Je bent hier:

Abilify 5 mg

Lees de ervaringen met Abilify 5 mg

Deel jouw ervaring met dit medicijn

BIJLAGE I

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

ABILIFY 5 mg tabletten

ABILIFY 10 mg tabletten

ABILIFY 15 mg tabletten

ABILIFY 30 mg tabletten

KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING

ABILIFY 5 mg tabletten

Elke tablet bevat 5 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

63,55 mg lactose (als monohydraat) per tablet

ABILIFY 10 mg tabletten

Elke tablet bevat 10 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

59,07 mg lactose (als monohydraat) per tablet

ABILIFY 15 mg tabletten

Elke tablet bevat 15 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

54,15 mg lactose (als monohydraat) per tablet

ABILIFY 30 mg tabletten

Elke tablet bevat 30 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

177,22 mg lactose (als monohydraat) per tablet

Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

Tablet

FARMACEUTISCHE VORM

ABILIFY 5 mg tabletten

Rechthoekig en blauw, met inscriptie "A-007" en "5" aan één zijde.

ABILIFY 10 mg tabletten

Rechthoekig en roze, met inscriptie "A-008" en "10" aan één zijde.

ABILIFY 15 mg tabletten

Rond en geel, met inscriptie "A-009" en "15" aan één zijde.

ABILIFY 30 mg tabletten

Rond en roze, met inscriptie "A-011" en "30" aan één zijde.

4.1

KLINISCHE GEGEVENS

Therapeutische indicaties

ABILIFY is geïndiceerd voor de behandeling van schizofrenie bij volwassenen en jongeren met een

leeftijd van 15 jaar en ouder.

ABILIFY is geïndiceerd voor de behandeling van matige tot ernstige manische episodes bij een

bipolaire I stoornis en voor de preventie van een nieuwe manische episode bij volwassenen die

voorheen voornamelijk manische episodes hadden en bij wie deze manische episodes reageerden op

de behandeling met aripiprazol (zie rubriek 5.1).

ABILIFY is geïndiceerd voor de behandeling gedurende maximaal 12 weken van matige tot ernstige

manische episodes in bipolaire I stoornis bij jongeren met een leeftijd van 13 jaar en ouder (zie

rubriek 5.1).

4.2

Dosering en wijze van toediening

Dosering

Volwassenen

Schizofrenie:

de aanbevolen aanvangsdosering voor ABILIFY is 10 mg/dag of 15 mg/dag, met een

onderhoudsdosering van 15 mg/dag, éénmaal daags toegediend, onafhankelijk van maaltijden.

ABILIFY is effectief in een doseringsbereik van 10 mg/dag tot 30 mg/dag. Verhoogde werkzaamheid

bij doseringen hoger dan een dagelijkse dosis van 15 mg is niet aangetoond, hoewel individuele

patiënten voordeel kunnen hebben van een hogere dosis. De maximale dagdosering mag de 30 mg niet

overschrijden.

Manische episodes bij bipolaire I stoornis:

de aanbevolen aanvangsdosering voor ABILIFY is

eenmaal daags 15 mg als monotherapie of als combinatietherapie, onafhankelijk van maaltijden (zie

rubriek 5.1). Sommige patiënten kunnen voordeel hebben van een hogere dosis. De maximale

dagdosering mag de 30 mg niet overschrijden.

Preventie van recidiverende manische episodes bij bipolaire I stoornis:

voor de preventie van

recidiverende manische episodes bij patiënten die aripiprazol hebben gehad als monotherapie of

combinatietherapie, dient de therapie te worden voortgezet met dezelfde dosering. Aanpassing van de

dagelijkse dosering, inclusief een dosisreductie, dient te worden overwogen op basis van de klinische

status.

Pediatrische patiënten

Schizofrenie in jongeren met een leeftijd van 15 jaar en ouder:

de aanbevolen dosering voor ABILIFY

is 10 mg/dag toegediend op een éénmaal daags schema, onafhankelijk van maaltijden. Behandeling

dient gestart te worden met 2 mg (door ABILIFY orale suspensie 1 mg/ml te gebruiken) gedurende

2 dagen, getitreerd naar 5 mg gedurende de 2 opeenvolgende dagen om de aanbevolen dosering van

éénmaal daags 10 mg te bereiken. Indien van toepassing, dienen dosisverhogingen toegediend te

worden in stappen van 5 mg zonder de maximale dagelijkse dosis van 30 mg te overschrijden (zie

rubriek 5.1). ABILIFY is werkzaam bij een dosis van 10 mg/dag tot 30 mg/dag. Verbeterde

werkzaamheid bij hogere dosis dan de dagelijkse 10 mg is niet vastgesteld hoewel individuele

patiënten mogelijk baat hebben bij een hogere dosis.

ABILIFY wordt niet aanbevolen voor gebruik bij schizofreniepatiënten jonger dan 15 jaar vanwege

gebrek aan gegevens over de veiligheid en werkzaamheid. (zie rubriek 4.8 en 5.1).

Manische episodes bij bipolaire I stoornis bij adolescenten met een leeftijd van 13 jaar en ouder:

aanbevolen dosering voor ABILIFY is 10 mg/dag eenmaal daags toegediend, onafhankelijk van

maaltijden. Behandeling dient gestart te worden met 2 mg (gebruik makend van ABILIFY orale

oplossing 1 mg/ml) gedurende 2 dagen, getitreerd naar 5 mg gedurende de 2 daaropvolgende dagen

om de aanbevolen dagelijkse dosis van 10 mg te bereiken. De duur van de behandeling dient beperkt

te worden tot de tijd die nodig is om de symptomen onder controle te krijgen en mag niet langer zijn

dan 12 weken. Verhoogde werkzaamheid bij doses hoger dan de dagelijkse dosis van 10 mg is niet

aangetoond, en een dagelijkse dosis van 30 mg gaat gepaard met een aanzienlijk hogere incidentie van

aanzienlijke bijwerkingen, zoals aan EPS (extrapiramidale symptomen) gerelateerde bijwerkingen,

slaperigheid, vermoeidheid en gewichtstoename (zie rubriek 4.8). Doseringen hoger dan 10 mg/dag

moeten daarom alleen worden gebruikt in uitzonderlijke gevallen en onder nauwkeurige klinische

controle (zie rubrieken 4.4, 4.8 en 5.1). Jongere patiënten hebben een verhoogd risico op bijwerkingen

geassocieerd met aripiprazol. Daarom wordt ABILIFY niet aanbevolen voor gebruik bij patiënten die

jonger zijn dan 13 jaar (zie rubrieken 4.8 en 5.1).

Prikkelbaarheid gerelateerd aan autistische stoornis:

de veiligheid en werkzaamheid van ABILIFY

bij kinderen en adolescenten met een leeftijd jonger dan 18 jaar zijn nog niet vastgesteld. De

momenteel beschikbare gegevens worden beschreven in rubriek 5.1, maar er kan geen doseringsadvies

worden gedaan.

Tics geassocieerd met het syndroom van Gilles de la Tourette:

de veiligheid en werkzaamheid van

ABILIFY bij kinderen en adolescenten in de leeftijd van 6 tot 18 jaar zijn nog niet vastgesteld. De

momenteel beschikbare gegevens worden beschreven in rubriek 5.1, maar er kan geen doseringsadvies

worden gedaan.

Speciale populaties

Leverfunctiestoornis

Er is geen dosisaanpassing nodig bij patiënten met milde tot matige leverfunctiestoornissen. Voor

patiënten met ernstige leverfunctiestoornissen zijn er onvoldoende gegevens beschikbaar om

aanbevelingen vast te stellen. Bij deze patiënten dient de dosering voorzichtig te worden gehanteerd.

Echter bij patiënten met ernstige leverfunctiestoornissen dient de maximale dagdosering van 30 mg

met voorzichtigheid te worden toegepast (zie rubriek 5.2).

Nierfunctiestoornis

Er is geen dosisaanpassing nodig bij patiënten met nierfunctiestoornissen.

Ouderen

De veiligheid en werkzaamheid van ABILIFY voor de behandeling van schizofrenie of manische

episodes bij bipolaire I stoornis bij patiënten met een leeftijd van 65 jaar en ouder zijn niet vastgesteld.

Als gevolg van een grotere gevoeligheid van deze populatie dient, wanneer klinische factoren dit

rechtvaardigen, een lagere aanvangsdosering te worden overwogen (zie rubriek 4.4).

Geslacht

Ten opzichte van mannelijke patiënten is er geen dosisaanpassing nodig voor vrouwelijke patiënten

(zie rubriek 5.2).

Rokersstatus

Voor rokers is er, gezien de metabolisatieroute van aripiprazol, geen dosisaanpassing nodig (zie

rubriek 4.5).

Dosisaanpassing vanwege interacties

Bij gelijktijdig gebruik van aripiprazol met sterke CYP3A4 of CYP2D6 remmers, dient de dosering

van aripiprazol te worden verlaagd. Wanneer de CYP3A4 of CYP2D6 remmer uit de

combinatietherapie achterwege wordt gelaten, dan dient de aripiprazol dosering te worden verhoogd

(zie rubriek 4.5).

Bij gelijktijdig gebruik van aripiprazol met sterke CYP3A4 inductoren, dient de dosering van

aripiprazol te worden verhoogd. Wanneer de CYP3A4 inductor uit de combinatietherapie achterwege

wordt gelaten, dan dient de aripiprazol dosering te worden verlaagd tot de aanbevolen dosering (zie

rubriek 4.5).

Wijze van toediening

ABILIFY is voor oraal gebruik.

De orodispergeerbare tabletten of drank kunnen bij patiënten die moeite hebben met het doorslikken

van de ABILIFY tabletten als alternatief worden gebruikt voor ABILIFY tabletten (zie ook

rubriek 5.2).

4.3

Contra-indicaties

Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor een van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.

4.4

Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik

Gedurende de antipsychotische behandeling, kan het verscheidene dagen tot enige weken duren

voordat verbetering van de klinische toestand van de patiënt optreedt. Patiënten dienen tijdens deze

gehele periode nauwkeurig te worden gevolgd.

Suïcidaliteit

Het optreden van suïcidaal gedrag is inherent aan psychotische stoornissen en stemmingsstoornissen

en is in sommige gevallen gemeld vlak na de start of het omzetten van de antipsychotische

behandeling, waaronder behandeling met aripiprazol (zie rubriek 4.8). Zorgvuldige supervisie van

hoogrisico patiënten is nodig gedurende antipsychotische behandeling.

Cardiovasculaire aandoeningen

Aripiprazol dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met bekende cardiovasculaire

aandoeningen (voorgeschiedenis van myocardinfarct of ischemische hartaandoening, hartfalen of

geleidingsstoornissen), cerebrovasculaire aandoeningen, condities welke voor de patiënt

predisponerend zijn voor hypotensie (dehydratie, hypovolemie en behandeling met antihypertensieve

geneesmiddelen) of hypertensie, inclusief maligne. Gevallen van veneuze trombo-embolie (VTE) zijn

gemeld bij het gebruik van antipsychotica. Aangezien patiënten die behandeld worden met

antipsychotica vaak verworven risicofactoren vertonen voor VTE, dienen alle mogelijke risicofactoren

van VTE te worden geïdentificeerd voor- en tijdens de behandeling met aripiprazol en dienen

voorzorgsmaatregelen genomen te worden.

QT-verlenging

In klinisch onderzoek met aripiprazol was de incidentie van QT-verlenging vergelijkbaar met die van

placebo. Voorzichtigheid is geboden wanneer aripiprazol wordt gebruikt bij patiënten met een familie-

anamnese van QT-verlenging (zie rubriek 4.8).

Tardieve dyskinesie

In klinisch onderzoek met een duur van 1 jaar of korter, waren er bij behandeling met aripiprazol

enkele meldingen van een zich als gevolg van de behandeling ontwikkelende dyskinesie. Indien bij

een patiënt die aripiprazol gebruikt tekenen en symptomen van tardieve dyskinesie optreden, dient

dosisverlaging of staken van het geneesmiddel te worden overwogen (zie rubriek 4.8). Deze

symptomen kunnen tijdelijk verergeren of kunnen zelfs pas na staken van de behandeling optreden.

Andere extrapiramidale symptomen

Bij pediatrische klinische studies met aripiprazol werden acathisie en parkinsonisme waargenomen.

Indien klachten en verschijnselen van andere EPS optreden bij een patiënt die aripiprazol gebruikt,

dienen dosisreductie en nauwkeurige klinische controle te worden overwogen.

Maligne Neuroleptica Syndroom (MNS)

MNS is een potentieel fataal symptoomcomplex gerelateerd aan antipsychotica. In klinisch onderzoek

zijn tijdens de behandeling met aripiprazol zeldzame gevallen van MNS gemeld. Klinische

manifestaties van MNS zijn hyperpyrexie, spierrigiditeit, veranderde mentale toestand en tekenen van

autonome instabiliteit (onregelmatige pols of bloeddruk, tachycardie, diaforese en

hartritmestoornissen). Bijkomende tekenen kunnen zijn: verhoogd creatinine fosfokinase,

myoglobinurie (rhabdomyolyse), en acuut nierfalen. Echter, verhoogde creatinine fosfokinase en

rhabdomyolyse, niet noodzakelijkerwijs geassocieerd met MNS, zijn ook gemeld. Indien een patiënt

aanwijsbare tekenen en symptomen van MNS ontwikkelt, of zich presenteert met hoge koorts zonder

bijkomende klinische manifestaties van MNS, dienen alle antipsychotica, inclusief aripiprazol te

worden gestaakt.

Convulsies

In klinisch onderzoek, zijn tijdens de behandeling met aripiprazol soms gevallen van convulsies

gemeld. Daarom dient aripiprazol met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met een

voorgeschiedenis van convulsies of met aandoeningen die in verband kunnen worden gebracht met

convulsies (zie rubriek 4.8).

Oudere patiënten met aan dementie gerelateerde psychose

Verhoogde mortaliteit

In drie placebogecontroleerde onderzoeken (n = 938; gemiddelde leeftijd: 82,4 jaar; variërend van: 56

tot 99 jaar) met aripiprazol bij oudere patiënten met aan de ziekte van Alzheimer gerelateerde

psychose, hadden patiënten behandeld met aripiprazol een verhoogd risico op overlijden in

vergelijking tot placebo. De verhouding van overlijden bij met aripiprazol behandelde patiënten was

3,5 % ten opzichte van 1,7 % bij de placebogroep. Hoewel de doodsoorzaken varieerden waren de

meeste doodsoorzaken van cardiovasculaire (bv. hartfalen, plotseling overlijden) of van infectieuze

(bv. pneumonie) aard (zie rubriek 4.8).

Cerebrovasculaire bijwerkingen

In dezelfde onderzoeken zijn bij patiënten cerebrovasculaire bijwerkingen (bijvoorbeeld beroerte,

transient ischemic attack), met inbegrip van die met fatale afloop, gemeld (gemiddelde leeftijd:

84 jaar; variërend van 78 tot 88 jaar). In totaal zijn in deze onderzoeken bij 1,3 % van de met

aripiprazol behandelde patiënten cerebrovasculaire bijwerkingen gemeld in vergelijking tot 0,6 % van

de patiënten behandeld met placebo. Dit verschil was statistisch niet significant. Echter in één van

deze onderzoeken, een onderzoek met vaste dosering, was er bij patiënten die met aripiprazol

behandeld werden een significante dosis-responsrelatie voor cerebrovasculaire bijwerkingen (zie

rubriek 4.8).

Aripiprazol is niet geïndiceerd voor de behandeling van patiënten met aan dementie gerelateerde

psychose.

Hyperglykemie en diabetes mellitus

Hyperglykemie, in sommige gevallen extreem en gepaard gaand met ketoacidose, of hyperosmolair

coma of overlijden, is gemeld bij patiënten die behandeld werden met atypische antipsychotica,

waaronder aripiprazol. Risicofactoren die bij patiënten predisponeren voor ernstige complicaties zijn

obesitas en familie-anamnese van diabetes. In klinische onderzoeken met aripiprazol waren er in

vergelijking met placebo geen significante verschillen in de incidentie van aan hyperglykemie

gerelateerde bijwerkingen (inclusief diabetes), of in afwijkende glykemische laboratoriumwaarden.

Precieze risico-inschattingen om directe vergelijkingen toe te staan bij patiënten behandeld met

aripiprazol en met andere atypische antipsychotica voor aan hyperglykemie gerelateerde bijwerkingen,

zijn niet beschikbaar. Patiënten die behandeld worden met antipsychotica, inclusief aripiprazol, dienen

te worden gecontroleerd op signalen en symptomen van hyperglykemie (zoals polydipsie, polyurie,

polyfagie en zwakte), en patiënten met diabetes mellitus of met risicofactoren voor diabetes mellitus

dienen regelmatig te worden gecontroleerd op verslechtering van de glucosecontrole (zie rubriek 4.8).

Overgevoeligheid

Overgevoeligheidsreacties, gekenmerkt door allergische symptomen, kunnen voorkomen met

aripiprazol (zie rubriek 4.8).

Gewichtstoename

Gewichtstoename wordt vaak gezien bij patiënten met schizofrenie en bipolaire manie als gevolg van

co-morbiditeiten, gebruik van antipsychotica die bekend zijn om het veroorzaken van

gewichtstoename, ongezonde leefstijl, en kan leiden tot ernstige complicaties. Gewichtstoename is

post-marketing gemeld bij patiënten die aripiprazol voorgeschreven kregen. Als het optreedt gaat het

meestal om patiënten met significante risicofactoren zoals een voorgeschiedenis van diabetes,

schildklierstoornissen of hypofyse-adenoom. Bij klinisch onderzoek veroorzaakte aripiprazol geen

klinisch relevante gewichtstoename bij volwassenen (zie rubriek 5.1). In klinische studies met

jongeren met een bipolaire manie is aangetoond dat aripiprazol geassocieerd wordt met

gewichtstoename na 4 weken behandeling. Op gewichtstoename moet worden gecontroleerd bij

adolescente patiënten met bipolaire manie. Als gewichtstoename klinisch significant is, dient

dosisverlaging te worden overwogen (zie rubriek 4.8).

Dysfagie

Oesofageale dysmotiliteit en aspiratie zijn in verband gebracht met het gebruik van antipsychotica,

waaronder aripiprazol. Voorzichtigheid is geboden bij het gebruik van aripiprazol bij patiënten die

risico lopen op aspiratiepneumonie.

Pathologisch gokken en andere impulsbeheersingsstoornissen

Patiënten kunnen verhoogde aandrang ervaren, met name tot gokken, en niet in staat zijn om deze

aandrang te beheersen wanneer zij aripiprazol gebruiken. Andere vormen van aandrang die zijn

gemeld, zijn: verhoogde seksuele aandrang, compulsief winkelen, overmatig of compulsief eten en

andere vormen van impulsief en compulsief gedrag. Het is belangrijk dat voorschrijvers bij patiënten

of hun verzorgers specifiek vragen naar de ontwikkeling van nieuwe of toegenomen aandrang tot

gokken, seksuele aandrang, compulsief winkelen, overmatig of compulsief eten of andere vormen van

aandrang terwijl zij met aripiprazol worden behandeld. Er dient opgemerkt te worden dat

impulsbeheersingssymptomen verband kunnen houden met de onderliggende stoornis; in sommige

gevallen is echter gemeld dat de aandrang was gestopt toen de dosis was verlaagd of het gebruik van

het geneesmiddel was stopgezet. Wanneer impulsbeheersingsstoornissen niet worden opgemerkt,

kunnen deze leiden tot schade aan de patiënt en aan anderen. Overweeg dosisverlaging of stopzetting

van het gebruik van het geneesmiddel als een patiënt dergelijke vormen van aandrang ontwikkelt

terwijl hij/zij aripiprazol inneemt (zie rubriek 4.8).

Lactose

ABILIFY tabletten bevatten lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke aandoeningen als galactose-

intolerantie, algehele lactasedeficiëntie of glucose-galactosemalabsorptie, dienen dit geneesmiddel niet

te gebruiken.

Patiënten met aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD)-comorbiditeit

Ondanks de hoge comorbiditeitsfrequentie van bipolaire I stoornis en ADHD, zijn er zeer beperkte

veiligheidsgegevens beschikbaar over gelijktijdig gebruik van aripiprazol en stimulantia; daarom dient

men uiterst voorzichtig te zijn wanneer deze geneesmiddelen gelijktijdig worden toegediend.

Vallen

Aripiprazol kan somnolentie, orthostatische hypotensie, motorische en zintuiglijke instabiliteit

veroorzaken, wat tot vallen kan leiden. Voorzorg is geboden bij het behandelen van patiënten met

verhoogd risico, en een lagere aanvangsdosis dient te worden overwogen (bijv. bij oudere of

verzwakte patiënten; zie rubriek 4.2).

4.5

Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie

Als gevolg van de antagonerende werking

op de α

-adrenerge receptor, kan aripiprazol mogelijk het

effect van bepaalde antihypertensieve geneesmiddelen versterken.

Gezien de primaire effecten van aripiprazol op het centraal zenuwstelsel (CZS) is voorzichtigheid op

zijn plaats bij combinatie van aripiprazol met alcohol of andere op het CZS werkende geneesmiddelen

met overlappende bijwerkingen zoals sedatie (zie rubriek 4.8).

Indien aripiprazol gelijktijdig wordt toegediend met geneesmiddelen die bekend zijn om het

veroorzaken van QT-verlenging of verstoring van de elektrolytenbalans is voorzichtigheid geboden.

Vermogen van andere geneesmiddelen om aripiprazol te beïnvloeden

Een maagzuurremmer, de H

antagonist famotidine, vermindert de absorptiesnelheid van aripiprazol,

echter dit effect wordt als niet klinisch relevant beschouwd. Aripiprazol wordt via meerdere routes

gemetaboliseerd, waarbij de enzymen CYP2D6 en CYP3A4 wel, maar de CYP1A enzymen geen rol

spelen. Aldus is voor rokers geen dosisaanpassing vereist.

Kinidine en andere CYP2D6-remmers

In een klinisch onderzoek met gezonde personen verhoogde een sterke remmer van CYP2D6

(kinidine) de AUC van aripiprazol met 107 %, terwijl de C

max

onveranderd was. De AUC en C

max

van

dehydro-aripiprazol, de actieve metaboliet, namen af met respectievelijk 32 % en 47 %. De dosering

van aripiprazol dient te worden verlaagd tot ongeveer de helft van de voorgeschreven dosering indien

aripiprazol gelijktijdig wordt toegediend met kinidine. Van andere sterke remmers van CYP2D6, zoals

fluoxetine en paroxetine, kan worden verwacht dat deze vergelijkbare effecten hebben en soortgelijke

dosisverlagingen dienen daarom te worden toegepast.

Ketoconazol en andere CYP3A4-remmers

In een klinisch onderzoek met gezonde personen verhoogde een sterke remmer van CYP3A4

(ketoconazol) de AUC en C

max

van aripiprazol met respectievelijk 63 % en 37 %. De AUC en C

max

van

dehydro-aripiprazol namen toe met respectievelijk 77 % en 43 %. In slechte CYP2D6

metaboliseerders kan gelijktijdig gebruik van sterke remmers van CYP3A4 resulteren in hogere

plasmaconcentraties van aripiprazol in vergelijking met die in uitgebreide CYP2D6 metaboliseerders.

Wanneer overwogen wordt om ketoconazol of andere sterke CYP3A4 remmers gelijktijdig met

aripiprazol toe te dienen, moeten de potentiële voordelen de potentiële risico's voor de patiënt

overheersen. Wanneer gelijktijdige toediening van ketoconazol met aripiprazol plaatsvindt, dient de

aripiprazol-dosering te worden verlaagd tot ongeveer de helft van de voorgeschreven dosering. Van

andere sterke remmers van CYP3A4, zoals itraconazol en HIV-protease-remmers, kan worden

verwacht dat deze vergelijkbare effecten hebben en soortgelijke dosisverlagingen dienen daarom te

worden toegepast (zie rubriek 4.2). Na stopzetting van de CYP2D6 of CYP3A4 remmer, dient de dosis

van aripiprazol te worden verhoogd tot het niveau van voor de aanvang van de combinatietherapie.

Wanneer zwakke remmers van CYP3A4 (b.v. diltiazem) of CYP2D6 (b.v. escitalopram) gelijktijdig

met aripiprazol worden gebruikt, kunnen matige verhogingen van de plasmaconcentraties aripiprazol

worden verwacht.

Carbamazepine en andere CYP3A4-inductoren

Na gelijktijdige toediening met carbamazepine, een sterke inductor van CYP3A4, en oraal aripiprazol

aan patiënten met schizofrenie of schizoaffectieve stoornis waren de geometrische gemiddelden van de

max

en AUC voor aripiprazol respectievelijk 68 % en 73 % lager, in vergelijking met de toediening

van alleen aripiprazol (30 mg). Evenzo waren voor dehydro-aripiprazol de geometrische gemiddelden

van de C

max

en AUC na gelijktijdige toediening met carbamazepine respectievelijk 69 % en 71 % lager

dan na behandeling met alleen aripiprazol. De aripiprazol-dosering dient te worden verdubbeld

wanneer gelijktijdige toediening van aripiprazol met carbamazepine plaatsvindt. Van gelijktijdige

toediening van aripiprazol en andere inductoren van CYP3A4 (zoals rifampicine, rifabutine, fenytoïne,

fenobarbital, primidon, efavirenz, nevirapine en st. Janskruid) kunnen vergelijkbare effecten worden

verwacht, en soortgelijke dosisverhogingen dienen daarom te worden toegepast. Na het staken van de

sterke CYP3A4 inductoren, dient de dosering van aripiprazol te worden verlaagd tot de aanbevolen

dosering.

Valproaat en lithium

Wanneer lithium of valproaat gelijktijdig met aripiprazol werd toegediend, waren er geen klinisch

significante wijzigingen van de aripiprazol concentraties. Daarom hoeft de dosis niet te worden

aangepast wanneer valproaat of lithium samen met aripiprazol wordt toegediend.

Vermogen van aripiprazol om andere geneesmiddelen te beïnvloeden

In klinische studies hadden doses aripiprazol van 10 mg/dag tot 30 mg/dag geen significant effect op

het metabolisme van substraten van CYP2D6 (dextromethorfan/3-methoxymorfinan ratio), CYP2C9

(warfarine), CYP2C19 (omeprazol) en CYP3A4 (dextromethorfan). Daarnaast toonden aripiprazol en

dehydro-aripiprazol

in vitro

geen potentie tot wijziging van CYP1A2-gemediëerd metabolisme. Aldus,

is het onwaarschijnlijk dat aripiprazol door deze enzymen gemediëerde klinisch belangrijke

geneesmiddelinteracties veroorzaakt.

Wanneer aripiprazol gelijktijdig werd toegediend met valproaat, lithium of lamotrigine, was er geen

klinisch significante verandering in de valproaat-, lithium- of lamotrigineconcentraties.

Serotoninesyndroom

Er zijn gevallen van serotoninesyndroom gemeld bij patiënten die aripiprazol gebruiken. Mogelijke

verschijnselen en symptomen van deze aandoening kunnen met name optreden in geval van

gelijktijdig gebruik met andere serotonerge geneesmiddelen, zoals selectieve serotonine-

heropnameremmers/selectieve serotonine-en-noradrenaline-heropnameremmers (SSRI/SNRI), of met

geneesmiddelen waarvan bekend is dat ze de concentraties aripiprazol verhogen (zie rubriek 4.8).

4.6

Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

Zwangerschap

Er zijn van aripiprazol bij zwangere vrouwen geen adequate en goed-gecontroleerde onderzoeken.

Congenitale afwijkingen zijn gemeld, hoewel een causaal verband met aripiprazol niet kon worden

vastgesteld. Dierstudies kunnen de mogelijkheid van ontwikkelingstoxiciteit niet uitsluiten (zie

rubriek 5.3). Patiënten moeten het advies krijgen hun arts te raadplegen indien zij tijdens de

behandeling met aripiprazol zwanger raken of zwanger willen worden. Als gevolg van de onvoldoende

veiligheidsinformatie bij mensen en de in de dierstudies ontstane bedenkingen, dient dit geneesmiddel

tijdens de zwangerschap niet te worden gebruikt, behalve indien de verwachte voordelen het mogelijk

risico voor de foetus rechtvaardigen.

Pasgeboren baby’s die tijdens het derde trimester van de zwangerschap zijn blootgesteld aan

antipsychotica (waaronder aripiprazol), lopen risico op bijwerkingen na de bevalling waaronder

extrapiramidale symptomen en/of onttrekkingsverschijnselen die kunnen variëren in ernst en in duur.

Er zijn meldingen van agitatie, hypertonie, hypotonie, tremor, slaperigheid, ademnood of

voedingsstoornis. Pasgeboren baby’s moeten daarom nauwlettend worden gecontroleerd (zie

rubriek 4.8).

Borstvoeding

Aripiprazol/metabolieten worden uitgescheiden in de moedermelk. Er moet worden besloten of

borstvoeding moet worden gestaakt of dat de behandeling met aripiprazol moet worden gestaakt dan

wel niet moet worden ingesteld, waarbij het voordeel van borstvoeding voor het kind en het voordeel

van behandeling voor de vrouw in overweging moeten worden genomen.

Vruchtbaarheid

Aripiprazol had geen invloed op de vruchtbaarheid, op basis van de resultaten van onderzoek naar

reproductietoxiciteit.

4.7

Beïnvloeding van de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen

Aripiprazol heeft geringe tot matige invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te

bedienen, vanwege mogelijke effecten op het zenuwstelsel en het gezichtsvermogen, bijvoorbeeld

sedatie, slaperigheid, syncope, wazig zien, diplopie (zie rubriek 4.8).

4.8

Bijwerkingen

Samenvatting van het veiligheidsprofiel

De meest voorkomende bijwerkingen in placebogecontroleerde onderzoeken waren acathisie en

nausea, allemaal voorkomend in meer dan 3 % van de patiënten behandeld met oraal aripiprazol.

Bijwerkingen weergegeven in tabelvorm

De incidenties van de bijwerkingen die geassocieerd zijn met behandeling met aripiprazol zijn

weergegeven in de onderstaande tabel. De tabel is gebaseerd op de bijwerkingen die zijn gemeld

tijdens klinische onderzoeken en/of in de postmarketingfase.

Alle bijwerkingen

worden weergegeven per systeem/orgaanklasse en frequentie: zeer vaak (≥

1/10),

vaak (≥

1/100, <

1/10), soms (≥

1/1.000, <

1/100), zelden (≥

1/10.000, < 1/1.000), zeer zelden

(< 1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet worden bepaald). Binnen elke

frequentiegroep zijn de bijwerkingen gerangschikt naar afnemende ernst.

De frequenties van de bijwerkingen die in de postmarketingfase zijn gemeld, kunnen niet worden

bepaald omdat ze zijn afgeleid van spontane meldingen. Daarom worden de frequenties van deze

bijwerkingen aangegeven als "niet bekend".

Vaak

Bloed- en

lymfestelsel-

aandoeningen

Immuunsysteemaa

ndoeningen

Soms

Niet bekend

Leukopenie

Neutropenie

Trombocytopenie

Allergische reactie (bijv.

anafylactische reactie, angio-

oedeem met inbegrip van

gezwollen tong, tongoedeem,

gezichtsoedeem, pruritus

allergisch of urticaria)

Diabetisch hyperosmolair coma

Diabetische ketoacidose

Hyponatriëmie

Anorexie

Zelfmoordpoging,

zelfmoordgedachte en gelukte

zelfmoord (zie rubriek 4.4)

Pathologisch gokken

Impulsbeheersingsstoornis

Brassend eten

Compulsief winkelen

Poriomanie

Agressie

Agitatie

Zenuwachtigheid

Endocriene

aandoeningen

Voedings- en

stofwisselingsstoor

nissen

Psychische

stoornissen

Diabetes mellitus

Hyperprolactinemie

Bloed prolactine

verlaagd

Hyperglykemie

Insomnia

Angst

Rusteloosheid

Depressie

Hyperseksualiteit

Vaak

Zenuwstelselaando

eningen

Acathisie

Extrapiramidale

aandoening

Tremor

Hoofdpijn

Sedatie

Somnolentie

Duizeligheid

Gezichtsvermoge

n wazig

Soms

Tardieve dyskinesie

Dystonie

Restless legs-

syndroom

Niet bekend

Neuroleptisch maligne syndroom

Grand mal convulsie

Serotoninesyndroom

Spraakstoornis

Oogaandoeningen

Hartaandoeningen

Diplopie

Fotofobie

Tachycardie

Oculogyrische crisis

Plotse dood onverklaard

Torsades de pointes

Ventriculaire aritmie

Hartstilstand

Bradycardie

Veneuze trombo-embolie (met

inbegrip van longembolie en

diepe veneuze trombose)

Hypertensie

Syncope

Aspiratie pneumonie

Laryngospasme

Orofarynxspasme

Pancreatitis

Dysfagie

Diarree

Abdominaal ongemak

Maagongemak

Leverfalen

Hepatitis

Geelzucht

Rash

Fotosensitiviteitsreactie

Alopecia

Hyperhidrose

Geneesmiddelenreactie met

eosinofilie en systemische

symptomen (DRESS)

Rabdomyolyse

Myalgie

Stijfheid

Urine-incontinentie

Urineretentie

Geneesmiddelontwenningsverschi

jnselen-syndroom, neonataal (zie

rubriek 4.6)

Priapisme

Bloedvataandoenin

gen

Orthostatische

hypotensie

Ademhalingsstelsel

-, borstkas- en

mediastinum-

aandoeningen

Maagdarmstelsela

andoeningen

Hik

Constipatie

Dyspepsie

Nausea

Speekselhyperse

cretie

Braken

Lever- en

galaandoeningen

Huid- en

onderhuidaandoen

ingen

Skeletspierstelsel-

en bindweefsel-

aandoeningen

Nier- en

urinewegaandoeni

ngen

Zwangerschap,

perinatale periode

en puerperium

Voortplantingsstel

sel- en

borstaandoeningen

Vaak

Algemene

aandoeningen en

toedieningsplaatsst

oornissen

Onderzoeken

Vermoeidheid

Soms

Niet bekend

Temperatuursregelingsstoornis

(bijv. hypothermie, pyrexie)

Borstkaspijn

Perifeer oedeem

Gewicht verlaagd

Gewichtstoename

Alanine-aminotransferase

verhoogd

Aspartaataminotransferase

verhoogd

Gamma-glutamyltransferase

verhoogd

Alkalische fosfatase verhoogd

QT verlengd

Bloed glucose verhoogd

Geglycosyleerde hemoglobine

verhoogd

Bloed glucoseschommeling

Creatinefosfokinase verhoogd

Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen

Volwassenen

Extrapiramidale symptomen (EPS)

Schizofrenie:

in een lange termijn 52 weken durend gecontroleerd onderzoek hadden met aripiprazol

behandelde patiënten een totaal lagere incidentie (25,8 %) van EPS, waaronder parkinsonisme,

acathisie, dystonie en dyskinesie, vergeleken met haloperidol behandelde patiënten (57,3 %). In een

lange termijn 26 weken durend placebogecontroleerd onderzoek, was de incidentie van EPS voor met

aripiprazol behandelde patiënten 19 % en voor met placebo behandelde patiënten 13,1 %. In een

andere lange termijn 26 weken durend gecontroleerd onderzoek was de incidentie van EPS 14,8 %

voor met aripiprazol behandelde patiënten en 15,1 % voor met olanzapine behandelde patiënten.

Manische episodes bij bipolaire 1 stoornis:

in een 12 weken durend gecontroleerd onderzoek was de

incidentie van EPS 23,5 % bij de met aripiprazol behandelde patiënten en 53,3 % bij de met

haloperidol behandelde patiënten. In een ander 12 weken durend onderzoek, was de incidentie van

EPS 26,6 % bij patiënten behandeld met aripiprazol en 17,6 % bij met lithium behandelde patiënten.

In de lange termijn 26 weken durende onderhoudsfase van een placebogecontroleerd onderzoek was

de incidentie van EPS 18,2 % voor de met aripiprazol behandelde patiënten en 15,7 % voor de

placebogroep.

Acathisia

In placebogecontroleerde onderzoeken was de incidentie van acathisie bij bipolaire patiënten 12,1 %

met aripiprazol en 3,2 % bij placebo. Bij schizofreniepatiënten was de incidentie van acathisie 6,2 %

bij aripiprazol en 3,0 % bij placebo.

Dystonie

Klasse-effect:

Symptomen van dystonie, geprolongeerde abnormale samentrekkingen van

spiergroepen, kan voorkomen bij gevoelige individuen gedurende de eerste paar dagen van de

behandeling. Dystoniesymptomen omvatten: spasmen van de nekspieren, soms leidend tot vernauwing

van de keel, slikproblemen, ademhalingsproblemen en/of het uitsteken van de tong. Hoewel deze

symptomen kunnen voorkomen bij lage doseringen, treden deze vaker en met grotere heftigheid op bij

hoge potenties en hogere doseringen van eerste generatie antipsychotica. Een verhoogd risico op acute

dystonie is waargenomen bij mannen en in jongere leeftijdsgroepen.

Prolactine

In klinische onderzoeken voor de goedgekeurde indicaties en in de postmarketingfase zijn zowel een

toename als afname in serumprolactine ten opzichte van de uitgangswaarde waargenomen met

aripiprazol (rubriek 5.1).

Laboratoriumparameters

Vergelijkingen tussen aripiprazol en placebo wat betreft de aantallen patiënten die potentieel klinisch

significante veranderingen in routine laboratorium- en vetstoffenparameters (zie rubriek 5.1)

vertoonden, lieten geen medisch belangrijke verschillen zien. Verhogingen van CPK

(creatinefosfokinase), in het algemeen voorbijgaand en asymptomatisch, werden bij 3,5 % van de met

aripiprazol behandelde patiënten waargenomen ten op zichte van 2,0 % bij patiënten die placebo

kregen.

Pediatrische patiënten

Schizofrenie bij jongeren met een leeftijd van 15 jaar en ouder

In een korte termijnduur placebogecontroleerde klinische studie met 302 jongeren (13 tot 17 jaar) met

schizofrenie, waren de frequentie en type bijwerkingen vergelijkbaar met de bijwerkingen bij

volwassenen behalve in de volgende gevallen die vaker werden gemeld bij jongeren die aripiprazol

toegediend kregen dan volwassenen die aripiprazol toegediend kregen (en vaker dan placebo):

slapeloosheid/sedatie en extrapiramidale symptomen werden zeer vaak (≥

1/10) gemeld, en droge

mond, toegenomen eetlust, en orthostatische hypotensie werden vaak gemeld (≥

1/100, < 1/10). Het

veiligheidsprofiel in een 26 weken durende open-label verlengde studie was gelijk aan die van de

korte-termijn, placebo gecontroleerde studie.

Het veiligheidsprofiel in een dubbelblinde, placebogecontroleerde langetermijnstudie was ook

vergelijkbaar, afgezien van de volgende reacties die vaker gemeld werden dan bij pediatrische

patiënten die placebo kregen: gewichtsafname, verhoogde insulinespiegel in het bloed,

hartritmestoornissen en leukopenie werden vaak gemeld (≥

1/100, < 1/10).

In de gepoolde adolescente schizofrenie populatie (13 tot 17 jaar) die tot 2 jaar zijn blootgesteld, was

de incidentie van laag serum prolactine spiegels bij vrouwen (< 3 ng/ml) en bij mannen (< 2 ng/ml)

respectievelijk 29,5 % en 48,3 %. In de populatie adolescente patiënten (leeftijd 13 tot 17 jaar) met

schizofrenie, die gedurende maximaal 72 maanden waren blootgesteld aan 5 mg tot 30 mg aripiprazol,

bedroeg de incidentie van verlaagde serumprolactinegehaltes bij vrouwen (< 3 ng/ml) en bij mannen

(< 2 ng/ml) respectievelijk 25,6 % en 45,0 %.

Tijdens twee langetermijnstudies bij adolescente (13 tot 17 jaar) patiënten met schizofrenie en met

bipolaire stoornis die met aripiprazol behandeld werden, was de incidentie van lage prolactinespiegels

in serum bij vrouwelijke patiënten (< 3 ng/ml) en mannelijke patiënten (< 2 ng/ml) respectievelijk

37,0 % en 59,4 %.

Manische episodes bij bipolaire 1 stoornis bij jongeren met een leeftijd van 13 jaar en ouder

De frequentie en het type bijwerkingen bij jongeren met bipolaire 1 stoornis waren vergelijkbaar met

deze

bij volwassenen, behalve voor de volgende reacties: zeer vaak (≥

1/10) slaperigheid (23,0 %),

extrapiramidale stoornis (18,4 %), acathisie (16,0 %), en vermoeidheid (11,8

%); en vaak (≥

1/100,

< 1/10) pijn in de bovenbuik, verhoogd hartritme, gewichtstoename, toegenomen eetlust,

spiertrekkingen, en dyskinesie.

De volgende bijwerkingen hadden een mogelijke dosis-responsrelatie; extrapiramidale symptomen

(incidenties waren 10 mg, 9,1 %; 30 mg, 28,8 %; placebo, 1,7 %); en acathisie (incidenties waren

10 mg, 12,1 %; 30 mg, 20,3 %; placebo, 1,7 %).

Gemiddelde veranderingen in lichaamsgewicht bij adolescenten met bipolaire I stoornis na 12 en

30 weken waren voor aripiprazol 2,4 kg en 5,8 kg en voor placebo 0,2 kg en 2,3 kg, respectievelijk.

In de pediatrische populatie werden slaperigheid en vermoeidheid vaker opgemerkt bij patiënten met

een bipolaire stoornis dan bij patiënten met schizofrenie.

In de pediatrische bipolaire populatie (10 tot 17 jaar) met een blootstelling tot 30 weken, was de

incidentie van lage serumprolactinespiegels bij vrouwen (< 3 ng/ml) en bij mannen (< 2 ng/ml) 28,0 %

en 53,3 %, respectievelijk.

Pathologisch gokken en andere impulsbeheersingsstoornissen

Pathologisch gokken, hyperseksualiteit, compulsief winkelen en overmatig of compulsief eten kunnen

optreden bij patiënten die met aripiprazol worden behandeld (zie rubriek 4.4).

Melding van vermoedelijke bijwerkingen

Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op

deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden

gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen

te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in

aanhangsel V.

4.9

Overdosering

Klachten en symptomen

In klinisch onderzoek en tijdens post-marketing ervaring, veroorzaakte bewuste of onbewuste acute

overdosering van alleen aripiprazol met gemelde geschatte doses tot 1.260 mg bij volwassen patiënten

geen fatale ongelukken. De potentieel medisch belangrijke signalen en symptomen waren o.a.

lethargie, verhoogde bloeddruk, slaperigheid, tachycardie, misselijkheid, overgeven en diarree.

Daarnaast zijn meldingen van een per ongeluk ontstane overdosering met alleen aripiprazol (tot

195 mg) bij kinderen zonder fatale ongelukken ontvangen. De gemelde potentieel klinisch ernstige

signalen en symptomen waren slaperigheid, voorbijgaand verlies van bewustzijn en extrapiramidale

symptomen.

Behandeling van overdosering

De behandeling van een overdosering dient zich te concentreren op ondersteunende maatregelen, het

vrijhouden van de luchtwegen, het in stand houden van de zuurstofvoorziening en ademhaling, en

behandeling van de symptomen. Er dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheid van het

betrokken zijn van meerdere geneesmiddelen. Daarom dient cardiovasculaire controle onmiddellijk te

worden gestart en dient deze inclusief continue electrocardiografische monitoring te zijn om mogelijke

arrhytmieën te detecteren. Na elke vastgestelde of vermoede overdosering met aripiprazol, dient

grondig medisch toezicht en controle te worden aangehouden totdat de patiënt is hersteld.

Geactiveerde kool (50 g), toegediend één uur na aripiprazol, verlaagde de C

max

van aripiprazol met

ongeveer 41 % en de AUC met ongeveer 51 %, hetgeen aantoont dat actieve kool effectief kan zijn bij

de behandeling van een overdosering.

Hemodialyse

Hoewel er geen informatie is over het effect van hemodialyse bij de behandeling van een overdosering

met aripiprazol, is het onwaarschijnlijk dat hemodialyse bruikbaar is bij de behandeling van

overdosering, aangezien aripiprazol in hoge mate aan plasma-eiwitten is gebonden.

5.1

FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN

Farmacodynamische eigenschappen

Farmacotherapeutische categorie: psycholeptica, overige antipsychotica, ATC-code: N05AX12

Werkingsmechanisme

Verondersteld wordt dat de werkzaamheid van aripiprazol bij schizofrenie en bipolaire I stoornis

wordt gemedieerd door een combinatie van partieel agonisme op de dopamine D

en serotonine 5-

receptoren en antagonisme van serotonine 5-HT

receptoren. Aripiprazol vertoont in

diermodellen van dopaminerge hyperactiviteit antagonistische eigenschappen en in diermodellen van

dopaminerge hypoactiviteit agonistische eigenschappen. Aripiprazol vertoont

in vitro

hoge

bindingsaffiniteit voor dopamine D

en D

, serotonine 5-HT

en 5-HT

receptoren en gemiddelde

affiniteit voor dopamine D

, serotonine 5-HT

en 5-HT

, alpha1 adrenerge en histamine H

receptoren. Aripiprazol vertoont ook een gemiddelde bindingsaffiniteit voor de serotonine heropname

locatie en geen merkbare affiniteit voor muscarine receptoren. Interactie met andere receptoren dan

dopamine en serotonine subtypen kan enkele van de overige klinische effecten van aripiprazol

verklaren.

Aripiprazol doses variërend van 0,5 mg tot 30 mg éénmaal daags gedurende 2 weken toegediend aan

gezonde personen, produceerden een dosisafhankelijke afname van de binding van

C-raclopride, een

receptor ligand, aan het caudatum en putamen, gedetecteerd door middel van positron emissie

tomografie.

Klinische werkzaamheid en veiligheid

Volwassenen

Schizofrenie

In drie kortdurende (4 tot 6 weken) placebogecontroleerde studies met 1.228 schizofrene volwassen

patiënten, zich presenterend met positieve of negatieve symptomen, trad met aripiprazol, in

vergelijking met placebo, een statistisch significant grotere verbetering op van psychotische

symptomen.

Bij volwassen patiënten die een initiële respons vertoonden is aripiprazol tijdens voortgezette

behandeling effectief in het onderhouden van de klinische verbetering. In een haloperidol-

gecontroleerde studie was het deel van de reagerende patiënten dat na 52 weken behandeling nog

steeds respons vertoonde in beide groepen gelijk (aripiprazol 77 % en haloperidol 73 %). Het totale

voltooiïngs cijfer is significant hoger voor de patiënten die aripiprazol kregen (43 %) dan voor

haloperidol (30 %). Feitelijke scores op classificatieschalen die worden gebruikt als secundair

eindpunt, zoals PANSS en de Montgomery-Asberg Depressie Classificatie Schaal (Montgomery

Åsberg Depression Rating Scale;

MADRS), toonden een significante verbetering ten opzichte van

haloperidol.

In een 26 weken durende, placebogecontroleerde studie bij gestabiliseerde volwassen patiënten met

chronische schizofrenie gaf aripiprazol een significant grotere afname in terugval cijfer, 34 % in de

aripiprazol groep en 57 % in de placebogroep.

Gewichtstoename

In klinische studies werd met aripiprazol geen klinisch relevante gewichtstoename aangetoond. In een

26 weken durende, dubbelblinde, olanzapine-gecontroleerde, multinationale studie met 314 volwassen

schizofreniepatiënten waarbij het primaire eindpunt gewichtstoename was, hadden significant minder

patiënten minstens 7 % gewichtstoename ten opzichte van de uitgangswaarde (d.w.z. een toename van

minstens 5,6 kg voor een gemiddelde uitgangswaarde van het gewicht van ~80,5 kg) met aripiprazol

(n = 18, of 13 % van de evalueerbare patiënten) dan met olanzapine (n = 45, of 33 % van de

evalueerbare patiënten).

Lipidenparameters

Een gepoolde analyse van lipidenparameters uit placebogecontroleerde klinische onderzoeken in

volwassenen, laat zien dat aripiprazol geen klinisch relevante veranderingen geeft van totaal

cholesterol-, triglyceriden-, hogedichtheidlipoproteïne (HDL)- en lagedichtheidlipoproteïne (LDL)-

spiegels.

Prolactine

De prolactinespiegels werden in alle onderzoeken van alle doses aripiprazol beoordeeld (n = 28.242).

De incidentie van hyperprolactinemie of de stijging van serumprolactine bij patiënten die werden

behandeld met aripiprazol (0,3 %) was vergelijkbaar met die bij patiënten die werden behandeld met

placebo (0,2 %). Voor patiënten die aripiprazol kregen was de mediane tijd tot intreden 42 dagen en

was de mediane duur 34 dagen.

De incidentie van hypoprolactinemie of de daling van serumprolactine bij patiënten die werden

behandeld met aripiprazol was 0,4 %, tegenover 0,02 % bij patiënten die werden behandeld met

placebo. Voor patiënten die aripiprazol kregen was de mediane tijd tot intreden 30 dagen en was de

mediane duur 194 dagen.

Manische episodes bij bipolaire I stoornis

In twee 3 weken durende placebogecontroleerde monotherapieonderzoeken met flexibele dosis bij

patiënten met een manische of een gemengde episode van een bipolaire I stoornis, vertoonde

aripiprazol superieure werkzaamheid ten opzichte van placebo in de afname van manische symptomen

gedurende 3 weken. Deze studies includeerden patiënten met of zonder psychotische kenmerken en

met of zonder rapid-cycling beloop.

In een 3 weken durend placebogecontroleerd monotherapieonderzoek met vaste dosis bij patiënten met

een manische of gemengde episode van een bipolaire I stoornis, faalde aripiprazol om een superieure

werking ten opzichte van placebo te demonstreren.

In twee 12 weken durende placebogecontroleerde monotherapieonderzoeken met actieve controle bij

patiënten met een manische of een gemengde episode van een bipolaire I stoornis, met of zonder

psychotische kenmerken, toonde aripiprazol superieure werkzaamheid ten opzichte van placebo in

week 3 en behoud van het effect in week 12 vergelijkbaar met lithium en haloperidol. Aripiprazol

toonde ook een vergelijkbare proportie van patiënten in symptomatische remissie van de manie als

lithium en haloperidol in week 12.

In een 6 weken durend placebogecontroleerd onderzoek bij patiënten met een manische of een

gemengde episode van een bipolaire I stoornis met of zonder psychotische kenmerken die partieel

onvoldoende reageerden op lithium of valproaat als monotherapie gedurende 2 weken bij

therapeutische serumconcentraties, resulteerde de toevoeging van aripiprazol als adjunctieve therapie

in superieure werkzaamheid bij de reductie van manische symptomen in vergelijking tot lithium of

valproaat als monotherapie.

In een 26 weken durend placebogecontroleerd onderzoek, gevolgd door een 74 weken durende

verlenging bij patiënten die, tijdens een stabilisatiefase voorafgaand aan randomisering, een remissie

hadden bereikt met aripiprazol, vertoonde aripiprazol superioriteit ten opzichte van placebo in de

preventie van recidief bipolaire stoornis, voornamelijk de preventie van recidiverend manie, maar

superioriteit ten opzichte van placebo in de preventie van recidiverende depressie werd niet

aangetoond.

In een 52 weken durend placebogecontroleerd onderzoek bij patiënten met een aanwezige manische of

gemengde episode van een bipolaire I stoornis die een aanhoudende remissie bereikten (Young

Mania

Rating Scale

[YMRS]- en MADRS-totaalscore

van ≤

12) op aripiprazol (10 mg/dag tot 30 mg/dag)

toegevoegd aan lithium of valproaat gedurende 12 opeenvolgende weken toonde toegevoegd

aripiprazol superioriteit ten opzichte van placebo met een 46 % risicoafname (hazard ratio 0,54) bij de

preventie van bipolair recidief en een 65 % risicoafname (hazard ratio 0,35) bij de preventie van

recidiverende manie ten opzichte van toegevoegd placebo, maar superioriteit ten opzichte van placebo

bij de preventie van recidiverende depressie werd niet aangetoond. Toegevoegd aripiprazol toonde

superioriteit ten opzichte van placebo op de secundaire eindpuntmaat

Clinical Global Impression -

Bipolar version

(CGI-BP)

Severity of Illness

(SOI; manie)-score. In deze studie werden patiënten door

de onderzoekers toegewezen aan open-label lithium of valproaatmonotherapie om partiële non-respons

vast te stellen. Patiënten werden gestabiliseerd gedurende minimaal 12 opeenvolgende weken met de

combinatie van aripiprazol en dezelfde stemmingsstabilisator. Gestabiliseerde patiënten werden daarna

gerandomiseerd naar continueren van dezelfde stemmingsstabilisator met dubbelblind aripiprazol of

placebo. Vier stemmingsstabilisatorsubgroepen werden beoordeeld in de gerandomiseerde fase:

aripiprazol + lithium; aripiprazol + valproaat; placebo + lithium; placebo + valproaat. De Kaplan-

Meier-percentages voor recidief van om het even welke stemmingsepisode voor de toegevoegde

behandelingsarm waren 16 % bij aripiprazol + lithium en 18 % bij aripiprazol + valproaat vergeleken

met 45 % bij placebo + lithium en 19 % bij placebo + valproaat.

Pediatrische patiënten

Schizofrenie bij jongeren

In een 6 weken durende placebogecontroleerde studie met 302 schizofrene adolescente patiënten (13

tot 17 jaar), die positieve of negatieve symptomen vertoonden, werd aripiprazol geassocieerd met

statistisch significant grotere verbeteringen van psychotische symptomen in vergelijking met placebo.

In een subanalyse van de adolescente patiënten met een leeftijd van 15 tot 17 jaar, wat neerkomt op

74 % van de totale geworven populatie, werd behoud van dit effect geobserveerd gedurende de

26 weken durende open-label extensiestudie.

In een 60 tot 89 weken durende, gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studie met

adolescente proefpersonen (n = 146; leeftijd 13 tot 17 jaar) met schizofrenie was er een statistisch

significant verschil in het recidiefpercentage van psychotische symptomen tussen de aripiprazolgroep

(19,39 %) en de placebogroep (37,50 %). De puntschatting van de hazard ratio (HR) was 0,461 (95 %

betrouwbaarheidsinterval: 0,242 tot 0,879) voor de beide populaties tezamen. In deelgroepanalyses

was de puntschatting van de HR 0,495 voor proefpersonen van 13 tot 14 jaar oud, in vergelijking met

0,454 voor proefpersonen van 15 tot 17 jaar. De schatting van de HR voor de jongere groep (13 tot

14 jaar) was echter niet nauwkeurig, vanwege het kleinere aantal proefpersonen in die groep

(aripiprazol: n = 29; placebo: n = 12), en het betrouwbaarheidsinterval voor deze schatting (0,151 tot

1,628) maakte het niet mogelijk om conclusies te trekken omtrent de aanwezigheid van een

behandelingseffect. Daarentegen was het 95 % betrouwbaarheidsinterval voor de HR in de oudere

deelgroep (aripiprazol: n = 69; placebo: n = 36) 0,242 tot 0,879 en vandaar dat er geconcludeerd kan

worden dat er bij de oudere patiënten een behandelingseffect is.

Manische episodes bij bipolaire I stoornis bij kinderen en adolescenten

Aripiprazol werd onderzocht in een 30 weken durende placebogecontroleerde studie met 296 kinderen

en adolescenten (10 tot 17 jaar), die voldeden aan de DSM-IV-criteria (diagnostische en statistische

handleiding voor geestelijke aandoeningen) voor bipolaire 1 stoornis met manische of gemengde

episodes met of zonder psychotische kenmerken en een YMRS-score

≥

20 hadden bij aanvang van de

studie. Van de patiënten die in de primaire werkzaamheidsanalyse ingesloten waren, hadden

139 patiënten als comorbiditeit de diagnose van ADHD.

Aripiprazol was superieur aan placebo voor wat betreft de verandering ten opzichte van baseline voor

de YMRS totaalscore in week 4 en in week 12. In een post-hoc analyse was de verbetering ten

opzichte van placebo meer uitgesproken bij patiënten met geassocieerde comorbiditeit van ADHD

vergeleken met de groep zonder ADHD, en er was geen verschil ten opzichte van placebo. De

preventie van recidieven is niet vastgesteld.

De meest voorkomende bijwerkingen als gevolg van de behandeling bij patiënten met 30 mg waren

extrapiramidale stoornis (28,3 %), slaperigheid (27,3 %), hoofdpijn (23,2 %) en misselijkheid

(14,1 %). De gemiddelde gewichtstoename in de 30 weken durende behandeling was 2,9 kg ten

opzichte van 0,98 kg bij patiënten die behandeld werden met placebo.

Prikkelbaarheid geassocieerd met autistische stoornis bij pediatrische patiënten (zie rubriek 4.2):

Aripiprazol werd onderzocht bij patiënten van 6 tot 17 jaar in twee 8 weken durende,

placebogecontroleerde studies [één met flexibele dosering (2 mg /dag tot 15 mg /dag) en één met een

vaste dosering (5 mg /dag, 10 mg /dag of 15 mg /dag)] en in een 52 weken durende open-label studie.

Dosering in deze studies werd gestart met 2 mg /dag, na één week verhoogd tot 5 mg /dag, en

verhoogd in wekelijkse stappen van 5 mg /dag naar de beoogde dosering. Meer dan 75 % van de

patiënten was jonger dan 13 jaar. Aripiprazol vertoonde een statistisch superieure werkzaamheid

vergeleken met placebo op de

Aberrant Behaviour Checklist Irritability

subschaal. Echter, de klinische

relevantie van deze bevinding is niet vastgesteld. Het veiligheidsprofiel omvatte gewichtstoename en

veranderingen in prolactine spiegels. De duur van de langetermijn-veiligheidsstudie was beperkt tot

52 weken. In de gecombineerde studies was de incidentie van lage serum prolactine spiegels bij

vrouwen (< 3 ng / ml) en mannen (< 2 ng / ml) die met aripiprazol werden behandeld 27/46 (58,7 %)

en 258/298 (86,6 %), respectievelijk. In de placebogecontroleerde studies was de gemiddelde

gewichtstoename 0,4 kg voor placebo en 1,6 kg voor aripiprazol.

Aripiprazol is ook onderzocht in een placebogecontroleerde, langetermijn onderhoudsstudie. Na een

stabilisatieperiode op aripiprazol van 13 tot 26 weken (2 mg/dag tot 15 mg/dag) werden patiënten met

een stabiele respons op aripiprazol gehouden, dan wel omgezet op placebo voor nog eens 16 weken.

De aan de hand van Kaplan-Meiermethode geschatte recidiefpercentages na 16 weken waren 35 %

voor aripiprazol en 52 % voor placebo; de hazard ratio voor recidief na 16 weken (aripiprazol/placebo)

was 0,57 (niet statistisch significant verschil). De gemiddelde gewichtstoename gedurende de

stabilisatiefase (tot 26 weken) op aripiprazol was 3,2 kg en in de tweede fase van de studie (16 weken)

werd een verdere gemiddelde toename van 2,2 kg voor aripiprazol waargenomen tegenover 0,6 kg

voor placebo. Extrapiramidale symptomen werden voornamelijk gemeld tijdens de stabilisatiefase bij

17 % van de patiënten, waarvan 6,5 % tremor betrof.

Tics geassocieerd met het syndroom van Gilles de la Tourette bij pediatrische patiënten (zie

rubriek 4.2)

De werkzaamheid van aripiprazol is onderzocht bij pediatrische proefpersonen met het syndroom van

Gilles de la Tourette (aripiprazol: n = 99, placebo: n = 44) in een gerandomiseerd, dubbelblind,

placebogecontroleerd, 8 weken durend onderzoek dat werd opgezet met een behandelgroep met een

vaste, op gewicht gebaseerde dosis over het dosisbereik van 5 mg/dag tot 20 mg/dag en een

aanvangsdosis van 2 mg. Patiënten waren in de leeftijd van 7 tot 17 jaar en hadden bij aanvang een

gemiddelde score van 30 op de

Total Tic Score

van de

Yale Global Tic Severity Scale

(TTS-YGTSS).

Aripiprazol gaf een verbetering van de verandering in TTS-YGTSS vanaf baseline tot week 8 van

13,35 voor de groep met lage dosis (5 mg of 10 mg) en van 16,94 voor de groep met hoge dosis

(10 mg of 20 mg), vergeleken met een verbetering van 7,09 voor de placebogroep.

De werkzaamheid van aripiprazol bij pediatrische proefpersonen met het syndroom van Gilles de la

Tourette (aripiprazol: n = 32, placebo: n = 29) is ook beoordeeld over een flexibel dosisbereik van

2 mg/dag tot 20 mg/dag en een aanvangsdosis van 2 mg, in een 10 weken durend, gerandomiseerd,

dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek dat in Zuid-Korea werd uitgevoerd. Patiënten waren in

de leeftijd van 6 tot 18 jaar en hadden bij aanvang een gemiddelde score van 29 op de TTS-YGTSS.

De aripiprazolgroep vertoonde een verbetering van de verandering in TTS-YGTSS vanaf baseline tot

Week 10 van 14,97, vergeleken met een verbetering van 9,62 voor de placebogroep.

In allebei deze kortetermijnonderzoeken is de klinische relevantie van deze bevindingen met

betrekking tot de werkzaamheid niet vastgesteld, gezien de grootte van het behandeleffect in

vergelijking met het grote placebo-effect en de onduidelijke effecten met betrekking tot psychosociaal

functioneren. Er zijn geen langetermijngegevens beschikbaar met betrekking tot de werkzaamheid en

veiligheid van aripiprazol in deze fluctuerende stoornis.

Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten tot uitstel van de verplichting voor de fabrikant

om de resultaten in te dienen van onderzoek met ABILIFY in een of meerdere subgroepen van

pediatrische patiënten met schizofrenie en bipolaire affectieve stoornis (zie rubriek 4.2 voor informatie

over pediatrisch gebruik).

5.2

Farmacokinetische eigenschappen

Absorptie

Aripiprazol wordt goed geabsorbeerd, en maximale plasma concentraties worden bereikt binnen 3 tot

5 uur na inname. Aripiprazol ondergaat minimale pre-systemische metabolisering. De absolute orale

biologische beschikbaarheid van de tabletformulering is 87 %. Een vette maaltijd heeft geen effect op

de farmacokinetiek van aripiprazol.

Distributie

Aripiprazol wordt uitgebreid gedistribueerd door het lichaam met een schijnbaar verdelingsvolume

van 4,9 l/kg, wat een indicatie is voor uitgebreide extravasculaire distributie. Bij therapeutische

concentraties worden aripiprazol en dehydro-aripiprazol voor meer dan 99 % gebonden aan

serumeiwitten, voornamelijk aan albumine.

Biotransformatie

Aripiprazol wordt uitgebreid gemetaboliseerd door de lever, voornamelijk via drie biotransformatie

routes: dehydrogenering, hydroxylering en N-dealkylering. Gebaseerd op

in vitro

studies, zijn de

CYP3A4 en CYP2D6 enzymen verantwoordelijk voor de dehydrogenering en hydroxylering van

aripiprazol en wordt de N-dealkylering gekatalyseerd door CYP3A4. Aripiprazol is het belangrijkste

geneesmiddeldeel in de systemische circulatie. Bij ‘steady-state’ vertegenwoordigt de actieve

metaboliet dehydro-aripiprazol ongeveer 40 % van de aripiprazol-AUC in het plasma.

Eliminatie

De gemiddelde eliminatie halfwaardetijden van aripiprazol zijn ongeveer 75 uur in goede CYP2D6

metaboliseerders en ongeveer 146 uur in slechte CYP2D6 metaboliseerders.

De totale lichaamsklaring van aripiprazol is 0,7 ml/min/kg, welke voornamelijk hepatisch is.

Na een enkele orale dosis [

C]-gelabeld aripiprazol, werd ongeveer 27 % van de toegediende

radioactiviteit teruggevonden in de urine en ongeveer 60 % in de feces. Minder dan 1 % van

aripiprazol werd onveranderd uitgescheiden in de urine en ongeveer 18 % werd onveranderd

teruggevonden in de feces.

Pediatrische patiënten

De farmacokinetiek van aripiprazol en dehydro-aripiprazol bij pediatrische patiënten van 10 tot 17 jaar

was vergelijkbaar met die bij volwassenen na correctie voor de verschillen in lichaamsgewicht.

Farmacokinetiek bij speciale patiëntengroepen

Ouderen

Er is geen verschil in de farmacokinetiek van aripiprazol bij gezonde ouderen en jongere volwassenen.

Tevens is in een analyse van de farmacokinetiek bij schizofrene personen geen enkel leeftijdseffect

vast te stellen.

Geslacht

Er is geen verschil in de farmacokinetiek van aripiprazol bij gezonde mannelijke en vrouwelijke

personen. Tevens is in een analyse van de farmacokinetiek bij schizofrene patiënten geen

geslachtseffect aantoonbaar.

Roken

Farmacokinetisch populatieonderzoek gaf geen bewijs van klinisch significante effecten van roken op

de farmacokinetiek van aripiprazol.

Ras

Farmacokinetisch populatieonderzoek heeft geen bewijs geleverd van aan rassen gerelateerde

verschillen in de farmacokinetiek van aripiprazol.

Nierfunctiestoornis

Bij patiënten met ernstige nierziekten bleken de farmacokinetische kenmerken van aripiprazol en

dehydro-aripiprazol gelijk te zijn aan die bij jonge gezonde personen.

Leverfunctiestoornis

Een studie met een enkelvoudige dosis bij personen met verschillende maten van levercirrose (Child-

Pugh klasse A, B en C) toonde aan dat leverfalen geen significant effect had op de farmacokinetiek

van aripiprazol en dehydro-aripiprazol. Echter in de studie waren slechts 3 patiënten met klasse C

levercirrose geïncludeerd, wat onvoldoende is om conclusies te trekken over hun metabole capaciteit.

5.3

Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek

Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig

van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde

dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel, reproductie- en ontwikkelingstoxiciteit.

Significante toxicologische effecten werden alleen waargenomen bij doses of blootstellingen die de

maximale humane dosis in voldoende mate overschreden, aanduidend dat deze effecten beperkt zijn of

niet relevant voor klinisch gebruik. Deze omvatten: dosisafhankelijke adrenocorticale toxiciteit

(lipofuscine pigment accumulatie en/of parenchymcelverlies) bij ratten na 104 weken bij

20 mg/kg/dag tot 60 mg/kg/dag (3 tot 10 keer de gemiddelde AUC bij steady-state bij de maximale

aanbevolen humane dosis) en toename van adrenocorticale carcinomen en gecombineerde

adrenocorticale adenomen/carcinomen bij vrouwtjesratten bij 60 mg/kg/dag (10 keer de gemiddelde

AUC bij steady-state bij de maximale aanbevolen humane dosis). De hoogste niet-tumorigene

blootstelling in vrouwtjes ratten was 7 keer de humane blootstelling bij de aanbevolen dosering.

Een additionele bevinding was cholelithiasis als gevolg van neerslag van sulfaat conjugaten of

hydroxy metabolieten van aripiprazol in de gal bij apen na herhaalde orale doses van 25 mg/kg/dag tot

125 mg/kg/dag (1 tot 3 keer de gemiddelde AUC bij steady-state bij de maximale aanbevolen

klinische dosis of 16 tot 81 keer de gemiddelde AUC bij steady-state bij de maximale aanbevolen

op mg/m

gebaseerde humane dosis). Echter, de concentraties van de sulfaatconjugaten van hydroxy-

aripiprazol in humaan gal bij de hoogst voorgestelde dosis, 30 mg per dag, waren niet hoger dan 6 %

van de galconcentraties gevonden bij apen in de 39 weken durende studie en zijn ver onder (6 %) hun

in vitro

oplosbaarheidlimiet.

In studies met herhaalde dosering bij jonge ratten en honden is het toxiciteits profiel van aripiprazol

vergelijkbaar met die van volwassen dieren, er was geen bewijs voor neurotoxiciteit of bijwerkingen

op de ontwikkeling.

Gebaseerd op resultaten van een volledige reeks van standaard genotoxiciteitstesten, werd aripiprazol

als niet-genotoxisch beschouwd. In toxische reproductiviteitsstudies beïnvloedde aripiprazol de

fertiliteit niet. Ontwikkelingstoxiciteit, inclusief dosisafhankelijke vertraagde foetale ossificatie en

mogelijke teratogene effecten, werd geobserveerd in ratten bij doses resulterend in subtherapeutische

blootstelling (gebaseerd op de AUC) en in konijnen bij doses resulterend in blootstelling van 3 en

11 keer de gemiddelde AUC bij steady-state bij de maximale aanbevolen klinische dosis. Maternale

toxiciteit trad op bij doses gelijkwaardig aan die welke ontwikkelingstoxiciteit veroorzaakten.

6.1

FARMACEUTISCHE GEGEVENS

Lijst van hulpstoffen

Tabletkern

Lactose monohydraat

Maïszetmeel

Microkristallijne cellulose

Hydroxypropylcellulose

Magnesiumstearaat

Tabletomhulling

ABILIFY 5 mg tabletten

Indigokarmijn (E 132) aluminium lak

ABILIFY 10 mg tabletten

Rood ijzeroxide (E 172)

ABILIFY 15 mg tabletten

Geel ijzeroxide (E 172)

ABILIFY 30 mg tabletten

Rood ijzeroxide (E 172)

6.2

Gevallen van onverenigbaarheid

Niet van toepassing.

6.3

3 jaar

6.4

Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren

Houdbaarheid

Bewaar in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.

6.5

Aard en inhoud van de verpakking

Aluminium eenheidsdosis blisters in doosjes met 14 × 1, 28 × 1, 49 × 1, 56 × 1, 98 × 1 tabletten.

Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht.

6.6

Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen

Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale

voorschriften.

HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

Otsuka Pharmaceutical Netherlands B.V.

Herikerbergweg 292

1101 CT, Amsterdam

Nederland

NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN

ABILIFY 5 mg tabletten

EU/1/04/276/001 (5 mg, 14 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/002 (5 mg, 28 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/003 (5 mg, 49 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/004 (5 mg, 56 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/005 (5 mg, 98 × 1 tabletten)

ABILIFY 10 mg tabletten

EU/1/04/276/006 (10 mg, 14 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/007 (10 mg, 28 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/008 (10 mg, 49 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/009 (10 mg, 56 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/010 (10 mg, 98 × 1 tabletten)

ABILIFY 15 mg tabletten

EU/1/04/276/011 (15 mg, 14 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/012 (15 mg, 28 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/013 (15 mg, 49 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/014 (15 mg, 56 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/015 (15 mg, 98 × 1 tabletten)

ABILIFY 30 mg tabletten

EU/1/04/276/016 (30 mg, 14 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/017 (30 mg, 28 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/018 (30 mg, 49 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/019 (30 mg, 56 × 1 tabletten)

EU/1/04/276/020 (30 mg, 98 × 1 tabletten)

DATUM VAN EERSTE VERLENING VAN DE VERGUNNING /VERLENGING VAN

DE VERGUNNING

Datum van eerste verlening van de vergunning: 04 juni 2004

Datum laatste verlenging: 04 juni 2009

10.

DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST

{MM/YYYY}

Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees

Geneesmiddelenbureau

http://www.ema.europa.eu.

NAAM VAN HET GENEESMIDDEL

ABILIFY 10 mg orodispergeerbare tabletten

ABILIFY 15 mg orodispergeerbare tabletten

ABILIFY 30 mg orodispergeerbare tabletten

KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING

ABILIFY 10 mg orodispergeerbare tabletten

Elke orodispergeerbare tablet bevat 10 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

2 mg aspartaam (E 951) en 0,075 mg lactose per orodispergeerbare tablet

ABILIFY 15 mg orodispergeerbare tabletten

Elke orodispergeerbare tablet bevat 15 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

3 mg aspartaam (E 951) en 0,1125 mg lactose per orodispergeerbare tablet

ABILIFY 30 mg orodispergeerbare tabletten

Elke orodispergeerbare tablet bevat 30 mg aripiprazol.

Hulpstof met bekend effect

6 mg aspartaam (E 951) en 0,225 mg lactose per orodispergeerbare tablet

Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.

FARMACEUTISCHE VORM

Orodispergeerbare tablet

ABILIFY 10 mg orodispergeerbare tabletten

10 mg: Rond en roze, met opdruk "A" boven "640" aan één zijde en "10" aan de andere zijde.

ABILIFY 15 mg orodispergeerbare tabletten

15 mg: Rond en geel, met opdruk "A" boven "641" aan één zijde en "15" aan de andere zijde.

ABILIFY 30 mg orodispergeerbare tabletten

30 mg: Rond en roze, met opdruk "A" boven "643" aan één zijde en "30" aan de andere zijde.