/370/038

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

EU/1/06/370/017

EU/1/06/370/018

EU/1/06/370/019

EU/1/06/370/020

EU/1/06/370/021

EU/1/06/370/022

EU/1/06/370/023

EU/1/06/370/024

EU/1/06/370/031

EU/1/06/370/032

EU/1/06/370/033

EU/1/06/370/036

EU/1/06/370/039

DATUM VAN EERSTE VERLENING VAN DE VERGUNNING/VERLENGING VAN

DE VERGUNNING

Datum van eerste verlening van de vergunning: 17 januari 2007

Datum van laatste verlenging: 22 november 2011

10.

DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST

Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees

Geneesmiddelenbureau:

http://www.ema.europa.eu.

BIJLAGE II

FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR

VRIJGIFTE

VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN

VAN LEVERING EN GEBRUIK

ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE

HOUDER VAN DE HANDELSVERGUNNING MOETEN

WORDEN NAGEKOMEN

VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET BETREKKING TOT EEN

VEILIG EN DOELTREFFEND GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL

FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE

Naam en adres van de fabrikant(en) verantwoordelijk voor vrijgifte

Novartis Farma S.p.A.

Via Provinciale Schito 131

80058 Torre Annunziata (NA)

Italië

Novartis Farmacéutica S.A.

Gran Via de les Corts Catalanes, 764

08013 Barcelona

Spanje

Novartis Pharma GmbH

Roonstraße 25

D-90429 Nürnberg

Duitsland

In de gedrukte bijsluiter van het geneesmiddel moeten de naam en het adres van de fabrikant die

verantwoordelijk is voor vrijgifte van de desbetreffende batch zijn opgenomen.

VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN VAN LEVERING EN

GEBRUIK

Aan medisch voorschrift onderworpen geneesmiddel.



ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE HOUDER VAN DE

HANDELSVERGUNNING MOETEN WORDEN NAGEKOMEN

Periodieke veiligheidsverslagen

De vereisten voor de indiening van periodieke veiligheidsverslagen worden vermeld in de lijst met

Europese referentiedata (EURD-lijst), waarin voorzien wordt in artikel 107c, onder punt 7 van

Richtlijn 2001/83/EG en eventuele hierop volgende aanpassingen gepubliceerd op het Europese

webportaal voor geneesmiddelen.



VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET BETREKKING TOT EEN VEILIG EN

DOELTREFFEND GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL

Verplichting tot het nemen van maatregelen na toekenning van de handelsvergunning

De vergunninghouder moet binnen het vastgestelde tijdschema de volgende verplichtingen nakomen:

Voorwaarden voor de handelsvergunning

De vergunninghouder moet ervoor zorgen dat de productieprocessen van het

eindproduct worden beoordeeld op het mogelijke risico op vorming van N-

nitrosaminen en zo nodig worden gewijzigd om nitrosamineverontreinigingen

zoveel mogelijk te beperken, in lijn met de op 25 juni 2020 door het Comité voor

geneesmiddelen voor menselijk gebruik uitgebrachte aanbevelingen in het kader

van de procedure krachtens artikel 5, lid 3, van Verordening (EG) nr. 726/2004

betreffende introsamine-onzuiverheden in geneesmiddelen voor menselijk

gebruik.

Uiterste datum

26 september

2022

BIJLAGE III

ETIKETTERING EN BIJSLUITER

A. ETIKETTERING

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

DOOS VAN EENHEIDSVERPAKKING

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

7 filmomhulde tabletten

14 filmomhulde tabletten

28 filmomhulde tabletten

30 filmomhulde tabletten

56 filmomhulde tabletten

90 filmomhulde tabletten

98 filmomhulde tabletten

280 filmomhulde tabletten

56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

280x1 filmomhulde tabletten (eenheidsaflevering)

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

7 filmomhulde tabletten

14 filmomhulde tabletten

28 filmomhulde tabletten

30 filmomhulde tabletten

56 filmomhulde tabletten

90 filmomhulde tabletten

98 filmomhulde tabletten

280 filmomhulde tabletten

56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

280x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

EU/1/06/370/001

EU/1/06/370/002

EU/1/06/370/003

EU/1/06/370/004

EU/1/06/370/005

EU/1/06/370/006

EU/1/06/370/007

EU/1/06/370/008

EU/1/06/370/025

EU/1/06/370/026

EU/1/06/370/027

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 5 mg/80 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

INTERMEDIAIRE DOOS VAN MULTIVERPAKKING (ZONDER BLAUW KADER)

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

70 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht

worden.

14 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht

worden.

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

280 filmomhulde tabletten (4x70)

280 filmomhulde tabletten (20x14)

EU/1/06/370/034

EU/1/06/370/037

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 5 mg/80 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

OMDOOS VAN MULTIVERPAKKING (MET BLAUW KADER)

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

Multiverpakking: 280 (4 verpakkingen van 70) filmomhulde tabletten

Multiverpakking: 280 (20 verpakkingen van 14) filmomhulde tabletten

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

280 filmomhulde tabletten (4x70)

280 filmomhulde tabletten (20x14)

EU/1/06/370/034

EU/1/06/370/037

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 5 mg/80 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE IN IEDER GEVAL OP BLISTERVERPAKKINGEN OF STRIPS MOETEN

WORDEN VERMELD

BLISTERVERPAKKINGEN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL

BRENGEN

Novartis Europharm Limited

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

Lot

PARTIJNUMMER

OVERIGE

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

DOOS VAN EENHEIDSVERPAKKING

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

7 filmomhulde tabletten

14 filmomhulde tabletten

28 filmomhulde tabletten

30 filmomhulde tabletten

56 filmomhulde tabletten

90 filmomhulde tabletten

98 filmomhulde tabletten

280 filmomhulde tabletten

56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

280x1 filmomhulde tabletten (eenheidsaflevering)

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

7 filmomhulde tabletten

14 filmomhulde tabletten

28 filmomhulde tabletten

30 filmomhulde tabletten

56 filmomhulde tabletten

90 filmomhulde tabletten

98 filmomhulde tabletten

280 filmomhulde tabletten

56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

280x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

EU/1/06/370/009

EU/1/06/370/010

EU/1/06/370/011

EU/1/06/370/012

EU/1/06/370/013

EU/1/06/370/014

EU/1/06/370/015

EU/1/06/370/016

EU/1/06/370/028

EU/1/06/370/029

EU/1/06/370/030

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 5 mg/160 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

INTERMEDIAIRE DOOS VAN MULTIVERPAKKING (ZONDER BLAUW KADER)

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

70 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht

worden.

14 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht

worden.

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

280 filmomhulde tabletten (4x70)

280 filmomhulde tabletten (20x14)

EU/1/06/370/035

EU/1/06/370/038

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 5 mg/160 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

OMDOOS VAN MULTIVERPAKKING (MET BLAUW KADER)

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

Multiverpakking: 280 (4 verpakkingen van 70) filmomhulde tabletten

Multiverpakking: 280 (20 verpakkingen van 14) filmomhulde tabletten

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

280 filmomhulde tabletten (4x70)

280 filmomhulde tabletten (20x14)

EU/1/06/370/035

EU/1/06/370/038

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 5 mg/160 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE IN IEDER GEVAL OP BLISTERVERPAKKINGEN OF STRIPS MOETEN

WORDEN VERMELD

BLISTERVERPAKKINGEN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL

BRENGEN

Novartis Europharm Limited

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

Lot

PARTIJNUMMER

OVERIGE

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

DOOS VAN EENHEIDSVERPAKKING

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

7 filmomhulde tabletten

14 filmomhulde tabletten

28 filmomhulde tabletten

30 filmomhulde tabletten

56 filmomhulde tabletten

90 filmomhulde tabletten

98 filmomhulde tabletten

280 filmomhulde tabletten

56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

280x1 filmomhulde tabletten (eenheidsaflevering)

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

7 filmomhulde tabletten

14 filmomhulde tabletten

28 filmomhulde tabletten

30 filmomhulde tabletten

56 filmomhulde tabletten

90 filmomhulde tabletten

98 filmomhulde tabletten

280 filmomhulde tabletten

56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

280x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)

EU/1/06/370/017

EU/1/06/370/018

EU/1/06/370/019

EU/1/06/370/020

EU/1/06/370/021

EU/1/06/370/022

EU/1/06/370/023

EU/1/06/370/024

EU/1/06/370/031

EU/1/06/370/032

EU/1/06/370/033

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 10 mg/160 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

INTERMEDIAIRE DOOS VAN MULTIVERPAKKING (ZONDER BLAUW KADER)

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

70 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht

worden.

14 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht

worden.

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

280 filmomhulde tabletten (4x70)

280 filmomhulde tabletten (20x14)

EU/1/06/370/036

EU/1/06/370/039

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 10 mg/160 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD

OMDOOS VAN MULTIVERPAKKING (MET BLAUW KADER)

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)

Elke tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

LIJST VAN HULPSTOFFEN

FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD

Filmomhulde tablet

Multiverpakking: 280 (4 verpakkingen van 70) filmomhulde tabletten

Multiverpakking: 280 (20 verpakkingen van 14) filmomhulde tabletten

WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.

Oraal gebruik.

EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET

ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN

Buiten het bereik en zicht van kinderen houden.

ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10.

BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE

AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)

11.

NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE

HANDEL BRENGEN

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

12.

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

280 filmomhulde tabletten (4x70)

280 filmomhulde tabletten (20x14)

EU/1/06/370/036

EU/1/06/370/039

13.

Lot

PARTIJNUMMER

14.

ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING

Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.

INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK

16.

INFORMATIE IN BRAILLE

Exforge 10 mg/160 mg

17.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18.

UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

GEGEVENS DIE IN IEDER GEVAL OP BLISTERVERPAKKINGEN OF STRIPS MOETEN

WORDEN VERMELD

BLISTERVERPAKKINGEN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL

BRENGEN

Novartis Europharm Limited

EXP

UITERSTE GEBRUIKSDATUM

Lot

PARTIJNUMMER

OVERIGE

B. BIJSLUITER

Bijsluiter: informatie voor de gebruiker

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

amlodipine/valsartan

Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke

informatie in voor u.

Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.

Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan

schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.

Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die

niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.

Inhoud van deze bijsluiter

Wat is Exforge en waarvoor wordt dit middel gebruikt?

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?

Hoe gebruikt u dit middel?

Mogelijke bijwerkingen

Hoe bewaart u dit middel?

Inhoud van de verpakking en overige informatie

Wat is Exforge en waarvoor wordt dit middel gebruikt?

Exforge tabletten bevatten twee stoffen, amlodipine en valsartan. Beide stoffen helpen een hoge

bloeddruk onder controle te houden.



Amlodipine behoort tot een groep van stoffen die “calciumkanaalblokkers” wordt genoemd.

Amlodipine verhindert dat calcium kan binnendringen in de wand van de bloedvaten, wat de

samentrekking van de bloedvaten tegenhoudt.



Valsartan behoort tot een groep van stoffen die “angiotensine II-receptorantagonisten” wordt

genoemd. Angiotensine II wordt aangemaakt door het lichaam en doet de bloedvaten

samentrekken, waardoor de bloeddruk stijgt. Valsartan verhindert het effect van angiotensine II.

Dit betekent dat beide stoffen helpen voorkomen dat de bloedvaten samentrekken. Als gevolg hiervan,

ontspannen de bloedvaten zich en verlaagt de bloeddruk.

Exforge wordt gebruikt ter behandeling van hoge bloeddruk bij volwassenen van wie de bloeddruk

niet voldoende onder controle gehouden kan worden met uitsluitend amlodipine of valsartan.

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?



U bent allergisch voor amlodipine of voor elke andere calciumkanaalblokker. Dit kan jeuk,

roodheid van de huid of moeilijkheden om te ademhalen veroorzaken.



U bent allergisch voor valsartan of voor een van de stoffen in dit geneesmiddel. Deze stoffen

kunt u vinden in rubriek 6. Als u denkt allergisch te kunnen zijn, zeg het uw arts alvorens

Exforge in te nemen.



U heeft ooit ernstige leveraandoeningen of galaandoeningen gehad, zoals levercirrose of

cholestase.



U bent meer dan 3 maanden zwanger. (Het is ook beter om Exforge vroeg tijdens de

zwangerschap te vermijden, zie rubriek Zwangerschap).



U heeft erg lage bloeddruk (hypotensie).



U heeft vernauwing van de aortaklep (aortastenose) of cardiogene shock (een toestand waarbij

uw hart het lichaam niet van voldoende bloed kan voorzien).



U lijdt aan hartfalen na een hartaanval.



U heeft diabetes of een nierfunctiestoornis en u wordt behandeld met een bloeddrukverlagend

geneesmiddel dat aliskiren bevat.

Als een van de bovenvermelde waarschuwingen op u van toepassing is, neem Exforge dan niet in

en raadpleeg uw arts.

Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?

Neem contact op met uw arts voordat u dit middel inneemt:



als u misselijk of ziek bent geweest (overgeven of diarree).



als u lever- of nieraandoeningen heeft.



als u een niertransplantatie heeft gehad of als u verteld is dat u een vernauwing van de

nierslagaders heeft.



als u een aandoening heeft van de bijnier, ook “primair hyperaldosteronisme” genoemd.



als u te maken heeft gehad met hartfalen of als u een hartaanval heeft gehad. Volg nauwkeurig

de aanbevelingen van uw arts voor de startdosis. Het is mogelijk dat uw arts ook uw nierfunctie

controleert.



als uw arts u verteld heeft dat u een vernauwing heeft van uw hartkleppen (“aorta of mitralis

stenose”) of dat de dikte van uw hartspier abnormaal is (“obstructieve hypertrofische

cardiomyopathie” genoemd).



als u last heeft gehad van zwelling, vooral van het aangezicht en de keel, wanneer u andere

geneesmiddelen neemt (inclusief zogenaamde angiotensin-converting-enzyme-remmers of

ACE-remmers). Wanneer u deze symptomen krijgt, moet u stoppen met de inname van Exforge

en onmiddellijk uw arts raadplegen. U mag Exforge dan nooit meer innemen.



als u een van de volgende geneesmiddelen voor de behandeling van hoge bloeddruk inneemt:



een ACE-remmer (bijvoorbeeld enalapril, lisinopril, ramipril), in het bijzonder als u

diabetes-gerelateerde nierproblemen heeft.



aliskiren.

Uw arts zal mogelijk uw nierfunctie, bloeddruk en het aantal elektrolyten (bv. kalium) in uw bloed

controleren.

Zie ook de informatie in de rubriek “Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?”.

Als een van deze waarschuwingen op u van toepassing is, raadpleeg dan uw arts voordat u

Exforge inneemt.

Kinderen en jongeren tot 18 jaar

Het gebruik van Exforge bij kinderen en adolescenten wordt afgeraden (jonger dan 18 jaar).

Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?

Gebruikt u naast Exforge nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de

mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts of

apotheker. Uw arts kan uw dosis aanpassen en/of andere voorzorgsmaatregelen nemen. In sommige

gevallen kan het zijn dat u moet stoppen met het innemen van een van de geneesmiddelen. Dit geldt

vooral voor de hieronder vermelde geneesmiddelen:



ACE-remmers of aliskiren (zie ook de informatie in de rubrieken “Wanneer mag u dit middel

niet gebruiken?” en “Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?”)

;



diuretica (een geneesmiddel dat “plastablet” wordt genoemd en dat uw hoeveelheid urine

verhoogt);



lithium (een geneesmiddel dat gebruikt wordt om sommige typen depressie te behandelen);



kaliumsparende diuretica, kaliumsupplementen, zoutvervangingsmiddelen die kalium bevatten

en andere stoffen die het kaliumgehalte kunnen verhogen;



bepaalde soorten pijnstillers die niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAIDs) of

selectieve cyclooxygenase-2 remmers (COX-2 remmers) worden genoemd. Het is mogelijk dat

uw arts uw nierfunctie controleert;



anticonvulsiemiddelen (bv. carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, fosfenytoïne, primidon);



Sint-Janskruid;



nitroglycerine en andere nitraten, of andere stoffen die “vasodilatoren” (vaatverwijders) worden

genoemd;



geneesmiddelen gebruikt voor HIV/AIDS (bv. ritonavir, indinavir, nelfinavir);



geneesmiddelen gebruikt voor de behandeling van schimmelinfecties (bv. ketoconazol,

itraconazol);



geneesmiddelen gebruikt voor de behandeling van bacteriële infecties (zoals rifampicine,

erytromycine, claritromycine, telitromycine);



verapamil, diltiazem (geneesmiddel voor de behandeling van het hart);



simvastatine (een geneesmiddel dat gebruikt wordt om hoge cholesterolspiegels te behandelen);



dantroleen (een infuus voor ernstige abnormaliteiten van de lichaamstemperatuur);



geneesmiddelen gebruikt om te beschermen tegen afstoting van transplantaten (ciclosporine).

Waarop moet u letten met eten en drinken?

Personen die Exforge innemen mogen geen pompelmoes/grapefruit en pompelmoessap/grapefruitsap

eten of drinken. Pompelmoes/grapefruit en pompelmoessap/grapefruitsap kunnen in het bloed een

verhoging geven van de werkzame stof amlodipine, wat een onvoorspelbare toename van het

bloeddrukverlagend effect van Exforge kan geven.

Zwangerschap en borstvoeding

Zwangerschap

Vertel het aan uw arts als u denkt dat u zwanger bent (of zou kunnen worden). Meestal zal uw arts u

aanraden om te stoppen met het innemen van Exforge voordat u zwanger wordt of vanaf het moment

dat u weet dat u zwanger bent en hij/zij zal u aanraden een ander geneesmiddel te nemen in plaats van

Exforge. Exforge wordt niet aanbevolen vroeg tijdens de zwangerschap (eerste 3 maanden) en mag

niet worden ingenomen als u meer dan 3 maanden zwanger bent, omdat dit ernstige schade kan

veroorzaken bij uw baby bij gebruik na de derde maand van de zwangerschap.

Borstvoeding

Vertel het uw arts als u borstvoeding geeft of als u wilt beginnen met het geven van borstvoeding. Er

is gebleken dat amlodipine in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht kan komen. Een

behandeling met Exforge voor moeders die borstvoeding geven is niet aanbevolen, en uw arts kan

voor u een andere behandeling kiezen als u wenst borstvoeding te geven, vooral als uw baby

pasgeboren is, of te vroeg geboren werd.

Neem contact op met uw arts of apotheker voordat u dit geneesmiddel gebruikt.

Rijvaardigheid en het gebruik van machines

Dit geneesmiddel kan u een duizelig gevoel geven. Dit kan uw concentratievermogen beïnvloeden.

Als u niet zeker weet hoe groot die invloed zal zijn, bestuur dan geen voertuigen of machines en

onderneem geen activiteiten die concentratie vereisen.

Hoe gebruikt u dit middel?

Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste

gebruik? Neem dan contact op met uw arts. Dit zal u de beste resultaten opleveren en vermindert het

risico op bijwerkingen.

De gebruikelijke dosis van Exforge is één tablet per dag.



Het wordt aangeraden om uw geneesmiddel iedere dag op hetzelfde tijdstip in te nemen.



Neem de tabletten in met een glas water.



U kunt Exforge met of zonder voedsel innemen. Neem Exforge niet in met

pompelmoes/grapefruit en pompelmoessap/grapefruitsap.

Afhankelijk van hoe u reageert op de behandeling, kan uw arts u een hogere of een lagere dosis

voorstellen.

Overschrijd de voorgeschreven dosis niet.

Exforge en oudere personen (leeftijd van 65 jaar of meer)

Uw arts dient voorzichtig te zijn als hij uw dosis verhoogt.

Heeft u nog vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts of

apotheker.

Heeft u te veel van dit middel ingenomen?

Als u te veel tabletten van Exforge heeft ingenomen of als iemand anders uw tabletten heeft

ingenomen, neem dan onmiddellijk contact op met een arts.

Bent u vergeten dit middel in te nemen?

Wanneer u vergeten bent dit geneesmiddel in te nemen, neem het dan in zodra u eraan denkt. Neem

dan uw volgende dosis op het gebruikelijke tijdstip. Als het echter bijna tijd is voor uw volgende

dosis, sla de vergeten dosis dan over. Neem geen dubbele dosis om een vergeten tablet in te halen.

Als u stopt met het innemen van dit middel

Als u stopt met de behandeling met Exforge kan uw aandoening erger worden. Stop niet met de

inname van dit geneesmiddel tenzij uw arts u dit zegt.

Mogelijke bijwerkingen

Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen

daarmee te maken.

Sommige bijwerkingen kunnen ernstig zijn en kunnen onmiddellijke medische verzorging

vereisen:

Een aantal patiënten hebben deze ernstige bijwerkingen gekregen

(kan bij 1 op 1.000 personen

voorkomen).

Als u het volgende overkomt, raadpleeg dan onmiddellijk uw arts:

Een allergische reactie met symptomen zoals uitslag, jeuk, zwelling van gezicht of lippen of tong,

ademhalingsmoeilijkheden, lage bloeddruk (gevoel van flauwte, duizeligheid).

Andere mogelijke bijwerkingen van Exforge:

Vaak (kan bij 1 op 10 personen voorkomen):

Influenza (griep); verstopte neus, keelpijn en ongemak

bij het slikken; hoofdpijn; zwelling van armen, handen, benen, enkels of voeten; vermoeidheid;

asthenie (zwakte); roodheid en warm gevoel in het gezicht en/of nek.

Soms (kan bij 1 op 100 personen voorkomen):

Duizeligheid; misselijkheid en pijn in de buik; droge

mond; slaperigheid, tinteling of gevoelloosheid van de handen of voeten; draaierigheid; snelle hartslag

met hartkloppingen; duizeligheid bij het rechtstaan; hoesten; diarree; constipatie; huiduitslag, roodheid

van de huid; zwelling van de gewrichten, rugpijn; pijn in de gewrichten.

Zelden (kan bij 1 op 1.000 personen voorkomen):

Beangstigend gevoel; gefluit in de oren (tinnitus);

flauwvallen; meer urineren dan normaal of heel erge drang om te urineren; geen erectie kunnen krijgen

of behouden; zwaar gevoel; lage bloeddruk met symptomen als duizeligheid, licht gevoel in het hoofd;

overmatig zweten, uitslag over het hele lichaam; jeuk; spierkrampen.

Als er bij u een bijwerking optreedt die u als ernstig ervaart, raadpleeg dan uw arts.

Bijwerkingen gemeld met uitsluitend amlodipine of valsartan die niet werden waargenomen met

Exforge of die vaker werden waargenomen met Exforge.

Amlodipine

Waarschuw onmiddellijk uw arts als u na het innemen van dit geneesmiddel last krijgt van een

van de volgende zeer zeldzame, ernstige bijwerkingen:

Plotselinge piepende ademhaling, pijn op de borst, kortademigheid of ademhalingsproblemen.

Opgezwollen oogleden, gezicht of lippen.

Opgezwollen tong en keel met daardoor ernstige problemen bij de ademhaling.

Ernstige huidreacties zoals intense huiduitslag, netelroos, rood wordende huid over het gehele

lichaam, ernstige jeuk, blaarvorming, loslaten en opzwellen van de huid, ontsteking van

slijmvliezen (Stevens-Johnson syndroom, toxische epidermale necrolyse) of andere allergische

reacties.

Hartaanval, afwijkende hartslag.

Ontsteking van de alvleesklier die kan leiden tot ernstige buik- en rugpijn, waarbij u zich zeer

onwel voelt.

De volgende bijwerkingen werden gemeld. Als u last heeft van een van deze bijwerkingen of als ze

langer dan een week aanhouden, neem dan contact op met uw arts.

Vaak (kan bij 1 op 10 personen voorkomen):

Duizeligheid, slaperigheid; hartkloppingen (u bewust zijn

van uw hartslag); overmatig blozen, zwelling van de enkel (oedeem); buikpijn, misselijkheid.

Soms (kan bij 1 op 100 personen voorkomen):

Stemmingsveranderingen, angstgevoelens, depressie,

slapeloosheid, beving, afwijkingen in de smaakbeleving, flauwvallen, verlies van pijngevoel;

verstoord gezichtsvermogen, gezichtsstoornis, oorsuizen; lage bloeddruk; niezen/loopneus veroorzaakt

door ontsteking van de binnenwand van de neus (rhinitis); problemen met de spijsvertering, braken

(overgeven); haaruitval, toegenomen transpiratie, jeukende huid, huidverkleuring; aandoening bij het

plassen, meer aandrang tot ’s nachts plassen, vaker moeten plassen; onvermogen om een erectie te

krijgen, ongemak aan of vergroting van de borsten bij mannen, pijn, zich niet goed voelen, spierpijn,

spierkrampen; gewichtstoename of gewichtsafname.

Zelden (kan bij 1 op 1.000 personen voorkomen):

Verwardheid.

Zeer zelden (kan bij 1 op 10.000 personen voorkomen):

Verlaagd aantal witte bloedcellen, verlaging

van bloedplaatjes die leidt tot ongebruikelijke blauwe plekken of snelle bloedingsneiging (schade aan

rode bloedcellen); verhoogd suikergehalte in het bloed (hyperglykemie); opgezwollen tandvlees,

opgezwollen buik (gastritis); abnormale leverfunctie, ontsteking van de lever (hepatitis), gele

verkleuring van de huid (geelzucht), stijging van leverenzymen die van invloed kan zijn op bepaalde

medische onderzoeken; verhoogde spierspanning; ontsteking van de bloedvaten, vaak met huiduitslag,

gevoeligheid voor licht; combinatie van stijfheid, trillingen en/of bewegingsaandoeningen.

Valsartan

Niet bekend (de frequentie kan niet worden bepaald aan de hand van de beschikbare gegevens):

Een

daling van het aantal rode bloedcellen, koorts, pijnlijke keel of mond door infecties; spontane bloeding

of kneuzing; hoog kaliumgehalte in het bloed; afwijkende resultaten van levertesten; afname van de

nierfuncties en ernstig afgenomen nierfuncties; zwelling van hoofdzakelijk het gezicht en keel;

spierpijn; huiduitslag, paars-rode vlekken; koorts; jeuk; allergische reacties; huidaandoening met

blaarvorming (teken van een aandoening genaamd bulleuze dermatitis).

Als er bij u een van deze bijwerkingen optreedt, raadpleeg dan onmiddellijk uw arts.

Het melden van bijwerkingen

Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor

mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden

via het nationale meldsysteem zoals vermeld in

aanhangsel V.

Door bijwerkingen te melden, kunt u

ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.

Hoe bewaart u dit middel?

Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de

blister.

Bewaren beneden 30°C.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

Gebruik dit middel niet als u merkt dat de doos beschadigd is of tekenen van knoeien vertoont.

Inhoud van de verpakking en overige informatie

Welke stoffen zitten er in dit middel?

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten

De werkzame stoffen in dit middel zijn amlodipine (als amlodipinebesilaat) en valsartan. Elke tablet

bevat 5 mg amlodipine en 80 mg valsartan.

De andere stoffen in dit middel zijn microkristallijne cellulose; crospovidon (type A); watervrij

colloïdaal silicium; magnesiumstearaat; hypromellose (substitutie type 2910 (3 mPa.s)); macrogol

4000; talk, titaandioxide (E171); geel ijzeroxide (E172).

Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten

De werkzame stoffen in dit middel zijn amlodipine (als amlodipinebesilaat) en valsartan. Elke tablet

bevat 5 mg amlodipine en 160 mg valsartan.

De andere stoffen in dit middel zijn microkristallijne cellulose; crospovidon (type A); watervrij

colloïdaal silicium; magnesiumstearaat; hypromellose (substitutie type 2910 (3 mPa.s)); macrogol

4000; talk, titaandioxide (E171); geel ijzeroxide (E172).

Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

De werkzame stoffen in dit middel zijn amlodipine (als amlodipinebesilaat) en valsartan. Elke tablet

bevat 10 mg amlodipine en 160 mg valsartan.

De andere stoffen in dit middel zijn microkristallijne cellulose; crospovidon (type A); watervrij

colloïdaal silicium; magnesiumstearaat; hypromellose (substitutie type 2910 (3 mPa.s)); macrogol

4000; talk, titaandioxide (E171); geel ijzeroxide (E172), rood ijzeroxide (E172).

Hoe ziet Exforge eruit en hoeveel zit er in een verpakking?

Exforge 5 mg/80 mg tabletten zijn rond en donkergeel met “NVR” op de ene zijde en “NV” op de

andere zijde. Diameter: ongeveer 8,20 mm.

Exforge 5 mg/160 mg tabletten zijn ovaal en donkergeel met “NVR” op de ene zijde en “ECE” op de

andere zijde. Grootte: ongeveer 14,2 mm (lengte) x 5,7 mm (breedte).

Exforge 10 mg/160 mg tabletten zijn ovaal en lichtgeel met “NVR” op de ene zijde en “UIC” op de

andere zijde. Grootte: ongeveer 14,2 mm (lengte) x 5,7 mm (breedte).

Exforge is beschikbaar in verpakkingen van 7, 14, 28, 30, 56, 90, 98 of 280 tabletten en in

multiverpakkingen van 4 verpakkingen, die elk 70 tabletten bevatten, of 20 verpakkingen, die elk

14 tabletten bevatten. Alle verpakkingen zijn verkrijgbaar met een standaard blisterverpakking, de

verpakkingen met 56, 98 en 280 tabletten zijn eveneens verkrijgbaar met geperforeerde eenheidsdosis

blisterverpakkingen.

Het is mogelijk dat niet alle verpakkingsgroottes in uw land verkrijgbaar zijn.

Houder van de vergunning voor het in de handel brengen

Novartis Europharm Limited

Vista Building

Elm Park, Merrion Road

Dublin 4

Ierland

Fabrikant

Novartis Farma S.p.A.

Via Provinciale Schito 131

80058 Torre Annunziata (NA)

Italië

Novartis Farmacéutica S.A.

Gran Via de les Corts Catalanes, 764

08013 Barcelona

Spanje

Novartis Pharma GmbH

Roonstraße 25

D-90429 Nürnberg

Duitsland

Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de

houder van de vergunning voor het in de handel brengen:

België/Belgique/Belgien

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

България

Novartis Bulgaria EOOD

Тел.: +359 2 976 98 28

Česká republika

Novartis s.r.o.

Tel: +420 225 775 111

Danmark

Novartis Healthcare A/S

Tlf: +45 39 16 84 00

Deutschland

Novartis Pharma GmbH

Tel: +49 911 273 0

Eesti

SIA Novartis Baltics Eesti filiaal

Tel: +372 66 30 810

Ελλάδα

Novartis (Hellas) A.E.B.E.

Τηλ: +30 210 281 17 12

España

Novartis Farmacéutica, S.A.

Tel: +34 93 306 42 00

France

Novartis Pharma S.A.S.

Tél: +33 1 55 47 66 00

Hrvatska

Novartis Hrvatska d.o.o.

Tel. +385 1 6274 220

Ireland

Novartis Ireland Limited

Tel: +353 1 260 12 55

Ísland

Vistor hf.

Sími: +354 535 7000

Italia

Novartis Farma S.p.A.

Tel: +39 02 96 54 1

Lietuva

SIA Novartis Baltics Lietuvos filialas

Tel: +370 5 269 16 50

Luxembourg/Luxemburg

Novartis Pharma N.V.

Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Magyarország

Novartis Hungária Kft.

Tel.: +36 1 457 65 00

Malta

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +356 2122 2872

Nederland

Novartis Pharma B.V.

Tel: +31 88 04 52 111

Norge

Novartis Norge AS

Tlf: +47 23 05 20 00

Österreich

Novartis Pharma GmbH

Tel: +43 1 86 6570

Polska

Novartis Poland Sp. z o.o.

Tel.: +48 22 375 4888

Portugal

Novartis Farma - Produtos Farmacêuticos, S.A.

Tel: +351 21 000 8600

România

Novartis Pharma Services Romania SRL

Tel: +40 21 31299 01

Slovenija

Novartis Pharma Services Inc.

Tel: +386 1 300 75 50

Slovenská republika

Novartis Slovakia s.r.o.

Tel: +421 2 5542 5439

Suomi/Finland

Novartis Finland Oy

Puh/Tel: +358 (0)10 6133 200

Κύπρος

Novartis Pharma Services Inc.

Τηλ: +357 22 690 690

Latvija

SIA Novartis Baltics

Tel: +371 67 887 070

Sverige

Novartis Sverige AB

Tel: +46 8 732 32 00

United Kingdom (Northern Ireland)

Novartis Ireland Limited

Tel: +44 1276 698370

Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in

Andere informatiebronnen

Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees

Geneesmiddelenbureau:

http://www.ema.europa.eu.

BIJLAGE I

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten

2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
Elke filmomhulde tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Elke filmomhulde tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Elke filmomhulde tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tablet
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
Donker gele, ronde filmomhulde tablet met schuin aflopende randen, bedrukt met 'NVR' op de ene
zijde en 'NV' op de andere zijde. Diameter: ongeveer 8,20 mm.
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Donker gele, ovale filmomhulde tablet, bedrukt met 'NVR' op de ene zijde en 'ECE' op de andere
zijde. Grootte: ongeveer 14,2 mm (lengte) x 5,7 mm (breedte).
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Licht gele, ovale filmomhulde tablet, bedrukt met 'NVR' op de ene zijde en 'UIC' op de andere
zijde. Grootte: ongeveer 14,2 mm (lengte) x 5,7 mm (breedte).

4.
KLINISCHE GEGEVENS

4.1 Therapeutische indicaties
Behandeling van essentiële hypertensie.
Exforge is geïndiceerd bij volwassenen bij wie de bloeddruk niet voldoende onder controle wordt
gebracht door amlodipine of valsartan monotherapie.
Overgevoeligheid voor de werkzame stoffen, voor dihydropyridinederivaten of voor een van de
in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
Ernstige leverinsufficiëntie, levercirrose of cholestase.
Het gelijktijdig gebruik van Exforge met aliskiren-bevattende producten is gecontra-indiceerd
bij patiënten met diabetes mellitus of nierinsufficiëntie (GFR <60 ml/min/1,73m2) (zie
rubrieken 4.5 en 5.1).
Tweede en derde trimester van de zwangerschap (zie rubrieken 4.4 en 4.6).
Ernstige hypotensie.
Shock (inclusief cardiogene shock).
Obstructie van het uitstroomkanaal van het linker ventrikel (bijv. obstructieve hypertrofische
cardiomyopathie en ernstige aortastenose).
Hemodynamisch instabiel hartfalen na een acuut myocardinfarct.

4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik

De veiligheid en werkzaamheid van amlodipine bij hypertensieve crisis zijn niet vastgesteld.
Zwangerschap
Tijdens de zwangerschap mag niet worden begonnen met het gebruik van angiotensine II-
receptorantagonisten (AIIRA). Behalve wanneer continue behandeling met AIIRA noodzakelijk
geacht wordt, moeten patiënten die een zwangerschap plannen worden overgezet op een alternatieve
antihypertensieve behandeling waarvan de veiligheid bij gebruik tijdens de zwangerschap bewezen is.
Wanneer zwangerschap wordt vastgesteld, moet de behandeling met AIIRA onmiddellijk worden
gestopt, en indien nodig moet een alternatieve behandeling worden gestart (zie rubrieken 4.3 en 4.6).
Patiënten met natrium- en/of volumedepletie
Uitgesproken hypotensie werd waargenomen bij 0,4% van de patiënten met ongecompliceerde
hypertensie die behandeld werden met Exforge in placebogecontroleerde onderzoeken. Bij patiënten
met een geactiveerd renine-angiotensinesysteem (zoals patiënten met volume- en/of zoutdepletie die
hoge doses diuretica krijgen) die angiotensine receptorblokkers krijgen, kan symptomatische
hypotensie optreden.Verbetering van deze toestand alvorens Exforge toe te dienen of nauwkeurig
medisch toezicht bij het starten van de behandeling zijn aanbevolen.
Als hypotensie optreedt met Exforge moet de patiënt in een achteroverliggende positie worden
geplaatst, en indien nodig, een intraveneuze infusie met een normale zoutoplossing worden
toegediend. De behandeling kan worden vervolgd wanneer de bloeddruk stabiel geworden is.
Hyperkaliëmie
Gelijktijdig gebruik van kaliumsupplementen, kaliumsparende diuretica, zoutvervangende middelen
die kalium bevatten of andere geneesmiddelen die het kaliumgehalte verhogen (heparine, etc.) moet
voorzichtig worden uitgevoerd en met frequente controle van de kaliumspiegels.
Nierarteriestenose
Exforge moet met voorzichtigheid worden gebruikt om hypertensie te behandelen bij patiënten met
een unilaterale of bilaterale nierarteriestenose of een stenose bij een afzonderlijke nier omdat ureum in
het bloed en serum creatinine kunnen toenemen bij deze patiënten.
Niertransplantatie
Tot op heden is er geen ervaring met het veilige gebruik van Exforge bij patiënten die recent een
niertransplantatie ondergingen.

MedDRA
Bijwerkingen
Frequentie
Systeem/orgaan
Exforge
Amlodipine
Valsartan
klasse
Infecties en
Nasofaryngitis
Vaak
--
--
parasitaire
Griepachtige toestand
Vaak
--
--
aandoeningen
Bloed-en
Hemoglobine en hematocriet
--
--
Niet bekend
lymfestelselaan-
verlaagd
doeningen
Leukopenie
--
Zeer zelden
--
Neutropenie
--
--
Niet bekend
Trombocytopenie, soms met
--
Zeer zelden
Niet bekend
purpura
Immuunsysteem-
Overgevoeligheid
Zelden
Zeer zelden
Niet bekend
aandoeningen
Voedings- en
Anorexie
Soms
--
--
stofwisselings-
Hypercalciëmie
Soms
--
--
stoornissen
Hyperglykemie
--
Zeer zelden
--
Hyperlipidemie
Soms
--
--
Hyperurikemie
Soms
--
--
Hypokaliëmie
Vaak
--
--
Hyponatriëmie
Soms
--
--
Psychische
Depressie
--
Soms
--
stoornissen
Angst
Zelden

Insomnia/slaapstoornissen
--
Soms
--
Veranderingen van
--
Soms
--
stemming
Verwardheid
--
Zelden
--
Zenuwstelsel-
Afwijkende coördinatie
Soms
--
--
aandoeningen
Duizeligheid
Soms
Vaak
--
Posturale duizeligheid
Soms
--
--
Smaakstoornissen
--
Soms
--
Extrapyramidaal syndroom
--
Niet bekend
--
Hoofdpijn
Vaak
Vaak
--
Hypertonie
--
Zeer zelden
--
Paresthesie
Soms
Soms
--
Perifere neuropathie,
--
Zeer zelden
--
neuropathie
Slaperigheid
Soms
Vaak
--
Syncope
--
Soms
--
Tremor
--
Soms
--
Hypo-esthesie
--
Soms
--
Oog-
Visusstoornis
Zelden
Soms
--
aandoeningen
Visusverslechtering
Soms
Soms
--
Evenwichts-
Tinnitus
Zelden
Soms
--
orgaan- en
Vertigo
Soms
--
Soms
ooraandoeningen
Palpitaties
Soms
Vaak
--
aandoeningen
Syncope
Zelden
--
--
Tachycardie
Soms
--
--
Aritmieën (waaronder
--
Zeer zelden
--
bradycardie, ventriculaire
tachycardie en
atriumfibrilleren)
Myocardinfarct
--
Zeer zelden
--
Bloedvat-
Flushing
--
Vaak
--
aandoeningen
Hypotensie
Zelden
Soms
--
Orthostatische hypotensie
Soms
--
--
Vasculitis
--
Zeer zelden
Niet bekend
Ademhalings-
Hoest
Soms
Zeer zelden
Soms
stelsel-, borstkas- Dyspneu
--
Soms
--
en mediastinum-
Faryngolaryngeale pijn
Soms
--
--
aandoeningen
Rhinitis
--
Soms
--
Maagdarmstel-
Abdominaal ongemak, pijn
Soms
Vaak
Soms
selaandoeningen
in de bovenbuik
Gewijzigde stoelgang
--
Soms
--
Constipatie
Soms
--
--
Diarree
Soms
Soms
--
Droge mond
Soms
Soms
--
Dyspepsie
--
Soms
--
Gastritis
--
Zeer zelden
--
Gingivale hyperplasie
--
Zeer zelden
--
Nausea
Soms
Vaak
--
Pancreatitis
--
Zeer zelden
--
Braken
--
Soms
--
Lever- en
Leverfunctietest afwijkend,
--
Zeer
Niet bekend
galaandoeningen waaronder verhoging van
zelden*
bilirubine in het bloed
Hepatitis
--
Zeer zelden
--
Intrahepatische cholestase,
--
Zeer zelden
--
geelzucht
Huid- en
Alopecia
--
Soms
--
onderhuid-
Angio-oedeem
--
Zeer zelden
Niet bekend
aandoeningen
Bulleuze dermatitis
--
--
Niet bekend
Erythema
Soms
--
--
Erythema multiforme
--
Zeer zelden
--
Exantheem
Zelden
Soms
--
Hyperhidrose
Zelden
Soms
--
Fotosensitiviteitsreactie
--
Soms
--
Pruritus
Zelden
Soms
Niet bekend
Purpura
--
Soms
--
Rash
Soms
Soms
Niet bekend
Verkleuring van de huid
--
Soms
--
Urticaria en andere vormen
--
Zeer zelden
--
van huiduitslag
Afschilferende dermatitis
--
Zeer zelden
--
Stevens-Johnson syndroom
--
Zeer zelden
--
Quincke-oedeem
--
Zeer zelden
--
Toxische epidermale
--
Niet bekend
--
necrolyse
Artralgie
Soms
Soms
--
- en bindweefsel-
Rugpijn
Soms
Soms
--
aandoeningen
Gewrichtszwelling
Soms
--
--
Spierspasme
Zelden
Soms
--
Myalgie
--
Soms
Niet bekend
Enkelzwelling
--
Vaak
--
Zich zwaar voelen
Zelden
--
--
Nier- en
Creatinine in het bloed
--
--
Niet bekend
urineweg-
verhoogd
aandoeningen
Mictiestoornis
--
Soms
--
Nycturie
--
Soms
--
Pollakisurie
Zelden
Soms
--
Polyurie
Zelden
--
--
Nierfalen en verminderde
--
--
Niet bekend
nierfunctie
Voortplantings-
Impotentie
--
Soms
--
stelsel- en borst-
Erectiele disfunctie
Zelden
--
--
aandoeningen
Gynecomastie
Soms
--
Algemene
Asthenie
Vaak
Soms
--
aandoeningen en Ongemak, malaise
--
Soms
--
toedieningsplaats
Vermoeidheid
Vaak
Vaak
Soms
stoornissen
Oedeem in het gezicht
Vaak
--
--
Flushing, opvlieger
Vaak
--
--
Noncardiale pijn op de borst
--
Soms
--
Oedeem
Vaak
Vaak
--
Perifeer oedeem
Vaak
--
--
Pijn
--
Soms
--
Pitting-oedeem
Vaak
--
--
Onderzoeken
Kalium in het bloed
--
--
Niet bekend
verhoogd
Gewichtstoename
--
Soms
--
Gewichtsverlies
--
Soms
--
*
Meestal samenhangend met cholestase
Aanvullende informatie over de combinatie
Perifeer oedeem, een bekende bijwerking van amlodipine, werd in het algemeen waargenomen met
een lagere frequentie bij patiënten die de combinatie amlodipine/valsartan kregen dan bij hen die
amlodipine alleen kregen. In dubbelblinde, gecontroleerde onderzoeken was de incidentie van perifeer
oedeem naar dosering als volgt:
% patiënten met perifeer
Valsartan (mg)
oedeem
0
40
80
160
320
0
3,0
5,5
2,4
1,6
0,9
2,5
8,0
2,3
5,4
2,4
3,9
Amlodipine
5
3,1
4,8
2,3
2,1
2,4
(mg)
10
10,3
nvt
nvt
9,0
9,5

De gemiddelde incidentie van perifeer oedeem, gelijkwaardig gewogen over alle doseringen, was
5,1% met de valsartan/amlodipine-combinatie.
Vaak
Slaperigheid, duizeligheid, palpitaties, buikpijn, misselijkheid, zwelling van de
enkel.
Soms
Slapeloosheid, stemmingswisselingen (waaronder angstgevoelens), depressie,
tremor, dysgeusie, syncope, hypo-esthesie, visusstoornissen (waaronder diplopie),
tinnitus, hypotensie, dyspneu, rhinitis, braken, dyspepsie, alopecie, purpura,
huidverkleuring, hyperhidrose, pruritus, exantheem, myalgie, spierkrampen, pijn,
urinelozingsaandoening, toegenomen urinelozingsfrequentie, impotentie,
gynaecomastie, pijn op de borst, malaise, gewichtstoename, gewichtsafname.
Zelden
Verwardheid.
Zeer zelden
Leukocytopenie, trombocytopenie, allergische reacties, hyperglykemie,
hypertonie, perifere neuropathie, myocardinfarct, aritmie (waaronder bradycardie,
ventriculaire tachycardie en atriumfibrillatie), vasculitis, pancreatitis, gastritis,
gingiva hyperplasie, hepatitis, geelzucht, leverenzymen verhoogd*, angio-oedeem,
erythema multiforme, urticaria, exfoliatieve dermatitis, Stevens-Johnson
syndroom, Quincke-oedeem, fotosensitiviteit.
Niet bekend
Toxische epidermale necrolyse.
*meestal samenhangend met cholestase
Uitzonderlijke gevallen van extrapiramidaal syndroom zijn gerapporteerd.
Valsartan
Onbekend
Daling van hemoglobine, daling van hematocriet, neutropenie, trombocytopenie,
verhoging van het serumkalium, verhoging van de leverfunctie waarden inclusief
verhoging van het serumbilirubine, nierfalen en -functiestoornis, verhoging van
het serumcreatinine, angio-oedeem, myalgie, vasculitis, overgevoeligheid inclusief
serumziekte.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico's van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V.
4.9 Overdosering

Symptomen
Er is geen ervaring betreffende overdosering met Exforge. Het hoofdsymptoom van overdosering met
valsartan is mogelijk uitgesproken hypotensie met duizeligheid. Overdosering met amlodipine kan
excessieve perifere vasodilatatie als gevolg hebben en mogelijk reflextachycardie. Uitgesproken en
potentieel verlengde systemische hypotensie tot en met shock met fatale afloop zijn gemeld.
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN

5.1 Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Geneesmiddelen die werken op het renine-angiotensine systeem;
angiotensine II-antagonisten, combinaties; angiotensine II-antagonisten en calciumkanaalblokkers,
ATC-code: C09DB01
Exforge combineert twee bloeddrukverlagende componenten met complementaire mechanismen om
de bloeddruk onder controle te houden bij patiënten met essentiële hypertensie. Amlodipine behoort
tot de geneesmiddelenklasse van de calciumantagonisten en valsartan tot de geneesmiddelenklasse van
de angiotensine II-antagonisten. De combinatie van deze stoffen heeft een additief bloeddrukverlagend
effect, waardoor de bloeddruk sterker wordt verlaagd dan door elke component afzonderlijk.
Amlodipine/Valsartan
Binnen het therapeutisch dosisbereik veroorzaakt de combinatie van amlodipine en valsartan een
dosisgerelateerde additieve verlaging van de bloeddruk. Het bloeddrukverlagende effect van een
enkele dosis van de combinatie hield 24 uur aan.
Placebogecontroleerde studies
In twee placebogecontroleerde onderzoeken kregen meer dan 1.400 hypertensieve patiënten Exforge
eenmaal per dag toegediend. Volwassenen met lichte tot matige ongecompliceerde essentiële
hypertensie (gemiddelde diastolische bloeddruk in zittende houding 95 en <110 mmHg) werden in de
onderzoeken opgenomen. Patiënten met een hoog cardiovasculair risico hartfalen, type I diabetes en
type II diabetes die onvoldoende onder controle is en een voorgeschiedenis van myocardinfarct of
beroerte in het afgelopen jaar werden uitgesloten.
Actief-gecontroleerde studies bij patiënten die niet-responders waren voor monotherapie
Een multicenter, gerandomiseerd, dubbelblind, actief-gecontroleerd parallelgroeponderzoek liet een
normalisatie van de bloeddruk (diastolische dalbloeddruk in zittende houding <90 mmHg aan het eind
van het onderzoek) zien bij patiënten bij wie de bloeddruk niet adequaat onder controle was met
160 mg valsartan. Deze normalisatie trad op bij 75% van de patiënten die amlodipine/valsartan
10 mg/160 mg kregen en bij 62% van de patiënten die amlodipine/valsartan 5 mg/160 mg kregen, ten
opzichte van 53% van de patiënten die 160 mg valsartan bleven nemen. De toevoeging van 10 mg en
5 mg amlodipine leidde tot een bijkomende verlaging van de systolische/diastolische bloeddruk met
respectievelijk 6,0/4,8 mmHg en 3,9/2,9 mmHg, ten opzichte van patiënten die uitsluitend 160 mg
valsartan bleven nemen.

FARMACEUTISCHE GEGEVENS

6.1 Lijst van hulpstoffen

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
Kern van het tablet
Microkristallijne cellulose
Crospovidon (Type A)
Watervrij colloïdaal siliciumdioxide
Magnesiumstearaat
Omhulsel
Hypromellose, substitutie type 2910 (3 mPa.s)
Titaniumdioxide (E171)
Geel ijzeroxide (E172)
Macrogol 4000
Talk
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Kern van het tablet
Microkristallijne cellulose
Crospovidon (Type A)
Watervrij colloïdaal siliciumdioxide
Magnesiumstearaat
Omhulsel
Hypromellose, substitutie type 2910 (3 mPa.s)
Titaniumdioxide (E171)
Geel ijzeroxide (E172)
Macrogol 4000
Talk
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Kern van het tablet
Microkristallijne cellulose
Crospovidon (Type A)
Watervrij colloïdaal siliciumdioxide
Magnesiumstearaat
Omhulsel
Hypromellose, substitutie type 2910 (3 mPa.s)
Titaniumdioxide (E171)
Geel ijzeroxide (E172)
Rood ijzeroxide (E172)
Macrogol 4000
Talk
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

8.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/001
EU/1/06/370/002
EU/1/06/370/003
EU/1/06/370/004
EU/1/06/370/005
EU/1/06/370/006
EU/1/06/370/007
EU/1/06/370/008
EU/1/06/370/025
EU/1/06/370/026
EU/1/06/370/027
EU/1/06/370/034
EU/1/06/370/037
DATUM VAN EERSTE VERLENING VAN DE VERGUNNING/VERLENGING VAN
DE VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 17 januari 2007
Datum van laatste verlenging: 22 november 2011

10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST

Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu.

BIJLAGE II

A.
FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR
VRIJGIFTE

B.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN
VAN LEVERING EN GEBRUIK

C.
ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE
HOUDER VAN DE HANDELSVERGUNNING MOETEN
WORDEN NAGEKOMEN

D.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET BETREKKING TOT EEN
VEILIG EN DOELTREFFEND GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL
FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE
Naam en adres van de fabrikant(en) verantwoordelijk voor vrijgifte
Novartis Farma S.p.A.
Via Provinciale Schito 131
80058 Torre Annunziata (NA)
Italië
Novartis Farmacéutica S.A.
Gran Via de les Corts Catalanes, 764
08013 Barcelona
Spanje
Novartis Pharma GmbH
Roonstraße 25
D-90429 Nürnberg
Duitsland
In de gedrukte bijsluiter van het geneesmiddel moeten de naam en het adres van de fabrikant die
verantwoordelijk is voor vrijgifte van de desbetreffende batch zijn opgenomen.

B.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN VAN LEVERING EN
GEBRUIK
Aan medisch voorschrift onderworpen geneesmiddel.

C.
ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE HOUDER VAN DE
HANDELSVERGUNNING MOETEN WORDEN NAGEKOMEN
Periodieke veiligheidsverslagen
De vereisten voor de indiening van periodieke veiligheidsverslagen worden vermeld in de lijst met
Europese referentiedata (EURD-lijst), waarin voorzien wordt in artikel 107c, onder punt 7 van
Richtlijn 2001/83/EG en eventuele hierop volgende aanpassingen gepubliceerd op het Europese
webportaal voor geneesmiddelen.

D.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET BETREKKING TOT EEN VEILIG EN
DOELTREFFEND GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL
Verplichting tot het nemen van maatregelen na toekenning van de handelsvergunning
De vergunninghouder moet binnen het vastgestelde tijdschema de volgende verplichtingen nakomen:
Voorwaarden voor de handelsvergunning
Uiterste datum
De vergunninghouder moet ervoor zorgen dat de productieprocessen van het
26 september
eindproduct worden beoordeeld op het mogelijke risico op vorming van N-
2022
nitrosaminen en zo nodig worden gewijzigd om nitrosamineverontreinigingen
zoveel mogelijk te beperken, in lijn met de op 25 juni 2020 door het Comité voor
geneesmiddelen voor menselijk gebruik uitgebrachte aanbevelingen in het kader
van de procedure krachtens artikel 5, lid 3, van Verordening (EG) nr. 726/2004
betreffende introsamine-onzuiverheden in geneesmiddelen voor menselijk
gebruik.
BIJLAGE III

ETIKETTERING EN BIJSLUITER

A. ETIKETTERING

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
7 filmomhulde tabletten
14 filmomhulde tabletten
28 filmomhulde tabletten
30 filmomhulde tabletten
56 filmomhulde tabletten
90 filmomhulde tabletten
98 filmomhulde tabletten
280 filmomhulde tabletten
56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
280x1 filmomhulde tabletten (eenheidsaflevering)

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/001
7 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/002
14 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/003
28 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/004
30 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/005
56 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/006
90 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/007
98 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/008
280 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/025
56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
EU/1/06/370/026
98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
EU/1/06/370/027
280x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 5 mg/80 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

PC
SN
NN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
70 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht
worden.
14 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht
worden.

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/034
280 filmomhulde tabletten (4x70)
EU/1/06/370/037
280 filmomhulde tabletten (20x14)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 5 mg/80 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 80 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
Multiverpakking: 280 (4 verpakkingen van 70) filmomhulde tabletten
Multiverpakking: 280 (20 verpakkingen van 14) filmomhulde tabletten

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/034
280 filmomhulde tabletten (4x70)
EU/1/06/370/037
280 filmomhulde tabletten (20x14)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 5 mg/80 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

PC
SN
NN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Novartis Europharm Limited

3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

4.
PARTIJNUMMER
Lot

5.
OVERIGE

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
7 filmomhulde tabletten
14 filmomhulde tabletten
28 filmomhulde tabletten
30 filmomhulde tabletten
56 filmomhulde tabletten
90 filmomhulde tabletten
98 filmomhulde tabletten
280 filmomhulde tabletten
56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
280x1 filmomhulde tabletten (eenheidsaflevering)

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/009
7 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/010
14 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/011
28 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/012
30 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/013
56 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/014
90 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/015
98 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/016
280 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/028
56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
EU/1/06/370/029
98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
EU/1/06/370/030
280x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 5 mg/160 mg

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
70 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht
worden.
14 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht
worden.

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/035
280 filmomhulde tabletten (4x70)
EU/1/06/370/038
280 filmomhulde tabletten (20x14)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 5 mg/160 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
Multiverpakking: 280 (4 verpakkingen van 70) filmomhulde tabletten
Multiverpakking: 280 (20 verpakkingen van 14) filmomhulde tabletten

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/035
280 filmomhulde tabletten (4x70)
EU/1/06/370/038
280 filmomhulde tabletten (20x14)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 5 mg/160 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

PC
SN
NN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Novartis Europharm Limited

3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

4.
PARTIJNUMMER
Lot

5.
OVERIGE

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
7 filmomhulde tabletten
14 filmomhulde tabletten
28 filmomhulde tabletten
30 filmomhulde tabletten
56 filmomhulde tabletten
90 filmomhulde tabletten
98 filmomhulde tabletten
280 filmomhulde tabletten
56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
280x1 filmomhulde tabletten (eenheidsaflevering)

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

10. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/017
7 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/018
14 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/019
28 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/020
30 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/021
56 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/022
90 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/023
98 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/024
280 filmomhulde tabletten
EU/1/06/370/031
56x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
EU/1/06/370/032
98x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
EU/1/06/370/033
280x1 filmomhulde tablet (eenheidsaflevering)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 10 mg/160 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

PC
SN
NN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
70 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht
worden.
14 filmomhulde tabletten. Onderdeel van een multiverpakking. Mag niet afzonderlijk verkocht
worden.

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/036
280 filmomhulde tabletten (4x70)
EU/1/06/370/039
280 filmomhulde tabletten (20x14)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 10 mg/160 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 10 mg amlodipine (als amlodipinebesilaat) en 160 mg valsartan.

3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
Filmomhulde tablet
Multiverpakking: 280 (4 verpakkingen van 70) filmomhulde tabletten
Multiverpakking: 280 (20 verpakkingen van 14) filmomhulde tabletten

5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)

Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Oraal gebruik.

6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het bereik en zicht van kinderen houden.

7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Novartis Europharm Limited
Vista Building
Elm Park, Merrion Road
Dublin 4
Ierland

12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/06/370/036
280 filmomhulde tabletten (4x70)
EU/1/06/370/039
280 filmomhulde tabletten (20x14)
13.
PARTIJNUMMER
Lot

14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.

15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
Exforge 10 mg/160 mg

17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE

2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.

18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS

PC
SN
NN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Novartis Europharm Limited

3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP

4.
PARTIJNUMMER
Lot

5.
OVERIGE

B. BIJSLUITER

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
amlodipine/valsartan

Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
-
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
-
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
-
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
-
Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die
niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter

1.
Wat is Exforge en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
4.
Mogelijke bijwerkingen
5.
Hoe bewaart u dit middel?
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
1.
Wat is Exforge en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Exforge tabletten bevatten twee stoffen, amlodipine en valsartan. Beide stoffen helpen een hoge
bloeddruk onder controle te houden.
Amlodipine behoort tot een groep van stoffen die 'calciumkanaalblokkers' wordt genoemd.
Amlodipine verhindert dat calcium kan binnendringen in de wand van de bloedvaten, wat de
samentrekking van de bloedvaten tegenhoudt.
Valsartan behoort tot een groep van stoffen die 'angiotensine II-receptorantagonisten' wordt
genoemd. Angiotensine II wordt aangemaakt door het lichaam en doet de bloedvaten
samentrekken, waardoor de bloeddruk stijgt. Valsartan verhindert het effect van angiotensine II.
Dit betekent dat beide stoffen helpen voorkomen dat de bloedvaten samentrekken. Als gevolg hiervan,
ontspannen de bloedvaten zich en verlaagt de bloeddruk.
Exforge wordt gebruikt ter behandeling van hoge bloeddruk bij volwassenen van wie de bloeddruk
niet voldoende onder controle gehouden kan worden met uitsluitend amlodipine of valsartan.

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?

Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
U bent allergisch voor amlodipine of voor elke andere calciumkanaalblokker. Dit kan jeuk,
roodheid van de huid of moeilijkheden om te ademhalen veroorzaken.
U bent allergisch voor valsartan of voor een van de stoffen in dit geneesmiddel. Deze stoffen
kunt u vinden in rubriek 6. Als u denkt allergisch te kunnen zijn, zeg het uw arts alvorens
Exforge in te nemen.
U heeft ooit ernstige leveraandoeningen of galaandoeningen gehad, zoals levercirrose of
cholestase.
U bent meer dan 3 maanden zwanger. (Het is ook beter om Exforge vroeg tijdens de
zwangerschap te vermijden, zie rubriek Zwangerschap).
U heeft erg lage bloeddruk (hypotensie).
U heeft vernauwing van de aortaklep (aortastenose) of cardiogene shock (een toestand waarbij
uw hart het lichaam niet van voldoende bloed kan voorzien).
U lijdt aan hartfalen na een hartaanval.
U heeft diabetes of een nierfunctiestoornis en u wordt behandeld met een bloeddrukverlagend
geneesmiddel dat aliskiren bevat.
Als een van de bovenvermelde waarschuwingen op u van toepassing is, neem Exforge dan niet in
en raadpleeg uw arts.

Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel inneemt:
als u misselijk of ziek bent geweest (overgeven of diarree).
als u lever- of nieraandoeningen heeft.
als u een niertransplantatie heeft gehad of als u verteld is dat u een vernauwing van de
nierslagaders heeft.
als u een aandoening heeft van de bijnier, ook 'primair hyperaldosteronisme' genoemd.
als u te maken heeft gehad met hartfalen of als u een hartaanval heeft gehad. Volg nauwkeurig
de aanbevelingen van uw arts voor de startdosis. Het is mogelijk dat uw arts ook uw nierfunctie
controleert.
als uw arts u verteld heeft dat u een vernauwing heeft van uw hartkleppen ('aorta of mitralis
stenose') of dat de dikte van uw hartspier abnormaal is ('obstructieve hypertrofische
cardiomyopathie' genoemd).
als u last heeft gehad van zwelling, vooral van het aangezicht en de keel, wanneer u andere
geneesmiddelen neemt (inclusief zogenaamde angiotensin-converting-enzyme-remmers of
ACE-remmers). Wanneer u deze symptomen krijgt, moet u stoppen met de inname van Exforge
en onmiddellijk uw arts raadplegen. U mag Exforge dan nooit meer innemen.
als u een van de volgende geneesmiddelen voor de behandeling van hoge bloeddruk inneemt:
een ACE-remmer (bijvoorbeeld enalapril, lisinopril, ramipril), in het bijzonder als u
diabetes-gerelateerde nierproblemen heeft.
aliskiren.
Uw arts zal mogelijk uw nierfunctie, bloeddruk en het aantal elektrolyten (bv. kalium) in uw bloed
controleren.
Zie ook de informatie in de rubriek 'Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?'.

Als een van deze waarschuwingen op u van toepassing is, raadpleeg dan uw arts voordat u
Exforge inneemt.

Kinderen en jongeren tot 18 jaar
Het gebruik van Exforge bij kinderen en adolescenten wordt afgeraden (jonger dan 18 jaar).
ACE-remmers of aliskiren (zie ook de informatie in de rubrieken 'Wanneer mag u dit middel
niet gebruiken?' en 'Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?');
diuretica (een geneesmiddel dat 'plastablet' wordt genoemd en dat uw hoeveelheid urine
verhoogt);
lithium (een geneesmiddel dat gebruikt wordt om sommige typen depressie te behandelen);
kaliumsparende diuretica, kaliumsupplementen, zoutvervangingsmiddelen die kalium bevatten
en andere stoffen die het kaliumgehalte kunnen verhogen;
bepaalde soorten pijnstillers die niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAIDs) of
selectieve cyclooxygenase-2 remmers (COX-2 remmers) worden genoemd. Het is mogelijk dat
uw arts uw nierfunctie controleert;
anticonvulsiemiddelen (bv. carbamazepine, fenobarbital, fenytoïne, fosfenytoïne, primidon);
Sint-Janskruid;
nitroglycerine en andere nitraten, of andere stoffen die 'vasodilatoren' (vaatverwijders) worden
genoemd;
geneesmiddelen gebruikt voor HIV/AIDS (bv. ritonavir, indinavir, nelfinavir);
geneesmiddelen gebruikt voor de behandeling van schimmelinfecties (bv. ketoconazol,
itraconazol);
geneesmiddelen gebruikt voor de behandeling van bacteriële infecties (zoals rifampicine,
erytromycine, claritromycine, telitromycine);
verapamil, diltiazem (geneesmiddel voor de behandeling van het hart);
simvastatine (een geneesmiddel dat gebruikt wordt om hoge cholesterolspiegels te behandelen);
dantroleen (een infuus voor ernstige abnormaliteiten van de lichaamstemperatuur);
geneesmiddelen gebruikt om te beschermen tegen afstoting van transplantaten (ciclosporine).

Waarop moet u letten met eten en drinken?
Personen die Exforge innemen mogen geen pompelmoes/grapefruit en pompelmoessap/grapefruitsap
eten of drinken. Pompelmoes/grapefruit en pompelmoessap/grapefruitsap kunnen in het bloed een
verhoging geven van de werkzame stof amlodipine, wat een onvoorspelbare toename van het
bloeddrukverlagend effect van Exforge kan geven.
Zwangerschap en borstvoeding
Zwangerschap
Vertel het aan uw arts als u denkt dat u zwanger bent (of zou kunnen worden). Meestal zal uw arts u
aanraden om te stoppen met het innemen van Exforge voordat u zwanger wordt of vanaf het moment
dat u weet dat u zwanger bent en hij/zij zal u aanraden een ander geneesmiddel te nemen in plaats van
Exforge. Exforge wordt niet aanbevolen vroeg tijdens de zwangerschap (eerste 3 maanden) en mag
niet worden ingenomen als u meer dan 3 maanden zwanger bent, omdat dit ernstige schade kan
veroorzaken bij uw baby bij gebruik na de derde maand van de zwangerschap.
Borstvoeding
Vertel het uw arts als u borstvoeding geeft of als u wilt beginnen met het geven van borstvoeding. Er
is gebleken dat amlodipine in kleine hoeveelheden in de moedermelk terecht kan komen. Een
behandeling met Exforge voor moeders die borstvoeding geven is niet aanbevolen, en uw arts kan
voor u een andere behandeling kiezen als u wenst borstvoeding te geven, vooral als uw baby
pasgeboren is, of te vroeg geboren werd.
Neem contact op met uw arts of apotheker voordat u dit geneesmiddel gebruikt.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts. Dit zal u de beste resultaten opleveren en vermindert het
risico op bijwerkingen.
De gebruikelijke dosis van Exforge is één tablet per dag.
Het wordt aangeraden om uw geneesmiddel iedere dag op hetzelfde tijdstip in te nemen.
Neem de tabletten in met een glas water.
U kunt Exforge met of zonder voedsel innemen. Neem Exforge niet in met
pompelmoes/grapefruit en pompelmoessap/grapefruitsap.
Afhankelijk van hoe u reageert op de behandeling, kan uw arts u een hogere of een lagere dosis
voorstellen.
Overschrijd de voorgeschreven dosis niet.
Exforge en oudere personen (leeftijd van 65 jaar of meer)
Uw arts dient voorzichtig te zijn als hij uw dosis verhoogt.
Heeft u nog vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts of
apotheker.
Heeft u te veel van dit middel ingenomen?
Als u te veel tabletten van Exforge heeft ingenomen of als iemand anders uw tabletten heeft
ingenomen, neem dan onmiddellijk contact op met een arts.
Bent u vergeten dit middel in te nemen?
Wanneer u vergeten bent dit geneesmiddel in te nemen, neem het dan in zodra u eraan denkt. Neem
dan uw volgende dosis op het gebruikelijke tijdstip. Als het echter bijna tijd is voor uw volgende
dosis, sla de vergeten dosis dan over. Neem geen dubbele dosis om een vergeten tablet in te halen.
Als u stopt met het innemen van dit middel
Als u stopt met de behandeling met Exforge kan uw aandoening erger worden. Stop niet met de
inname van dit geneesmiddel tenzij uw arts u dit zegt.

4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen
daarmee te maken.
Sommige bijwerkingen kunnen ernstig zijn en kunnen onmiddellijke medische verzorging
vereisen:
Een aantal patiënten hebben deze ernstige bijwerkingen gekregen (kan bij 1 op 1.000 personen
voorkomen).
Als u het volgende overkomt,
raadpleeg dan onmiddellijk uw arts:
Een allergische reactie met symptomen zoals uitslag, jeuk, zwelling van gezicht of lippen of tong,
ademhalingsmoeilijkheden, lage bloeddruk (gevoel van flauwte, duizeligheid).
Plotselinge piepende ademhaling, pijn op de borst, kortademigheid of ademhalingsproblemen.
-
Opgezwollen oogleden, gezicht of lippen.
-
Opgezwollen tong en keel met daardoor ernstige problemen bij de ademhaling.
-
Ernstige huidreacties zoals intense huiduitslag, netelroos, rood wordende huid over het gehele
lichaam, ernstige jeuk, blaarvorming, loslaten en opzwellen van de huid, ontsteking van
slijmvliezen (Stevens-Johnson syndroom, toxische epidermale necrolyse) of andere allergische
reacties.
-
Hartaanval, afwijkende hartslag.
-
Ontsteking van de alvleesklier die kan leiden tot ernstige buik- en rugpijn, waarbij u zich zeer
onwel voelt.
De volgende bijwerkingen
werden gemeld. Als u last heeft van een van deze bijwerkingen of als ze
langer dan een week aanhouden,
neem dan contact op met uw arts.
Vaak (kan bij 1 op 10 personen voorkomen): Duizeligheid, slaperigheid; hartkloppingen (u bewust zijn
van uw hartslag); overmatig blozen, zwelling van de enkel (oedeem); buikpijn, misselijkheid.
Soms (kan bij 1 op 100 personen voorkomen): Stemmingsveranderingen, angstgevoelens, depressie,
slapeloosheid, beving, afwijkingen in de smaakbeleving, flauwvallen, verlies van pijngevoel;
verstoord gezichtsvermogen, gezichtsstoornis, oorsuizen; lage bloeddruk; niezen/loopneus veroorzaakt
door ontsteking van de binnenwand van de neus (rhinitis); problemen met de spijsvertering, braken
(overgeven); haaruitval, toegenomen transpiratie, jeukende huid, huidverkleuring; aandoening bij het
plassen, meer aandrang tot 's nachts plassen, vaker moeten plassen; onvermogen om een erectie te
krijgen, ongemak aan of vergroting van de borsten bij mannen, pijn, zich niet goed voelen, spierpijn,
spierkrampen; gewichtstoename of gewichtsafname.
Zelden (kan bij 1 op 1.000 personen voorkomen): Verwardheid.
Zeer zelden (kan bij 1 op 10.000 personen voorkomen): Verlaagd aantal witte bloedcellen, verlaging
van bloedplaatjes die leidt tot ongebruikelijke blauwe plekken of snelle bloedingsneiging (schade aan
rode bloedcellen); verhoogd suikergehalte in het bloed (hyperglykemie); opgezwollen tandvlees,
opgezwollen buik (gastritis); abnormale leverfunctie, ontsteking van de lever (hepatitis), gele
verkleuring van de huid (geelzucht), stijging van leverenzymen die van invloed kan zijn op bepaalde
medische onderzoeken; verhoogde spierspanning; ontsteking van de bloedvaten, vaak met huiduitslag,
gevoeligheid voor licht; combinatie van stijfheid, trillingen en/of bewegingsaandoeningen.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blister.
Bewaren beneden 30°C.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.
Gebruik dit middel niet als u merkt dat de doos beschadigd is of tekenen van knoeien vertoont.

6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie

Welke stoffen zitten er in dit middel?

Exforge 5 mg/80 mg filmomhulde tabletten
De werkzame stoffen in dit middel zijn amlodipine (als amlodipinebesilaat) en valsartan. Elke tablet
bevat 5 mg amlodipine en 80 mg valsartan.
De andere stoffen in dit middel zijn microkristallijne cellulose; crospovidon (type A); watervrij
colloïdaal silicium; magnesiumstearaat; hypromellose (substitutie type 2910 (3 mPa.s)); macrogol
4000; talk, titaandioxide (E171); geel ijzeroxide (E172).
Exforge 5 mg/160 mg filmomhulde tabletten
De werkzame stoffen in dit middel zijn amlodipine (als amlodipinebesilaat) en valsartan. Elke tablet
bevat 5 mg amlodipine en 160 mg valsartan.
De andere stoffen in dit middel zijn microkristallijne cellulose; crospovidon (type A); watervrij
colloïdaal silicium; magnesiumstearaat; hypromellose (substitutie type 2910 (3 mPa.s)); macrogol
4000; talk, titaandioxide (E171); geel ijzeroxide (E172).
Exforge 10 mg/160 mg filmomhulde tabletten
De werkzame stoffen in dit middel zijn amlodipine (als amlodipinebesilaat) en valsartan. Elke tablet
bevat 10 mg amlodipine en 160 mg valsartan.

België/Belgique/Belgien
Lietuva
Novartis Pharma N.V.
SIA Novartis Baltics Lietuvos filialas
Tél/Tel: +32 2 246 16 11
Tel: +370 5 269 16 50

Luxembourg/Luxemburg
Novartis Bulgaria EOOD
Novartis Pharma N.V.
.: +359 2 976 98 28
Tél/Tel: +32 2 246 16 11

Ceská republika
Magyarország
Novartis s.r.o.
Novartis Hungária Kft.
Tel: +420 225 775 111
Tel.: +36 1 457 65 00

Danmark
Malta
Novartis Healthcare A/S
Novartis Pharma Services Inc.
Tlf: +45 39 16 84 00
Tel: +356 2122 2872

Deutschland
Nederland
Novartis Pharma GmbH
Novartis Pharma B.V.
Tel: +49 911 273 0
Tel: +31 88 04 52 111

Eesti
Norge
SIA Novartis Baltics Eesti filiaal
Novartis Norge AS
Tel: +372 66 30 810
Tlf: +47 23 05 20 00

Österreich
Novartis (Hellas) A.E.B.E.
Novartis Pharma GmbH
: +30 210 281 17 12
Tel: +43 1 86 6570

España
Polska
Novartis Farmacéutica, S.A.
Novartis Poland Sp. z o.o.
Tel: +34 93 306 42 00
Tel.: +48 22 375 4888

France
Portugal
Novartis Pharma S.A.S.
Novartis Farma - Produtos Farmacêuticos, S.A.
Tél: +33 1 55 47 66 00
Tel: +351 21 000 8600

Hrvatska
România
Novartis Hrvatska d.o.o.
Novartis Pharma Services Romania SRL
Tel. +385 1 6274 220
Tel: +40 21 31299 01

Ireland
Slovenija
Novartis Ireland Limited
Novartis Pharma Services Inc.
Tel: +353 1 260 12 55
Tel: +386 1 300 75 50

Ísland
Slovenská republika
Vistor hf.
Novartis Slovakia s.r.o.
Sími: +354 535 7000
Tel: +421 2 5542 5439

Italia
Suomi/Finland
Novartis Farma S.p.A.
Novartis Finland Oy
Tel: +39 02 96 54 1
Puh/Tel: +358 (0)10 6133 200
Sverige
Novartis Pharma Services Inc.
Novartis Sverige AB
: +357 22 690 690
Tel: +46 8 732 32 00

Latvija
United Kingdom (Northern Ireland)
SIA Novartis Baltics
Novartis Ireland Limited
Tel: +371 67 887 070
Tel: +44 1276 698370

Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in

Andere informatiebronnen
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu.

Heb je dit medicijn gebruikt? Exforge 5 mg - 160 mg te vormen.

Je ervaring helpt anderen een beeld over het gebruik van Exforge 5 mg - 160 mg te vormen.

Deel als eerste jouw ervaring over Exforge 5 mg - 160 mg

Opgepast

Gebruik geen geneesmiddelen zonder het advies van je geneesheer
Vertrouw enkel de bijsluiter die meegeleverd werd met je geneesmiddel
Gebruik geen geneesmiddelen waarvan de houdbaarheidsdatum verstreken is
Bijsluiters zijn aangeleverd door het FAGG

Exforge 5 mg - 160 mg

Heb je dit medicijn gebruikt? Exforge 5 mg - 160 mg te vormen.

Opgepast

Vragen? Contacteer ons