Cialis 2,5 mg
BIJLAGE I
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
1
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 2,5 mg filmomhulde tabletten
2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
Elke tablet bevat 2,5 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 87 mg lactose (als monohydraat).
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tablet (tablet).
Licht oranjegeel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met “C 2½”.
4.
4.1
KLINISCHE GEGEVENS
Therapeutische indicaties
Behandeling van erectiestoornissen bij volwassen mannen.
Voor de werkzaamheid van tadalafil is seksuele prikkeling noodzakelijk.
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
4.2
Dosering en wijze van toediening
Dosering
Volwassen mannen
In het algemeen is de aanbevolen dosis 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met
of zonder voedsel.
Bij die patiënten bij wie tadalafil 10 mg onvoldoende effect heeft, kan 20 mg worden geprobeerd. Het
kan ten minste 30 minuten vóór de seksuele activiteit worden ingenomen.
De maximale dosisfrequentie is eenmaal daags.
Tadalafil 10 en 20 mg is bedoeld vóór de verwachte seksuele activiteit en het wordt niet aanbevolen
voor voortdurend dagelijks gebruik.
Bij patiënten die CIALIS vaak verwachten te gebruiken (d.w.z. ten minste twee keer per week), kan
een regime van eenmaal daags de laagste dosis CIALIS geschikt worden geacht, afhankelijk van de
keuze van de patiënt en het oordeel van de arts.
Bij deze patiënten is de aanbevolen dosis eenmaal daags 5 mg dagelijks in te nemen op ongeveer
hetzelfde tijdstip. De dosis kan worden verlaagd tot eenmaal daags 2,5 mg afhankelijk van individuele
verdraagbaarheid.
2
De geschiktheid van het dagelijkse regime dient regelmatig opnieuw te worden beoordeeld.
Speciale patiëntencategorieën
Oudere
mannen
Bij ouderen is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Mannen met een verminderde nierfunctie
Aanpassingen van de dosering zijn niet vereist bij patiënten met een licht tot matig verminderde
nierfunctie. Bij patiënten met een ernstig verminderde nierfunctie is 10 mg de maximum aanbevolen
dosis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil wordt niet aanbevolen bij patiënten met een ernstige
nierfunctiestoornis (zie de rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met een verminderde leverfunctie
De aanbevolen dosis van CIALIS is 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met of
zonder voedsel. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS bij patiënten met
een ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh Class C); indien het wordt voorgeschreven moet een
zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden uitgevoerd door de
voorschrijvend arts. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van doseringen hoger dan
10 mg tadalafil bij patiënten met een leverfunctiestoornis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil is
niet geëvalueerd bij patiënten met een leverfunctiestoornis; indien deze dosering wordt
voorgeschreven dient de voorschrijvend arts derhalve een zorgvuldige individuele evaluatie van het
voordeel en het risico uit te voeren (zie rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met diabetes
Bij
diabetespatiënten is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Pediatrische patiënten
Er is geen relevante toepassing van CIALIS bij pediatrische patiënten met betrekking tot de
behandeling van erectiestoornissen.
Wijze van toediening
CIALIS is beschikbaar als 2,5, 5, 10 en 20 mg film omhulde tabletten voor oraal gebruik.
4.3
Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
In klinische studies heeft tadalafil laten zien dat het de hypotensieve effecten van nitraten versterkt.
Men denkt dat dit het resultaat is van een gecombineerd effect van nitraten en tadalafil op het
stikstofoxide/cGMP mechanisme. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten
die organische nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm. (zie rubriek 4.5.)
CIALIS mag niet worden gebruikt bij mannen met hartaandoeningen voor wie seksuele activiteit af te
raden is. Behandelend artsen dienen rekening te houden met mogelijke cardiale risico’s van seksuele
activiteit bij patiënten met een bestaande cardiovasculaire aandoening.
De volgende groepen patiënten met een cardiovasculaire ziekte zijn niet bestudeerd in klinische
studies en daarom is het gebruik van tadalafil gecontra-indiceerd:
patiënten die in de voorafgaande 90 dagen een hartinfarct hebben doorgemaakt,
-
patiënten met instabiele angina of angina die optreedt tijdens de seksuele gemeenschap,
-
patiënten met hartfalen klasse 2 of hoger volgens de New York Heart Association, die in de
laatste 6 maanden is opgetreden,
-
patiënten met ongecontroleerde aritmie, hypotensie (< 90/50 mm Hg) of ongecontroleerde
hypertensie,
-
patiënten die in de laatste 6 maanden een beroerte hebben doorgemaakt.
3
CIALIS is gecontra-indiceerd bij patiënten met visusverlies in één oog als gevolg van niet-arterieel
anterieur ischemisch oogzenuwlijden (non-arteritic
anterior ischemic optic neuropathy,
NAION),
ongeacht of dit voorval gerelateerd was aan eerdere blootstelling aan een PDE5-remmer of niet (zie
rubriek 4.4).
Gelijktijdige toediening van PDE5-remmers, waaronder tadalafil, met guanylaatcyclasestimulatoren,
zoals riociguat, is gecontra-indiceerd omdat het mogelijk kan leiden tot symptomatische hypotensie
(zie rubriek 4.5).
4.4
Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik
Voor de aanvang van de behandeling met CIALIS
Voordat farmacologische behandeling wordt overwogen, dient de medische voorgeschiedenis te
worden bepaald en een lichamelijk onderzoek te worden uitgevoerd om erectiestoornissen te
diagnosticeren en mogelijke onderliggende oorzaken te bepalen.
Voorafgaande aan het instellen van elke behandeling van erectiestoornissen, dienen behandelend
artsen rekening te houden met de cardiovasculaire status van hun patiënten, omdat er een bepaalde
mate van cardiaal risico bestaat bij seksuele activiteit. Tadalafil heeft vasodilaterende eigenschappen,
resulterend in milde en voorbijgaande verlagingen van de bloeddruk (zie rubriek 5.1) en als zodanig
het hypotensieve effect van nitraten versterkend (zie rubriek 4.3).
Bij de diagnose van de erectiestoornis dienen de mogelijke onderliggende oorzaken te worden bepaald
en dient de geschikte behandeling te worden vastgesteld na een adequate medische beoordeling. Het is
niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die een bekkenoperatie of radicale niet-
zenuwsparende prostatectomie hebben ondergaan.
Cardiovasculair
Ernstige cardiovasculaire gebeurtenissen, inclusief myocardinfarct, plotse dood met cardiale oorzaak,
instabiele angina pectoris, ventriculaire aritmieën, beroerte, TIA (transient ischemic attack), pijn op de
borst, hartkloppingen en tachycardie, zijn in de postmarketingfase en/of klinische studies gemeld. De
meeste patiënten bij wie deze voorvallen gemeld zijn, hadden reeds bestaande cardiovasculaire
risicofactoren. Het is echter niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen of deze voorvallen direct
gerelateerd zijn aan deze risicofactoren, aan CIALIS, aan seksuele activiteit of aan een combinatie van
deze of andere factoren.
Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan tadalafil een bloeddrukdaling veroorzaken.
Wanneer een dagelijkse behandeling met tadalafil wordt ingezet, dient eventuele dosisaanpassing van
de antihypertensiebehandeling afdoende klinisch te worden overwogen.
Bij patiënten die alfa(-1)-blokkers gebruiken, kan gelijktijdige toediening van CIALIS bij sommige
patiënten leiden tot symptomatische hypotensie (zie rubriek 4.5). De combinatie van tadalafil en
doxazosine wordt niet aanbevolen.
Visus
Visusstoornissen en gevallen van NAION zijn gemeld in relatie met de inname van CIALIS en andere
PDE5-remmers. Analyses van observationele gegevens doen een verhoogd risico vermoeden van acute
NAION bij mannen met erectiestoornissen na blootstelling aan tadalafil of andere PDE5 remmers.
Omdat dit relevant kan zijn voor alle patiënten die aan tadalafil zijn blootgesteld, dient de patiënt te
worden geadviseerd om in geval van een plotselinge visusstoornis het gebruik van CIALIS te staken
en onmiddellijk een arts te raadplegen (zie rubriek 4.3).
4
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
Er zijn gevallen van plotseling gehoorverlies gemeld na het gebruik van tadalafil. Hoewel er in een
aantal gevallen andere risicofactoren aanwezig waren (zoals leeftijd, diabetes, hypertensie, eerder
voorgekomen gehoorverlies en geassocieerde bindweefselaandoeningen), moet patiënten worden
geadviseerd onmiddellijk medisch advies te zoeken in geval van plotseling optredend verminderd
gehoor of gehoorverlies.
Verminderde nier- en leverfunctie
Vanwege toenemende blootstelling aan tadalafil (AUC), beperkte klinische ervaring en het
onvermogen de klaring via dialyse te beïnvloeden wordt dosering eenmaal daags van CIALIS niet
aanbevolen voor patiënten met een ernstige nierfunctiestoornis.
Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van eenmalige toediening van CIALIS aan
patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Toediening eenmaal daags is niet
geëvalueerd bij patiënten met leverinsufficiëntie. Als CIALIS wordt voorgeschreven, dient de
voorschrijvend arts een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Priapisme en anatomische afwijkingen van de penis
Patiënten die een erectie hebben die langer dan 4 uur of meer duurt, dienen te worden geïnstrueerd om
onmiddellijk medische assistentie te vragen. Indien priapisme niet onmiddellijk wordt behandeld, kan
dit leiden tot beschadiging van het weefsel van de penis en een permanent verlies van de potentie.
CIALIS dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met anatomische deformatie van
de penis (zoals angulatie, fibrose van de corpora cavernosa of de ziekte van Peyronie) of bij patiënten
met aandoeningen die kunnen predisponeren tot het optreden van priapisme (zoals sikkelcelanemie,
multipel myeloom of leukemie).
Gebruik met CYP3A4 remmers
Voorzichtigheid is geboden wanneer CIALIS wordt voorgeschreven aan patiënten die krachtige
CYP3A4-remmers (ritonavir, saquinavir, ketoconazol, itraconazol en erythromycine) gebruiken,
aangezien verhoogde blootstelling (AUC) aan tadalafil is waargenomen indien deze geneesmiddelen
worden gecombineerd (zie rubriek 4.5).
CIALIS en andere behandelmethoden voor erectiestoornissen
De veiligheid en werkzaamheid van CIALIS in combinatie met andere PDE5-remmers of andere
behandelingswijze van erectiestoornissen zijn niet onderzocht. De patiënten dienen te worden
geïnformeerd dat zij CIALIS in dergelijke combinaties niet moeten gebruiken.
Lactose
CIALIS bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van galactose-intolerantie, totale
lactasedeficiëntie of glucosegalactosemalabsorptie moeten dit geneesmiddel niet innemen.
Natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per tablet, dat wil zeggen het is in
essentie ‘natriumvrij’.
5
4.5
Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie
Er is onderzoek naar interacties uitgevoerd met 10 en/of 20 mg tadalafil, zoals hieronder aangegeven.
Ten aanzien van die interactie-onderzoeken waarbij alleen 10 mg tadalafil is gebruikt, kunnen klinisch
relevante interacties bij hogere doses niet volledig worden uitgesloten.
Invloeden van andere stoffen op tadalafil
Cytochroom P450 remmers
Tadalafil wordt hoofdzakelijk gemetaboliseerd door CYP3A4. Ten opzichte van de AUC- (Area
Under the Curve) en de C
max
-waarde van tadalafil alleen verhoogt een selectieve CYP3A4-remmer,
ketoconazol (dagelijks 200 mg), de blootstelling (AUC) van tadalafil (10 mg) met een factor 2 en de
C
max
met 15%. Ketoconazol (dagelijks 400 mg) verhoogde de blootstelling (AUC) van tadalafil (20 mg)
met een factor 4 en de C
max
met 22%. Ritonavir, een proteaseremmer (200 mg, twee maal daags) dat
een remmer is van CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 en CYP2D6, verhoogde de blootstelling (AUC) van
tadalafil (20 mg) met een factor 2 zonder een verandering van de C
max
. Alhoewel specifieke interacties
niet zijn onderzocht, moeten andere proteaseremmers, zoals saquinavir, en andere CYP3A4-remmers,
zoals erythromycine, claritromycine, itraconazol en grapefruitsap, met voorzichtigheid gelijktijdig
worden toegediend aangezien hiervan wordt verwacht dat ze de plasmaconcentratie van tadalafil
verhogen (zie rubriek 4.4).
Als gevolg hiervan kan de incidentie van bijwerkingen, zoals weergegeven in rubriek 4.8, toenemen.
Transporters
De rol van transporterende stoffen (zoals p-glycoproteïne) bij de beschikbaarheid van tadalafil is
onbekend. Er is daarom dus de mogelijkheid van geneesmiddelinteracties via remming van
transporterende stoffen.
Cytochroom P450 inductoren
Een CYP3A4-inductor, rifampicine, verlaagde de AUC van tadalafil met 88% ten opzichte van de
AUC-waarden van tadalafiltoediening alleen (10 mg). Deze verminderde blootstelling kan de
werkzaamheid van tadalafil naar verwachting verminderen; de omvang van de verminderde
werkzaamheid is niet bekend. Andere CYP3A4-inductors, zoals fenobarbital, fenytoïne en
carbamazepine, kunnen de plasmaconcentratie van tadalafil eveneens verlagen.
Invloeden van tadalafil op andere geneesmiddelen
Nitraten
In klinische studies heeft tadalafil (5, 10 en 20 mg) laten zien dat het de hypotensieve effecten van
nitraten versterkt. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten die organische
nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm (zie rubriek 4.3). Gebaseerd op de resultaten van een
klinische studie, waarbij 150 personen dagelijks gedurende 7 dagen een dosis van 20 mg tadalafil
kregen en 0,4 mg sublinguaal nitroglycerine op verschillende tijdstippen, duurde deze interactie meer
dan 24 uur en was niet meer waarneembaar wanneer er 48 uren waren verstreken na de laatste dosis
tadalafil. Bij een patiënt die een dosis CIALIS (2,5 mg – 20 mg) krijgt voorgeschreven en bij wie in
een levensbedreigende situatie toediening van nitraten medisch noodzakelijk wordt geacht moet
derhalve tenminste 48 uren zijn verlopen na de laatste dosis CIALIS vóórdat de toediening van
nitraten wordt overwogen. Onder die omstandigheden mogen nitraten alleen worden toegediend onder
nauwlettende medische supervisie met adequate hemodynamische controle.
Antihypertensiva (inclusief calciumantagonisten)
Het gelijktijdig toedienen van doxazosine (dagelijks 4 en 8 mg) en tadalafil (5 mg dagelijkse dosering
en 20 mg als een enkele dosis) verhoogt op significante wijze het bloeddrukverlagend effect van deze
alfablokker. Dit effect duurt tenminste 12 uur en kan symptomatisch zijn, waarbij ook syncope op kan
treden. Daarom wordt deze combinatie niet aanbevolen (zie rubriek 4.4).
In interactiestudies die zijn uitgevoerd met een beperkt aantal gezonde vrijwilligers werden deze
effecten niet gerapporteerd met alfuzosine of tamsulosine. Voorzichtigheid is echter geboden als
tadalafil gebruikt wordt bij patiënten die met alfablokkers worden behandeld, met name bij ouderen.
6
Behandelingen dienen met een minimale dosering te worden begonnen en geleidelijk te worden
aangepast.
In klinisch-farmacologische studies is onderzocht of tadalafil de mogelijk hypotensieve effecten van
antihypertensiva versterkt. De belangrijkste klassen antihypertensiva zijn onderzocht, inclusief
calciumantagonisten (amlodipine), angiotensineconverterendenzymremmers (ACE-remmers,
enalapril), bèta-adrenerge receptorblokkers (metoprolol), thiazidediuretica (bendrofluazide) en
angiotensine-II-receptorblokkers (verschillende typen en doseringen, alleen of in combinatie met
thiaziden, calciumantagonisten, bètablokkers en/of alfablokkers). Tadalafil (10 mg, behalve in studies
met angiotensine-II-receptorblokkers en amlodipine waarbij een dosis van 20 mg werd gebruikt) had
geen klinisch significante interactie met deze klassen van geneesmiddelen. In een andere klinisch-
farmacologische studie werd tadalafil (20 mg) bestudeerd in combinatie met antihypertensiva van
4 verschillende klassen. Bij personen die meerdere antihypertensiva namen, leken de veranderingen in
bloeddruk gerelateerd aan de mate van controle van de bloeddruk. In dit opzicht was bij personen in de
studie, van wie de bloeddruk goed onder controle was, de afname minimaal en gelijk aan die van
gezonde personen. Bij personen in de studie, van wie de bloeddruk niet onder controle was, was de
afname groter, alhoewel deze afname niet in verband stond met symptomen van hypotensie bij het
grootste deel van de personen. Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan 20 mg
tadalafil een verlaging van de bloeddruk veroorzaken die (met uitzondering van alfablokkers –zie
hierboven–) in het algemeen mild is en waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze klinisch relevant is.
Analyse van gegevens uit klinische fase-3-trials liet geen verschil zien in bijwerkingen bij patiënten
die tadalafil namen met of zonder antihypertensiva. Er moet echter een toepasselijk klinisch advies
gegeven worden aan patiënten met betrekking tot een mogelijke afname van de bloeddruk, indien zij
behandeld worden met antihypertensiva.
Riociguat
Preklinische studies toonden een additief systemisch bloeddrukverlagend effect aan als PDE5-
remmers werden gecombineerd met riociguat. In klinische studies bleek riociguat het
bloeddrukverlagend effect van PDE5-remmers te vergroten. Bij de bestudeerde populatie was er geen
bewijs van een gunstig klinisch effect van de combinatie. Gelijktijdig gebruik van riociguat met
PDE5-remmers, waaronder tadalafil, is gecontra-indiceerd (zie rubriek 4.3).
5-alfareductaseremmers
In een klinische studie waarin tadalafil 5 mg gelijktijdig toegediend met finasteride 5 mg werd
vergeleken met placebo plus finasteride 5 mg qua verlichting van BPH-symptomen, werden geen
nieuwe bijwerkingen geïdentificeerd. Omdat echter een formele geneesmiddel-geneesmiddel
interactiestudie om het effect van tadalafil en 5 alfareductaseremmers (5-ARI’s) te evalueren niet is
uitgevoerd, dient voorzichtigheid in acht genomen te worden bij gelijktijdige toediening van tadalafil
en 5-ARI’s.
CYP1A2 substraten (bijvoorbeeld theofylline)
Er werd geen farmacokinetische interactie waargenomen wanneer 10 mg tadalafil in combinatie met
theofylline (een niet-selectieve fosfodi-esteraseremmer) werd toegediend in een klinische
farmacologiestudie. Het enige farmacodynamische effect was een lichte (3,5 bpm) verhoging van de
hartslag. Hoewel dit effect gering is en niet klinisch significant was in dit onderzoek, dient hiermee
rekening te worden gehouden bij het gelijktijdig toedienen van deze geneesmiddelen.
Ethinylestradiol en terbutaline
Het is aangetoond dat tadalafil een verhoging van de orale biologische beschikbaarheid van
ethinylestradiol veroorzaakt; een vergelijkbare toename kan worden verwacht bij orale toediening van
terbutaline, hoewel de klinische gevolgen hiervan niet zeker zijn.
Alcohol
Alcoholconcentraties (gemiddelde maximale bloedconcentratie 0,08 %) werden niet door gelijktijdige
toediening van tadalafil (10 mg of 20 mg) beïnvloed. Bovendien werden 3 uur na gelijktijdige
toediening met alcohol geen veranderingen in de concentraties van tadalafil gezien. Alcohol werd op
een zodanige wijze toegediend dat de mate van alcoholabsorptie gemaximaliseerd werd (op nuchtere
7
maag en geen toediening van voedsel tot twee uur na inname van alcohol). Tadalafil (20 mg)
verhoogde de gemiddelde bloeddrukverlaging die veroorzaakt wordt door alcohol (0,7 g/kg of
ongeveer 180 ml van 40% alcohol [wodka] bij een man van 80 kg) niet, maar bij sommige personen
werden duizeligheid na opstaan en orthostatische hypotensie waargenomen. Wanneer tadalafil werd
toegediend samen met lagere doses alcohol (0,6 g/kg), werd hypotensie niet waargenomen en kwam
duizeligheid voor met een frequentie die overeenkwam met die van alcohol alleen. Het effect van
alcohol op het cognitief functioneren werd niet vergroot door tadalafil (10 mg).
Cytochroom P450 gemetaboliseerde geneesmiddelen
Het wordt niet verwacht dat tadalafil klinisch significante remming of inductie van de klaring van
geneesmiddelen veroorzaakt die worden gemetaboliseerd door CYP450-isovormen. Studies hebben
bevestigd dat tadalafil CYP450-isovormen niet remt of induceert, inclusief CYP3A4, CYP1A2,
CYP2D6, CYP2E1, CYP2C9 en CYP2C19.
CYP2C9 substraten (bijvoorbeeld R-warfarine)
Tadalafil (10 mg en 20 mg) had geen klinisch significant effect op de blootstelling (AUC) aan S-
warfarine of R-warfarine (CYP2C9-substraat) noch beïnvloedde tadalafil de door warfarine
geïnduceerde veranderingen in protrombinetijd.
Aspirine
Tadalafil (10 mg en 20 mg) potentieert de verlenging van de bloedingstijd veroorzaakt door
acetylsalicylzuur niet.
Antidiabetica
Specifieke onderzoeken naar interacties met antidiabetica zijn niet uitgevoerd.
4.6
Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
Zwangerschap
Er zijn beperkte gegevens over het gebruik van tadalafil door zwangere vrouwen. Experimenteel
onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap,
ontwikkeling van het embryo/de foetus, de bevalling of de postnatale ontwikkeling (zie rubriek 5.3).
Uit voorzorg kan het gebruik van CIALIS tijdens de zwangerschap beter vermeden worden.
Borstvoeding
Beschikbare farmacodynamische/toxicologische gegevens bij dieren lieten de uitscheiding van
tadalafil in de moedermelk zien. Een risico voor een kind dat borstvoeding krijgt kan niet worden
uitgesloten. CIALIS dient niet gebruikt te worden in de periode waarin borstvoeding wordt gegeven.
Vruchtbaarheid
Bij honden zijn effecten waargenomen die mogelijk de vruchtbaarheid verminderen. Twee
opeenvolgende klinische studies suggereren dat het onwaarschijnlijk is dat dit effect voorkomt bij
mensen, alhoewel een vermindering in spermaconcentratie is waargenomen bij sommige mannen (zie
sectie 5.1 en 5.3).
4.7
Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen
CIALIS heeft een verwaarloosbare invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te
bedienen. Ofschoon het aantal meldingen van duizeligheid in de placebo-arm en in de tadalafil-arm in
het klinisch onderzoek gelijk was, dienen patiënten zich er van bewust te zijn hoe ze op CIALIS
reageren voordat zij gaan autorijden of machines gaan gebruiken.
8
4.8
Bijwerkingen
Samenvatting van het veiligheidsprofiel
De bijwerkingen die het vaakst zijn gemeld bij patiënten die Cialis gebruiken voor de behandeling van
erectiestoornissen of benigne prostaathyperplasie, waren hoofdpijn, dyspepsie, rugpijn en spierpijn; de
incidentie neemt toe met de hoogte van de dosering van Cialis. De bijwerkingen die gemeld zijn,
waren van voorbijgaande aard en over het algemeen licht of matig. De meeste gevallen van hoofdpijn
die bij een eenmaaldaagse dosering Cialis zijn gemeld, kwamen voor in de eerste 10 tot 30 dagen na
het begin van de behandeling.
Samenvatting van de bijwerkingen in tabelvorm
In de tabel hieronder staan de bijwerkingen die zijn waargenomen bij spontane meldingen en bij
placebogecontroleerde klinische onderzoeken (waaraan in totaal 8.022 patiënten op Cialis en 4.422
patiënten op placebo deelnamen) voor behandeling van erectiestoornissen op verzoek en eenmaal
daags, en voor behandeling van benigne prostaathyperplasie eenmaal daags.
Frequentie conventie: zeer vaak (≥1/10), vaak (≥1/100, <1/10), soms (≥1/1.000, <1/100), zelden
(≥1/10.000, <1/1.000), zeer zelden (<1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet
worden bepaald).
Zeer
vaak
Vaak
Soms
Zelden
Immuunsysteemaandoeningen
Zenuwstelselaandoeningen
Hoofdpijn
Overgevoeligheids-
reacties
Duizeligheid
Angio-oedeem
2
Beroerte
1
(waaronder bloedingen)
Syncope
TIA’s (transient ischemic attacks)
1
Migraine
2
Toevallen
2
Voorbijgaande amnesie
Gezichtsvelddefect Gezwollen oogleden
Conjunctieve hyperemie
Niet-arterieel anterieur ischemische
oogzenuwlijden (NAION)
2
Retinale bloedvatafsluiting
2
Plotselinge doofheid
Myocardinfarct Instabiele angina pectoris
2
Ventriculaire aritmie
2
Oogaandoeningen
Wazig zien
Sensaties beschreven
als oogpijn
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen
Tinnitus
1
Hartaandoeningen
Tachycardie
Palpitaties
9
Zeer
vaak
Vaak
Soms
Zelden
Bloedvataandoeningen
Blozen
Hypotensie
3
Hypertensie
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen
Neuscongestie
Dyspnoe
Epistaxis
Maagdarmstelselaandoeningen
Dyspepsie
Buikpijn
Overgeven
Misselijkheid
Gastro-oesofageale
reflux
Huid- en onderhuidaandoeningen
Huiduitslag
Urticaria
Stevens-Johnson-syndroom
2
Exfoliatieve dermatitis
2
Hyperhidrose (overmatig transpireren)
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen
Rugpijn
Spierpijn
Pijn in de
extremiteiten
Nier- en urinewegaandoeningen
Hematurie
Voortplantingsstelsel- en borstaandoeningen
Langdurige erecties
Priapisme
Bloeding van de penis
Hemospermie
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Pijn op de borst
1
Gezichtsoedeem
2
Perifeer oedeem
Plotse dood van cardiale oorsprong
1,2
Vermoeidheid
(1) De meeste patiënten hadden reeds bestaande cardiovasculaire risi
cofactoren (zie rubriek 4.4).
(2) Bijwerkingen die postmarketing gerapporteerd zijn maar niet zijn waargenomen in
placebogecontroleerd klinisch onderzoek.
(3) Vaker gemeld wanneer tadalafil wordt gegeven aan patiënten die al antihypertensiva gebruiken.
Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
Bij patiënten die eenmaal daags met tadalafil werden behandeld is een iets hogere incidentie van ECG-
afwijkingen, hoofdzakelijk sinusbradycardie, gemeld dan bij patiënten die placebo kregen. De meeste
van deze ECG-afwijkingen gingen niet gepaard met bijwerkingen.
10
Andere bijzondere patiëntengroepen
Er zijn beperkte data bij patiënten boven de 65 jaar die in klinische studies tadalafil kregen, hetzij voor
de behandeling van erectiestoornissen, hetzij voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie. In
klinische studies waarin tadalafil op verzoek werd gebruikt voor erectiestoornissen, is diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 65 jaar. In klinische studies met tadalafil 5 mg
eenmaal daags voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie werden duizeligheid en diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 75 jaar.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
4.9
Overdosering
Enkelvoudige doses tot 500 mg werden aan gezonde vrijwilligers gegeven, evenals meerdere
dagelijkse doses tot 100 mg. De bijwerkingen waren gelijk aan de bijwerkingen die werden gezien bij
lagere doses. In geval van overdosering dienen de gangbare ondersteunende maatregelen te worden
genomen die vereist zijn. Hemodialyse leverde een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van
tadalafil.
5.
5.1
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Urologica, Geneesmiddelen gebruikt bij erectiestoornissen, ATC-
code: G04BE08.
Werkingsmechanisme
Tadalafil is een selectieve, reversibele remmer van cyclisch guanosinemonofosfaat(cGMP)-specifiek
fosfodi-esterase type 5 (PDE5). Wanneer door seksuele prikkeling lokaal stikstofmonoxide wordt
vrijgegeven, veroorzaakt inhibitie van PDE5 door tadalafil een verhoogde cGMP-spiegel in het corpus
cavernosum. Dit resulteert in relaxatie van glad spierweefsel en instroom van bloed in de weefsels van
de penis waardoor een erectie wordt verkregen. Tadalafil heeft geen effect bij afwezigheid van een
seksuele stimulus.
Farmacodynamische effecten
Studies
in vitro
hebben laten zien dat tadalafil een selectieve PDE5-remmer is. PDE5 is een enzym dat
wordt aangetroffen in het gladde spierweefsel van het corpus cavernosum, in het vasculaire en
viscerale gladde spierweefsel, en in skeletspieren, bloedplaatjes, de nieren, de longen en het
cerebellum. Het effect van tadalafil is krachtiger voor PDE5 dan voor andere fosfodi-esterasen.
Tadalafil is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE1, PDE2, en PDE4, enzymen die worden
aangetroffen in het hart, de hersenen, de bloedvaten, de lever en andere organen. Tadalafil
is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE3, een enzym dat wordt aangetroffen in het hart en
de bloedvaten. Deze selectiviteit voor PDE5 boven die van PDE3 is belangrijk omdat PDE3 een
enzym is dat betrokken is bij de contractiliteit van het hart. Bovendien is tadalafil ongeveer 700 maal
potenter voor PDE5 dan voor PDE6, een enzym dat wordt aangetroffen in de retina en dat
verantwoordelijk is voor de fototransductie. Tadalafil is ook > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan
voor PDE7 tot en met PDE10.
11
Klinische werkzaamheid en veiligheid
In drie klinische studies werd bij 1054 patiënten in hun thuissituatie de responsperiode vastgesteld op
CIALIS zonodig. Tadalafil liet ten opzichte van placebo een statistisch significante verbetering zien
van de erectiele functie en het vermogen om succesvolle geslachtsgemeenschap te hebben tot 36 uur
na inname, evenals het vermogen van de patiënt om vanaf 16 minuten na inname een erectie voor
succesvolle gemeenschap te verkrijgen en te behouden.
Tadalafil gaf na toediening aan gezonde proefpersonen ten opzichte van placebo geen significant
verschil in systolische en diastolische bloeddruk in liggende houding (gemiddelde maximale afname
respectievelijk 1,6/0,8 mmHg), systolische en diastolische bloeddruk in staande houding (gemiddelde
maximale afname respectievelijk 0,2/4,6 mmHg) en geen significante verandering in de hartslag.
In een studie waarbij de effecten van tadalafil op het gezichtsvermogen werd onderzocht, werd geen
verstoring van kleurdiscriminatie (blauw/groen) gedetecteerd, gebruik makend van de Farnsworth-
Munsell-test met 100 kleurschakeringen. Deze bevinding is consistent met de lage affiniteit van
tadalafil voor PDE6 vergeleken met PDE5. In alle klinische studies zijn zeer zelden gevallen van
veranderingen in kleurdiscriminatie gemeld (<0,1 %).
Er zijn drie studies bij mannen uitgevoerd om het mogelijke effect op de spermatogenese te bepalen
van 10 mg (een 6 maanden durende studie) en 20 mg CIALIS (een 6 en een 9 maanden durende studie)
dagelijks toegediend. In twee van deze studies zijn afnames waargenomen van het aantal spermatozoa
en de spermaconcentratie bij behandeling met tadalafil waarbij klinische relevantie onwaarschijnlijk is.
Deze effecten werden niet geassocieerd met andere veranderingen in parameters zoals motiliteit,
morfologie en FSH.
Tadalafil in doses van 2,5, 5 en 10 mg eenmaal daags werd aanvankelijk geëvalueerd in 3 klinische
studies met 853 patiënten van verschillende leeftijd (uitersten: 21 en 82 jaar) en etnische afkomst met
een erectiestoornis in verschillende maten van ernst (licht, matig, ernstig) en met verschillende
etiologieën. In de twee primaire werkzaamheidstudies van algemene populaties, was het gemiddelde
percentage succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap 57 en 67 % op CIALIS 5 mg en 50 % op
CIALIS 2,5 mg, vergeleken met 31 en 37 % voor placebo. In de studie van patiënten met een
erectiestoornis secundair aan diabetes was het gemiddelde percentage succesvolle pogingen tot
geslachtsgemeenschap 41 en 46 % met resp. CIALIS 5 mg en 2,5 mg, vergeleken met 28 % voor
placebo. De meeste patiënten in deze drie studies waren responders op eerdere ‘zonodig’
behandelingen met PDE5-remmers. In een latere studie werden 217 patiënten die nooit eerder met
PDE5-remmers behandeld waren, gerandomiseerd naar CIALIS 5 mg eenmaal per dag versus placebo.
Het gemiddelde percentage per individu van succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap was
68 % voor de CIALIS-patiënten vergeleken met 52 % voor de placebopatiënten.
In een 12 weekse studie uitgevoerd bij 186 patiënten (142 tadalafil, 44 placebo) met erectiel
disfunctioneren secundair aan ruggenmergletsel, verbeterde tadalafil significant het erectiel
functioneren tot een gemiddeld per-subject aandeel van succesvolle pogingen bij patiënten die
behandeld werden met tadalafil 10 of 20 mg (flexibele dosering, op verzoek) van 48% vergeleken met
17% bij placebo.
Pediatrische patiënten
Er is één onderzoek uitgevoerd bij patiënten met Duchenne spierdystrofie (DMD), waarin geen bewijs
van werkzaamheid werd aangetoond. Het gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde,
parallelle, 3-armig onderzoek van tadalafil werd uitgevoerd bij 331 jongens van 7 – 14 jaar met DMD,
die tegelijkertijd behandeld werden met corticosteroïden. Het onderzoek behelsde een 48 weken
durende dubbelblind periode waarin patiënten werden gerandomiseerd op dagelijks tadalafil 0,3 mg/kg,
tadalafil 0,6 mg/kg of placebo. Tadalafil vertraagde niet de afname in loopafstand, zoals gemeten door
het primaire 6 minuten loopafstand (6MWD) eindpunt: de least squares (LS) gemiddelde verandering
in 6MWD in week 48 was -51,0 m in de placebogroep, vergeleken met -64,7 m in de tadalafil 0,3
mg/kg-groep (p=0,307) en -59,1 m in de tadalafil 0,6 mg.kg-groep (p = 0,538). Bovendien was er
12
geen bewijs van werkzaamheid in een van de secundaire analyses die in dit onderzoek zijn uitgevoerd.
De overall veiligheidsresultaten uit dit onderzoek waren in het algemeen consistent met het bekende
veiligheidsprofiel van tadalafil en met de bijwerkingen (AE’s) zoals verwacht bij pediatrische DMD
patiënten die corticosteroïden krijgen.
Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten af te zien van de verplichting voor de fabrikant
om de resultaten in te dienen van onderzoek in alle subgroepen van pediatrische patiënten voor de
behandeling van erectiestoornissen . Zie rubriek 4.2 voor informatie over pediatrisch gebruik.
5.2
Farmacokinetische eigenschappen
Absorptie
Tadalafil wordt gemakkelijk opgenomen na orale toediening en de gemiddelde maximale
waargenomen plasmaconcentratie (C
max
) wordt bereikt na een mediane tijd van 2 uur na toediening.
De absolute biologische beschikbaarheid van tadalafil na orale toediening is niet bepaald.
De snelheid en mate van absorptie van tadalafil wordt niet door voedsel beïnvloed, dus kan CIALIS
met of zonder voedsel worden ingenomen. Het tijdstip van inname (‘s morgens versus ‘s avonds) had
geen klinisch relevante effecten op de snelheid en mate van absorptie.
Distributie
Het gemiddelde distributievolume is ongeveer 63 l, wat op distributie van tadalafil in de weefsels duidt.
Bij therapeutische concentraties wordt 94 % van tadalafil in plasma gebonden aan eiwitten. De
eiwitbinding wordt niet beïnvloed door een verstoorde nierfunctie.
Minder dan 0,0005% van de toegediende dosis is aangetroffen in het zaad van gezonde proefpersonen.
Biotransformatie
Tadalafil wordt voornamelijk door het cytochroom P450 (CYP) 3A4-isovorm gemetaboliseerd. De
belangrijkste circulerende metaboliet is methylcathecholglucuronide. Deze metaboliet is tenminste
13.000 maal minder potent voor PDE5 dan tadalafil. Het is daarom niet te verwachten dat het klinisch
actief is bij de waargenomen concentraties van de metaboliet.
Eliminatie
De gemiddelde orale klaring van tadalafil is 2,5 l/uur en de gemiddelde halfwaardetijd is 17,5 uur bij
gezonde proefpersonen.
Tadalafil wordt voornamelijk uitgescheiden als inactieve metabolieten, voornamelijk via de feces
(circa 61 % van de dosis) en in mindere mate via de urine (circa 36 % van de dosis).
Lineariteit/ non-lineariteit
De farmacokinetiek van tadalafil bij gezonde proefpersonen is lineair wat betreft tijd en dosis. In een
dosisbereik van 2,5 tot 20 mg neemt de blootstelling (AUC) proportioneel toe met de dosis. Steady-
state-plasmaconcentraties worden binnen 5 dagen bij eenmaal daags gebruik bereikt.
De met een populatiebenadering vastgestelde farmacokinetiek bij patiënten met een erectiestoornis is
vergelijkbaar met die van proefpersonen zonder erectiestoornis.
Speciale patiëntencategorieën
Ouderen
Gezonde oudere proefpersonen (65 jaar en ouder) hadden een verminderde orale klaring van tadalafil,
resulterend in een 25 % hogere blootstelling (AUC) ten opzichte van gezonde proefpersonen met een
leeftijd van 19 tot 45 jaar. Dit leeftijdseffect is niet klinisch significant en rechtvaardigt geen
dosisaanpassing.
13
Nierinsufficiëntie
In klinische farmacologische studies waarbij een enkelvoudige dosis tadalafil (5 tot 20 mg) werd
gebruikt, verdubbelde de blootstelling (AUC) aan tadalafil ongeveer bij proefpersonen met een milde
(creatineklaring 51 tot 80 ml/min) of matige (creatineklaring 31 tot 50 ml/min) nierfunctiestoornis en
bij proefpersonen met nierfalen in het eindstadium die gedialyseerd werden. Bij hemodialysepatiënten
was de C
max
41 % hoger dan de C
max
waargenomen bij gezonde proefpersonen. Hemodialyse leverde
een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van tadalafil.
Leverinsufficiëntie
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij proefpersonen met een milde of matige leverfunctiestoornis
(Child-Pugh klasse A en B) is vergelijkbaar met de blootstelling bij gezonde proefpersonen wanneer
een dosis van 10 mg wordt toegediend. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van
CIALIS bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Er zijn geen gegevens
beschikbaar over de toediening van tadalafil eenmaal daags aan patiënten met een leverfunctiestoornis.
Als CIALIS eenmaal daags wordt voorgeschreven, dient de voorschrijvend arts een zorgvuldige
individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Patiënten met diabetes
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij patiënten met diabetes was gemiddeld 19 % lager dan de
AUC-waarde bij gezonde proefpersonen. Dit verschil in blootstelling rechtvaardigt geen
doseringsaanpassingen.
5.3
Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek
Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig
van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde
dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel en reproductietoxiciteit.
Er was geen bewijs voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of foetotoxiciteit bij ratten of muizen die tot
1000 mg/kg/dag tadalafil kregen. Bij een prenatale en postnatale ontwikkelingsstudie bij ratten
bedroeg de dosis waarbij geen effect werd waargenomen 30 mg/kg/dag. Bij de zwangere rat was de
AUC voor berekend vrij geneesmiddel bij deze dosis ongeveer 18 maal de menselijke AUC bij een
dosis van 20 mg.
Er werd geen verslechtering van de fertiliteit van mannetjes- en vrouwtjesratten waargenomen. Bij
honden die gedurende 6 tot 12 maanden dagelijks tadalafil in doses van 25 mg/kg/dag (resulterend in
ten minste een drie maal hogere blootstelling [bereik 3,7 – 18,6] dan gezien wordt bij mensen met een
enkele dosis van 20 mg) en hoger kregen, werd regressie van het tubulaire seminiferusepitheel
geconstateerd hetgeen bij enkele honden resulteerde in een afname van de spermatogenese. Zie ook
rubriek 5.1.
6.
6.1
FARMACEUTISCHE GEGEVENS
Lijst van hulpstoffen
Tabletkern
lactosemonohydraat,
croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose,
microkristallijne cellulose,
natriumlaurylsulfaat,
magnesiumstearaat.
14
Filmomhulling
lactosemonohydraat,
hypromellose,
triacetine,
titaniumdioxide (E171),
geel ijzeroxide (E172),
rood ijzeroxide (E172),
talk.
6.2
Gevallen van onverenigbaarheid
Niet van toepassing.
6.3
3 jaar
6.4
Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren
Houdbaarheid
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
.
6.5 Aard en inhoud van de verpakking
Aluminium/PVC -blisterverpakkingen in doosjes van 28 filmomhulde tabletten.
6.6
Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen
Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale
voorschriften.
7.
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
8.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/006
9.
DATUM EERSTE VERGUNNING VERLENING / VERLENGING VAN DE
VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 12 november 2002
Datum van de laatste verlenging: 12 november 2012
10.
DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST
Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau (http://www.ema.europa.eu).
15
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 5 mg filmomhulde tabletten
2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
Elke tablet bevat 5 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 121 mg lactose (als monohydraat).
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tablet (tablet).
Licht geel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met “C 5”.
4.
4.1
KLINISCHE GEGEVENS
Therapeutische indicaties
Behandeling van erectiestoornissen bij volwassen mannen.
Voor de werkzaamheid van tadalafil bij de behandeling van erectiestoornissen is seksuele prikkeling
noodzakelijk.
Behandelingen van de verschijnselen en symptomen van benigne prostaathyperplasie bij volwassen
mannen.
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
4.2
Dosering en wijze van toediening
Dosering
Erectiestoornissen bij volwassen mannen
In het algemeen is de aanbevolen dosis 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met
of zonder voedsel.
Bij die patiënten bij wie tadalafil 10 mg onvoldoende effect heeft, kan 20 mg worden geprobeerd. Het
kan ten minste 30 minuten vóór de seksuele activiteit worden ingenomen.
De maximale dosisfrequentie is eenmaal daags.
Tadalafil 10 en 20 mg is bedoeld vóór de verwachte seksuele activiteit en het wordt niet aanbevolen
voor voortdurend dagelijks gebruik.
Bij patiënten die CIALIS vaak verwachten te gebruiken (d.w.z. ten minste twee keer per week) kan
een regime van eenmaal daags de laagste dosis CIALIS geschikt worden geacht, afhankelijk van de
keuze van de patiënt en het oordeel van de arts.
16
Bij deze patiënten is de aanbevolen dosis eenmaal daags 5 mg dagelijks in te nemen op ongeveer
hetzelfde tijdstip. De dosis kan worden verlaagd tot eenmaal daags 2,5 mg afhankelijk van individuele
verdraagbaarheid.
De geschiktheid van het dagelijkse regime dient regelmatig opnieuw te worden beoordeeld.
Benigne prostaathyperplasie bij volwassen mannen
De aanbevolen dosering is 5 mg, iedere dag op ongeveer dezelfde tijd met of zonder voedsel in te
nemen. Voor volwassen mannen die behandeld worden voor zowel benigne prostaathyperplasie als
voor erectiestoornissen is de aanbevolen dosering eveneens 5 mg, iedere dag op ongeveer dezelfde tijd
in te nemen. Patiënten die tadalafil 5 mg voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie niet
kunnen verdragen, dienen een alternatieve therapie te overwegen omdat de werkzaamheid van
tadalafil 2,5 mg voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie niet is aangetoond.
Speciale patiëntencategorieën
Oudere mannen
Bij ouderen is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Mannen met een verminderde nierfunctie
Aanpassingen van de dosering zijn niet vereist bij patiënten met een licht tot matig verminderde
nierfunctie. Bij patiënten met een ernstig verminderde nierfunctie is 10 mg de maximum aanbevolen
dosis voor dosering op verzoek.
Een eenmaaldaagse dosering van 2,5 of 5 mg tadalafil voor zowel de behandeling van
erectiestoornissen als benigne prostaathyperplasie wordt niet aanbevolen bij patiënten met een ernstige
nierfunctiestoornis (zie de rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met een verminderde leverfunctie
Voor de behandeling van erectiestoornissen bij gebruik van Cialis op verzoek is de aanbevolen dosis
van CIALIS 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met of zonder voedsel. Er zijn
beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS bij patiënten met een ernstige
leverfunctiestoornis (Child-Pugh Class C); indien het wordt voorgeschreven moet een zorgvuldige
individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden uitgevoerd door de voorschrijvend arts. Er
zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van doseringen hoger dan 10 mg tadalafil bij
patiënten met een leverfunctiestoornis.
Een eenmaaldaagse dosering Cialis voor zowel de behandeling van erectiestoornissen als benigne
prostaathyperplasie is niet geëvalueerd bij patiënten met een leverfunctiestoornis; indien deze dosering
wordt voorgeschreven dient de voorschrijvend arts derhalve een zorgvuldige individuele evaluatie van
het voordeel en het risico uit te voeren (zie rubrieken 4.4 en 5.2.).
Mannen met diabetes
Bij diabetespatiënten is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Pediatrische patiënten
Er is geen relevante toepassing van CIALIS bij pediatrische patiënten met betrekking tot de
behandeling van erectiestoornissen.
Wijze van toediening
CIALIS is beschikbaar als 2,5, 5, 10 en 20 mg film-omhulde tabletten voor oraal gebruik.
4.3
Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
17
In klinische studies heeft tadalafil laten zien dat het de hypotensieve effecten van nitraten versterkt.
Men denkt dat dit het resultaat is van een gecombineerd effect van nitraten en tadalafil op het
stikstofoxide/cGMP mechanisme. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten
die organische nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm. (zie rubriek 4.5.)
CIALIS mag niet worden gebruikt bij mannen met hartaandoeningen voor wie seksuele activiteit af te
raden is. Behandelend artsen dienen rekening te houden met mogelijke cardiale risico’s van seksuele
activiteit bij patiënten met een bestaande cardiovasculaire aandoening.
De volgende groepen patiënten met een cardiovasculaire ziekte zijn niet bestudeerd in klinische
studies en daarom is het gebruik van tadalafil gecontra-indiceerd:
-
patiënten die in de voorafgaande 90 dagen een hartinfarct hebben doorgemaakt,
-
patiënten met instabiele angina of angina die optreedt tijdens de seksuele gemeenschap,
-
patiënten met hartfalen klasse 2 of hoger volgens de New York Heart Association, die in de
laatste 6 maanden is opgetreden,
-
patiënten met ongecontroleerde aritmie, hypotensie (< 90/50 mm Hg) of ongecontroleerde
hypertensie,
-
patiënten die in de laatste 6 maanden een beroerte hebben doorgemaakt.
CIALIS is gecontra-indiceerd bij patiënten met visusverlies in één oog als gevolg van niet-arterieel
anterieur ischemisch oogzenuwlijden (non-arteritic
anterior ischemic optic neuropathy,
NAION),
ongeacht of dit voorval gerelateerd was aan eerdere blootstelling aan een PDE5-remmer of niet (zie
rubriek 4.4).
Gelijktijdige toediening van PDE5-remmers, waaronder tadalafil, met guanylaatcyclasestimulatoren,
zoals riociguat, is gecontra-indiceerd omdat het mogelijk kan leiden tot symptomatische hypotensie
(zie rubriek 4.5).
4.4
Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik
Voor de aanvang van de behandeling met CIALIS
Voordat farmacologische behandeling wordt overwogen, dient de medische voorgeschiedenis te
worden bepaald en een lichamelijk onderzoek te worden uitgevoerd om erectiestoornissen of benigne
prostaathyperplasie te diagnosticeren en mogelijke onderliggende oorzaken te bepalen.
Voorafgaande aan het instellen van elke behandeling van erectiestoornissen, dienen behandelend
artsen rekening te houden met de cardiovasculaire status van hun patiënten, omdat er een bepaalde
mate van cardiaal risico bestaat bij seksuele activiteit. Tadalafil heeft vasodilaterende eigenschappen,
resulterend in milde en voorbijgaande verlagingen van de bloeddruk (zie rubriek 5.1) en als zodanig
het hypotensieve effect van nitraten versterkend (zie rubriek 4.3).
Voorafgaand aan het instellen van de behandeling van benigne prostaathyperplasie met tadalafil
dienen patiënten onderzocht te worden om de aanwezigheid van prostaatcarcinoom uit te sluiten; ook
dienen ze onderzocht te worden op cardiovasculaire aandoeningen (zie rubriek 4.3).
Bij de diagnose van de erectiestoornis dienen de mogelijke onderliggende oorzaken te worden bepaald
en dient de geschikte behandeling te worden vastgesteld na een adequate medische beoordeling. Het is
niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die een bekkenoperatie of radicale niet-
zenuwsparende prostatectomie hebben ondergaan.
Cardiovasculair
Ernstige cardiovasculaire gebeurtenissen, inclusief myocardinfarct, plotse dood met cardiale oorzaak,
instabiele angina pectoris, ventriculaire aritmieën, beroerte, TIA (transient ischemic attack), pijn op de
borst, hartkloppingen en tachycardie, zijn in de postmarketingfase en/of klinische studies gemeld. De
meeste patiënten bij wie deze voorvallen gemeld zijn, hadden reeds bestaande cardiovasculaire
18
risicofactoren. Het is echter niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen of deze voorvallen direct
gerelateerd zijn aan deze risicofactoren, aan CIALIS, aan seksuele activiteit of aan een combinatie van
deze of andere factoren.
Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan tadalafil een bloeddrukdaling veroorzaken.
Wanneer een dagelijkse behandeling met tadalafil wordt ingezet, dient eventuele dosisaanpassing van
de antihypertensiebehandeling afdoende klinisch te worden overwogen.
Bij patiënten die alfa(-1)-blokkers gebruiken, kan gelijktijdige toediening van CIALIS bij sommige
patiënten leiden tot symptomatische hypotensie (zie rubriek 4.5). De combinatie van tadalafil met
doxazosine wordt niet aanbevolen.
Visus
Visusstoornissen en gevallen van NAION zijn gemeld in relatie met de inname van CIALIS en andere
PDE5-remmers. Analyses van observationele gegevens doen een verhoogd risico vermoeden van acute
NAION bij mannen met erectiestoornissen na blootstelling aan tadalafil of andere PDE5 remmers.
Omdat dit relevant kan zijn voor alle patiënten die aan tadalafil zijn blootgesteld, dient de patiënt te
worden geadviseerd om in geval van een plotselinge visusstoornis het gebruik van CIALIS te staken
en onmiddellijk een arts te raadplegen (zie rubriek 4.3).
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
Er zijn gevallen van plotseling gehoorverlies gemeld na het gebruik van tadalafil. Hoewel er in een
aantal gevallen andere risicofactoren aanwezig waren (zoals leeftijd, diabetes, hypertensie, eerder
voorgekomen gehoorverlies en geassocieerde bindweefselaandoeningen), moet patiënten worden
geadviseerd onmiddellijk medisch advies te zoeken in geval van plotseling optredend verminderd
gehoor of gehoorverlies.
Verminderde nier- en leverfunctie
Vanwege toenemende blootstelling aan tadalafil (AUC), beperkte klinische ervaring en het
onvermogen de klaring via dialyse te beïnvloeden wordt dosering eenmaal daags van CIALIS niet
aanbevolen voor patiënten met een ernstige nierfunctiestoornis.
Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van eenmalige toediening van CIALIS aan
patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Toediening eenmaal daags ofwel
voor de behandeling van erectiestoornissen ofwel voor benigne prostaathyperplasie is niet geëvalueerd
bij patiënten met leverinsufficiëntie. Als CIALIS wordt voorgeschreven, dient de voorschrijvend arts
een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Priapisme en anatomische afwijkingen van de penis
Patiënten die een erectie hebben die langer dan 4 of meer duurt, dienen te worden geïnstrueerd om
onmiddellijk medische assistentie te vragen. Indien priapisme niet onmiddellijk wordt behandeld, kan
dit leiden tot beschadiging van het weefsel van de penis en een permanent verlies van de potentie.
CIALIS dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met anatomische deformatie van
de penis (zoals angulatie, fibrose van de corpora cavernosa of de ziekte van Peyronie) of bij patiënten
met aandoeningen die kunnen predisponeren tot het optreden van priapisme (zoals sikkelcelanemie,
multipel myeloom of leukemie).
Gebruik met CYP3A4 remmers
Voorzichtigheid is geboden wanneer CIALIS wordt voorgeschreven aan patiënten die krachtige
CYP3A4-remmers (ritonavir, saquinavir, ketoconazol, itraconazol en erythromycine) gebruiken,
19
aangezien verhoogde blootstelling (AUC) aan tadalafil is waargenomen indien deze geneesmiddelen
worden gecombineerd (zie rubriek 4.5).
CIALIS en andere behandelmethoden voor erectiestoornissen
De veiligheid en werkzaamheid van CIALIS in combinatie met andere PDE5-remmers of andere
behandelingswijze van erectiestoornissen zijn niet onderzocht.
De patiënten dienen te worden geïnformeerd dat zij CIALIS in dergelijke combinaties niet moeten
gebruiken.
Lactose
CIALIS bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van galactose-intolerantie, totale
lactasedeficiëntie of glucosegalactosemalabsorptie moeten dit geneesmiddel niet innemen.
Natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per tablet, dat wil zeggen het is in wezen
‘natriumvrij’.
4.5
Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie
Er is onderzoek naar interacties uitgevoerd met 10 en/of 20 mg tadalafil, zoals hieronder aangegeven.
Ten aanzien van die interactie-onderzoeken waarbij alleen 10 mg tadalafil is gebruikt, kunnen klinisch
relevante interacties bij hogere doses niet volledig worden uitgesloten.
Invloeden van andere stoffen op tadalafil
Cytochroom P450 remmers
Tadalafil wordt hoofdzakelijk gemetaboliseerd door CYP3A4. Ten opzichte van de AUC- (Area
Under the Curve) en de C
max
-waarde van tadalafil alleen verhoogt een selectieve CYP3A4-remmer,
ketoconazol (dagelijks 200 mg), de blootstelling (AUC) van tadalafil (10 mg) met een factor 2 en de
C
max
met 15 %. Ketoconazol (dagelijks 400 mg) verhoogde de blootstelling (AUC) van tadalafil
(20 mg) met een factor 4 en de C
max
met 22 %. Ritonavir, een proteaseremmer (200 mg, twee maal
daags) dat een remmer is van CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 en CYP 2D6, verhoogde de blootstelling
(AUC) van tadalafil (20 mg) met een factor 2 zonder een verandering van de C
max
. Alhoewel
specifieke interacties niet zijn onderzocht, moeten andere proteaseremmers, zoals saquinavir, en
andere CYP3A4-remmers, zoals erythromycine, claritromycine, itraconazol en grapefruitsap, met
voorzichtigheid gelijktijdig worden toegediend aangezien hiervan wordt verwacht dat ze de
plasmaconcentratie van tadalafil verhogen (zie rubriek 4.4).
Als gevolg hiervan kan de incidentie van bijwerkingen, zoals weergegeven in rubriek 4.8, toenemen.
Transporters
De rol van transporterende stoffen (zoals p-glycoproteïne) bij de beschikbaarheid van tadalafil is
onbekend. Er is daarom dus de mogelijkheid van geneesmiddelinteracties via remming van
transporterende stoffen.
Cytochroom P450 inductoren
Een CYP3A4-inductor, rifampicine, verlaagde de AUC van tadalafil met 88% ten opzichte van de
AUC-waarden van tadalafiltoediening alleen (10 mg). Deze verminderde blootstelling kan de
werkzaamheid van tadalafil naar verwachting verminderen; de omvang van de verminderde
werkzaamheid is niet bekend. Andere CYP3A4-inductors, zoals fenobarbital, fenytoïne en
carbamazepine, kunnen de plasmaconcentratie van tadalafil eveneens verlagen.
20
Invloeden van tadalafil op andere geneesmiddelen
Nitraten
In klinische studies heeft tadalafil (5, 10 en 20 mg) laten zien dat het de hypotensieve effecten van
nitraten versterkt. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten die organische
nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm (zie rubriek 4.3). Gebaseerd op de resultaten van een
klinische studie, waarbij 150 personen dagelijks gedurende 7 dagen een dosis van 20 mg tadalafil
kregen en 0,4 mg sublinguaal nitroglycerine op verschillende tijdstippen, duurde deze interactie meer
dan 24 uur en was niet meer waarneembaar wanneer er 48 uren waren verstreken na de laatste dosis
tadalafil. Bij een patiënt die een dosis CIALIS (2,5 mg – 20 mg) krijgt voorgeschreven en bij wie in
een levensbedreigende situatie toediening van nitraten medisch noodzakelijk wordt geacht moet
derhalve tenminste 48 uren zijn verlopen na de laatste dosis CIALIS vóórdat de toediening van
nitraten wordt overwogen. Onder die omstandigheden mogen nitraten alleen worden toegediend onder
nauwlettende medische supervisie met adequate hemodynamische controle.
Antihypertensiva (inclusief calciumantagonisten)
Het gelijktijdig toedienen van doxazosine (dagelijks 4 en 8 mg) en tadalafil (5 mg dagelijkse dosering
en 20 mg als een enkele dosis) verhoogt op significante wijze het bloeddrukverlagend effect van deze
alfablokker. Dit effect duurt tenminste 12 uur en kan symptomatisch zijn, waarbij ook syncope op kan
treden. Daarom wordt deze combinatie niet aanbevolen (zie rubriek 4.4).
In interactiestudies die zijn uitgevoerd met een beperkt aantal gezonde vrijwilligers werden deze
effecten niet gerapporteerd met alfuzosine of tamsulosine. Voorzichtigheid is echter geboden als
tadalafil gebruikt wordt bij patiënten die met alfablokkers worden behandeld, met name bij ouderen.
Behandelingen dienen met een minimale dosering te worden begonnen en geleidelijk te worden
aangepast.
In klinisch-farmacologische studies is onderzocht of tadalafil de mogelijk hypotensieve effecten van
antihypertensiva versterkt. De belangrijkste klassen antihypertensiva zijn onderzocht, inclusief
calciumantagonisten (amlodipine), angiotensineconverterendenzymremmers (ACE-remmers,
enalapril), bèta-adrenerge receptorblokkers (metoprolol), thiazidediuretica (bendrofluazide) en
angiotensine-II-receptorblokkers (verschillende typen en doseringen, alleen of in combinatie met
thiaziden, calciumantagonisten, bètablokkers en/of alfablokkers). Tadalafil (10 mg, behalve in studies
met angiotensine-II-receptorblokkers en amlodipine waarbij een dosis van 20 mg werd gebruikt) had
geen klinisch significante interactie met deze klassen van geneesmiddelen. In een andere klinisch-
farmacologische studie werd tadalafil (20 mg) bestudeerd in combinatie met antihypertensiva van
4 verschillende klassen. Bij personen die meerdere antihypertensiva namen, leken de veranderingen in
bloeddruk gerelateerd aan de mate van controle van de bloeddruk. In dit opzicht was bij personen in de
studie, van wie de bloeddruk goed onder controle was, de afname minimaal en gelijk aan die van
gezonde personen. Bij personen in de studie, van wie de bloeddruk niet onder controle was, was de
afname groter, alhoewel deze afname niet in verband stond met symptomen van hypotensie bij het
grootste deel van de personen. Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan 20 mg
tadalafil een verlaging van de bloeddruk veroorzaken die (met uitzondering van alfablokkers –zie
hierboven–) in het algemeen mild is en waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze klinisch relevant is.
Analyse van gegevens uit klinische fase-3-trials liet geen verschil zien in bijwerkingen bij patiënten
die tadalafil namen met of zonder antihypertensiva. Er moet echter een toepasselijk klinisch advies
gegeven worden aan patiënten met betrekking tot een mogelijke afname van de bloeddruk, indien zij
behandeld worden met antihypertensiva.
Riociguat
Preklinische studies toonden een additief systemisch bloeddrukverlagend effect aan als PDE5-
remmers werden gecombineerd met riociguat. In klinische studies bleek riociguat het
bloeddrukverlagend effect van PDE5-remmers te vergroten. Bij de bestudeerde populatie was er geen
bewijs van een gunstig klinisch effect van de combinatie. Gelijktijdig gebruik van riociguat met
PDE5-remmers, waaronder tadalafil, is gecontra-indiceerd (zie rubriek 4.3).
21
5-alfareductaseremmers
In een klinische studie waarin tadalafil 5 mg gelijktijdig toegediend met finasteride 5 mg werd
vergeleken met placebo plus finasteride 5 mg qua verlichting van BPH-symptomen, werden geen
nieuwe bijwerkingen geïdentificeerd. Omdat echter een formele geneesmiddel-geneesmiddel
interactiestudie om het effect van tadalafil en 5 alfareductaseremmers (5-ARI’s) te evalueren niet is
uitgevoerd, dient voorzichtigheid in acht genomen te worden bij gelijktijdige toediening van tadalafil
en 5-ARI’s.
CYP1A2 substraten (bijvoorbeeld theofylline)
Er werd geen farmacokinetische interactie waargenomen wanneer 10 mg tadalafil in combinatie met
theofylline (een niet-selectieve fosfodi-esteraseremmer) werd toegediend in een klinische
farmacologiestudie. Het enige farmacodynamische effect was een lichte (3,5 bpm) verhoging van de
hartslag. Hoewel dit effect gering is en niet klinisch significant was in dit onderzoek, dient hiermee
rekening te worden gehouden bij het gelijktijdig toedienen van deze geneesmiddelen.
Ethinylestradiol en terbutaline
Het is aangetoond dat tadalafil een verhoging van de orale biologische beschikbaarheid van
ethinylestradiol veroorzaakt; een vergelijkbare toename kan worden verwacht bij orale toediening van
terbutaline, hoewel de klinische gevolgen hiervan niet zeker zijn.
Alcohol
Alcoholconcentraties (gemiddelde maximale bloedconcentratie 0,08 %) werden niet door gelijktijdige
toediening van tadalafil (10 mg of 20 mg) beïnvloed. Bovendien werden 3 uur na gelijktijdige
toediening met alcohol geen veranderingen in de concentraties van tadalafil gezien. Alcohol werd op
een zodanige wijze toegediend dat de mate van alcoholabsorptie gemaximaliseerd werd (op nuchtere
maag en geen toediening van voedsel tot twee uur na inname van alcohol). Tadalafil (20 mg)
verhoogde de gemiddelde bloeddrukverlaging die veroorzaakt wordt door alcohol (0,7 g/kg of
ongeveer 180 ml van 40% alcohol [wodka] bij een man van 80 kg) niet, maar bij sommige personen
werden duizeligheid na opstaan en orthostatische hypotensie waargenomen. Wanneer tadalafil werd
toegediend samen met lagere doses alcohol (0,6 g/kg), werd hypotensie niet waargenomen en kwam
duizeligheid voor met een frequentie die overeenkwam met die van alcohol alleen. Het effect van
alcohol op het cognitief functioneren werd niet vergroot door tadalafil (10 mg).
Cytochroom P450 gemetaboliseerde geneesmiddelen
Het wordt niet verwacht dat tadalafil klinisch significante remming of inductie van de klaring van
geneesmiddelen veroorzaakt die worden gemetaboliseerd door CYP450-isovormen. Studies hebben
bevestigd dat tadalafil CYP450-isovormen niet remt of induceert, inclusief CYP3A4, CYP1A2,
CYP2D6, CYP2E1, CYP2C9 en CYP2C19.
CYP2C9 substraten (bijvoorbeeld R-warfarine)
Tadalafil (10 mg en 20 mg) had geen klinisch significant effect op de blootstelling (AUC) aan S-
warfarine of R-warfarine (CYP2C9-substraat) noch beïnvloedde tadalafil de door warfarine
geïnduceerde veranderingen in protrombinetijd.
Aspirine
Tadalafil (10 mg en 20 mg) potentieert de verlenging van de bloedingstijd veroorzaakt door
acetylsalicylzuur niet.
Antidiabetica
Specifieke onderzoeken naar interacties met antidiabetica zijn niet uitgevoerd.
4.6
Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
22
Zwangerschap
Er zijn beperkte gegevens over het gebruik van tadalafil door zwangere vrouwen. Experimenteel
onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap,
ontwikkeling van het embryo/de foetus, de bevalling of de postnatale ontwikkeling (zie rubriek 5.3).
Uit voorzorg kan het gebruik van CIALIS tijdens de zwangerschap beter vermeden worden.
Borstvoeding
Beschikbare farmacodynamische/toxicologische gegevens bij dieren lieten de uitscheiding van
tadalafil in de moedermelk zien. Een risico voor een kind dat borstvoeding krijgt kan niet worden
uitgesloten. CIALIS dient niet gebruikt te worden in de periode waarin borstvoeding wordt gegeven.
Vruchtbaarheid
Bij honden zijn effecten waargenomen die mogelijk de vruchtbaarheid verminderen. Twee
opeenvolgende klinische studies suggereren dat het onwaarschijnlijk is dat dit effect voorkomt bij
mensen, alhoewel een vermindering in spermaconcentratie is waargenomen bij sommige mannen (zie
rubriek 5.1 en 5.3).
4.7
Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen
CIALIS heeft een verwaarloosbare invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te
bedienen. Ofschoon het aantal meldingen van duizeligheid in de placebo-arm en in de tadalafil-arm in
het klinisch onderzoek gelijk was, dienen patiënten zich er van bewust te zijn hoe ze op CIALIS
reageren voordat zij gaan autorijden of machines gaan gebruiken.
4.8
Bijwerkingen
Samenvatting van het veiligheidsprofiel
De bijwerkingen die het vaakst zijn gemeld bij patiënten die Cialis gebruiken voor de behandeling van
erectiestoornissen of benigne prostaathyperplasie, waren hoofdpijn, dyspepsie, rugpijn en spierpijn; de
incidentie neemt toe met de hoogte van de dosering van Cialis. De bijwerkingen die gemeld zijn,
waren van voorbijgaande aard en over het algemeen licht of matig. De meeste gevallen van hoofdpijn
die bij een eenmaaldaagse dosering Cialis zijn gemeld, kwamen voor in de eerste 10 tot 30 dagen na
het begin van de behandeling.
Samenvatting van de bijwerkingen in tabelvorm
In de tabel hieronder staan de bijwerkingen die zijn waargenomen bij spontane meldingen en bij
placebogecontroleerde klinische onderzoeken (waaraan in totaal 8.022 patiënten op Cialis en 4.422
patiënten op placebo deelnamen) voor behandeling van erectiestoornissen op verzoek en eenmaal
daags, en voor behandeling van benigne prostaathyperplasie eenmaal daags.
Frequentie conventie: zeer vaak (≥1/10), vaak (≥1/100, <1/10), soms (≥1/1000, <1/100), zelden
(≥1/10.000, <1/1000), zeer zelden (<1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet
worden bepaald).
23
Zeer
vaak
Vaak
Soms
Zelden
Immuunsysteemaandoeningen
Zenuwstelselaandoeningen
Hoofdpijn
Overgevoeligheidsreacties Angio-oedeem
2
Duizeligheid
Beroerte
1
(waaronder bloedingen)
Syncope
TIA’s (transient ischemic
attacks)
1
Migraine
2
Toevallen
2
Voorbijgaande amnesie
Gezichtsvelddefect
Gezwollen oogleden
Conjunctieve hyperemie
Niet-arterieel anterieur
ischemische oogzenuwlijden
(NAION)
2
Retinale bloedvatafsluiting
2
Plotselinge doofheid
Myocardinfarct
Instabiele angina pectoris
2
Ventriculaire aritmie
2
Oogaandoeningen
Wazig zien
Sensaties beschreven als
oogpijn
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen
Tinnitus
1
Hartaandoeningen
Tachycardie
Palpitaties
Bloedvataandoeningen
Blozen
Hypotensie
3
Hypertensie
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen
Neuscongestie
Dyspnoe
Epistaxis
Maagdarmstelselaandoeningen
Dyspepsie
Buikpijn
Overgeven
Misselijkheid
Gastro-oesofageale reflux
Huid- en onderhuidaandoeningen
Huiduitslag
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen
Rugpijn
Spierpijn
Pijn in de extremiteiten
Nier- en urinewegaandoeningen
Hematurie
Voortplantingsstelsel- en borstaandoeningen
Langdurige erecties
Urticaria
Stevens-Johnson-syndroom
2
Exfoliatieve dermatitis
2
Hyperhidrose (overmatig
transpireren)
Priapisme
Bloeding van de penis
Hemospermie
24
Zeer
vaak
Vaak
Soms
Zelden
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Pijn op de borst
1
Gezichtsoedeem
Perifeer oedeem
Plotse dood van cardiale
Vermoeidheid
oorsprong
1,2
(1) De meeste patiënten hadden reeds bestaande cardiovasculaire risicofactoren (zie rubriek 4.4).
(2) Bijwerkingen die postmarketing gerapporteerd zijn maar niet zijn waargenomen in
placebogecontroleerd klinisch onderzoek.
(3) vaker gemeld wanneer tadalafil wordt gegeven aan patiënten die al antihypertensiva gebruiken
Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
Bij patiënten die eenmaal daags met tadalafil werden behandeld is een iets hogere incidentie van ECG-
afwijkingen, hoofdzakelijk sinusbradycardie, gemeld dan bij patiënten die placebo kregen. De meeste
van deze ECG-afwijkingen gingen niet gepaard met bijwerkingen.
Andere bijzondere patiëntengroepen
Er zijn beperkte data bij patiënten boven de 65 jaar die in klinische studies tadalafil kregen, hetzij voor
de behandeling van erectiestoornissen, hetzij voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie. In
klinische studies waarin tadalafil op verzoek werd gebruikt voor erectiestoornissen, is diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 65 jaar. In klinische studies met tadalafil 5 mg
eenmaal daags voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie werden duizeligheid en diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 75 jaar.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
4.9
Overdosering
Enkelvoudige doses tot 500 mg werden aan gezonde vrijwilligers gegeven, evenals meerdere
dagelijkse doses tot 100 mg. De bijwerkingen waren gelijk aan de bijwerkingen die werden gezien bij
lagere doses.
In geval van overdosering dienen de gangbare ondersteunende maatregelen te worden genomen die
vereist zijn. Hemodialyse leverde een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van tadalafil.
5.
5.1
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Urologica, Geneesmiddelen gebruikt bij erectiestoornissen, ATC-code:
G04BE08.
Werkingsmechanisme
Tadalafil is een selectieve, reversibele remmer van cyclisch guanosinemonofosfaat(cGMP)-specifiek
fosfodi-esterase type 5 (PDE5). Wanneer door seksuele prikkeling lokaal stikstofmonoxide wordt
vrijgegeven, veroorzaakt inhibitie van PDE5 door tadalafil een verhoogde cGMP-spiegel in het corpus
cavernosum. Dit resulteert in relaxatie van glad spierweefsel en instroom van bloed in de weefsels van
25
de penis waardoor een erectie wordt verkregen. Voor de behandeling van erectiestoornissen heeft
tadalafil geen effect bij afwezigheid van een seksuele stimulus.
Het effect van PDE5-remming op de cGMP-concentratie in het corpus cavernosum is ook
waargenomen in het gladde spierweefsel van de prostaat, de blaas en het bijbehorende vaatsysteem.
De vaatverslapping die hiervan het resultaat is, verhoogt de doorbloeding, wat het mechanisme kan
zijn waardoor symptomen van benigne prostaathyperplasie worden verminderd. Deze effecten op de
vaten worden wellicht gecomplementeerd door remming van de activiteit van de aanvoerende zenuw
van de blaas en verslapping van de gladde spieren van de prostaat en de blaas.
Farmacodynamische effecten
Studies in vitro
hebben laten zien dat tadalafil een selectieve PDE5-remmer is. PDE5 is een enzym dat
wordt aangetroffen in het gladde spierweefsel van het corpus cavernosum, in het vasculaire en
viscerale gladde spierweefsel, en in skeletspieren, bloedplaatjes, de nieren, de longen en het
cerebellum. Het effect van tadalafil is krachtiger voor PDE5 dan voor andere fosfodi-esterasen.
Tadalafil is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE1, PDE2, en PDE4, enzymen die worden
aangetroffen in het hart, de hersenen, de bloedvaten, de lever en andere organen. Tadalafil
is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE3, een enzym dat wordt aangetroffen in het hart en
de bloedvaten. Deze selectiviteit voor PDE5 boven die van PDE3 is belangrijk omdat PDE3 een
enzym is dat betrokken is bij de contractiliteit van het hart. Bovendien is tadalafil ongeveer 700 maal
potenter voor PDE5 dan voor PDE6, een enzym dat wordt aangetroffen in de retina en dat
verantwoordelijk is voor de fototransductie. Tadalafil is ook > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan
voor PDE7 tot en met PDE10.
Klinische werkzaamheid en veiligheid
Tadalafil gaf na toediening aan gezonde proefpersonen ten opzichte van placebo geen significant
verschil in systolische en diastolische bloeddruk in liggende houding (gemiddelde maximale afname
respectievelijk 1,6/0,8 mmHg), systolische en diastolische bloeddruk in staande houding (gemiddelde
maximale afname respectievelijk 0,2/4,6 MG) en geen significante verandering in de hartslag.
In een studie waarbij de effecten van tadalafil op het gezichtsvermogen werd onderzocht, werd geen
verstoring van kleurdiscriminatie (blauw/groen) gedetecteerd, gebruik makend van de Farnsworth-
Munsell-test met 100 kleurschakeringen. Deze bevinding is consistent met de lage affiniteit van
tadalafil voor PDE6 vergeleken met PDE5. In alle klinische studies zijn zeer zelden gevallen van
veranderingen in kleurdiscriminatie gemeld (<0,1 %).
Er zijn drie studies bij mannen uitgevoerd om het mogelijk effect op de spermatogenese te bepalen van
10 mg (een 6 maanden durende studie) en 20 mg CIALIS (een 6 en een 9 maanden durende studie)
dagelijks toegediend. In twee van deze studies zijn afnames waargenomen van het aantal spermatozoa
en de spermaconcentratie bij behandeling met tadalafil waarbij klinische relevantie onwaarschijnlijk is.
Deze effecten werden niet geassocieerd met andere veranderingen in parameters zoals motiliteit,
morfologie en FSH.
Erectiestoornissen
Voor Cialis op verzoek zijn er bij 1054 patiënten in hun thuissituatie drie klinische studies uitgevoerd
om de responsperiode vast te stellen. Tadalafil liet ten opzichte van placebo een statistisch significante
verbetering zien van de erectiele functie en het vermogen om succesvolle geslachtsgemeenschap te
hebben tot 36 uur na inname, evenals van het vermogen van de patiënt om al vanaf 16 minuten na
inname een erectie voor succesvolle gemeenschap te verkrijgen en te behouden.
In een 12-weekse studie, uitgevoerd bij 186 patiënten (142 tadalafil, 44 placebo) met erectiel
disfunctioneren secundair aan ruggenmergletsel, verbeterde tadalafil significant het erectiel
functioneren tot een gemiddeld percentage per subject van succesvolle pogingen van 48% bij patiënten
die behandeld werden met tadalafil 10 of 20 mg (flexibele dosering, op verzoek), vergeleken met 17%
bij placebo.
26
Voor de evaluatie van tadalafil in doses van 2,5, 5 en 10 mg eenmaal daags werden aanvankelijk 3
klinische studies uitgevoerd met 853 patiënten van verschillende leeftijd (uitersten: 21 en 82 jaar) en
etnische afkomst met een erectiestoornis in verschillende maten van ernst (licht, matig, ernstig) en met
verschillende etiologieën. In de twee primaire werkzaamheidstudies van algemene populaties, was het
gemiddelde percentage succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap 57 en 67 % op CIALIS 5 mg
en 50 % op CIALIS 2,5 mg, vergeleken met 31 en 37 % voor placebo. In de studie van patiënten met
een erectiestoornis secundair aan diabetes was het gemiddelde percentage succesvolle pogingen tot
geslachtsgemeenschap 41 en 46 % met resp. CIALIS 5 mg en 2,5 mg, vergeleken met 28 % voor
placebo. De meeste patiënten in deze drie studies waren responders op eerdere ‘zonodig’
behandelingen met PDE5-remmers. In een latere studie werden 217 patiënten die nooit eerder met
PDE5-remmers behandeld waren, gerandomiseerd naar CIALIS 5 mg eenmaal per dag versus placebo.
Het gemiddelde percentage per individu van succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap was
68 % voor de CIALIS-patiënten vergeleken met 52 % voor de placebopatiënten.
Benigne prostaathyperplasie
Cialis werd in 4 klinische studies van 12 weken onderzocht, waarbij 1500 patiënten met verschijnselen
en symptomen van benigne prostaathyperplasie waren betrokken. De verbeteringen in de totale
international prostate symptom score
waren in de 4 studies -4,8, -5,6, -6,1 en -6,3 met Cialis 5 mg ten
opzichte van -2,2, -3,6, -3,8 en -4,4 met placebo. De verbeteringen in de totale
international prostate
symptom score
vonden al in de eerste week plaats. In een van de studies, waarin ook tamsulosine 0,4
mg als een actieve comparator werd gebruikt, waren de verbeteringen in totale
international prostate
symptom score
met Cialis 5 mg, tamsulosine en placebo respectievelijk -6,3, -5,7 en -4,2.
Een van deze studies beoordeelde verbeteringen van erectiestoornissen en verschijnselen en
symptomen van benigne prostaathyperplasie bij patiënten met beide aandoeningen. De verbeteringen
op het gebied van erectiestoornissen van de internationale index voor erectiele functie en de totale
international prostate symptom score
in deze studie waren respectievelijk 6,5 en -6,1 met Cialis 5 mg
ten opzichte van 1,8 en -3,8 met placebo. Het gemiddeld percentage per subject van succesvolle
pogingen tot geslachtsgemeenschap in deze studie was 71,9% bij patiënten behandeld met Cialis 5 mg
vergeleken met 48,3% bij patiënten behandeld met placebo.
Het behoud van het effect werd geëvalueerd in een open label uitbreiding van een van de studies, die
aantoonde dat de verbetering in totale
international prostate symptom score
die bij 12 weken te zien
was, behouden bleef tot na 1 jaar additionele behandeling met Cialis 5 mg.
Pediatrische patiënten
Er is één onderzoek uitgevoerd bij patiënten met Duchenne spierdystrofie (DMD), waarin geen bewijs
van werkzaamheid werd aangetoond. Het gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde,
parallelle, 3-armig onderzoek van tadalafil werd uitgevoerd bij 331 jongens van 7 – 14 jaar met DMD,
die tegelijkertijd behandeld werden met corticosteroïden. Het onderzoek behelsde een 48 weken
durende dubbelblind periode waarin patiënten werden gerandomiseerd op dagelijks tadalafil 0,3 mg/kg,
tadalafil 0,6 mg/kg of placebo. Tadalafil vertraagde niet de afname in loopafstand, zoals gemeten door
het primaire 6 minuten loopafstand (6MWD) eindpunt: de least squares (LS) gemiddelde verandering
in 6MWD in week 48 was -51,0 m in de placebogroep, vergeleken met -64,7 m in de tadalafil 0,3
mg/kg-groep (p=0,307) en -59,1 m in de tadalafil 0,6 mg.kg-groep (p = 0,538). Bovendien was er
geen bewijs van werkzaamheid in een van de secundaire analyses die in dit onderzoek zijn uitgevoerd.
De overall veiligheidsresultaten uit dit onderzoek waren in het algemeen consistent met het bekende
veiligheidsprofiel van tadalafil en met de bijwerkingen (AE’s) zoals verwacht bij pediatrische DMD
patiënten die corticosteroïden krijgen.
Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten af te zien van de verplichting voor de fabrikant
om de resultaten in te dienen van onderzoek in alle subgroepen van pediatrische patiënten voor de
behandeling van erectiestoornissen . Zie rubriek 4.2 voor informatie over pediatrisch gebruik.
27
5.2
Farmacokinetische eigenschappen
Absorptie
Tadalafil wordt gemakkelijk opgenomen na orale toediening en de gemiddelde maximale
waargenomen plasmaconcentratie (C
max
) wordt bereikt na een mediane tijd van 2 uur na toediening.
De absolute biologische beschikbaarheid van tadalafil na orale toediening is niet bepaald.
De snelheid en mate van absorptie van tadalafil wordt niet door voedsel beïnvloed, dus kan CIALIS
met of zonder voedsel worden ingenomen. Het tijdstip van inname (‘s morgens versus ‘s avonds) had
geen klinisch relevante effecten op de snelheid en mate van absorptie.
Distributie
Het gemiddelde distributievolume is ongeveer 63 l, wat op distributie van tadalafil in de weefsels duidt.
Bij therapeutische concentraties wordt 94 % van tadalafil in plasma gebonden aan eiwitten. De
eiwitbinding wordt niet beïnvloed door een verstoorde nierfunctie.
Minder dan 0,0005 % van de toegediende dosis is aangetroffen in het zaad van gezonde proefpersonen.
Biotransformatie
Tadalafil wordt voornamelijk door het cytochroom P450 (CYP) 3A4-isovorm gemetaboliseerd. De
belangrijkste circulerende metaboliet is methylcathecholglucuronide. Deze metaboliet is tenminste
13.000 maal minder potent voor PDE5 dan tadalafil. Het is daarom niet te verwachten dat het klinisch
actief is bij de waargenomen concentraties van de metaboliet.
Eliminatie
De gemiddelde orale klaring van tadalafil is 2,5 l/uur en de gemiddelde halfwaardetijd is 17,5 uur bij
gezonde proefpersonen.
Tadalafil wordt voornamelijk uitgescheiden als inactieve metabolieten, voornamelijk via de feces
(circa 61 % van de dosis) en in mindere mate via de urine (circa 36 % van de dosis).
Lineariteit/ non-lineariteit
De farmacokinetiek van tadalafil bij gezonde proefpersonen is lineair wat betreft tijd en dosis. In een
dosisbereik van 2,5 tot 20 mg neemt de blootstelling (AUC) proportioneel toe met de dosis. Steady-
state-plasmaconcentraties worden binnen 5 dagen bij eenmaal daags gebruik bereikt.
De met een populatiebenadering vastgestelde farmacokinetiek bij patiënten met een erectiestoornis is
vergelijkbaar met die van proefpersonen zonder erectiestoornis.
Speciale patiëntencategorieën
Ouderen
Gezonde oudere proefpersonen (65 jaar en ouder) hadden een verminderde orale klaring van tadalafil,
resulterend in een 25 % hogere blootstelling (AUC) ten opzichte van gezonde proefpersonen met een
leeftijd van 19 tot 45 jaar. Dit leeftijdseffect is niet klinisch significant en rechtvaardigt geen
dosisaanpassing.
Nierinsufficiëntie
In klinische farmacologische studies waarbij een enkelvoudige dosis tadalafil (5 tot 20 mg) werd
gebruikt, verdubbelde de blootstelling (AUC) aan tadalafil ongeveer bij proefpersonen met een milde
(creatineklaring 51 tot 80 ml/min) of matige (creatineklaring 31 tot 50 ml/min) nierfunctiestoornis en
bij proefpersonen met nierfalen in het eindstadium die gedialyseerd werden. Bij hemodialysepatiënten
was de C
max
41 % hoger dan de C
max
waargenomen bij gezonde proefpersonen. Hemodialyse leverde
een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van tadalafil.
28
Leverinsufficiëntie
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij proefpersonen met een milde of matige leverfunctiestoornis
(Child-Pugh klasse A en B) is vergelijkbaar met de blootstelling bij gezonde proefpersonen wanneer
een dosis van 10 mg wordt toegediend. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van
CIALIS bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Er zijn geen gegevens
beschikbaar over de toediening van tadalafil eenmaal daags aan patiënten met een leverfunctiestoornis.
Als CIALIS eenmaal daags wordt voorgeschreven, dient de voorschrijvend arts een zorgvuldige
individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Patiënten met diabetes
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij patiënten met diabetes was gemiddeld 19 % lager dan de
AUC-waarde bij gezonde proefpersonen. Dit verschil in blootstelling rechtvaardigt geen
doseringsaanpassingen.
5.3
Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek
Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig
van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde
dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel en reproductietoxiciteit.
Er was geen bewijs voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of foetotoxiciteit bij ratten of muizen die tot
1000 mg/kg/dag tadalafil kregen. Bij een prenatale en postnatale ontwikkelingsstudie bij ratten
bedroeg de dosis waarbij geen effect werd waargenomen 30 mg/kg/dag. Bij de zwangere rat was de
AUC voor berekend vrij geneesmiddel bij deze dosis ongeveer 18 maal de menselijke AUC bij een
dosis van 20 mg.
Er werd geen verslechtering van de fertiliteit van mannetjes- en vrouwtjesratten waargenomen. Bij
honden die gedurende 6 tot 12 maanden dagelijks tadalafil in doses van 25 mg/kg/dag (resulterend in
ten minste een drie maal hogere blootstelling [bereik 3,7 – 18,6] dan gezien wordt bij mensen met een
enkele dosis van 20 mg) en hoger kregen, werd regressie van het tubulaire seminiferusepitheel
geconstateerd hetgeen bij enkele honden resulteerde in een afname van de spermatogenese. Zie ook
rubriek 5.1.
6.
6.1
FARMACEUTISCHE GEGEVENS
Lijst van hulpstoffen
Tabletkern
Lactosemonohydraat,
croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose,
microkristallijne cellulose,
natriumlaurylsulfaat,
magnesiumstearaat.
Filmomhulling
lactosemonohydraat,
hypromellose,
triacetine,
titaniumdioxide (E171),
geel ijzeroxide (E172),
talk.
29
6.2
Gevallen van onverenigbaarheid
Niet van toepassing.
6.3
3 jaar
6.4
Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren
Houdbaarheid
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 25°C.
6.5
Aard en inhoud van de verpakking
Aluminium/PVC -blisterverpakkingen in doosjes van 14, 28 of 84 filmomhulde tabletten.
Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.
6.6
Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen
Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale
voorschriften.
7.
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
8.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/007-008, 010
9.
DATUM EERSTE VERGUNNING VERLENING / VERLENGING VAN DE
VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 12 november 2002
Datum van de laatste verlenging: 12 november 2012
10.
DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST
Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau (http://www.ema.europa.eu).
30
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
Elke tablet bevat 10 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 170 mg lactose (als monohydraat).
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
Elke tablet bevat 20 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 233 mg lactose (als monohydraat).
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tabletten (tablet)
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
Licht geel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met “C 10”.
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
Geel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met “C 20”.
4.
4.1
KLINISCHE GEGEVENS
Therapeutische indicaties
Behandeling van erectiestoornissen bij volwassen mannen.
Voor de werkzaamheid van tadalafil is seksuele prikkeling noodzakelijk.
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
4.2
Dosering en wijze van toediening
Dosering
Volwassen mannen
In het algemeen is de aanbevolen dosis van CIALIS 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele
activiteit met of zonder voedsel.
31
Bij die patiënten waarbij tadalafil 10 mg geen voldoende effect bewerkstelligt, kan 20 mg worden
geprobeerd.
Het kan ten minste 30 minuten vóór de seksuele activiteit worden ingenomen.
De maximale doseringsfrequentie is eenmaal per dag.
Tadalafil 10 en 20 mg is bedoeld voor gebruik vóór de verwachte seksuele activiteit en het wordt niet
aanbevolen voor voortdurend dagelijks gebruik.
Bij patiënten die CIALIS vaak verwachten te gebruiken (d.w.z. ten minste twee keer per week), kan
een regime van eenmaal daags de laagste dosis CIALIS geschikt worden geacht, afhankelijk van de
keuze van de patiënt en het oordeel van de arts.
Bij deze patiënten is de aanbevolen dosis eenmaal daags 5 mg dagelijks in te nemen op ongeveer
hetzelfde tijdstip. De dosis kan worden verlaagd tot eenmaal daags 2,5 mg, afhankelijk van individuele
verdraagbaarheid.
De geschiktheid van het dagelijkse regime dient regelmatig opnieuw te worden beoordeeld.
Speciale patiëntencategorieën
Oudere mannen
Bij ouderen is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Mannen met een verminderde nierfunctie
Aanpassingen van de dosering zijn niet vereist bij patiënten met een licht tot matig verminderde
nierfunctie. Bij patiënten met een ernstig verminderde nierfunctie is 10 mg de maximum aanbevolen
dosis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil wordt niet aanbevolen bij patiënten met een ernstige
nierfunctiestoornis (zie de rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met een verminderde leverfunctie
De aanbevolen dosis van CIALIS is 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met of
zonder voedsel. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS bij patiënten met
een ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh Class C); indien het wordt voorgeschreven moet een
zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden uitgevoerd door de
voorschrijvend arts. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van doseringen hoger dan
10 mg tadalafil bij patiënten met een leverfunctiestoornis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil is
niet geëvalueerd bij patiënten met een leverfunctiestoornis; indien deze dosering wordt
voorgeschreven dient de voorschrijvend arts derhalve een zorgvuldige individuele evaluatie van het
voordeel en het risico uit te voeren. (Zie rubriek 5.2.)
Mannen met diabetes
Bij diabetes patiënten is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Pediatrische patiënten
Er is geen relevante toepassing van CIALIS bij pediatrische patiënten met betrekking tot de
behandeling van erectiestoornissen.
Wijze van toediening
CIALIS is beschikbaar als 2,5, 5, 10 en 20 mg film-omhulde tabletten voor oraal gebruik.
4.3
Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
32
In klinische studies heeft tadalafil laten zien dat het de hypotensieve effecten van nitraten versterkt.
Men denkt dat dit het resultaat is van een gecombineerd effect van nitraten en tadalafil op het
stikstofoxide/cGMP mechanisme. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten
die organische nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm. (zie rubriek 4.5).
CIALIS mag niet worden gebruikt bij mannen met hartaandoeningen voor wie seksuele activiteit af te
raden is. Behandelend artsen dienen rekening te houden met mogelijke cardiale risico’s van seksuele
activiteit bij patiënten met een bestaande cardiovasculaire aandoening.
De volgende groepen patiënten met een cardiovasculaire ziekte zijn niet bestudeerd in klinische
studies en daarom is het gebruik van tadalafil gecontra-indiceerd:
-
patiënten die binnen een termijn van 90 dagen een hartinfarct hebben doorgemaakt,
-
patiënten met een instabiele angina of een angina welke optreedt tijdens de seksuele
gemeenschap,
-
patiënten met een hartfalen klasse 2 of groter volgens de New York Heart Association, welke in
de laatste 6 maanden is opgetreden,
-
patiënten met ongecontroleerde aritmie, hypotensie (< 90/50 mm Hg), of een ongecontroleerde
hypertensie,
-
patiënten die de laatste 6 maanden een beroerte hebben doorgemaakt.
CIALIS is gecontraïndiceerd bij patiënten met visusverlies in één oog als gevolg van een niet-arteriële
anterieur ischemisch oogzenuwlijden (non-arteritic
anterior ischemic optic neuropathy,
NAION),
ongeacht of dit voorval gerelateerd was aan eerdere blootstelling aan een PDE5-remmer of niet (zie
rubriek 4.4).
Gelijktijdige toediening van PDE5-remmers, waaronder tadalafil, met guanylaatcyclasestimulatoren,
zoals riociguat, is gecontra-indiceerd omdat het mogelijk kan leiden tot symptomatische hypotensie
(zie rubriek 4.5).
4.4
Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik
Voor de aanvang van de behandeling met CIALIS
Voordat farmacologische behandeling wordt overwogen, dient de medische voorgeschiedenis te
worden bepaald en een lichamelijk onderzoek te worden uitgevoerd om erectiestoornissen te
diagnosticeren en mogelijke onderliggende oorzaken te bepalen.
Voorafgaande aan het instellen van elke behandeling van erectiestoornissen, dienen behandelend
artsen rekening te houden met de cardiovasculaire status van hun patiënten, omdat er een bepaalde
mate van cardiaal risico bestaat bij seksuele activiteit. Tadalafil heeft vasodilaterende eigenschappen,
resulterend in milde en voorbijgaande verlagingen van de bloeddruk (zie rubriek 5.1) en als zodanig
het hypotensieve effect van nitraten versterkt (zie rubriek 4.3).
Bij de diagnose van de erectiestoornis dienen de mogelijke onderliggende oorzaken te worden bepaald
en dient de geschikte behandeling te worden vastgesteld na een adequate medische beoordeling. Het is
niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die een bekkenoperatie of radicale niet-
zenuwsparende prostatectomie hebben ondergaan.
Cardiovasculair
Ernstige cardiovasculaire bijwerkingen, inclusief myocardinfarct, plotse dood met cardiale oorzaak,
instabiele angina pectoris, ventriculaire aritmieën, beroerte, tia (transient ischemic attack), pijn op de
borst, hartkloppingen en tachycardie, zijn tijdens de postmarketingfase en/of in klinische studies
gemeld. De meeste patiënten bij wie deze voorvallen gemeld zijn, hadden reeds bestaande
cardiovasculaire risicofactoren. Het is echter niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen of deze
33
voorvallen direct gerelateerd zijn aan deze risicofactoren, aan CIALIS, aan sexuele activiteit of aan
een combinatie van deze of andere factoren.
Bij patiënten die alfa(1)-blokkers gebruiken, kan gelijktijdige toediening van CIALIS bij sommige
patiënten leiden tot symptomatische hypotensie. (Zie rubriek 4.5). De combinatie van tadalafil met
doxazosine wordt niet aanbevolen.
Visus
Visusstoornissen en gevallen van NAION zijn gemeld in relatie met de inname van CIALIS en andere
PDE5 remmers. Analyses van observationele gegevens doen een verhoogd risico vermoeden van acute
NAION bij mannen met erectiestoornissen na blootstelling aan tadalafil of andere PDE5 remmers.
Omdat dit relevant kan zijn voor alle patiënten die aan tadalafil zijn blootgesteld, dient de patiënt te
worden geadviseerd om in geval van een plotselinge visusstoornis het gebruik van CIALIS stop te
zetten en onmiddellijk een arts te raadplegen. (zie rubriek 4.3).
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
Er zijn gevallen van plotseling gehoorverlies gemeld na het gebruik van tadalafil. Hoewel er in een
aantal gevallen andere risicofactoren aanwezig waren (zoals leeftijd, diabetes, hypertensie, eerder
voorgekomen gehoorverlies en geassocieerde bindweefselaandoeningen), moet patiënten worden
geadviseerd onmiddellijk medisch advies te zoeken in geval van plotseling optredend verminderd
gehoor of gehoorverlies.
Verminderde leverfunctie
Er zijn beperkte klinische gegevens beschikbaar over de veiligheid van eenmalige toediening van
CIALIS bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh Class C). Indien CIALIS wordt
voorgeschreven moet een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden
uitgevoerd door de arts die voorschrijft.
Priapisme en anatomische afwijkingen van de penis
Patiënten die een erectie hebben die langer dan 4 uur of meer duurt, dienen te worden geïnstrueerd om
onmiddellijk medische assistentie te vragen. Indien priapisme niet onmiddellijk wordt behandeld, kan
dit leiden tot beschadiging van het weefsel van de penis en een permanent verlies van de potentie.
CIALIS dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met anatomische deformatie van
de penis (zoals angulatie, fibrose van de corpora cavernosa of de ziekte van Peyronie), of bij patiënten
met aandoeningen die kunnen predisponeren tot het optreden van priapisme (zoals sikkelcelanemie,
multipel myeloom of leukemie).
Gebruik met CYP3A4 remmers
Voorzichtigheid is geboden wanneer CIALIS wordt voorgeschreven aan patiënten die krachtige
CYP3A4 remmers (ritonavir, saquinavir, ketoconazole, itraconazole en erythromycine) gebruiken,
aangezien een toegenomen blootstelling (AUC) aan tadalafil is waargenomen indien de
geneesmiddelen worden gecombineerd (zie rubriek 4.5)
CIALIS en andere behandelmethoden voor erectiestoornissen
De veiligheid en werkzaamheid van CIALIS in combinatie met andere PDE5-remmers of andere
behandelingswijzen van erectiestoornissen zijn niet onderzocht.
De patiënten dienen te worden geïnformeerd dat zij CIALIS in dergelijke combinaties niet moeten
gebruiken.
34
Lactose
CIALIS bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van galactose-intolerantie, totale
lactasedeficiëntie of glucosegalactosemalabsorptie moeten dit geneesmiddel niet innemen.
Natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per tablet, dat wil zeggen het is in
essentie ‘natriumvrij’.
4.5
Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie
Interactie-onderzoeken zijn uitgevoerd met 10 en/of 20 mg tadalafil, zoals hieronder aangegeven. Ten
aanzien van die interactie-onderzoeken waarbij alleen 10 mg tadalafil is gebruikt, kunnen klinisch
relevante interacties bij hogere doses niet volledig worden uitgesloten.
Invloeden van andere stoffen op tadalafil
Cytochroom P450 remmers
Tadalafil wordt hoofdzakelijk gemetaboliseerd door CYP3A4. Ten opzichte van de AUC-(Area Under
the Curve) en de C
max
-waarde van tadalafil alleen, verhoogt een selectieve remmer van CYP3A4,
ketoconazol (dagelijks 200 mg), de blootstelling (AUC) van tadalafil (10 mg) met een factor 2 en de
C
max
met 15%. Ketoconazol (dagelijks 400 mg) verhoogt de blootstelling (AUC) van tadalafil (20 mg)
met een factor 4 en de C
max
met 22%. Ritonavir, een proteaseremmer (200 mg, twee maal daags), dat
een remmer is van CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 en CYP 2D6, verhoogde de blootstelling (AUC)
van tadalafil (20 mg) met een factor 2 zonder een verandering van de C
max
. Alhoewel specifieke
interacties niet zijn onderzocht, moeten andere proteaseremmers, zoals saquinavir, en andere
CYP3A4-remmers, zoals erythromycine, clarithromycine, itriconazol en grapefruitsap met
voorzichtigheid tegelijkertijd worden toegediend, aangezien hiervan wordt verwacht dat ze de
plasmaconcentratie van tadalafil verhogen (zie rubriek 4.4).
Als gevolg hiervan kan de incidentie van bijwerkingen, zoals weergegeven in rubriek 4.8, toenemen.
Transporters
De rol van transporterende stoffen (zoals p-glycoproteïne) bij de beschikbaarheid van tadalafil is
onbekend. Er is dus de mogelijkheid van geneesmiddelinteracties via remming van transporterende
stoffen.
Cytochroom P450 inductoren
Een CYP3A4 inductor, rifampicine, verlaagde de AUC van tadalafil met 88%, ten opzichte van de
AUC-waarden van tadalafil toediening alleen (10 mg). Deze verminderde blootstelling kan de
werkzaamheid van tadalafil naar verwachting verminderen; de omvang van de verminderde
werkzaamheid is niet bekend. Andere CYP3A4-inductors zoals fenobarbital, fenytoïne en
carbamazepine kunnen de plasmaconcentratie van tadalafil ook verlagen.
Invloeden van tadalafil op andere geneesmiddelen
Nitraten
In klinische studies heeft tadalafil (5, 10 en 20 mg) laten zien dat het de hypotensieve effecten van
nitraten versterkt. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten die organische
nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm (zie rubriek 4.3). Gebaseerd op de resultaten van een
klinische studie, waarbij 150 personen dagelijks gedurende 7 dagen een dosis van 20 mg tadalafil
kregen en 0,4 mg sublinguaal nitroglycerine op verschillende tijdstippen, duurde deze interactie meer
dan 24 uur en was niet meer waarneembaar wanneer er 48 uren waren verstreken na de laatste dosis
tadalafil. Bij een patiënt die een dosis CIALIS (2,5 mg – 20 mg) krijgt voorgeschreven en waarbij de
toediening van nitraten medisch noodzakelijk wordt geacht in een levensbedreigende situatie, moeten
tenminste 48 uren zijn verlopen na de laatste dosis van CIALIS vóórdat de toediening van nitraten
35
wordt overwogen. Onder die omstandigheden mogen nitraten alleen worden toegediend onder
nauwlettende medische supervisie met adequate hemodynamische controle.
Antihypertensiva (inclusief calciumantagonisten)
Het gelijktijdig toedienen van doxazosine (dagelijks 4 en 8 mg) en tadalafil (5 mg dagelijkse dosering
en 20 mg als een enkele dosis) verhoogt op significante wijze het bloeddrukverlagend effect van deze
alfablokker. Dit effect duurt tenminste 12 uur en kan symptomatisch zijn, waarbij ook syncope op kan
treden. Daarom wordt deze combinatie niet aanbevolen (zie rubriek 4.4).
In interactiestudies die zijn uitgevoerd met een beperkt aantal gezonde vrijwilligers werden deze
effecten niet gerapporteerd met alfuzosine of tamsulosine. Voorzichtigheid is echter geboden als
tadalafil gebruikt wordt bij patiënten die met alfablokkers worden behandeld, met name bij ouderen.
Behandelingen dienen met een minimale dosering te worden begonnen en geleidelijk te worden
aangepast.
In klinisch-farmacologische studies is onderzocht of tadalafil mogelijk de hypotensieve effecten van
antihypertensiva versterkt. De belangrijkste groepen van antihypertensiva zijn onderzocht, inclusief
calciumantagonisten (amlodipine), angiotensine converterend enzym (ACE)-remmers (enalapril),
bèta-adrenerge receptorblokkers (metoprolol), thiazide diuretica (bendrofluazide) en angiotensine II
receptorblokkers (verschillende typen en doseringen, alleen of in combinatie met thiaziden,
calciumantagonisten, bètablokkers en/of alfablokkers). Tadalafil (10 mg behalve bij studies met
angiotensine II receptor blokkers en amlodipine waarbij een dosis van 20 mg werd gebruikt) had geen
klinisch significante interactie met deze klassen van geneesmiddelen. In een andere klinisch-
farmacologische studie werd tadalafil (20 mg) bestudeerd in combinatie met antihypertensiva van
4 verschillende klassen. Bij personen die meerdere antihypertensiva namen, leken de veranderingen in
bloeddruk gerelateerd aan de mate van controle van de bloeddruk. In dit opzicht was bij personen in de
studie, van wie de bloeddruk goed onder controle was, de afname minimaal en gelijk aan die van
gezonde personen. Bij personen in de studie, van wie de bloeddruk niet onder controle was, was de
afname groter, alhoewel deze afname niet in verband stond met symptomen van hypotensie bij het
grootste deel van de personen. Bij patiënten die tegelijkertijd antihypertensiva krijgen, kan 20 mg
tadalafil een verlaging van de bloeddruk veroorzaken, die (met uitzondering van alfa-blokkers –zie
hierboven-), in het algemeen, mild is en waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze klinisch relevant is.
Analyse van gegevens uit klinische fase-3-trials liet geen verschil zien in bijwerkingen bij patiënten
die tadalafil namen met of zonder antihypertensiva. Er moet echter een toepasselijk klinisch advies
gegeven worden aan patiënten met betrekking tot een mogelijke afname van de bloeddruk, indien zij
behandeld worden met antihypertensiva.
Riociguat
Preklinische studies toonden een additief systemisch bloeddrukverlagend effect aan als PDE5-
remmers werden gecombineerd met riociguat. In klinische studies bleek riociguat het
bloeddrukverlagend effect van PDE5-remmers te vergroten. Bij de bestudeerde populatie was er geen
bewijs van een gunstig klinisch effect van de combinatie. Gelijktijdig gebruik van riociguat met
PDE5-remmers, waaronder tadalafil, is gecontra-indiceerd (zie rubriek 4.3).
5-alfareductaseremmers
In een klinische studie waarin tadalafil 5 mg gelijktijdig toegediend met finasteride 5 mg werd
vergeleken met placebo plus finasteride 5 mg qua verlichting van BPH-symptomen, werden geen
nieuwe bijwerkingen geïdentificeerd. Omdat echter een formele geneesmiddel-geneesmiddel
interactiestudie om het effect van tadalafil en 5 alfareductaseremmers (5-ARI’s) te evalueren niet is
uitgevoerd, dient voorzichtigheid in acht genomen te worden bij gelijktijdige toediening van tadalafil
en 5-ARI’s.
CYP1A2 substraten (bijvoorbeeld theofylline)
Er werd geen farmacokinetische interactie waargenomen wanneer 10 mg tadalafil in combinatie met
theophylline (een niet-selectieve fosfodiesterase remmer) werd toegediend in een klinische
farmacologiestudie. Het enige farmacodynamische effect was een lichte (3,5 bpm) verhoging van de
36
hartslag. Hoewel dit effect gering is en niet klinisch significant was in dit onderzoek, dient hiermee
rekening te worden gehouden bij het gelijktijdig toedienen van deze geneesmiddelen.
Ethinylestradiol en terbutaline
Het is aangetoond dat tadalafil een verhoging van de orale biologische beschikbaarheid van
ethinylestradiol veroorzaakt; een vergelijkbare toename kan worden verwacht bij orale toediening van
terbutaline, hoewel de klinische gevolgen hiervan niet zeker zijn.
Alcohol
Alcoholconcentraties (gemiddelde maximale bloedconcentratie 0,08 %) werden niet door gelijktijdige
toediening met tadalafil (10 of 20 mg) beïnvloed. Bovendien werden 3 uur na gelijktijdige toediening
met alcohol geen veranderingen in de concentraties van tadalafil gezien. Alcohol werd op een
zodanige wijze toegediend dat de mate van alcoholabsorptie gemaximaliseerd werd (op nuchtere maag
en geen toediening van voedsel tot twee uur na inname van alcohol). Tadalafil (20 mg) verhoogde de
gemiddelde bloeddrukverlaging die veroorzaakt wordt door alcohol (0,7 g/kg of ongeveer 180 ml van
40% alcohol [wodka] bij een man van 80 kg) niet, maar bij sommige personen werden duizeligheid na
opstaan en orthostatische hypotensie waargenomen. Wanneer tadalafil werd toegediend samen met
lagere doses alcohol (0,6 g/kg), werd hypotensie niet waargenomen en kwam duizeligheid voor met
een frequentie die overeenkwam met die van alcohol alleen. Het effect van alcohol op het cognitief
functioneren werd niet vergroot door tadalafil (10 mg).
Cytochroom P450 gemetaboliseerde geneesmiddelen
Het wordt niet verwacht dat tadalafil klinisch significante remming of inductie van de klaring van
geneesmiddelen veroorzaakt die worden gemetaboliseerd door CYP450-isovormen. Studies hebben
bevestigd dat tadalafil CYP450-isovormen niet remt of induceert, inclusief CYP3A4, CYP1A2,
CYP2D6, CYP2E1, CYP2C9 en CYP2C19.
CYP2C9 substraten (bijvoorbeeld R-warfarine)
Tadalafil (10 mg en 20 mg) had geen klinisch significant effect op de blootstelling (AUC) aan S-
warfarine of R-warfarine (CYP2C9-substraat) noch beïnvloedde tadalafil de door warfarine
geïnduceerde veranderingen in protrombinetijd.
Aspirine
Tadalafil (10 mg en 20 mg) potentieert de verlenging van de bloedingstijd veroorzaakt door
acetylsalicylzuur niet.
Antidiabetica
Specifieke interactie onderzoeken met antidiabetica zijn niet uitgevoerd.
4.6
Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
Zwangerschap
Er zijn beperkte gegevens over het gebruik van tadalafil door zwangere vrouwen. Experimenteel
onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap,
ontwikkeling van het embryo/de foetus, de bevalling of de postnatale ontwikkeling (zie rubriek 5.3).
Uit voorzorg kan het gebruik van CIALIS tijdens de zwangerschap beter vermeden worden.
Borstvoeding
Beschikbare farmacodynamische/toxicologische gegevens bij dieren lieten de uitscheiding van
tadalafil in de moedermelk zien. Een risico voor een kind dat borstvoeding krijgt kan niet worden
uitgesloten. CIALIS dient niet gebruikt te worden in de periode waarin borstvoeding wordt gegeven.
37
Vruchtbaarheid
Bij honden zijn effecten waargenomen die mogelijk de vruchtbaarheid verminderen. Twee
opeenvolgende klinische studies suggeren dat het onwaarschijnlijk is dat dit effect voorkomt bij
mensen, alhoewel een vermindering in spermaconcentratie is waargenomen bij sommige mannen (zie
rubriek 5.1 en 5.3).
4.7
Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen
CIALIS heeft een verwaarloosbare invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te
bedienen. Ofschoon het aantal meldingen van duizeligheid in de placebo-arm en in de tadalafil-arm in
het klinisch onderzoek gelijk was, dienen patiënten zich er van bewust te zijn hoe ze op CIALIS
reageren voordat zij gaan autorijden of machines gaan gebruiken.
4.8
Bijwerkingen
Samenvatting van het veiligheidsprofiel
De bijwerkingen die het vaakst zijn gemeld bij patiënten die Cialis gebruiken voor de behandeling van
erectiestoornissen of benigne prostaathyperplasie, waren hoofdpijn, dyspepsie, rugpijn en spierpijn; de
incidentie neemt toe met de hoogte van de dosering van Cialis. De bijwerkingen die gemeld zijn,
waren van voorbijgaande aard en over het algemeen licht of matig. De meeste gevallen van hoofdpijn
die bij een eenmaaldaagse dosering Cialis zijn gemeld, kwamen voor in de eerste 10 tot 30 dagen na
het begin van de behandeling.
Samenvatting van de bijwerkingen in tabelvorm
In de tabel hieronder staan de bijwerkingen die zijn waargenomen bij spontane meldingen en bij
placebogecontroleerde klinische onderzoeken (waaraan in totaal 8.022 patiënten op Cialis en 4.422
patiënten op placebo deelnamen) voor behandeling van erectiestoornissen op verzoek en eenmaal
daags, en voor behandeling van benigne prostaathyperplasie eenmaal daags.
Frequentie conventie: zeer vaak (≥1/10), vaak (≥1/100, <1/10), soms (≥1/1000, <1/100), zelden
(≥1/10.000, <1/1000), zeer zelden (<1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet
worden bepaald).
Zeer vaak
Vaak
Soms
Zelden
Immuunsysteemaandoeningen
Zenuwstelselaandoeningen
Hoofdpijn
Overgevoeligheidsreacties Angio-oedeem
2
Duizeligheid
Beroerte
1
(waaronder bloedingen)
Syncope
TIA’s (transient ischemic
attacks)
1
Migraine
2
Toevallen
2
Voorbijgaande amnesie
38
Zeer vaak
Vaak
Soms
Wazig zien
Sensaties beschreven als
oogpijn
Zelden
Gezichtsvelddefect
Gezwollen oogleden
Conjunctieve hyperemie
Niet-arterieel anterieur
ischemische oogzenuwlijden
(NAION)
2
Retinale bloedvatafsluiting
2
Plotselinge doofheid
Myocardinfarct
Instabiele angina pectoris
2
Ventriculaire aritmie
2
Oogaandoeningen
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen
Tinnitus
1
Hartaandoeningen
Tachycardie
Palpitaties
Bloedvataandoeningen
Blozen
Hypotensie
3
Hypertensie
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen
Neuscongestie
Dyspnoe
Epistaxis
Maagdarmstelselaandoeningen
Dyspepsie
Buikpijn
Overgeven
Misselijkheid
Gastro-oesofageale reflux
Huid- en onderhuidaandoeningen
Huiduitslag
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen
Rugpijn
Spierpijn
Pijn in de
extremiteiten
Nier- en urinewegaandoeningen
Hematurie
Voortplantingsstelsel- en borstaandoeningen
Langdurige erecties
Urticaria
Stevens-Johnson-syndroom
2
Exfoliatieve dermatitis
2
Hyperhidrose (overmatig
transpireren)
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Pijn op de borst
1
Gezichtsoedeem
Perifeer oedeem
Plotse dood van cardiale
Vermoeidheid
oorsprong
1,2
(1) De meeste patiënten hadden reeds bestaande cardiovasculaire risicofactoren (zie rubriek 4.4).
(2) Bijwerkingen die postmarketing gerapporteerd zijn maar niet zijn waargenomen in
placebogecontroleerd klinisch onderzoek.
(3) vaker gemeld wanneer tadalafil wordt gegeven aan patiënten die al antihypertensiva gebruiken
Priapisme
Bloeding van de penis
Hemospermie
39
Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
Bij patiënten die eenmaal daags met tadalafil werden behandeld, is een iets hogere incidentie van
ECG-afwijkingen, hoofdzakelijk sinusbradycardie, gemeld dan bij patiënten die placebo kregen. De
meeste van deze ECG-afwijkingen gingen niet gepaard met bijwerkingen.
Andere bijzondere patiëntengroepen
Er zijn beperkte data bij patiënten boven de 65 jaar die in klinische studies tadalafil kregen, hetzij voor
de behandeling van erectiestoornissen, hetzij voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie. In
klinische studies waarin tadalafil op verzoek werd gebruikt voor erectiestoornissen, is diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 65 jaar. In klinische studies met tadalafil 5 mg
eenmaal daags voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie werden duizeligheid en diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 75 jaar.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico’s van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
4.9
Overdosering
Enkelvoudige doses tot 500 mg werden aan gezonde vrijwilligers gegeven, evenals meerdere
dagelijkse doses tot 100 mg. De bijwerkingen waren gelijk aan de bijwerkingen die werden gezien bij
lagere doses. In geval van overdosering dienen de gangbare ondersteunende maatregelen te worden
genomen die vereist zijn. Hemodialyse levert een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van
tadalafil.
5.
5.1
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Urologica, Geneesmiddelen gebruikt bij erectiestoornissen, ATC-
Code: G04BE08.
Werkingsmechanisme
Tadalafil is een selectieve, reversibele remmer van cyclisch guanosine monofosfaat (cGMP)-
specifieke fosfodiësterase type 5 (PDE5). Wanneer door seksuele stimulatie lokaal stikstofmonoxide
wordt vrijgegeven, veroorzaakt inhibitie van PDE5 door tadalafil een verhoogde cGMP spiegel in de
corpus cavernosum. Dit resulteert in relaxatie van glad spierweefsel en instroom van bloed in de
weefsels van de penis waardoor een erectie wordt verkregen. Tadalafil heeft geen effect bij
afwezigheid van een seksuele stimulus.
Farmacodynamische effecten
In vitro
studies hebben laten zien dat tadalafil een selectieve remmer is van PDE5. PDE5 is een enzym
dat wordt aangetroffen in het gladde spierweefsel van het corpus cavernosum, in het vasculaire en
viscerale gladde spierweefsel, skeletspieren, bloedplaatjes, nier, long en cerebellum. Het effect van
tadalafil is krachtiger voor PDE5 dan voor de andere fosfodiësterasen. Tadalafil is > 10.000 maal
potenter voor PDE5 dan voor PDE1, PDE2, en PDE4, enzymen die worden aangetroffen in het hart,
hersenen, bloedvaten, lever, en andere organen. Tadalafil is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan
voor PDE3, een enzym dat wordt aangetroffen in het hart en de bloedvaten. Deze selectiviteit voor
40
PDE5 boven die van PDE3 is belangrijk omdat PDE3 een enzym is dat betrokken is bij de
contractiliteit van het hart. Bovendien is tadalafil ongeveer 700 maal potenter dan voor PDE6, een
enzym dat wordt aangetroffen in de retina en dat verantwoordelijk is voor de fototransductie. Tadalafil
is ook > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE7 tot en met PDE10.
Klinische werkzaamheid en veiligheid
In drie klinische studies werd bij 1054 patiënten, in hun thuis situatie, de respons periode vastgesteld
van CIALIS. Tadalafil liet ten opzichte van placebo een significante verbetering zien van de erectiele
functie en het vermogen om een succesvolle seksuele gemeenschap te hebben tot 36 uur na de
dosering, evenals het vermogen van de patiënt om een erectie te verkrijgen en te behouden voor een
succesvolle seksuele gemeenschap vanaf 16 minuten na dosering.
Tadalafil gaf na toediening bij gezonde individuen ten opzichte van placebo geen significant verschil
in systolische en diastolische bloeddruk bij achteroverliggende houding (gemiddelde maximale
afname van respectievelijk 1,6/ 0,8 mm Hg), systolische en diastolische bloeddruk bij staande houding
(gemiddelde maximale afname van respectievelijk 0,2/ 4,6 mm Hg) en geen significante verandering
in de hartslag.
In een studie waarbij het effect van tadalafil op het gezichtsvermogen werd onderzocht, werd geen
verslechtering van kleurdiscriminatie (blauw/groen) gedetecteerd, gebruik makend van de Farnsworth-
Munsell 100 kleurschakerings-test. Deze bevinding is verenigbaar met de lage affiniteit van tadalafil
voor PDE6 vergeleken met PDE5. In alle klinische studies zijn zeer zelden gevallen van
veranderingen in kleurdiscriminatie gemeld (<0,1 %).
Er zijn drie studies uitgevoerd bij mannen om het mogelijk effect op de spermatogenese te bepalen van
10 mg (een 6 maanden durende studie) en 20 mg CIALIS (een 6 en een 9 maanden durende studie)
dagelijks toegediend. In twee van deze studies zijn afnames waargenomen van het aantal spermatozoa
en de spermaconcentratie bij behandeling met tadalafil waarbij klinische relevantie onwaarschijnlijk is.
Deze effecten werden niet geassocieerd met andere veranderingen in parameters zoals motiliteit,
morfologie en FSH.
In 16 klinische studies met 3250 patiënten is tadalafil in doses van 2 tot 100 mg onderzocht, inclusief
patiënten met een verschillende ernst van hun erectiestoornis (licht, matig, ernstig), etiologie, leeftijd
(range 21 – 86 jaar), en etnische afkomst. De meeste patiënten hadden tenminste sinds een periode van
1 jaar een erectiestoornis. In de primaire effectiviteitstudies van de algemene populaties, meldde 81 %
van de patiënten dat CIALIS een verbetering van hun erectie bewerkstelligde, in vergelijking met
35 % voor placebo. Ook meldden patiënten met een erectiestoornis onafhankelijk van de ernst van de
erectiestoornis een verbetering van hun erectie bij gebruik van CIALIS (respectievelijk 86 %, 83 % en
72 % voor lichte, matige en ernstige erectiestoornis), in vergelijking met 45 %, 42 % en 19 % bij
gebruik van placebo. In de primaire effectiviteitstudies was 75 % van de gemeenschappen succesvol
bij de met CIALIS behandelde patiënten, in vergelijking met 32 % bij placebo.
In een 12 weekse studie uitgevoerd bij 186 patiënten (142 tadalafil, 44 placebo) met erectiel
disfunctioneren secundair aan ruggenmergletsel, verbeterde tadalafil significant het erectiel
functioneren tot een gemiddeld per-subject aandeel van succesvolle pogingen bij patiënten die
behandeld werden met tadalafil 10 of 20 mg (flexibele dosering, op verzoek) van 48 % vergeleken met
17 % bij placebo.
Pediatrische patiënten
Er is één onderzoek uitgevoerd bij patiënten met Duchenne spierdystrofie (DMD), waarin geen bewijs
van werkzaamheid werd aangetoond. Het gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde,
parallelle, 3-armig onderzoek van tadalafil werd uitgevoerd bij 331 jongens van 7 – 14 jaar met DMD,
die tegelijkertijd behandeld werden met corticosteroïden. Het onderzoek behelsde een 48 weken
durende dubbelblind periode waarin patiënten werden gerandomiseerd op dagelijks tadalafil 0,3 mg/kg,
41
tadalafil 0,6 mg/kg of placebo. Tadalafil vertraagde niet de afname in loopafstand, zoals gemeten door
het primaire 6 minuten loopafstand (6MWD) eindpunt: de least squares (LS) gemiddelde verandering
in 6MWD in week 48 was -51,0 m in de placebogroep, vergeleken met -64,7 m in de tadalafil 0,3
mg/kg-groep (p=0,307) en -59,1 m in de tadalafil 0,6 mg.kg-groep (p = 0,538). Bovendien was er
geen bewijs van werkzaamheid in een van de secundaire analyses die in dit onderzoek zijn uitgevoerd.
De overall veiligheidsresultaten uit dit onderzoek waren in het algemeen consistent met het bekende
veiligheidsprofiel van tadalafil en met de bijwerkingen (AE’s) zoals verwacht bij pediatrische DMD
patiënten die corticosteroïden krijgen.
Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten af te zien van de verplichting voor de fabrikant
om de resultaten in te dienen van onderzoek in alle subgroepen van pediatrische patiënten voor de
behandeling van erectiestoornissen . Zie rubriek 4.2 voor informatie over pediatrisch gebruik.
5.2
Farmacokinetische gegevens
Absorptie
Tadalafil wordt gemakkelijk opgenomen na orale toediening en de gemiddelde maximale
waargenomen plasmaconcentratie (C
max
) wordt bereikt na een mediane tijd van 2 uur na toediening.
De absolute biologische beschikbaarheid van tadalafil na orale toediening is niet bepaald.
De snelheid en mate van absorptie van tadalafil wordt niet door voedsel beïnvloed, dus kan CIALIS
met en zonder voedsel worden ingenomen. Het tijdstip van inname (‘s morgens versus ‘s avonds) heeft
geen klinisch relevante effecten op de snelheid en mate van absorptie.
Distributie
Het gemiddelde distributievolume is ongeveer 63 l, hetgeen verdeling over de weefsels aangeeft. Bij
therapeutische concentraties wordt 94 % van tadalafil gebonden aan eiwitten. De eiwit binding wordt
niet beïnvloed door een verminderde nierfunctie.
Minder dan 0,0005 % van de toegediende dosis wordt aangetroffen in het ejaculaat van gezonde
individuen.
Biotransformatie
Tadalafil wordt voornamelijk door het cytochroom P450 (CYP) 3A4 isovorm gemetaboliseerd. De
belangrijkste circulerende metaboliet is methylcathechol glucuronide. Deze metaboliet is tenminste
13.000 maal minder krachtig voor PDE5 dan tadalafil. Het is daarom niet te verwachten dat het
klinisch actief is bij de waargenomen concentraties van de metaboliet.
Eliminatie
De gemiddelde orale klaring van tadalafil is 2,5 l/uur en de gemiddelde halfwaardetijd is 17,5 uur bij
gezonde vrijwilligers.
Tadalafil wordt voornamelijk uitgescheiden als inactieve metabolieten, voornamelijk via de faeces
(gemiddeld 61 % van de dosis) en in mindere mate via de urine (gemiddeld 36 % van de dosis).
Lineariteit/ non-lineariteit
De farmacokinetiek van tadalafil bij gezonde individuen is lineair met betrekking tot tijd en dosis. In
een dosis range van 2,5 tot 20 mg neemt de blootstelling (AUC) proportioneel toe met de dosis. Steady
state plasmaconcentraties worden binnen 5 dagen bereikt na eenmaal daagse dosering.
De farmacokinetiek bepaald door een populatiebenadering is bij patiënten met een erectiestoornis
gelijk aan die bij gezonde individuen.
42
Speciale patiëntencategorieën
Ouderen
Gezonde oudere individuen (65 jaar en ouder) hadden een verminderde klaring van tadalafil,
resulterend in een 25 % hogere blootstelling (AUC) ten opzichte van gezonde individuen met een
leeftijd van 19 tot 45 jaar. Dit leeftijdseffect is niet klinisch significant en rechtvaardigt geen
dosisaanpassing.
Nierinsufficiëntie
Bij klinisch-farmacologische studies, waarbij een enkelvoudige dosis tadalafil
(5 tot 20 mg) werd gebruikt, verdubbelde de blootstelling (AUC) aan tadalafil bij benadering, bij
individuen met een milde (creatine klaring 51 tot 80 ml/min) of matige (creatine klaring 31 tot
50 ml/min) nierfunctiestoornis en bij personen met eindstadium nierfalen, die hemodialyse
ondergingen. Bij patiënten die hemodialyse ondergaan, was de C
max
41 % hoger dan die waargenomen
bij gezonde individuen. Hemodialyse leverde een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van
tadalafil.
Leverfunctieinsufficiëntie
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij individuen met een milde of matige leverfunctiestoornis
(Child-Pugh Class A en B) is vergelijkbaar met de blootstelling bij gezonde individuen, wanneer een
dosis van 10 mg wordt toegediend. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS
bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh Class C). Indien CIALIS wordt
voorgeschreven moet een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden
uitgevoerd door de voorschrijvend arts. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van
doseringen hoger dan 10 mg tadalafil bij patiënten met een leverfunctiestoornis.
Patiënten met diabetes
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij patiënten met diabetes was gemiddeld 19 % lager dan de
AUC-waarde bij gezonde individuen. Dit verschil in blootstelling rechtvaardigt geen
doseringsaanpassingen.
5.3
Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek
Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig
van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde
dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel en reproductietoxiciteit.
Er was geen bewijs voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of foetotoxiciteit bij ratten of muizen die tot
1000 mg/kg/dag tadalafil kregen. Bij een prenatale en postnatale ontwikkelingsstudie bij ratten
bedroeg de dosis waarbij geen effect werd waargenomen 30 mg/kg/dag. Bij de zwangere rat was de
AUC voor berekend vrij geneesmiddel bij deze dosis ongeveer 18 maal de menselijke AUC bij een
dosis van 20 mg.
Er werd geen verslechtering van de fertiliteit van mannetjes en vrouwtjes ratten waargenomen.
Bij honden die dagelijks tadalafil kregen gedurende 6 tot 12 maanden met doses van 25 mg/kg/dag (en
resulterend in ten minste een drie maal hogere blootstelling [bereik 3,7 – 18,6] dan gezien wordt bij
mensen met een enkele dosis van 20 mg) en daarboven, werd regressie van het seminifereus tubulair
epitheel geconstateerd hetgeen resulteerde in een afname van de spermatogenese bij enkele honden.
Zie ook rubriek 5.1.
43
6.
6.1
FARMACEUTISCHE GEGEVENS
Lijst van hulpstoffen
Tabletkern
Lactosemonohydraat,
croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose,
microkristallijne cellulose,
natriumlaurylsulfaat,
magnesiumstearaat.
Filmcoating
Lactosemonohydraat,
hypromellose,
triacetin,
titaniumdioxide (E171),
geel ijzeroxide (E172),
talk.
6.2
Gevallen van onverenigbaarheid
Niet van toepassing.
6.3
3 jaar
6.4
Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren
Houdbaarheid
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
6.5
Aard en inhoud van de verpakking
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
Aluminium/PVC doordrukstrips in verpakkingen van 4 filmomhulde tabletten.
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
Aluminium/PVC doordrukstrips in verpakkingen van 2, 4, 8, 10 en 12 filmomhulde tabletten.
Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.
6.6
Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen
Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale
voorschriften.
7.
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
44
8.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/001-005, 009
9.
DATUM EERSTE VERGUNNING VERLENING/VERLENGING VAN DE
VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 12 november 2002
Datum van de laatste verlenging: 12 november 2012
10.
DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST
Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau (http://www.ema.europA.eu).
45
BIJLAGE II
A.
B.
C.
FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR
VRIJGIFTE
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN
VAN LEVERING EN GEBRUIK
ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE
HOUDER VAN DE HANDELSVERGUNNING MOETEN
WORDEN NAGEKOMEN
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET
BETREKKING TOT EEN VEILIG EN DOELTREFFEND
GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL
D.
46
A.
FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR VRIJGIFTE
Naam en adres van de fabrikanten verantwoordelijk voor vrijgifte
Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje
B.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN VAN LEVERING EN
GEBRUIK
Aan medisch voorschrift onderworpen geneesmiddel.
C.
ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE HOUDER VAN DE
HANDELSVERGUNNING MOETEN WORDEN NAGEKOMEN
•
Periodieke veiligheidsverslagen (PSUR’s)
De vereisten voor de indiening van periodieke veiligheidsverslagen worden vermeld in de lijst met
Europese referentiedata (EURD-lijst), waarin voorzien wordt in artikel 107c, onder punt 7 van
Richtlijn 2001/83/EG en eventuele hierop volgende aanpassingen gepubliceerd op het Europese
webportaal voor geneesmiddelen.
D.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET BETREKKING TOT EEN VEILIG EN
DOELTREFFEND GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL
•
Risk Management Plan (RMP)
De vergunninghouder voert de verplichte onderzoeken en maatregelen uit ten behoeve van de
geneesmiddelenbewaking, zoals uitgewerkt in het overeengekomen RMP en weergegeven in module
1.8.2 van de handelsvergunning, en in eventuele daaropvolgende overeengekomen RMP-aanpassingen.
Een aanpassing van het RMP moet worden ingediend in de volgende gevallen:
•
op verzoek van het Europees Geneesmiddelenbureau;
•
steeds wanneer het risicomanagementsysteem gewijzigd wordt, met name als gevolg van het
beschikbaar komen van nieuwe informatie die kan leiden tot een belangrijke wijziging van de
bestaande verhouding tussen de voordelen en risico’s of nadat een belangrijke mijlpaal (voor
geneesmiddelenbewaking of voor beperking van de risico’s tot een minimum) is bereikt.
47
BIJLAGE III
ETIKETTERING EN BIJSLUITER
48
A. ETIKETTERING
49
GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD
BUITENVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 2,5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 2,5 mg tadalafil
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie.
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
28 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik eenmaal daags.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
8.
EXP
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
50
10.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
11.
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/006
13.
Lot
14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
PARTIJNUMMER
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15.
16.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 2,5 mg
17.
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18.
PC
SN
NN
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
51
GEGEVENS DIE IN IEDER GEVAL OP BLISTERVERPAKKINGEN OF STRIPS MOETEN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 2,5 mg tabletten
tadalafil
2.
Lilly
3.
EXP
4.
Lot
5.
ma
di
woe
don
vrij
zat
zon
OVERIGE
PARTIJNUMMER
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
52
GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD
BUITENVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg tadalafil
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie.
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
14 filmomhulde tabletten
28 filmomhulde tabletten
84 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik eenmaal daags.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
8.
EXP
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 25 °C.
53
10.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
11.
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/007-008, 010
13.
Lot
14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
PARTIJNUMMER
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15.
16.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 5 mg
17.
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18.
PC
SN
NN
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
54
GEGEVENS DIE IN IEDER GEVAL OP BLISTERVERPAKKINGEN OF STRIPS MOETEN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 5 mg tabletten
tadalafil
2.
Lilly
3.
EXP
4.
Lot
5.
ma
di
woe
don
vrij
zat
zon
OVERIGE
PARTIJNUMMER
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
55
GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD:
BUITENVERPAKKING
1.
BENAMING VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 10 mg tadalafil.
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie.
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
4 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
8.
EXP.
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
Bewaar in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
10.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
56
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/001
13.
Lot
14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
PARTIJNUMMER
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15.
16.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 10 mg
17.
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18.
PC
SN
NN
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
57
GEGEVENS DIE TENMINSTE OP BLISTERVERPAKKING OF STRIPS MOETEN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKINGEN
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 10 mg tabletten
tadalafil
2.
Lilly
3.
EXP
4.
Lot
5.
OVERIGE
PARTIJNUMMER
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
58
GEGEVENS DIE OP DE BUITENVERPAKKING MOETEN WORDEN VERMELD:
BUITENVERPAKKING
1.
BENAMING VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 20 mg tadalafil.
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
2 filmomhulde tabletten
4 filmomhulde tabletten
8 filmomhulde tabletten
10 filmomhulde tabletten
12 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
8.
EXP.
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
Bewaar in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
59
10.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
11.
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/002-005, 009
13.
Lot
14.
ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
PARTIJNUMMER
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15.
INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16.
INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 20 mg
17.
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18.
PC
SN
NN
UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
60
GEGEVENS DIE TEN MINSTE OP BLISTERVERPAKKINGEN OF STRIPS MOETEN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKINGEN
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 20 mg tabletten
tadalafil
2.
Lilly
3.
EXP
4.
Lot
5.
OVERIGE
PARTIJNUMMER
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
61
B. BIJSLUITER
62
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker
CIALIS 2,5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
- Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
- Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
- Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
- Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet
in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
2.
3.
4.
5
6.
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Hoe gebruikt u dit middel?
Mogelijke bijwerkingen
Hoe bewaart u dit middel?
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS is bestemd voor de behandeling van volwassen mannen met een erectiestoornis. Dit is aan de
orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang genoeg een erectie kan behouden die
geschikt is voor seksuele activiteit. CIALIS heeft laten zien dat het de mogelijkheid tot het krijgen van
een erectie geschikt voor seksuele activiteit, sterk verbetert.
CIALIS bevat de werkzame stof tadalafil die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd. Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de
penis te ontspannen waardoor het bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw
erectie. CIALIS werkt niet indien u geen erectiestoornis heeft.
Het is belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
-
-
63
-
-
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als “verlamming van
het oog”.
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
-
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
-
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
-
multipel myeloom (beenmergkanker),
-
leukemie (bloedcelkanker),
-
een misvorming van uw penis,
-
een ernstig leverprobleem ,
-
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe CIALIS
werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
-
een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
-
andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
-
riociguat,
64
-
-
-
-
-
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIV-infectie,
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepine (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
rifampicine, erytromicine, claritromycine of intraconazol,
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed de CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden genomen. Vraag uw arts voor
meer informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine bedient.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
‘natriumvrij’.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
De
aanbevolen dosis
is eenmaal daags 5 mg iedere dag in te nemen op ongeveer hetzelfde tijdstip.
Uw arts kan afhankelijk van uw reactie op CIALIS de dosis naar 2,5 mg aanpassen. Dit zal gegeven
worden als een tablet van 2,5 mg. Neem CIALIS niet vaker dan een keer per dag.
Gebruik van CIALIS eenmaal daags kan nuttig zijn voor mannen die verwachten twee keer per week
of vaker seksueel actief te zijn.
Wanneer u CIALIS eenmaal daags inneemt, bent u op elk moment van de 24 uur van de dag in staat
een erectie te krijgen wanneer u seksueel wordt geprikkeld. Het is belangrijk om te weten dat CIALIS
niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner moeten weten dat voorspel nodig is, net
zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een erectiestoornis zou gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen en kan uw
bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen of als u van plan bent CIALIS in te nemen,
vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed 0,08% of hoger), aangezien dit het risico
van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
Heeft u te veel van dit middel gebruikt?
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen krijgen zoals beschreven in rubriek 4.
65
Bent u vergeten dit middel te gebruiken?
Neem uw dosis zodra u zich dat herinnert, maar neem geen dubbele dosis om een vergeten tablet in te
halen. U mag de CIALIS niet meer dan 1 keer per dag innemen.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee
te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan direct medische hulp:
-
Allergische reacties waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst - gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor).
-
Priapisme, een verlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo’n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dat direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak
(komen voor bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms
(komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
Zelden
(komen voor bij minder dan 1 op de 1000 patiënten)
-
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de oogleden, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen, hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, tijdelijke of permanente afname of verlies van
gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen
die zich
zelden
voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
66
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt. Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in dit middel?
-
De
werkzame
stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 2,5 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen
in dit middel zijn:
Tabletkern:
lactosemonohydraat (zie einde rubriek 2), crosscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 “CIALIS bevat lactose”.
Filmomhulling:
lactosemonohydraat, hypromellose, triacetine, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), rood ijzeroxide (E172), talk.
Hoe ziet CIALIS eruit en hoeveel zit er in een verpakking?
CIALIS 2,5 mg is een licht oranjegele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt
met “C 2½”.
CIALIS 2,5 mg is verkrijgbaar in blisterverpakkingen met 28 tabletten.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen: Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg
83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant: Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/Belgien
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
България
ТП "Ели Лили Недерла½д" Б.В.
-
България
тел. + 359 2 491
41 40
67
Lietuva
Eli Lilly Lietuvaė
Tel. +370 (5) 2649600
Luxembourg/Luxemburg
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Česká republika
ELI LILLY
ČR,
s.r.o.
Tel: + 420 234 664 111
Danmark
Eli Lilly Danmark A/S
Tlf: +45 45 26 60 00
Deutschland
Lilly Deutschland GmbH
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Eesti
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: +372 6 817 280
Ελλάδα
ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε.
Τηλ: +30 210 629 4600
España
Lilly S.A.
Tel: + 34-91 663 50 00
France
Lilly France
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Hrvatska
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Tel: +385 1 2350 999
Ireland
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Ísland
Icepharma hf.
Sími: + 354 540 8000
Italia
Eli Lilly Italia S.p.A.
Tel: + 39- 055 42571
Κύπρος
Phadisco Ltd
Τηλ:
+357 22 715000
Latvija
Eli Lilly (Suisse) S.A Pārstāvniecība Latvijā
Tel:
+371
67364000
Magyarország
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 36 1 328 5100
Malta
Charles de Giorgio Ltd.
Tel: + 356 25600 500
Nederland
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Norge
Eli Lilly Norge A.S.
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
Eli Lilly Ges.m.b.H.
Tel: + 43-(0) 1 711 780
Polska
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: +48 22 440 33 00
Portugal
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tel: + 351-21-4126600
România
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: + 40 21 4023000
Slovenija
Eli Lilly
farmacevtska družba, d.o.o.
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Slovenská republika
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Tel: + 421 220 663 111
Suomi/Finland
Oy Eli Lilly Finland Ab
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Eli Lilly Sweden AB
Tel: + 46-(0) 8 7378800
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu.
68
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker
CIALIS 5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
-
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
-
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
-
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook hebben zij dezelfde klachten als u.
-
Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die
niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
2.
3.
4.
5
6.
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Hoe gebruikt u dit middel?
Mogelijke bijwerkingen
Hoe bewaart u dit middel?
Inhoud van de verpakking en overige informatie.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS bevat de actieve stof tadalafil, die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd.
CIALIS 5 mg wordt gebruikt voor de behandeling van mannen met:
•
erectiestoornis.
Dit is aan de orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang
genoeg een erectie kan behouden die geschikt is voor seksuele activiteit. Het is gebleken dat
CIALIS de mogelijkheid om een erectie te krijgen, geschikt voor seksuele activiteit, significant
verbetert.
Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de penis te ontspannen waardoor het
bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw erectie. CIALIS werkt niet
indien u geen erectiestoornis heeft. Het is belangrijk om te weten dat CIALIS voor de
behandeling van erectiestoornis niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
verschijnselen aan de urinewegen die in verband staan met een veel voorkomende aandoening
die
benigne prostaathyperplasie
wordt genoemd. Dit houdt in dat de prostaatklier groter wordt
met de leeftijd. Verschijnselen zijn onder andere moeilijkheden bij het gaan plassen, het gevoel
de blaas niet helemaal te leeg te plassen en vaker moeten plassen, ook ’s nachts. CIALIS
verbetert de bloedstroom naar de prostaat en de blaas en ontspant de spieren hiervan; dit kan de
verschijnselen van benigne prostaathyperplasie verminderen. Gebleken is dat CIALIS deze
verschijnselen op de urinewegen binnen 1 tot 2 weken na het begin van de behandeling
verbetert.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u extra voorzichtig mee zijn?
•
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
69
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als “verlamming van
het oog”.
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
-
-
-
-
-
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Omdat benigne prostaathyperplasie en prostaatkanker dezelfde verschijnselen kunnen hebben, zal uw
arts u op prostaatkanker controleren voordat begonnen wordt met de behandeling met CIALIS tegen
benigne prostaathyperplasie. CIALIS wordt niet gebruikt voor de behandeling van prostaatkanker.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
–
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
–
multipel myeloom (beenmergkanker),
–
leukemie (bloedcelkanker),
–
een misvorming van uw penis,
–
een ernstig leverprobleem,
–
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die:
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
70
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet in als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe CIALIS
werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
-
-
-
-
-
-
-
-
een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
riociguat,
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIV-infectie,
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepine (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
rifampicine, erytromicine, claritomycine of intraconazol,
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden genomen. Vraag uw arts voor meer
informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine bedient.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
‘natriumvrij’.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
Het drinken van alcohol kan uw bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen of als u
van plan bent CIALIS in te nemen, vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed
0,08% of hoger), aangezien dit het risico van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
71
Voor de behandeling van erectiestoornissen
De
aanbevolen dosis
is eenmaal daags 5 mg iedere dag in te nemen op ongeveer hetzelfde tijdstip.
Uw arts kan afhankelijk van uw reactie op CIALIS de dosis naar 2,5 mg aanpassen. Dit zal gegeven
worden als een tablet van 2,5 mg. Neem CIALIS niet vaker dan een keer per dag.
Wanneer u CIALIS eenmaal daags inneemt, bent u op elk moment van de 24 uur van de dag in staat
een erectie te krijgen wanneer u seksueel wordt geprikkeld. Gebruik van CIALIS eenmaal daags kan
nuttig zijn voor mannen die verwachten twee keer per week of vaker seksueel actief te zijn. Het is
belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner moeten
weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een erectiestoornis zou
gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen.
Voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie
De
dosis
is één tablet van 5 mg in te nemen eenmaal daags op ongeveer dezelfde tijd van de dag.
Als u benigne prostaathyperplasie heeft en erectiestoornis, blijft de dosis één tablet van 5 mg per dag.
Neem CIALIS niet vaker dan eenmaal per dag in.
Heeft u te veel van dit middel gebruikt?
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen krijgen zoals beschreven in rubriek 4.
Bent u vergeten dit middel te gebruiken?
Neem uw dosis zodra u zich dat herinnert, maar neem geen dubbele dosis om een vergeten tablet in te
halen. U mag CIALIS niet meer dan 1 keer per dag innemen.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee
te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan directe medische hulp:
-
Allergische reactie waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst- gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor)
-
Priapisme, een verlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo’n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dan direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak
(komen voor bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms
(komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
72
Zelden
(komen voor bij minder dan 1 op de 1000 patiënten)
-
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de ogen, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, tijdelijke of permanente afname of verlies van
gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen
die zich
zelden
voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.
Bewaren beneden 25°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt. Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in dit middel?
-
De
werkzame
stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 5 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen
in dit middel zijn:
Tabletkern:
lactosemonohydraat (zie rubriek 2), croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 “CIALIS bevat lactose”.
Filmomhulling:
lactosemonohydraat, hypromellose, triacetine, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), talk.
73
CIALIS 5 mg is een lichtgele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt met
“C 5”.
CIALIS 5 mg is verkrijgbaar in blisterverpakkingen met 14, 28 of 84 tabletten.
Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen: Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg
83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant: Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/ Belgien
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
България
ТП "Ели Лили Недерла½д" Б.В.
-
България
тел. +
359 2 491 41 40
Česká republika
ELI LILLY
ČR,
s.r.o.
Tel: + 420 234 664 111
Danmark
Eli Lilly Danmark A/S
Tlf: +45 45 26 60 00
Deutschland
Lilly Deutschland GmbH
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Eesti
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: +372 6 817 280
Ελλάδα
ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε.
Τηλ: +30 210 629 4600
España
Lilly S.A.
Tel: + 34-91 663 50 00
France
Lilly France
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Hrvatska
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Tel: +385 1 2350 999
Ireland
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Ísland
Icepharma hf.
Sími: + 354 540 8000
Lietuva
Eli Lilly Lietuva
Tel. +370 (5) 2649600
Luxembourg/Luxemburg
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Magyarország
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 36 1 328 5100
Malta
Charles de Giorgio Ltd.
Tel: + 356 25600 500
Nederland
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Norge
Eli Lilly Norge A.S.
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
Eli Lilly Ges.m.b.H.
Tel: + 43-(0) 1 711 780
Polska
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: +48 22 440 33 00
Portugal
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tel: + 351-21-4126600
România
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: + 40 21 4023000
Slovenija
Eli
Lilly farmacevtska družba, d.o.o.
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Slovenská republika
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Tel: + 421 220 663 111
Hoe ziet CIALIS eruit en hoeveel zit er in een verpakking?
74
Italia
Eli Lilly Italia S.p.A.
Tel: + 39- 055 42571
Κύπρος
Phadisco Ltd
Τηλ:
+357 22 715000
Latvija
Eli Lilly
(Suisse) S.A Pārstāvniecība Latvijā
Tel:
+371
67364000
Suomi/Finland
Oy Eli Lilly Finland Ab
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Eli Lilly Sweden AB
Tel: + 46-(0) 8 7378800
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu
75
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
- Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
- Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker
- Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
- Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet
in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
2.
3.
4.
5
6.
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Hoe gebruikt u dit middel?
Mogelijke bijwerkingen
Hoe bewaart u dit middel?
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS is bestemd voor de behandeling van volwassen mannen met een erectiestoornis. Dit is aan de
orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang genoeg een erectie kan behouden die
geschikt is voor seksuele activiteit. CIALIS heeft laten zien dat het de mogelijkheid tot het krijgen van
een erectie geschikt voor seksuele activiteit, sterk verbetert.
CIALIS bevat de werkzame stof tadalafil die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd. Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de
penis te ontspannen waardoor het bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw
erectie. CIALIS werkt niet indien u geen erectiestoornis heeft.
Het is belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
76
-
-
-
-
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als “verlamming van
het oog”.
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
-
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
–
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
–
multipel myeloom (beenmergkanker),
–
leukemie (bloedcelkanker),
–
een misvorming van uw penis,
–
een ernstig leverprobleem,
–
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die:
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet in als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door de CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe
CIALIS werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
-
een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
-
andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
-
riociguat,
77
-
-
-
-
-
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIV-infectie,
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepine (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
rifampicine, erytromicine, claritomycine of intraconazol,
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed de CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden genomen. Vraag uw arts voor
meer informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine
gebruikt.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
‘natriumvrij’.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
De aanbevolen startdosering
is één 10 mg tablet voor de seksuele activiteit. Als het effect van deze
dosis te laag is, kan uw arts de dosis tot 20 mg verhogen. Tabletten CIALIS moeten via de mond
worden ingenomen.
U kunt een CIALIS tablet tenminste 30 minuten voor seksuele activiteit innemen. CIALIS kan nog
steeds effectief zijn tot 36 uur na inname van de tablet.
U mag CIALIS niet vaker dan eenmaal per dag gebruiken. CIALIS 10 mg en 20 mg zijn bedoeld voor
gebruik vóór de verwachte seksuele activiteit en worden niet aanbevolen voor voortdurend dagelijks
gebruik.
Het is belangrijk te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen en kan uw
bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen, of u bent van plan CIALIS in te nemen,
vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed van 0,08% of hoger), aangezien dit het
risico van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
78
Heeft u te veel van dit middel gebruikt?
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen krijgen zoals beschreven in rubriek 4.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker
.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee
te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan directe medische hulp:
-
Allergische reactie waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst- gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor)
-
Priapisme. Een verlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo’n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dan direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak
(komen voor bij minder 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms
(komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
Zelden
(komen voor bij minder dan 1 op de 1000 patiënten)
–
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de ogen, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, plotselinge, tijdelijke of permanente afname of verlies
van gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen
die zich
zelden
voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
79
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt. Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten in dit middel?
-
De
werkzame
stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 10 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen
in dit middel zijn:
Tabletkern:
lactosemonohydraat (zie rubriek 2.), croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 “CIALIS bevat lactose”.
Filmcoating:
lactosemonohydraat, hypromellose, triacetin, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), talk.
Hoe ziet CIALIS er uit en hoeveel zit er in een verpakking?
CIALIS 10 mg is een lichtgele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt met
“C 10”.
CIALIS 10 mg is verkrijgbaar in stripverpakkingen die 4 tabletten bevatten.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant:
Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/Belgien
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Lietuva
Eli Lilly Lietuva
Tel. +370 (5) 2649600
80
България
ТП "Ели Лили Недерла½д" Б.В.
-
България
тел. + 359 2 491 41 40
Česká republika
ELI LILLY
ČR,
s.r.o.
Tel: + 420 234 664 111
Danmark
Eli Lilly Danmark A/S
Tlf: +45 45 26 60 00
Deutschland
Lilly Deutschland GmbH
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Eesti
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: +372 6 817 280
Ελλάδα
ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε.
Τηλ:
+30 210 629 4600
España
Lilly S.A.
Tel: + 34-91 663 50 00
France
Lilly France
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Hrvatska
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Tel: +385 1 2350 999
Ireland
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Ísland
Icepharma hf.
Sími: + 354 540 8000
Italia
Eli Lilly Italia S.p.A.
Tel: + 39- 055 42571
Κύπρος
Phadisco Ltd
Τηλ:
+357 22 715000
Latvija
Eli Lilly
(Suisse) S.A Pārstāvniecība Latvijā
Tel:
+371
67364000
Luxembourg/Luxemburg
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Magyarország
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 36 1 328 5100
Malta
Charles de Giorgio Ltd.
Tel: + 356 25600 500
Nederland
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Norge
Eli Lilly Norge A.S.
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
Eli Lilly Ges.m.b.H.
Tel: + 43-(0) 1 711 780
Polska
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: +48 22 440 33 00
Portugal
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tel: + 351-21-4126600
România
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: + 40 21 4023000
Slovenija
Eli Lilly farmacevtska
družba, d.o.o.
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Slovenská republika
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Tel: + 421 220 663 111
Suomi/Finland
Oy Eli Lilly Finland Ab
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Eli Lilly Sweden AB
Tel: + 46-(0) 8 7378800
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu
81
Bijsluiter: informatie voor de gebruiker
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
-
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
-
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
-
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
-
Krijgt u last van een van de bijwerking die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet
in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
2.
3.
4.
5
6.
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Hoe gebruikt u dit middel?
Mogelijke bijwerkingen
Hoe bewaart u dit middel?
Inhoud van de verpakkingen en overige informatie
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS is bestemd voor de behandeling van volwassen mannen met een erectiestoornis. Dit is aan de
orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang genoeg een erectie kan behouden die
geschikt is voor seksuele activiteit. CIALIS heeft laten zien dat het de mogelijkheid tot het krijgen van
een erectie geschikt voor seksuele activiteit, sterk verbetert.
CIALIS bevat de werkzame stof tadalafil die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd. Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de
penis te ontspannen waardoor het bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw
erectie. CIALIS werkt niet indien u geen erectiestoornis heeft.
Het is belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
82
-
-
-
-
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als “verlamming van
het oog”.
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
-
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
–
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
–
multipel myeloom (beenmergkanker),
–
leukemie (bloedcelkanker),
–
een misvorming van uw penis,
–
een ernstig leverprobleem,
–
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die:
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren to 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet in als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe CIALIS
werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
- een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
- andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
- riociguat,
83
-
-
-
-
-
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIVinfectie,
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepin (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
rifampicine, erytromicine, claritomycine of intraconazol,
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed de CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden ingenomen. Vraag uw arts voor
meer informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine bedient.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
‘natriumvrij’.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
De aanbevolen startdosering
is één 10 mg tablet voor de seksuele activiteit. U heeft echter de dosis
van één tablet van 20 mg gekregen omdat uw arts besloten heeft dat de aanbevolen dosis van 10 mg te
zwak voor u is.
U kunt een CIALIS tablet tenminste 30 minuten voor seksuele activiteit innemen. CIALIS kan nog
steeds effectief zijn tot 36 uur na inname van de tablet.
U mag CIALIS niet vaker dan eenmaal per dag gebruiken. CIALIS 10 mg en 20 mg zijn bedoeld voor
gebruik vóór de verwachte seksuele activiteit en worden niet aanbevolen voor voortdurend dagelijks
gebruik.
Het is belangrijk te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen en kan uw
bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen, of u bent van plan CIALIS in te nemen,
vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed van 0,08% of hoger), aangezien dit het
risico van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
84
Heeft u te veel van dit middel gebruikt?
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen ervaren zoals beschreven in rubriek 4.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen
daarmee te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan directe medische hulp:
-
Allergische reactie waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst- gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor).
-
Priapisme, eenverlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo’n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dan direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak
(komen voor bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms
(komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
Zelden
(komen voor bij minder 1 op de 1000 patiënten)
-
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de ogen, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, tijdelijke of permanente afname of verlies van
gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen
die zich
zelden
voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
85
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in
aanhangsel V.
Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt. Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in dit middel?
-
De
werkzame
stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 20 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen
in dit middel zijn:
Tabletkern:
lactosemonohydraat (zie rubriek 2), croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 “CIALIS bevat lactose”.
Filmcoating:
lactosemonohydraat, hypromellose, triacetin, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), talk.
Hoe ziet CIALIS eruit en hoeveel zit er in een verpakking?
CIALIS 20 mg is een gele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt met
“C 20”.
CIALIS 20 mg is verkrijgbaar in stripverpakkingen die 2, 4, 8, 10 of 12 tabletten bevatten.
Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
Eli Lilly Nederland B.V., Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant:
Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/Belgien
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
86
Lietuva
Eli Lilly Lietuva
Tel. +370 (5) 2649600
България
ТП "Ели Лили Недерла½д" Б.В.
-
България
тел.
+ 359 2 491 41 40
Česká
republika
ELI LILLY
ČR,
s.r.o.
Tel: + 420 234 664 111
Danmark
Eli Lilly Danmark A/S
Tlf: +45 45 26 60 00
Deutschland
Lilly Deutschland GmbH
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Eesti
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: +372 6 817 280
Ελλάδα
ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ-ΛΙΛΛΥ Α.Ε.Β.Ε.
Τηλ:
+30 210 629 4600
España
Lilly S.A.
Tel: + 34-91 663 50 00
France
Lilly France
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Hrvatska
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Tel: +385 1 2350 999
Ireland
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Ísland
Icepharma hf.
Sími: + 354 540 8000
Italia
Eli Lilly Italia S.p.A.
Tel: + 39- 055 42571
Κύπρος
Phadisco Ltd
Τηλ:
+357 22 715000
Latvija
Eli Lilly
(Suisse) S.A Pārstāvniecība Latvijā
Tel:
+371
67364000
Luxembourg/Luxemburg
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Magyarország
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 36 1 328 5100
Malta
Charles de Giorgio Ltd.
Tel: + 356 25600 500
Nederland
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Norge
Eli Lilly Norge A.S.
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
Eli Lilly Ges.m.b.H.
Tel: + 43-(0) 1 711 780
Polska
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: +48 22 440 33 00
Portugal
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tel: + 351-21-4126600
România
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: + 40 21 4023000
Slovenija
Eli Lilly farmacevtska
družba, d.o.o.
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Slovenská republika
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Tel: + 421 220 663 111
Suomi/Finland
Oy Eli Lilly Finland Ab
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Eli Lilly Sweden AB
Tel: + 46-(0) 8 7378800
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu
87
BIJLAGE I
SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 2,5 mg filmomhulde tabletten
2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
Elke tablet bevat 2,5 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 87 mg lactose (als monohydraat).
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tablet (tablet).
Licht oranjegeel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met 'C 2½'.
4.
KLINISCHE GEGEVENS
4.1 Therapeutische indicaties
Behandeling van erectiestoornissen bij volwassen mannen.
Voor de werkzaamheid van tadalafil is seksuele prikkeling noodzakelijk.
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
4.2 Dosering en wijze van toediening
Dosering
Volwassen mannen
In het algemeen is de aanbevolen dosis 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met
of zonder voedsel.
Bij die patiënten bij wie tadalafil 10 mg onvoldoende effect heeft, kan 20 mg worden geprobeerd. Het
kan ten minste 30 minuten vóór de seksuele activiteit worden ingenomen.
De maximale dosisfrequentie is eenmaal daags.
Tadalafil 10 en 20 mg is bedoeld vóór de verwachte seksuele activiteit en het wordt niet aanbevolen
voor voortdurend dagelijks gebruik.
Bij patiënten die CIALIS vaak verwachten te gebruiken (d.w.z. ten minste twee keer per week), kan
een regime van eenmaal daags de laagste dosis CIALIS geschikt worden geacht, afhankelijk van de
keuze van de patiënt en het oordeel van de arts.
Bij deze patiënten is de aanbevolen dosis eenmaal daags 5 mg dagelijks in te nemen op ongeveer
hetzelfde tijdstip. De dosis kan worden verlaagd tot eenmaal daags 2,5 mg afhankelijk van individuele
verdraagbaarheid.
Speciale patiëntencategorieën
Oudere mannen
Bij ouderen is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Mannen met een verminderde nierfunctie
Aanpassingen van de dosering zijn niet vereist bij patiënten met een licht tot matig verminderde
nierfunctie. Bij patiënten met een ernstig verminderde nierfunctie is 10 mg de maximum aanbevolen
dosis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil wordt niet aanbevolen bij patiënten met een ernstige
nierfunctiestoornis (zie de rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met een verminderde leverfunctie
De aanbevolen dosis van CIALIS is 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met of
zonder voedsel. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS bij patiënten met
een ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh Class C); indien het wordt voorgeschreven moet een
zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden uitgevoerd door de
voorschrijvend arts. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van doseringen hoger dan
10 mg tadalafil bij patiënten met een leverfunctiestoornis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil is
niet geëvalueerd bij patiënten met een leverfunctiestoornis; indien deze dosering wordt
voorgeschreven dient de voorschrijvend arts derhalve een zorgvuldige individuele evaluatie van het
voordeel en het risico uit te voeren (zie rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met diabetes
Bij diabetespatiënten is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Pediatrische patiënten
Er is geen relevante toepassing van CIALIS bij pediatrische patiënten met betrekking tot de
behandeling van erectiestoornissen.
Wijze van toediening
CIALIS is beschikbaar als 2,5, 5, 10 en 20 mg film omhulde tabletten voor oraal gebruik.
4.3 Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
In klinische studies heeft tadalafil laten zien dat het de hypotensieve effecten van nitraten versterkt.
Men denkt dat dit het resultaat is van een gecombineerd effect van nitraten en tadalafil op het
stikstofoxide/cGMP mechanisme. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten
die organische nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm. (zie rubriek 4.5.)
CIALIS mag niet worden gebruikt bij mannen met hartaandoeningen voor wie seksuele activiteit af te
raden is. Behandelend artsen dienen rekening te houden met mogelijke cardiale risico's van seksuele
activiteit bij patiënten met een bestaande cardiovasculaire aandoening.
De volgende groepen patiënten met een cardiovasculaire ziekte zijn niet bestudeerd in klinische
studies en daarom is het gebruik van tadalafil gecontra-indiceerd:
patiënten die in de voorafgaande 90 dagen een hartinfarct hebben doorgemaakt,
-
patiënten met instabiele angina of angina die optreedt tijdens de seksuele gemeenschap,
-
patiënten met hartfalen klasse 2 of hoger volgens de New York Heart Association, die in de
laatste 6 maanden is opgetreden,
-
patiënten met ongecontroleerde aritmie, hypotensie (< 90/50 mm Hg) of ongecontroleerde
hypertensie,
-
patiënten die in de laatste 6 maanden een beroerte hebben doorgemaakt.
anterieur ischemisch oogzenuwlijden (non-arteritic anterior ischemic optic neuropathy, NAION),
ongeacht of dit voorval gerelateerd was aan eerdere blootstelling aan een PDE5-remmer of niet (zie
rubriek 4.4).
Gelijktijdige toediening van PDE5-remmers, waaronder tadalafil, met guanylaatcyclasestimulatoren,
zoals riociguat, is gecontra-indiceerd omdat het mogelijk kan leiden tot symptomatische hypotensie
(zie rubriek 4.5).
4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik
Voor de aanvang van de behandeling met CIALIS
Voordat farmacologische behandeling wordt overwogen, dient de medische voorgeschiedenis te
worden bepaald en een lichamelijk onderzoek te worden uitgevoerd om erectiestoornissen te
diagnosticeren en mogelijke onderliggende oorzaken te bepalen.
Voorafgaande aan het instellen van elke behandeling van erectiestoornissen, dienen behandelend
artsen rekening te houden met de cardiovasculaire status van hun patiënten, omdat er een bepaalde
mate van cardiaal risico bestaat bij seksuele activiteit. Tadalafil heeft vasodilaterende eigenschappen,
resulterend in milde en voorbijgaande verlagingen van de bloeddruk (zie rubriek 5.1) en als zodanig
het hypotensieve effect van nitraten versterkend (zie rubriek 4.3).
Bij de diagnose van de erectiestoornis dienen de mogelijke onderliggende oorzaken te worden bepaald
en dient de geschikte behandeling te worden vastgesteld na een adequate medische beoordeling. Het is
niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die een bekkenoperatie of radicale niet-
zenuwsparende prostatectomie hebben ondergaan.
Cardiovasculair
Ernstige cardiovasculaire gebeurtenissen, inclusief myocardinfarct, plotse dood met cardiale oorzaak,
instabiele angina pectoris, ventriculaire aritmieën, beroerte, TIA (transient ischemic attack), pijn op de
borst, hartkloppingen en tachycardie, zijn in de postmarketingfase en/of klinische studies gemeld. De
meeste patiënten bij wie deze voorvallen gemeld zijn, hadden reeds bestaande cardiovasculaire
risicofactoren. Het is echter niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen of deze voorvallen direct
gerelateerd zijn aan deze risicofactoren, aan CIALIS, aan seksuele activiteit of aan een combinatie van
deze of andere factoren.
Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan tadalafil een bloeddrukdaling veroorzaken.
Wanneer een dagelijkse behandeling met tadalafil wordt ingezet, dient eventuele dosisaanpassing van
de antihypertensiebehandeling afdoende klinisch te worden overwogen.
Bij patiënten die alfa(-1)-blokkers gebruiken, kan gelijktijdige toediening van CIALIS bij sommige
patiënten leiden tot symptomatische hypotensie (zie rubriek 4.5). De combinatie van tadalafil en
doxazosine wordt niet aanbevolen.
Visus
Visusstoornissen en gevallen van NAION zijn gemeld in relatie met de inname van CIALIS en andere
PDE5-remmers. Analyses van observationele gegevens doen een verhoogd risico vermoeden van acute
NAION bij mannen met erectiestoornissen na blootstelling aan tadalafil of andere PDE5 remmers.
Omdat dit relevant kan zijn voor alle patiënten die aan tadalafil zijn blootgesteld, dient de patiënt te
worden geadviseerd om in geval van een plotselinge visusstoornis het gebruik van CIALIS te staken
en onmiddellijk een arts te raadplegen (zie rubriek 4.3).
Er zijn gevallen van plotseling gehoorverlies gemeld na het gebruik van tadalafil. Hoewel er in een
aantal gevallen andere risicofactoren aanwezig waren (zoals leeftijd, diabetes, hypertensie, eerder
voorgekomen gehoorverlies en geassocieerde bindweefselaandoeningen), moet patiënten worden
geadviseerd onmiddellijk medisch advies te zoeken in geval van plotseling optredend verminderd
gehoor of gehoorverlies.
Verminderde nier- en leverfunctie
Vanwege toenemende blootstelling aan tadalafil (AUC), beperkte klinische ervaring en het
onvermogen de klaring via dialyse te beïnvloeden wordt dosering eenmaal daags van CIALIS niet
aanbevolen voor patiënten met een ernstige nierfunctiestoornis.
Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van eenmalige toediening van CIALIS aan
patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Toediening eenmaal daags is niet
geëvalueerd bij patiënten met leverinsufficiëntie. Als CIALIS wordt voorgeschreven, dient de
voorschrijvend arts een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Priapisme en anatomische afwijkingen van de penis
Patiënten die een erectie hebben die langer dan 4 uur of meer duurt, dienen te worden geïnstrueerd om
onmiddellijk medische assistentie te vragen. Indien priapisme niet onmiddellijk wordt behandeld, kan
dit leiden tot beschadiging van het weefsel van de penis en een permanent verlies van de potentie.
CIALIS dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met anatomische deformatie van
de penis (zoals angulatie, fibrose van de corpora cavernosa of de ziekte van Peyronie) of bij patiënten
met aandoeningen die kunnen predisponeren tot het optreden van priapisme (zoals sikkelcelanemie,
multipel myeloom of leukemie).
Gebruik met CYP3A4 remmers
Voorzichtigheid is geboden wanneer CIALIS wordt voorgeschreven aan patiënten die krachtige
CYP3A4-remmers (ritonavir, saquinavir, ketoconazol, itraconazol en erythromycine) gebruiken,
aangezien verhoogde blootstelling (AUC) aan tadalafil is waargenomen indien deze geneesmiddelen
worden gecombineerd (zie rubriek 4.5).
CIALIS en andere behandelmethoden voor erectiestoornissen
De veiligheid en werkzaamheid van CIALIS in combinatie met andere PDE5-remmers of andere
behandelingswijze van erectiestoornissen zijn niet onderzocht. De patiënten dienen te worden
geïnformeerd dat zij CIALIS in dergelijke combinaties niet moeten gebruiken.
Lactose
CIALIS bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van galactose-intolerantie, totale
lactasedeficiëntie of glucosegalactosemalabsorptie moeten dit geneesmiddel niet innemen.
Natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per tablet, dat wil zeggen het is in
essentie `natriumvrij'.
Er is onderzoek naar interacties uitgevoerd met 10 en/of 20 mg tadalafil, zoals hieronder aangegeven.
Ten aanzien van die interactie-onderzoeken waarbij alleen 10 mg tadalafil is gebruikt, kunnen klinisch
relevante interacties bij hogere doses niet volledig worden uitgesloten.
Invloeden van andere stoffen op tadalafil
Cytochroom P450 remmers
Tadalafil wordt hoofdzakelijk gemetaboliseerd door CYP3A4. Ten opzichte van de AUC- (Area
Under the Curve) en de Cmax-waarde van tadalafil alleen verhoogt een selectieve CYP3A4-remmer,
ketoconazol (dagelijks 200 mg), de blootstelling (AUC) van tadalafil (10 mg) met een factor 2 en de
Cmax met 15%. Ketoconazol (dagelijks 400 mg) verhoogde de blootstelling (AUC) van tadalafil (20 mg)
met een factor 4 en de Cmax met 22%. Ritonavir, een proteaseremmer (200 mg, twee maal daags) dat
een remmer is van CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 en CYP2D6, verhoogde de blootstelling (AUC) van
tadalafil (20 mg) met een factor 2 zonder een verandering van de Cmax. Alhoewel specifieke interacties
niet zijn onderzocht, moeten andere proteaseremmers, zoals saquinavir, en andere CYP3A4-remmers,
zoals erythromycine, claritromycine, itraconazol en grapefruitsap, met voorzichtigheid gelijktijdig
worden toegediend aangezien hiervan wordt verwacht dat ze de plasmaconcentratie van tadalafil
verhogen (zie rubriek 4.4).
Als gevolg hiervan kan de incidentie van bijwerkingen, zoals weergegeven in rubriek 4.8, toenemen.
Transporters
De rol van transporterende stoffen (zoals p-glycoproteïne) bij de beschikbaarheid van tadalafil is
onbekend. Er is daarom dus de mogelijkheid van geneesmiddelinteracties via remming van
transporterende stoffen.
Cytochroom P450 inductoren
Een CYP3A4-inductor, rifampicine, verlaagde de AUC van tadalafil met 88% ten opzichte van de
AUC-waarden van tadalafiltoediening alleen (10 mg). Deze verminderde blootstelling kan de
werkzaamheid van tadalafil naar verwachting verminderen; de omvang van de verminderde
werkzaamheid is niet bekend. Andere CYP3A4-inductors, zoals fenobarbital, fenytoïne en
carbamazepine, kunnen de plasmaconcentratie van tadalafil eveneens verlagen.
Invloeden van tadalafil op andere geneesmiddelen
Nitraten
In klinische studies heeft tadalafil (5, 10 en 20 mg) laten zien dat het de hypotensieve effecten van
nitraten versterkt. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten die organische
nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm (zie rubriek 4.3). Gebaseerd op de resultaten van een
klinische studie, waarbij 150 personen dagelijks gedurende 7 dagen een dosis van 20 mg tadalafil
kregen en 0,4 mg sublinguaal nitroglycerine op verschillende tijdstippen, duurde deze interactie meer
dan 24 uur en was niet meer waarneembaar wanneer er 48 uren waren verstreken na de laatste dosis
tadalafil. Bij een patiënt die een dosis CIALIS (2,5 mg 20 mg) krijgt voorgeschreven en bij wie in
een levensbedreigende situatie toediening van nitraten medisch noodzakelijk wordt geacht moet
derhalve tenminste 48 uren zijn verlopen na de laatste dosis CIALIS vóórdat de toediening van
nitraten wordt overwogen. Onder die omstandigheden mogen nitraten alleen worden toegediend onder
nauwlettende medische supervisie met adequate hemodynamische controle.
Antihypertensiva (inclusief calciumantagonisten)
Het gelijktijdig toedienen van doxazosine (dagelijks 4 en 8 mg) en tadalafil (5 mg dagelijkse dosering
en 20 mg als een enkele dosis) verhoogt op significante wijze het bloeddrukverlagend effect van deze
alfablokker. Dit effect duurt tenminste 12 uur en kan symptomatisch zijn, waarbij ook syncope op kan
treden. Daarom wordt deze combinatie niet aanbevolen (zie rubriek 4.4).
In interactiestudies die zijn uitgevoerd met een beperkt aantal gezonde vrijwilligers werden deze
effecten niet gerapporteerd met alfuzosine of tamsulosine. Voorzichtigheid is echter geboden als
tadalafil gebruikt wordt bij patiënten die met alfablokkers worden behandeld, met name bij ouderen.
aangepast.
In klinisch-farmacologische studies is onderzocht of tadalafil de mogelijk hypotensieve effecten van
antihypertensiva versterkt. De belangrijkste klassen antihypertensiva zijn onderzocht, inclusief
calciumantagonisten (amlodipine), angiotensineconverterendenzymremmers (ACE-remmers,
enalapril), bèta-adrenerge receptorblokkers (metoprolol), thiazidediuretica (bendrofluazide) en
angiotensine-II-receptorblokkers (verschillende typen en doseringen, alleen of in combinatie met
thiaziden, calciumantagonisten, bètablokkers en/of alfablokkers). Tadalafil (10 mg, behalve in studies
met angiotensine-II-receptorblokkers en amlodipine waarbij een dosis van 20 mg werd gebruikt) had
geen klinisch significante interactie met deze klassen van geneesmiddelen. In een andere klinisch-
farmacologische studie werd tadalafil (20 mg) bestudeerd in combinatie met antihypertensiva van
4 verschillende klassen. Bij personen die meerdere antihypertensiva namen, leken de veranderingen in
bloeddruk gerelateerd aan de mate van controle van de bloeddruk. In dit opzicht was bij personen in de
studie, van wie de bloeddruk goed onder controle was, de afname minimaal en gelijk aan die van
gezonde personen. Bij personen in de studie, van wie de bloeddruk niet onder controle was, was de
afname groter, alhoewel deze afname niet in verband stond met symptomen van hypotensie bij het
grootste deel van de personen. Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan 20 mg
tadalafil een verlaging van de bloeddruk veroorzaken die (met uitzondering van alfablokkers zie
hierboven) in het algemeen mild is en waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze klinisch relevant is.
Analyse van gegevens uit klinische fase-3-trials liet geen verschil zien in bijwerkingen bij patiënten
die tadalafil namen met of zonder antihypertensiva. Er moet echter een toepasselijk klinisch advies
gegeven worden aan patiënten met betrekking tot een mogelijke afname van de bloeddruk, indien zij
behandeld worden met antihypertensiva.
Riociguat
Preklinische studies toonden een additief systemisch bloeddrukverlagend effect aan als PDE5-
remmers werden gecombineerd met riociguat. In klinische studies bleek riociguat het
bloeddrukverlagend effect van PDE5-remmers te vergroten. Bij de bestudeerde populatie was er geen
bewijs van een gunstig klinisch effect van de combinatie. Gelijktijdig gebruik van riociguat met
PDE5-remmers, waaronder tadalafil, is gecontra-indiceerd (zie rubriek 4.3).
5-alfareductaseremmers
In een klinische studie waarin tadalafil 5 mg gelijktijdig toegediend met finasteride 5 mg werd
vergeleken met placebo plus finasteride 5 mg qua verlichting van BPH-symptomen, werden geen
nieuwe bijwerkingen geïdentificeerd. Omdat echter een formele geneesmiddel-geneesmiddel
interactiestudie om het effect van tadalafil en 5 alfareductaseremmers (5-ARI's) te evalueren niet is
uitgevoerd, dient voorzichtigheid in acht genomen te worden bij gelijktijdige toediening van tadalafil
en 5-ARI's.
CYP1A2 substraten (bijvoorbeeld theofylline)
Er werd geen farmacokinetische interactie waargenomen wanneer 10 mg tadalafil in combinatie met
theofylline (een niet-selectieve fosfodi-esteraseremmer) werd toegediend in een klinische
farmacologiestudie. Het enige farmacodynamische effect was een lichte (3,5 bpm) verhoging van de
hartslag. Hoewel dit effect gering is en niet klinisch significant was in dit onderzoek, dient hiermee
rekening te worden gehouden bij het gelijktijdig toedienen van deze geneesmiddelen.
Ethinylestradiol en terbutaline
Het is aangetoond dat tadalafil een verhoging van de orale biologische beschikbaarheid van
ethinylestradiol veroorzaakt; een vergelijkbare toename kan worden verwacht bij orale toediening van
terbutaline, hoewel de klinische gevolgen hiervan niet zeker zijn.
Alcohol
Alcoholconcentraties (gemiddelde maximale bloedconcentratie 0,08 %) werden niet door gelijktijdige
toediening van tadalafil (10 mg of 20 mg) beïnvloed. Bovendien werden 3 uur na gelijktijdige
toediening met alcohol geen veranderingen in de concentraties van tadalafil gezien. Alcohol werd op
een zodanige wijze toegediend dat de mate van alcoholabsorptie gemaximaliseerd werd (op nuchtere
verhoogde de gemiddelde bloeddrukverlaging die veroorzaakt wordt door alcohol (0,7 g/kg of
ongeveer 180 ml van 40% alcohol [wodka] bij een man van 80 kg) niet, maar bij sommige personen
werden duizeligheid na opstaan en orthostatische hypotensie waargenomen. Wanneer tadalafil werd
toegediend samen met lagere doses alcohol (0,6 g/kg), werd hypotensie niet waargenomen en kwam
duizeligheid voor met een frequentie die overeenkwam met die van alcohol alleen. Het effect van
alcohol op het cognitief functioneren werd niet vergroot door tadalafil (10 mg).
Cytochroom P450 gemetaboliseerde geneesmiddelen
Het wordt niet verwacht dat tadalafil klinisch significante remming of inductie van de klaring van
geneesmiddelen veroorzaakt die worden gemetaboliseerd door CYP450-isovormen. Studies hebben
bevestigd dat tadalafil CYP450-isovormen niet remt of induceert, inclusief CYP3A4, CYP1A2,
CYP2D6, CYP2E1, CYP2C9 en CYP2C19.
CYP2C9 substraten (bijvoorbeeld R-warfarine)
Tadalafil (10 mg en 20 mg) had geen klinisch significant effect op de blootstelling (AUC) aan S-
warfarine of R-warfarine (CYP2C9-substraat) noch beïnvloedde tadalafil de door warfarine
geïnduceerde veranderingen in protrombinetijd.
Aspirine
Tadalafil (10 mg en 20 mg) potentieert de verlenging van de bloedingstijd veroorzaakt door
acetylsalicylzuur niet.
Antidiabetica
Specifieke onderzoeken naar interacties met antidiabetica zijn niet uitgevoerd.
4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
Zwangerschap
Er zijn beperkte gegevens over het gebruik van tadalafil door zwangere vrouwen. Experimenteel
onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap,
ontwikkeling van het embryo/de foetus, de bevalling of de postnatale ontwikkeling (zie rubriek 5.3).
Uit voorzorg kan het gebruik van CIALIS tijdens de zwangerschap beter vermeden worden.
Borstvoeding
Beschikbare farmacodynamische/toxicologische gegevens bij dieren lieten de uitscheiding van
tadalafil in de moedermelk zien. Een risico voor een kind dat borstvoeding krijgt kan niet worden
uitgesloten. CIALIS dient niet gebruikt te worden in de periode waarin borstvoeding wordt gegeven.
Vruchtbaarheid
Bij honden zijn effecten waargenomen die mogelijk de vruchtbaarheid verminderen. Twee
opeenvolgende klinische studies suggereren dat het onwaarschijnlijk is dat dit effect voorkomt bij
mensen, alhoewel een vermindering in spermaconcentratie is waargenomen bij sommige mannen (zie
sectie 5.1 en 5.3).
4.7 Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen
CIALIS heeft een verwaarloosbare invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te
bedienen. Ofschoon het aantal meldingen van duizeligheid in de placebo-arm en in de tadalafil-arm in
het klinisch onderzoek gelijk was, dienen patiënten zich er van bewust te zijn hoe ze op CIALIS
reageren voordat zij gaan autorijden of machines gaan gebruiken.
Samenvatting van het veiligheidsprofiel
De bijwerkingen die het vaakst zijn gemeld bij patiënten die Cialis gebruiken voor de behandeling van
erectiestoornissen of benigne prostaathyperplasie, waren hoofdpijn, dyspepsie, rugpijn en spierpijn; de
incidentie neemt toe met de hoogte van de dosering van Cialis. De bijwerkingen die gemeld zijn,
waren van voorbijgaande aard en over het algemeen licht of matig. De meeste gevallen van hoofdpijn
die bij een eenmaaldaagse dosering Cialis zijn gemeld, kwamen voor in de eerste 10 tot 30 dagen na
het begin van de behandeling.
Samenvatting van de bijwerkingen in tabelvorm
In de tabel hieronder staan de bijwerkingen die zijn waargenomen bij spontane meldingen en bij
placebogecontroleerde klinische onderzoeken (waaraan in totaal 8.022 patiënten op Cialis en 4.422
patiënten op placebo deelnamen) voor behandeling van erectiestoornissen op verzoek en eenmaal
daags, en voor behandeling van benigne prostaathyperplasie eenmaal daags.
Frequentie conventie: zeer vaak (1/10), vaak (1/100, <1/10), soms (1/1.000, <1/100), zelden
(1/10.000, <1/1.000), zeer zelden (<1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet
worden bepaald).
Zeer
Vaak
Soms
Zelden
vaak
Immuunsysteemaandoeningen
Overgevoeligheids-
Angio-oedeem2
reacties
Zenuwstelselaandoeningen
Hoofdpijn
Duizeligheid
Beroerte1(waaronder bloedingen)
Syncope
TIA's (transient ischemic attacks)1
Migraine2
Toevallen2
Voorbijgaande amnesie
Oogaandoeningen
Wazig zien
Gezichtsvelddefect Gezwollen oogleden
Sensaties beschreven
Conjunctieve hyperemie
als oogpijn
Niet-arterieel anterieur ischemische
oogzenuwlijden (NAION)2
Retinale bloedvatafsluiting2
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen
Tinnitus
Plotselinge doofheid
Hartaandoeningen1
Tachycardie
Myocardinfarct Instabiele angina pectoris2
Palpitaties
Ventriculaire aritmie2
Vaak
Soms
Zelden
vaak
Bloedvataandoeningen
Blozen
Hypotensie3
Hypertensie
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen
Neuscongestie
Dyspnoe
Epistaxis
Maagdarmstelselaandoeningen
Dyspepsie
Buikpijn
Overgeven
Misselijkheid
Gastro-oesofageale
reflux
Huid- en onderhuidaandoeningen
Huiduitslag
Urticaria
Stevens-Johnson-syndroom2
Exfoliatieve dermatitis2
Hyperhidrose (overmatig transpireren)
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen
Rugpijn
Spierpijn
Pijn in de
extremiteiten
Nier- en urinewegaandoeningen
Hematurie
Voortplantingsstelsel- en borstaandoeningen
Langdurige erecties
Priapisme
Bloeding van de penis
Hemospermie
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Pijn op de borst1
Gezichtsoedeem2
Perifeer oedeem
Plotse dood van cardiale oorsprong1,2
Vermoeidheid
(1) De meeste patiënten hadden reeds bestaande cardiovasculaire risi
cofactoren (zie rubriek 4.4).
(2) Bijwerkingen die postmarketing gerapporteerd zijn maar niet zijn waargenomen in
placebogecontroleerd klinisch onderzoek.
(3) Vaker gemeld wanneer tadalafil wordt gegeven aan patiënten die al antihypertensiva gebruiken.
Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
Bij patiënten die eenmaal daags met tadalafil werden behandeld is een iets hogere incidentie van ECG-
afwijkingen, hoofdzakelijk sinusbradycardie, gemeld dan bij patiënten die placebo kregen. De meeste
van deze ECG-afwijkingen gingen niet gepaard met bijwerkingen.
Er zijn beperkte data bij patiënten boven de 65 jaar die in klinische studies tadalafil kregen, hetzij voor
de behandeling van erectiestoornissen, hetzij voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie. In
klinische studies waarin tadalafil op verzoek werd gebruikt voor erectiestoornissen, is diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 65 jaar. In klinische studies met tadalafil 5 mg
eenmaal daags voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie werden duizeligheid en diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 75 jaar.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico's van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V.
4.9 Overdosering
Enkelvoudige doses tot 500 mg werden aan gezonde vrijwilligers gegeven, evenals meerdere
dagelijkse doses tot 100 mg. De bijwerkingen waren gelijk aan de bijwerkingen die werden gezien bij
lagere doses. In geval van overdosering dienen de gangbare ondersteunende maatregelen te worden
genomen die vereist zijn. Hemodialyse leverde een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van
tadalafil.
5.
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
5.1 Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Urologica, Geneesmiddelen gebruikt bij erectiestoornissen, ATC-
code: G04BE08.
Werkingsmechanisme
Tadalafil is een selectieve, reversibele remmer van cyclisch guanosinemonofosfaat(cGMP)-specifiek
fosfodi-esterase type 5 (PDE5). Wanneer door seksuele prikkeling lokaal stikstofmonoxide wordt
vrijgegeven, veroorzaakt inhibitie van PDE5 door tadalafil een verhoogde cGMP-spiegel in het corpus
cavernosum. Dit resulteert in relaxatie van glad spierweefsel en instroom van bloed in de weefsels van
de penis waardoor een erectie wordt verkregen. Tadalafil heeft geen effect bij afwezigheid van een
seksuele stimulus.
Farmacodynamische effecten
Studies in vitro hebben laten zien dat tadalafil een selectieve PDE5-remmer is. PDE5 is een enzym dat
wordt aangetroffen in het gladde spierweefsel van het corpus cavernosum, in het vasculaire en
viscerale gladde spierweefsel, en in skeletspieren, bloedplaatjes, de nieren, de longen en het
cerebellum. Het effect van tadalafil is krachtiger voor PDE5 dan voor andere fosfodi-esterasen.
Tadalafil is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE1, PDE2, en PDE4, enzymen die worden
aangetroffen in het hart, de hersenen, de bloedvaten, de lever en andere organen. Tadalafil
is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE3, een enzym dat wordt aangetroffen in het hart en
de bloedvaten. Deze selectiviteit voor PDE5 boven die van PDE3 is belangrijk omdat PDE3 een
enzym is dat betrokken is bij de contractiliteit van het hart. Bovendien is tadalafil ongeveer 700 maal
potenter voor PDE5 dan voor PDE6, een enzym dat wordt aangetroffen in de retina en dat
verantwoordelijk is voor de fototransductie. Tadalafil is ook > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan
voor PDE7 tot en met PDE10.
In drie klinische studies werd bij 1054 patiënten in hun thuissituatie de responsperiode vastgesteld op
CIALIS zonodig. Tadalafil liet ten opzichte van placebo een statistisch significante verbetering zien
van de erectiele functie en het vermogen om succesvolle geslachtsgemeenschap te hebben tot 36 uur
na inname, evenals het vermogen van de patiënt om vanaf 16 minuten na inname een erectie voor
succesvolle gemeenschap te verkrijgen en te behouden.
Tadalafil gaf na toediening aan gezonde proefpersonen ten opzichte van placebo geen significant
verschil in systolische en diastolische bloeddruk in liggende houding (gemiddelde maximale afname
respectievelijk 1,6/0,8 mmHg), systolische en diastolische bloeddruk in staande houding (gemiddelde
maximale afname respectievelijk 0,2/4,6 mmHg) en geen significante verandering in de hartslag.
In een studie waarbij de effecten van tadalafil op het gezichtsvermogen werd onderzocht, werd geen
verstoring van kleurdiscriminatie (blauw/groen) gedetecteerd, gebruik makend van de Farnsworth-
Munsell-test met 100 kleurschakeringen. Deze bevinding is consistent met de lage affiniteit van
tadalafil voor PDE6 vergeleken met PDE5. In alle klinische studies zijn zeer zelden gevallen van
veranderingen in kleurdiscriminatie gemeld (<0,1 %).
Er zijn drie studies bij mannen uitgevoerd om het mogelijke effect op de spermatogenese te bepalen
van 10 mg (een 6 maanden durende studie) en 20 mg CIALIS (een 6 en een 9 maanden durende studie)
dagelijks toegediend. In twee van deze studies zijn afnames waargenomen van het aantal spermatozoa
en de spermaconcentratie bij behandeling met tadalafil waarbij klinische relevantie onwaarschijnlijk is.
Deze effecten werden niet geassocieerd met andere veranderingen in parameters zoals motiliteit,
morfologie en FSH.
Tadalafil in doses van 2,5, 5 en 10 mg eenmaal daags werd aanvankelijk geëvalueerd in 3 klinische
studies met 853 patiënten van verschillende leeftijd (uitersten: 21 en 82 jaar) en etnische afkomst met
een erectiestoornis in verschillende maten van ernst (licht, matig, ernstig) en met verschillende
etiologieën. In de twee primaire werkzaamheidstudies van algemene populaties, was het gemiddelde
percentage succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap 57 en 67 % op CIALIS 5 mg en 50 % op
CIALIS 2,5 mg, vergeleken met 31 en 37 % voor placebo. In de studie van patiënten met een
erectiestoornis secundair aan diabetes was het gemiddelde percentage succesvolle pogingen tot
geslachtsgemeenschap 41 en 46 % met resp. CIALIS 5 mg en 2,5 mg, vergeleken met 28 % voor
placebo. De meeste patiënten in deze drie studies waren responders op eerdere `zonodig'
behandelingen met PDE5-remmers. In een latere studie werden 217 patiënten die nooit eerder met
PDE5-remmers behandeld waren, gerandomiseerd naar CIALIS 5 mg eenmaal per dag versus placebo.
Het gemiddelde percentage per individu van succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap was
68 % voor de CIALIS-patiënten vergeleken met 52 % voor de placebopatiënten.
In een 12 weekse studie uitgevoerd bij 186 patiënten (142 tadalafil, 44 placebo) met erectiel
disfunctioneren secundair aan ruggenmergletsel, verbeterde tadalafil significant het erectiel
functioneren tot een gemiddeld per-subject aandeel van succesvolle pogingen bij patiënten die
behandeld werden met tadalafil 10 of 20 mg (flexibele dosering, op verzoek) van 48% vergeleken met
17% bij placebo.
Pediatrische patiënten
Er is één onderzoek uitgevoerd bij patiënten met Duchenne spierdystrofie (DMD), waarin geen bewijs
van werkzaamheid werd aangetoond. Het gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde,
parallelle, 3-armig onderzoek van tadalafil werd uitgevoerd bij 331 jongens van 7 14 jaar met DMD,
die tegelijkertijd behandeld werden met corticosteroïden. Het onderzoek behelsde een 48 weken
durende dubbelblind periode waarin patiënten werden gerandomiseerd op dagelijks tadalafil 0,3 mg/kg,
tadalafil 0,6 mg/kg of placebo. Tadalafil vertraagde niet de afname in loopafstand, zoals gemeten door
het primaire 6 minuten loopafstand (6MWD) eindpunt: de least squares (LS) gemiddelde verandering
in 6MWD in week 48 was -51,0 m in de placebogroep, vergeleken met -64,7 m in de tadalafil 0,3
mg/kg-groep (p=0,307) en -59,1 m in de tadalafil 0,6 mg.kg-groep (p = 0,538). Bovendien was er
De overall veiligheidsresultaten uit dit onderzoek waren in het algemeen consistent met het bekende
veiligheidsprofiel van tadalafil en met de bijwerkingen (AE's) zoals verwacht bij pediatrische DMD
patiënten die corticosteroïden krijgen.
Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten af te zien van de verplichting voor de fabrikant
om de resultaten in te dienen van onderzoek in alle subgroepen van pediatrische patiënten voor de
behandeling van erectiestoornissen . Zie rubriek 4.2 voor informatie over pediatrisch gebruik.
5.2 Farmacokinetische eigenschappen
Absorptie
Tadalafil wordt gemakkelijk opgenomen na orale toediening en de gemiddelde maximale
waargenomen plasmaconcentratie (Cmax) wordt bereikt na een mediane tijd van 2 uur na toediening.
De absolute biologische beschikbaarheid van tadalafil na orale toediening is niet bepaald.
De snelheid en mate van absorptie van tadalafil wordt niet door voedsel beïnvloed, dus kan CIALIS
met of zonder voedsel worden ingenomen. Het tijdstip van inname (`s morgens versus `s avonds) had
geen klinisch relevante effecten op de snelheid en mate van absorptie.
Distributie
Het gemiddelde distributievolume is ongeveer 63 l, wat op distributie van tadalafil in de weefsels duidt.
Bij therapeutische concentraties wordt 94 % van tadalafil in plasma gebonden aan eiwitten. De
eiwitbinding wordt niet beïnvloed door een verstoorde nierfunctie.
Minder dan 0,0005% van de toegediende dosis is aangetroffen in het zaad van gezonde proefpersonen.
Biotransformatie
Tadalafil wordt voornamelijk door het cytochroom P450 (CYP) 3A4-isovorm gemetaboliseerd. De
belangrijkste circulerende metaboliet is methylcathecholglucuronide. Deze metaboliet is tenminste
13.000 maal minder potent voor PDE5 dan tadalafil. Het is daarom niet te verwachten dat het klinisch
actief is bij de waargenomen concentraties van de metaboliet.
Eliminatie
De gemiddelde orale klaring van tadalafil is 2,5 l/uur en de gemiddelde halfwaardetijd is 17,5 uur bij
gezonde proefpersonen.
Tadalafil wordt voornamelijk uitgescheiden als inactieve metabolieten, voornamelijk via de feces
(circa 61 % van de dosis) en in mindere mate via de urine (circa 36 % van de dosis).
Lineariteit/ non-lineariteit
De farmacokinetiek van tadalafil bij gezonde proefpersonen is lineair wat betreft tijd en dosis. In een
dosisbereik van 2,5 tot 20 mg neemt de blootstelling (AUC) proportioneel toe met de dosis. Steady-
state-plasmaconcentraties worden binnen 5 dagen bij eenmaal daags gebruik bereikt.
De met een populatiebenadering vastgestelde farmacokinetiek bij patiënten met een erectiestoornis is
vergelijkbaar met die van proefpersonen zonder erectiestoornis.
Speciale patiëntencategorieën
Ouderen
Gezonde oudere proefpersonen (65 jaar en ouder) hadden een verminderde orale klaring van tadalafil,
resulterend in een 25 % hogere blootstelling (AUC) ten opzichte van gezonde proefpersonen met een
leeftijd van 19 tot 45 jaar. Dit leeftijdseffect is niet klinisch significant en rechtvaardigt geen
dosisaanpassing.
In klinische farmacologische studies waarbij een enkelvoudige dosis tadalafil (5 tot 20 mg) werd
gebruikt, verdubbelde de blootstelling (AUC) aan tadalafil ongeveer bij proefpersonen met een milde
(creatineklaring 51 tot 80 ml/min) of matige (creatineklaring 31 tot 50 ml/min) nierfunctiestoornis en
bij proefpersonen met nierfalen in het eindstadium die gedialyseerd werden. Bij hemodialysepatiënten
was de Cmax 41 % hoger dan de Cmax waargenomen bij gezonde proefpersonen. Hemodialyse leverde
een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van tadalafil.
Leverinsufficiëntie
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij proefpersonen met een milde of matige leverfunctiestoornis
(Child-Pugh klasse A en B) is vergelijkbaar met de blootstelling bij gezonde proefpersonen wanneer
een dosis van 10 mg wordt toegediend. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van
CIALIS bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Er zijn geen gegevens
beschikbaar over de toediening van tadalafil eenmaal daags aan patiënten met een leverfunctiestoornis.
Als CIALIS eenmaal daags wordt voorgeschreven, dient de voorschrijvend arts een zorgvuldige
individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Patiënten met diabetes
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij patiënten met diabetes was gemiddeld 19 % lager dan de
AUC-waarde bij gezonde proefpersonen. Dit verschil in blootstelling rechtvaardigt geen
doseringsaanpassingen.
5.3 Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek
Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig
van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde
dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel en reproductietoxiciteit.
Er was geen bewijs voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of foetotoxiciteit bij ratten of muizen die tot
1000 mg/kg/dag tadalafil kregen. Bij een prenatale en postnatale ontwikkelingsstudie bij ratten
bedroeg de dosis waarbij geen effect werd waargenomen 30 mg/kg/dag. Bij de zwangere rat was de
AUC voor berekend vrij geneesmiddel bij deze dosis ongeveer 18 maal de menselijke AUC bij een
dosis van 20 mg.
Er werd geen verslechtering van de fertiliteit van mannetjes- en vrouwtjesratten waargenomen. Bij
honden die gedurende 6 tot 12 maanden dagelijks tadalafil in doses van 25 mg/kg/dag (resulterend in
ten minste een drie maal hogere blootstelling [bereik 3,7 18,6] dan gezien wordt bij mensen met een
enkele dosis van 20 mg) en hoger kregen, werd regressie van het tubulaire seminiferusepitheel
geconstateerd hetgeen bij enkele honden resulteerde in een afname van de spermatogenese. Zie ook
rubriek 5.1.
6.
FARMACEUTISCHE GEGEVENS
6.1 Lijst van hulpstoffen
Tabletkern
lactosemonohydraat,
croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose,
microkristallijne cellulose,
natriumlaurylsulfaat,
magnesiumstearaat.
lactosemonohydraat,
hypromellose,
triacetine,
titaniumdioxide (E171),
geel ijzeroxide (E172),
rood ijzeroxide (E172),
talk.
6.2 Gevallen van onverenigbaarheid
Niet van toepassing.
6.3 Houdbaarheid
3 jaar
6.4 Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
.
6.5 Aard en inhoud van de verpakking
Aluminium/PVC -blisterverpakkingen in doosjes van 28 filmomhulde tabletten.
6.6 Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen
Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale
voorschriften.
7.
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
8.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/006
9.
DATUM EERSTE VERGUNNING VERLENING / VERLENGING VAN DE
VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 12 november 2002
Datum van de laatste verlenging: 12 november 2012
10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST
Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau (http://www.ema.europa.eu).
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS
5 mg filmomhulde tabletten
2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
Elke tablet bevat 5 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 121 mg lactose (als monohydraat).
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tablet (tablet).
Licht geel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met 'C 5'.
4.
KLINISCHE GEGEVENS
4.1 Therapeutische indicaties
Behandeling van erectiestoornissen bij volwassen mannen.
Voor de werkzaamheid van tadalafil bij de behandeling van erectiestoornissen is seksuele prikkeling
noodzakelijk.
Behandelingen van de verschijnselen en symptomen van benigne prostaathyperplasie bij volwassen
mannen.
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
4.2 Dosering en wijze van toediening
Dosering
Erectiestoornissen bij volwassen mannen
In het algemeen is de aanbevolen dosis 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met
of zonder voedsel.
Bij die patiënten bij wie tadalafil 10 mg onvoldoende effect heeft, kan 20 mg worden geprobeerd. Het
kan ten minste 30 minuten vóór de seksuele activiteit worden ingenomen.
De maximale dosisfrequentie is eenmaal daags.
Tadalafil 10 en 20 mg is bedoeld vóór de verwachte seksuele activiteit en het wordt niet aanbevolen
voor voortdurend dagelijks gebruik.
Bij patiënten die CIALIS vaak verwachten te gebruiken (d.w.z. ten minste twee keer per week) kan
een regime van eenmaal daags de laagste dosis CIALIS geschikt worden geacht, afhankelijk van de
keuze van de patiënt en het oordeel van de arts.
hetzelfde tijdstip. De dosis kan worden verlaagd tot eenmaal daags 2,5 mg afhankelijk van individuele
verdraagbaarheid.
De geschiktheid van het dagelijkse regime dient regelmatig opnieuw te worden beoordeeld.
Benigne prostaathyperplasie bij volwassen mannen
De aanbevolen dosering is 5 mg, iedere dag op ongeveer dezelfde tijd met of zonder voedsel in te
nemen. Voor volwassen mannen die behandeld worden voor zowel benigne prostaathyperplasie als
voor erectiestoornissen is de aanbevolen dosering eveneens 5 mg, iedere dag op ongeveer dezelfde tijd
in te nemen. Patiënten die tadalafil 5 mg voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie niet
kunnen verdragen, dienen een alternatieve therapie te overwegen omdat de werkzaamheid van
tadalafil 2,5 mg voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie niet is aangetoond.
Speciale patiëntencategorieën
Oudere mannen
Bij ouderen is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Mannen met een verminderde nierfunctie
Aanpassingen van de dosering zijn niet vereist bij patiënten met een licht tot matig verminderde
nierfunctie. Bij patiënten met een ernstig verminderde nierfunctie is 10 mg de maximum aanbevolen
dosis voor dosering op verzoek.
Een eenmaaldaagse dosering van 2,5 of 5 mg tadalafil voor zowel de behandeling van
erectiestoornissen als benigne prostaathyperplasie wordt niet aanbevolen bij patiënten met een ernstige
nierfunctiestoornis (zie de rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met een verminderde leverfunctie
Voor de behandeling van erectiestoornissen bij gebruik van Cialis op verzoek is de aanbevolen dosis
van CIALIS 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met of zonder voedsel. Er zijn
beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS bij patiënten met een ernstige
leverfunctiestoornis (Child-Pugh Class C); indien het wordt voorgeschreven moet een zorgvuldige
individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden uitgevoerd door de voorschrijvend arts. Er
zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van doseringen hoger dan 10 mg tadalafil bij
patiënten met een leverfunctiestoornis.
Een eenmaaldaagse dosering Cialis voor zowel de behandeling van erectiestoornissen als benigne
prostaathyperplasie is niet geëvalueerd bij patiënten met een leverfunctiestoornis; indien deze dosering
wordt voorgeschreven dient de voorschrijvend arts derhalve een zorgvuldige individuele evaluatie van
het voordeel en het risico uit te voeren (zie rubrieken 4.4 en 5.2.).
Mannen met diabetes
Bij diabetespatiënten is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Pediatrische patiënten
Er is geen relevante toepassing van CIALIS bij pediatrische patiënten met betrekking tot de
behandeling van erectiestoornissen.
Wijze van toediening
CIALIS is beschikbaar als 2,5, 5, 10 en 20 mg film-omhulde tabletten voor oraal gebruik.
4.3 Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
Men denkt dat dit het resultaat is van een gecombineerd effect van nitraten en tadalafil op het
stikstofoxide/cGMP mechanisme. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten
die organische nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm. (zie rubriek 4.5.)
CIALIS mag niet worden gebruikt bij mannen met hartaandoeningen voor wie seksuele activiteit af te
raden is. Behandelend artsen dienen rekening te houden met mogelijke cardiale risico's van seksuele
activiteit bij patiënten met een bestaande cardiovasculaire aandoening.
De volgende groepen patiënten met een cardiovasculaire ziekte zijn niet bestudeerd in klinische
studies en daarom is het gebruik van tadalafil gecontra-indiceerd:
-
patiënten die in de voorafgaande 90 dagen een hartinfarct hebben doorgemaakt,
-
patiënten met instabiele angina of angina die optreedt tijdens de seksuele gemeenschap,
-
patiënten met hartfalen klasse 2 of hoger volgens de New York Heart Association, die in de
laatste 6 maanden is opgetreden,
-
patiënten met ongecontroleerde aritmie, hypotensie (< 90/50 mm Hg) of ongecontroleerde
hypertensie,
-
patiënten die in de laatste 6 maanden een beroerte hebben doorgemaakt.
CIALIS is gecontra-indiceerd bij patiënten met visusverlies in één oog als gevolg van niet-arterieel
anterieur ischemisch oogzenuwlijden (non-arteritic anterior ischemic optic neuropathy, NAION),
ongeacht of dit voorval gerelateerd was aan eerdere blootstelling aan een PDE5-remmer of niet (zie
rubriek 4.4).
Gelijktijdige toediening van PDE5-remmers, waaronder tadalafil, met guanylaatcyclasestimulatoren,
zoals riociguat, is gecontra-indiceerd omdat het mogelijk kan leiden tot symptomatische hypotensie
(zie rubriek 4.5).
4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik
Voor de aanvang van de behandeling met CIALIS
Voordat farmacologische behandeling wordt overwogen, dient de medische voorgeschiedenis te
worden bepaald en een lichamelijk onderzoek te worden uitgevoerd om erectiestoornissen of benigne
prostaathyperplasie te diagnosticeren en mogelijke onderliggende oorzaken te bepalen.
Voorafgaande aan het instellen van elke behandeling van erectiestoornissen, dienen behandelend
artsen rekening te houden met de cardiovasculaire status van hun patiënten, omdat er een bepaalde
mate van cardiaal risico bestaat bij seksuele activiteit. Tadalafil heeft vasodilaterende eigenschappen,
resulterend in milde en voorbijgaande verlagingen van de bloeddruk (zie rubriek 5.1) en als zodanig
het hypotensieve effect van nitraten versterkend (zie rubriek 4.3).
Voorafgaand aan het instellen van de behandeling van benigne prostaathyperplasie met tadalafil
dienen patiënten onderzocht te worden om de aanwezigheid van prostaatcarcinoom uit te sluiten; ook
dienen ze onderzocht te worden op cardiovasculaire aandoeningen (zie rubriek 4.3).
Bij de diagnose van de erectiestoornis dienen de mogelijke onderliggende oorzaken te worden bepaald
en dient de geschikte behandeling te worden vastgesteld na een adequate medische beoordeling. Het is
niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die een bekkenoperatie of radicale niet-
zenuwsparende prostatectomie hebben ondergaan.
Cardiovasculair
Ernstige cardiovasculaire gebeurtenissen, inclusief myocardinfarct, plotse dood met cardiale oorzaak,
instabiele angina pectoris, ventriculaire aritmieën, beroerte, TIA (transient ischemic attack), pijn op de
borst, hartkloppingen en tachycardie, zijn in de postmarketingfase en/of klinische studies gemeld. De
meeste patiënten bij wie deze voorvallen gemeld zijn, hadden reeds bestaande cardiovasculaire
gerelateerd zijn aan deze risicofactoren, aan CIALIS, aan seksuele activiteit of aan een combinatie van
deze of andere factoren.
Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan tadalafil een bloeddrukdaling veroorzaken.
Wanneer een dagelijkse behandeling met tadalafil wordt ingezet, dient eventuele dosisaanpassing van
de antihypertensiebehandeling afdoende klinisch te worden overwogen.
Bij patiënten die alfa(-1)-blokkers gebruiken, kan gelijktijdige toediening van CIALIS bij sommige
patiënten leiden tot symptomatische hypotensie (zie rubriek 4.5). De combinatie van tadalafil met
doxazosine wordt niet aanbevolen.
Visus
Visusstoornissen en gevallen van NAION zijn gemeld in relatie met de inname van CIALIS en andere
PDE5-remmers. Analyses van observationele gegevens doen een verhoogd risico vermoeden van acute
NAION bij mannen met erectiestoornissen na blootstelling aan tadalafil of andere PDE5 remmers.
Omdat dit relevant kan zijn voor alle patiënten die aan tadalafil zijn blootgesteld, dient de patiënt te
worden geadviseerd om in geval van een plotselinge visusstoornis het gebruik van CIALIS te staken
en onmiddellijk een arts te raadplegen (zie rubriek 4.3).
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
Er zijn gevallen van plotseling gehoorverlies gemeld na het gebruik van tadalafil. Hoewel er in een
aantal gevallen andere risicofactoren aanwezig waren (zoals leeftijd, diabetes, hypertensie, eerder
voorgekomen gehoorverlies en geassocieerde bindweefselaandoeningen), moet patiënten worden
geadviseerd onmiddellijk medisch advies te zoeken in geval van plotseling optredend verminderd
gehoor of gehoorverlies.
Verminderde nier- en leverfunctie
Vanwege toenemende blootstelling aan tadalafil (AUC), beperkte klinische ervaring en het
onvermogen de klaring via dialyse te beïnvloeden wordt dosering eenmaal daags van CIALIS niet
aanbevolen voor patiënten met een ernstige nierfunctiestoornis.
Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van eenmalige toediening van CIALIS aan
patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Toediening eenmaal daags ofwel
voor de behandeling van erectiestoornissen ofwel voor benigne prostaathyperplasie is niet geëvalueerd
bij patiënten met leverinsufficiëntie. Als CIALIS wordt voorgeschreven, dient de voorschrijvend arts
een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Priapisme en anatomische afwijkingen van de penis
Patiënten die een erectie hebben die langer dan 4 of meer duurt, dienen te worden geïnstrueerd om
onmiddellijk medische assistentie te vragen. Indien priapisme niet onmiddellijk wordt behandeld, kan
dit leiden tot beschadiging van het weefsel van de penis en een permanent verlies van de potentie.
CIALIS dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met anatomische deformatie van
de penis (zoals angulatie, fibrose van de corpora cavernosa of de ziekte van Peyronie) of bij patiënten
met aandoeningen die kunnen predisponeren tot het optreden van priapisme (zoals sikkelcelanemie,
multipel myeloom of leukemie).
Gebruik met CYP3A4 remmers
Voorzichtigheid is geboden wanneer CIALIS wordt voorgeschreven aan patiënten die krachtige
CYP3A4-remmers (ritonavir, saquinavir, ketoconazol, itraconazol en erythromycine) gebruiken,
worden gecombineerd (zie rubriek 4.5).
CIALIS en andere behandelmethoden voor erectiestoornissen
De veiligheid en werkzaamheid van CIALIS in combinatie met andere PDE5-remmers of andere
behandelingswijze van erectiestoornissen zijn niet onderzocht.
De patiënten dienen te worden geïnformeerd dat zij CIALIS in dergelijke combinaties niet moeten
gebruiken.
Lactose
CIALIS bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van galactose-intolerantie, totale
lactasedeficiëntie of glucosegalactosemalabsorptie moeten dit geneesmiddel niet innemen.
Natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per tablet, dat wil zeggen het is in wezen
`natriumvrij'.
4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie
Er is onderzoek naar interacties uitgevoerd met 10 en/of 20 mg tadalafil, zoals hieronder aangegeven.
Ten aanzien van die interactie-onderzoeken waarbij alleen 10 mg tadalafil is gebruikt, kunnen klinisch
relevante interacties bij hogere doses niet volledig worden uitgesloten.
Invloeden van andere stoffen op tadalafil
Cytochroom P450 remmers
Tadalafil wordt hoofdzakelijk gemetaboliseerd door CYP3A4. Ten opzichte van de AUC- (Area
Under the Curve) en de Cmax-waarde van tadalafil alleen verhoogt een selectieve CYP3A4-remmer,
ketoconazol (dagelijks 200 mg), de blootstelling (AUC) van tadalafil (10 mg) met een factor 2 en de
Cmax met 15 %. Ketoconazol (dagelijks 400 mg) verhoogde de blootstelling (AUC) van tadalafil
(20 mg) met een factor 4 en de Cmax met 22 %. Ritonavir, een proteaseremmer (200 mg, twee maal
daags) dat een remmer is van CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 en CYP 2D6, verhoogde de blootstelling
(AUC) van tadalafil (20 mg) met een factor 2 zonder een verandering van de Cmax. Alhoewel
specifieke interacties niet zijn onderzocht, moeten andere proteaseremmers, zoals saquinavir, en
andere CYP3A4-remmers, zoals erythromycine, claritromycine, itraconazol en grapefruitsap, met
voorzichtigheid gelijktijdig worden toegediend aangezien hiervan wordt verwacht dat ze de
plasmaconcentratie van tadalafil verhogen (zie rubriek 4.4).
Als gevolg hiervan kan de incidentie van bijwerkingen, zoals weergegeven in rubriek 4.8, toenemen.
Transporters
De rol van transporterende stoffen (zoals p-glycoproteïne) bij de beschikbaarheid van tadalafil is
onbekend. Er is daarom dus de mogelijkheid van geneesmiddelinteracties via remming van
transporterende stoffen.
Cytochroom P450 inductoren
Een CYP3A4-inductor, rifampicine, verlaagde de AUC van tadalafil met 88% ten opzichte van de
AUC-waarden van tadalafiltoediening alleen (10 mg). Deze verminderde blootstelling kan de
werkzaamheid van tadalafil naar verwachting verminderen; de omvang van de verminderde
werkzaamheid is niet bekend. Andere CYP3A4-inductors, zoals fenobarbital, fenytoïne en
carbamazepine, kunnen de plasmaconcentratie van tadalafil eveneens verlagen.
Nitraten
In klinische studies heeft tadalafil (5, 10 en 20 mg) laten zien dat het de hypotensieve effecten van
nitraten versterkt. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten die organische
nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm (zie rubriek 4.3). Gebaseerd op de resultaten van een
klinische studie, waarbij 150 personen dagelijks gedurende 7 dagen een dosis van 20 mg tadalafil
kregen en 0,4 mg sublinguaal nitroglycerine op verschillende tijdstippen, duurde deze interactie meer
dan 24 uur en was niet meer waarneembaar wanneer er 48 uren waren verstreken na de laatste dosis
tadalafil. Bij een patiënt die een dosis CIALIS (2,5 mg 20 mg) krijgt voorgeschreven en bij wie in
een levensbedreigende situatie toediening van nitraten medisch noodzakelijk wordt geacht moet
derhalve tenminste 48 uren zijn verlopen na de laatste dosis CIALIS vóórdat de toediening van
nitraten wordt overwogen. Onder die omstandigheden mogen nitraten alleen worden toegediend onder
nauwlettende medische supervisie met adequate hemodynamische controle.
Antihypertensiva (inclusief calciumantagonisten)
Het gelijktijdig toedienen van doxazosine (dagelijks 4 en 8 mg) en tadalafil (5 mg dagelijkse dosering
en 20 mg als een enkele dosis) verhoogt op significante wijze het bloeddrukverlagend effect van deze
alfablokker. Dit effect duurt tenminste 12 uur en kan symptomatisch zijn, waarbij ook syncope op kan
treden. Daarom wordt deze combinatie niet aanbevolen (zie rubriek 4.4).
In interactiestudies die zijn uitgevoerd met een beperkt aantal gezonde vrijwilligers werden deze
effecten niet gerapporteerd met alfuzosine of tamsulosine. Voorzichtigheid is echter geboden als
tadalafil gebruikt wordt bij patiënten die met alfablokkers worden behandeld, met name bij ouderen.
Behandelingen dienen met een minimale dosering te worden begonnen en geleidelijk te worden
aangepast.
In klinisch-farmacologische studies is onderzocht of tadalafil de mogelijk hypotensieve effecten van
antihypertensiva versterkt. De belangrijkste klassen antihypertensiva zijn onderzocht, inclusief
calciumantagonisten (amlodipine), angiotensineconverterendenzymremmers (ACE-remmers,
enalapril), bèta-adrenerge receptorblokkers (metoprolol), thiazidediuretica (bendrofluazide) en
angiotensine-II-receptorblokkers (verschillende typen en doseringen, alleen of in combinatie met
thiaziden, calciumantagonisten, bètablokkers en/of alfablokkers). Tadalafil (10 mg, behalve in studies
met angiotensine-II-receptorblokkers en amlodipine waarbij een dosis van 20 mg werd gebruikt) had
geen klinisch significante interactie met deze klassen van geneesmiddelen. In een andere klinisch-
farmacologische studie werd tadalafil (20 mg) bestudeerd in combinatie met antihypertensiva van
4 verschillende klassen. Bij personen die meerdere antihypertensiva namen, leken de veranderingen in
bloeddruk gerelateerd aan de mate van controle van de bloeddruk. In dit opzicht was bij personen in de
studie, van wie de bloeddruk goed onder controle was, de afname minimaal en gelijk aan die van
gezonde personen. Bij personen in de studie, van wie de bloeddruk niet onder controle was, was de
afname groter, alhoewel deze afname niet in verband stond met symptomen van hypotensie bij het
grootste deel van de personen. Bij patiënten die gelijktijdig antihypertensiva krijgen kan 20 mg
tadalafil een verlaging van de bloeddruk veroorzaken die (met uitzondering van alfablokkers zie
hierboven) in het algemeen mild is en waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze klinisch relevant is.
Analyse van gegevens uit klinische fase-3-trials liet geen verschil zien in bijwerkingen bij patiënten
die tadalafil namen met of zonder antihypertensiva. Er moet echter een toepasselijk klinisch advies
gegeven worden aan patiënten met betrekking tot een mogelijke afname van de bloeddruk, indien zij
behandeld worden met antihypertensiva.
Riociguat
Preklinische studies toonden een additief systemisch bloeddrukverlagend effect aan als PDE5-
remmers werden gecombineerd met riociguat. In klinische studies bleek riociguat het
bloeddrukverlagend effect van PDE5-remmers te vergroten. Bij de bestudeerde populatie was er geen
bewijs van een gunstig klinisch effect van de combinatie. Gelijktijdig gebruik van riociguat met
PDE5-remmers, waaronder tadalafil, is gecontra-indiceerd (zie rubriek 4.3).
In een klinische studie waarin tadalafil 5 mg gelijktijdig toegediend met finasteride 5 mg werd
vergeleken met placebo plus finasteride 5 mg qua verlichting van BPH-symptomen, werden geen
nieuwe bijwerkingen geïdentificeerd. Omdat echter een formele geneesmiddel-geneesmiddel
interactiestudie om het effect van tadalafil en 5 alfareductaseremmers (5-ARI's) te evalueren niet is
uitgevoerd, dient voorzichtigheid in acht genomen te worden bij gelijktijdige toediening van tadalafil
en 5-ARI's.
CYP1A2 substraten (bijvoorbeeld theofylline)
Er werd geen farmacokinetische interactie waargenomen wanneer 10 mg tadalafil in combinatie met
theofylline (een niet-selectieve fosfodi-esteraseremmer) werd toegediend in een klinische
farmacologiestudie. Het enige farmacodynamische effect was een lichte (3,5 bpm) verhoging van de
hartslag. Hoewel dit effect gering is en niet klinisch significant was in dit onderzoek, dient hiermee
rekening te worden gehouden bij het gelijktijdig toedienen van deze geneesmiddelen.
Ethinylestradiol en terbutaline
Het is aangetoond dat tadalafil een verhoging van de orale biologische beschikbaarheid van
ethinylestradiol veroorzaakt; een vergelijkbare toename kan worden verwacht bij orale toediening van
terbutaline, hoewel de klinische gevolgen hiervan niet zeker zijn.
Alcohol
Alcoholconcentraties (gemiddelde maximale bloedconcentratie 0,08 %) werden niet door gelijktijdige
toediening van tadalafil (10 mg of 20 mg) beïnvloed. Bovendien werden 3 uur na gelijktijdige
toediening met alcohol geen veranderingen in de concentraties van tadalafil gezien. Alcohol werd op
een zodanige wijze toegediend dat de mate van alcoholabsorptie gemaximaliseerd werd (op nuchtere
maag en geen toediening van voedsel tot twee uur na inname van alcohol). Tadalafil (20 mg)
verhoogde de gemiddelde bloeddrukverlaging die veroorzaakt wordt door alcohol (0,7 g/kg of
ongeveer 180 ml van 40% alcohol [wodka] bij een man van 80 kg) niet, maar bij sommige personen
werden duizeligheid na opstaan en orthostatische hypotensie waargenomen. Wanneer tadalafil werd
toegediend samen met lagere doses alcohol (0,6 g/kg), werd hypotensie niet waargenomen en kwam
duizeligheid voor met een frequentie die overeenkwam met die van alcohol alleen. Het effect van
alcohol op het cognitief functioneren werd niet vergroot door tadalafil (10 mg).
Cytochroom P450 gemetaboliseerde geneesmiddelen
Het wordt niet verwacht dat tadalafil klinisch significante remming of inductie van de klaring van
geneesmiddelen veroorzaakt die worden gemetaboliseerd door CYP450-isovormen. Studies hebben
bevestigd dat tadalafil CYP450-isovormen niet remt of induceert, inclusief CYP3A4, CYP1A2,
CYP2D6, CYP2E1, CYP2C9 en CYP2C19.
CYP2C9 substraten (bijvoorbeeld R-warfarine)
Tadalafil (10 mg en 20 mg) had geen klinisch significant effect op de blootstelling (AUC) aan S-
warfarine of R-warfarine (CYP2C9-substraat) noch beïnvloedde tadalafil de door warfarine
geïnduceerde veranderingen in protrombinetijd.
Aspirine
Tadalafil (10 mg en 20 mg) potentieert de verlenging van de bloedingstijd veroorzaakt door
acetylsalicylzuur niet.
Antidiabetica
Specifieke onderzoeken naar interacties met antidiabetica zijn niet uitgevoerd.
4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
Er zijn beperkte gegevens over het gebruik van tadalafil door zwangere vrouwen. Experimenteel
onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap,
ontwikkeling van het embryo/de foetus, de bevalling of de postnatale ontwikkeling (zie rubriek 5.3).
Uit voorzorg kan het gebruik van CIALIS tijdens de zwangerschap beter vermeden worden.
Borstvoeding
Beschikbare farmacodynamische/toxicologische gegevens bij dieren lieten de uitscheiding van
tadalafil in de moedermelk zien. Een risico voor een kind dat borstvoeding krijgt kan niet worden
uitgesloten. CIALIS dient niet gebruikt te worden in de periode waarin borstvoeding wordt gegeven.
Vruchtbaarheid
Bij honden zijn effecten waargenomen die mogelijk de vruchtbaarheid verminderen. Twee
opeenvolgende klinische studies suggereren dat het onwaarschijnlijk is dat dit effect voorkomt bij
mensen, alhoewel een vermindering in spermaconcentratie is waargenomen bij sommige mannen (zie
rubriek 5.1 en 5.3).
4.7 Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen
CIALIS heeft een verwaarloosbare invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te
bedienen. Ofschoon het aantal meldingen van duizeligheid in de placebo-arm en in de tadalafil-arm in
het klinisch onderzoek gelijk was, dienen patiënten zich er van bewust te zijn hoe ze op CIALIS
reageren voordat zij gaan autorijden of machines gaan gebruiken.
4.8 Bijwerkingen
Samenvatting van het veiligheidsprofiel
De bijwerkingen die het vaakst zijn gemeld bij patiënten die Cialis gebruiken voor de behandeling van
erectiestoornissen of benigne prostaathyperplasie, waren hoofdpijn, dyspepsie, rugpijn en spierpijn; de
incidentie neemt toe met de hoogte van de dosering van Cialis. De bijwerkingen die gemeld zijn,
waren van voorbijgaande aard en over het algemeen licht of matig. De meeste gevallen van hoofdpijn
die bij een eenmaaldaagse dosering Cialis zijn gemeld, kwamen voor in de eerste 10 tot 30 dagen na
het begin van de behandeling.
Samenvatting van de bijwerkingen in tabelvorm
In de tabel hieronder staan de bijwerkingen die zijn waargenomen bij spontane meldingen en bij
placebogecontroleerde klinische onderzoeken (waaraan in totaal 8.022 patiënten op Cialis en 4.422
patiënten op placebo deelnamen) voor behandeling van erectiestoornissen op verzoek en eenmaal
daags, en voor behandeling van benigne prostaathyperplasie eenmaal daags.
Frequentie conventie: zeer vaak (1/10), vaak (1/100, <1/10), soms (1/1000, <1/100), zelden
(1/10.000, <1/1000), zeer zelden (<1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet
worden bepaald).
Vaak
Soms
Zelden
vaak
Immuunsysteemaandoeningen
Overgevoeligheidsreacties Angio-oedeem2
Zenuwstelselaandoeningen
Hoofdpijn
Duizeligheid
Beroerte1(waaronder bloedingen)
Syncope
TIA's (transient ischemic
attacks)1
Migraine2
Toevallen2
Voorbijgaande amnesie
Oogaandoeningen
Wazig zien
Gezichtsvelddefect
Sensaties beschreven als
Gezwollen oogleden
oogpijn
Conjunctieve hyperemie
Niet-arterieel anterieur
ischemische oogzenuwlijden
(NAION) 2
Retinale bloedvatafsluiting2
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen
Tinnitus
Plotselinge doofheid
Hartaandoeningen1
Tachycardie
Myocardinfarct
Palpitaties
Instabiele angina pectoris2
Ventriculaire aritmie2
Bloedvataandoeningen
Blozen
Hypotensie3
Hypertensie
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen
Neuscongestie
Dyspnoe
Epistaxis
Maagdarmstelselaandoeningen
Dyspepsie
Buikpijn
Overgeven
Misselijkheid
Gastro-oesofageale reflux
Huid- en onderhuidaandoeningen
Huiduitslag
Urticaria
Stevens-Johnson-syndroom2
Exfoliatieve dermatitis2
Hyperhidrose (overmatig
transpireren)
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen
Rugpijn
Spierpijn
Pijn in de extremiteiten
Nier- en urinewegaandoeningen
Hematurie
Voortplantingsstelsel- en borstaandoeningen
Langdurige erecties
Priapisme
Bloeding van de penis
Hemospermie
Vaak
Soms
Zelden
vaak
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Pijn op de borst1
Gezichtsoedeem
Perifeer oedeem
Plotse dood van cardiale
Vermoeidheid
oorsprong1,2
(1) De meeste patiënten hadden reeds bestaande cardiovasculaire risicofactoren (zie rubriek 4.4).
(2) Bijwerkingen die postmarketing gerapporteerd zijn maar niet zijn waargenomen in
placebogecontroleerd klinisch onderzoek.
(3) vaker gemeld wanneer tadalafil wordt gegeven aan patiënten die al antihypertensiva gebruiken
Beschrijving van geselecteerde bijwerkingen
Bij patiënten die eenmaal daags met tadalafil werden behandeld is een iets hogere incidentie van ECG-
afwijkingen, hoofdzakelijk sinusbradycardie, gemeld dan bij patiënten die placebo kregen. De meeste
van deze ECG-afwijkingen gingen niet gepaard met bijwerkingen.
Andere bijzondere patiëntengroepen
Er zijn beperkte data bij patiënten boven de 65 jaar die in klinische studies tadalafil kregen, hetzij voor
de behandeling van erectiestoornissen, hetzij voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie. In
klinische studies waarin tadalafil op verzoek werd gebruikt voor erectiestoornissen, is diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 65 jaar. In klinische studies met tadalafil 5 mg
eenmaal daags voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie werden duizeligheid en diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 75 jaar.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico's van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V.
4.9 Overdosering
Enkelvoudige doses tot 500 mg werden aan gezonde vrijwilligers gegeven, evenals meerdere
dagelijkse doses tot 100 mg. De bijwerkingen waren gelijk aan de bijwerkingen die werden gezien bij
lagere doses.
In geval van overdosering dienen de gangbare ondersteunende maatregelen te worden genomen die
vereist zijn. Hemodialyse leverde een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van tadalafil.
5.
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
5.1 Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Urologica, Geneesmiddelen gebruikt bij erectiestoornissen, ATC-code:
G04BE08.
Werkingsmechanisme
Tadalafil is een selectieve, reversibele remmer van cyclisch guanosinemonofosfaat(cGMP)-specifiek
fosfodi-esterase type 5 (PDE5). Wanneer door seksuele prikkeling lokaal stikstofmonoxide wordt
vrijgegeven, veroorzaakt inhibitie van PDE5 door tadalafil een verhoogde cGMP-spiegel in het corpus
cavernosum. Dit resulteert in relaxatie van glad spierweefsel en instroom van bloed in de weefsels van
tadalafil geen effect bij afwezigheid van een seksuele stimulus.
Het effect van PDE5-remming op de cGMP-concentratie in het corpus cavernosum is ook
waargenomen in het gladde spierweefsel van de prostaat, de blaas en het bijbehorende vaatsysteem.
De vaatverslapping die hiervan het resultaat is, verhoogt de doorbloeding, wat het mechanisme kan
zijn waardoor symptomen van benigne prostaathyperplasie worden verminderd. Deze effecten op de
vaten worden wellicht gecomplementeerd door remming van de activiteit van de aanvoerende zenuw
van de blaas en verslapping van de gladde spieren van de prostaat en de blaas.
Farmacodynamische effecten
Studies in vitro hebben laten zien dat tadalafil een selectieve PDE5-remmer is. PDE5 is een enzym dat
wordt aangetroffen in het gladde spierweefsel van het corpus cavernosum, in het vasculaire en
viscerale gladde spierweefsel, en in skeletspieren, bloedplaatjes, de nieren, de longen en het
cerebellum. Het effect van tadalafil is krachtiger voor PDE5 dan voor andere fosfodi-esterasen.
Tadalafil is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE1, PDE2, en PDE4, enzymen die worden
aangetroffen in het hart, de hersenen, de bloedvaten, de lever en andere organen. Tadalafil
is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE3, een enzym dat wordt aangetroffen in het hart en
de bloedvaten. Deze selectiviteit voor PDE5 boven die van PDE3 is belangrijk omdat PDE3 een
enzym is dat betrokken is bij de contractiliteit van het hart. Bovendien is tadalafil ongeveer 700 maal
potenter voor PDE5 dan voor PDE6, een enzym dat wordt aangetroffen in de retina en dat
verantwoordelijk is voor de fototransductie. Tadalafil is ook > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan
voor PDE7 tot en met PDE10.
Klinische werkzaamheid en veiligheid
Tadalafil gaf na toediening aan gezonde proefpersonen ten opzichte van placebo geen significant
verschil in systolische en diastolische bloeddruk in liggende houding (gemiddelde maximale afname
respectievelijk 1,6/0,8 mmHg), systolische en diastolische bloeddruk in staande houding (gemiddelde
maximale afname respectievelijk 0,2/4,6 MG) en geen significante verandering in de hartslag.
In een studie waarbij de effecten van tadalafil op het gezichtsvermogen werd onderzocht, werd geen
verstoring van kleurdiscriminatie (blauw/groen) gedetecteerd, gebruik makend van de Farnsworth-
Munsell-test met 100 kleurschakeringen. Deze bevinding is consistent met de lage affiniteit van
tadalafil voor PDE6 vergeleken met PDE5. In alle klinische studies zijn zeer zelden gevallen van
veranderingen in kleurdiscriminatie gemeld (<0,1 %).
Er zijn drie studies bij mannen uitgevoerd om het mogelijk effect op de spermatogenese te bepalen van
10 mg (een 6 maanden durende studie) en 20 mg CIALIS (een 6 en een 9 maanden durende studie)
dagelijks toegediend. In twee van deze studies zijn afnames waargenomen van het aantal spermatozoa
en de spermaconcentratie bij behandeling met tadalafil waarbij klinische relevantie onwaarschijnlijk is.
Deze effecten werden niet geassocieerd met andere veranderingen in parameters zoals motiliteit,
morfologie en FSH.
Erectiestoornissen
Voor Cialis op verzoek zijn er bij 1054 patiënten in hun thuissituatie drie klinische studies uitgevoerd
om de responsperiode vast te stellen. Tadalafil liet ten opzichte van placebo een statistisch significante
verbetering zien van de erectiele functie en het vermogen om succesvolle geslachtsgemeenschap te
hebben tot 36 uur na inname, evenals van het vermogen van de patiënt om al vanaf 16 minuten na
inname een erectie voor succesvolle gemeenschap te verkrijgen en te behouden.
In een 12-weekse studie, uitgevoerd bij 186 patiënten (142 tadalafil, 44 placebo) met erectiel
disfunctioneren secundair aan ruggenmergletsel, verbeterde tadalafil significant het erectiel
functioneren tot een gemiddeld percentage per subject van succesvolle pogingen van 48% bij patiënten
die behandeld werden met tadalafil 10 of 20 mg (flexibele dosering, op verzoek), vergeleken met 17%
bij placebo.
klinische studies uitgevoerd met 853 patiënten van verschillende leeftijd (uitersten: 21 en 82 jaar) en
etnische afkomst met een erectiestoornis in verschillende maten van ernst (licht, matig, ernstig) en met
verschillende etiologieën. In de twee primaire werkzaamheidstudies van algemene populaties, was het
gemiddelde percentage succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap 57 en 67 % op CIALIS 5 mg
en 50 % op CIALIS 2,5 mg, vergeleken met 31 en 37 % voor placebo. In de studie van patiënten met
een erectiestoornis secundair aan diabetes was het gemiddelde percentage succesvolle pogingen tot
geslachtsgemeenschap 41 en 46 % met resp. CIALIS 5 mg en 2,5 mg, vergeleken met 28 % voor
placebo. De meeste patiënten in deze drie studies waren responders op eerdere `zonodig'
behandelingen met PDE5-remmers. In een latere studie werden 217 patiënten die nooit eerder met
PDE5-remmers behandeld waren, gerandomiseerd naar CIALIS 5 mg eenmaal per dag versus placebo.
Het gemiddelde percentage per individu van succesvolle pogingen tot geslachtsgemeenschap was
68 % voor de CIALIS-patiënten vergeleken met 52 % voor de placebopatiënten.
Benigne prostaathyperplasie
Cialis werd in 4 klinische studies van 12 weken onderzocht, waarbij 1500 patiënten met verschijnselen
en symptomen van benigne prostaathyperplasie waren betrokken. De verbeteringen in de totale
international prostate symptom score waren in de 4 studies -4,8, -5,6, -6,1 en -6,3 met Cialis 5 mg ten
opzichte van -2,2, -3,6, -3,8 en -4,4 met placebo. De verbeteringen in de totale international prostate
symptom score vonden al in de eerste week plaats. In een van de studies, waarin ook tamsulosine 0,4
mg als een actieve comparator werd gebruikt, waren de verbeteringen in totale international prostate
symptom score met Cialis 5 mg, tamsulosine en placebo respectievelijk -6,3, -5,7 en -4,2.
Een van deze studies beoordeelde verbeteringen van erectiestoornissen en verschijnselen en
symptomen van benigne prostaathyperplasie bij patiënten met beide aandoeningen. De verbeteringen
op het gebied van erectiestoornissen van de internationale index voor erectiele functie en de totale
international prostate symptom score in deze studie waren respectievelijk 6,5 en -6,1 met Cialis 5 mg
ten opzichte van 1,8 en -3,8 met placebo. Het gemiddeld percentage per subject van succesvolle
pogingen tot geslachtsgemeenschap in deze studie was 71,9% bij patiënten behandeld met Cialis 5 mg
vergeleken met 48,3% bij patiënten behandeld met placebo.
Het behoud van het effect werd geëvalueerd in een open label uitbreiding van een van de studies, die
aantoonde dat de verbetering in totale international prostate symptom score die bij 12 weken te zien
was, behouden bleef tot na 1 jaar additionele behandeling met Cialis 5 mg.
Pediatrische patiënten
Er is één onderzoek uitgevoerd bij patiënten met Duchenne spierdystrofie (DMD), waarin geen bewijs
van werkzaamheid werd aangetoond. Het gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde,
parallelle, 3-armig onderzoek van tadalafil werd uitgevoerd bij 331 jongens van 7 14 jaar met DMD,
die tegelijkertijd behandeld werden met corticosteroïden. Het onderzoek behelsde een 48 weken
durende dubbelblind periode waarin patiënten werden gerandomiseerd op dagelijks tadalafil 0,3 mg/kg,
tadalafil 0,6 mg/kg of placebo. Tadalafil vertraagde niet de afname in loopafstand, zoals gemeten door
het primaire 6 minuten loopafstand (6MWD) eindpunt: de least squares (LS) gemiddelde verandering
in 6MWD in week 48 was -51,0 m in de placebogroep, vergeleken met -64,7 m in de tadalafil 0,3
mg/kg-groep (p=0,307) en -59,1 m in de tadalafil 0,6 mg.kg-groep (p = 0,538). Bovendien was er
geen bewijs van werkzaamheid in een van de secundaire analyses die in dit onderzoek zijn uitgevoerd.
De overall veiligheidsresultaten uit dit onderzoek waren in het algemeen consistent met het bekende
veiligheidsprofiel van tadalafil en met de bijwerkingen (AE's) zoals verwacht bij pediatrische DMD
patiënten die corticosteroïden krijgen.
Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten af te zien van de verplichting voor de fabrikant
om de resultaten in te dienen van onderzoek in alle subgroepen van pediatrische patiënten voor de
behandeling van erectiestoornissen . Zie rubriek 4.2 voor informatie over pediatrisch gebruik.
Absorptie
Tadalafil wordt gemakkelijk opgenomen na orale toediening en de gemiddelde maximale
waargenomen plasmaconcentratie (Cmax) wordt bereikt na een mediane tijd van 2 uur na toediening.
De absolute biologische beschikbaarheid van tadalafil na orale toediening is niet bepaald.
De snelheid en mate van absorptie van tadalafil wordt niet door voedsel beïnvloed, dus kan CIALIS
met of zonder voedsel worden ingenomen. Het tijdstip van inname (`s morgens versus `s avonds) had
geen klinisch relevante effecten op de snelheid en mate van absorptie.
Distributie
Het gemiddelde distributievolume is ongeveer 63 l, wat op distributie van tadalafil in de weefsels duidt.
Bij therapeutische concentraties wordt 94 % van tadalafil in plasma gebonden aan eiwitten. De
eiwitbinding wordt niet beïnvloed door een verstoorde nierfunctie.
Minder dan 0,0005 % van de toegediende dosis is aangetroffen in het zaad van gezonde proefpersonen.
Biotransformatie
Tadalafil wordt voornamelijk door het cytochroom P450 (CYP) 3A4-isovorm gemetaboliseerd. De
belangrijkste circulerende metaboliet is methylcathecholglucuronide. Deze metaboliet is tenminste
13.000 maal minder potent voor PDE5 dan tadalafil. Het is daarom niet te verwachten dat het klinisch
actief is bij de waargenomen concentraties van de metaboliet.
Eliminatie
De gemiddelde orale klaring van tadalafil is 2,5 l/uur en de gemiddelde halfwaardetijd is 17,5 uur bij
gezonde proefpersonen.
Tadalafil wordt voornamelijk uitgescheiden als inactieve metabolieten, voornamelijk via de feces
(circa 61 % van de dosis) en in mindere mate via de urine (circa 36 % van de dosis).
Lineariteit/ non-lineariteit
De farmacokinetiek van tadalafil bij gezonde proefpersonen is lineair wat betreft tijd en dosis. In een
dosisbereik van 2,5 tot 20 mg neemt de blootstelling (AUC) proportioneel toe met de dosis. Steady-
state-plasmaconcentraties worden binnen 5 dagen bij eenmaal daags gebruik bereikt.
De met een populatiebenadering vastgestelde farmacokinetiek bij patiënten met een erectiestoornis is
vergelijkbaar met die van proefpersonen zonder erectiestoornis.
Speciale patiëntencategorieën
Ouderen
Gezonde oudere proefpersonen (65 jaar en ouder) hadden een verminderde orale klaring van tadalafil,
resulterend in een 25 % hogere blootstelling (AUC) ten opzichte van gezonde proefpersonen met een
leeftijd van 19 tot 45 jaar. Dit leeftijdseffect is niet klinisch significant en rechtvaardigt geen
dosisaanpassing.
Nierinsufficiëntie
In klinische farmacologische studies waarbij een enkelvoudige dosis tadalafil (5 tot 20 mg) werd
gebruikt, verdubbelde de blootstelling (AUC) aan tadalafil ongeveer bij proefpersonen met een milde
(creatineklaring 51 tot 80 ml/min) of matige (creatineklaring 31 tot 50 ml/min) nierfunctiestoornis en
bij proefpersonen met nierfalen in het eindstadium die gedialyseerd werden. Bij hemodialysepatiënten
was de Cmax 41 % hoger dan de Cmax waargenomen bij gezonde proefpersonen. Hemodialyse leverde
een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van tadalafil.
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij proefpersonen met een milde of matige leverfunctiestoornis
(Child-Pugh klasse A en B) is vergelijkbaar met de blootstelling bij gezonde proefpersonen wanneer
een dosis van 10 mg wordt toegediend. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van
CIALIS bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh klasse C). Er zijn geen gegevens
beschikbaar over de toediening van tadalafil eenmaal daags aan patiënten met een leverfunctiestoornis.
Als CIALIS eenmaal daags wordt voorgeschreven, dient de voorschrijvend arts een zorgvuldige
individuele evaluatie van het voordeel en het risico uit te voeren.
Patiënten met diabetes
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij patiënten met diabetes was gemiddeld 19 % lager dan de
AUC-waarde bij gezonde proefpersonen. Dit verschil in blootstelling rechtvaardigt geen
doseringsaanpassingen.
5.3 Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek
Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig
van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde
dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel en reproductietoxiciteit.
Er was geen bewijs voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of foetotoxiciteit bij ratten of muizen die tot
1000 mg/kg/dag tadalafil kregen. Bij een prenatale en postnatale ontwikkelingsstudie bij ratten
bedroeg de dosis waarbij geen effect werd waargenomen 30 mg/kg/dag. Bij de zwangere rat was de
AUC voor berekend vrij geneesmiddel bij deze dosis ongeveer 18 maal de menselijke AUC bij een
dosis van 20 mg.
Er werd geen verslechtering van de fertiliteit van mannetjes- en vrouwtjesratten waargenomen. Bij
honden die gedurende 6 tot 12 maanden dagelijks tadalafil in doses van 25 mg/kg/dag (resulterend in
ten minste een drie maal hogere blootstelling [bereik 3,7 18,6] dan gezien wordt bij mensen met een
enkele dosis van 20 mg) en hoger kregen, werd regressie van het tubulaire seminiferusepitheel
geconstateerd hetgeen bij enkele honden resulteerde in een afname van de spermatogenese. Zie ook
rubriek 5.1.
6.
FARMACEUTISCHE GEGEVENS
6.1 Lijst van hulpstoffen
Tabletkern
Lactosemonohydraat,
croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose,
microkristallijne cellulose,
natriumlaurylsulfaat,
magnesiumstearaat.
Filmomhulling
lactosemonohydraat,
hypromellose,
triacetine,
titaniumdioxide (E171),
geel ijzeroxide (E172),
talk.
Niet van toepassing.
6.3 Houdbaarheid
3 jaar
6.4 Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 25°C.
6.5 Aard en inhoud van de verpakking
Aluminium/PVC -blisterverpakkingen in doosjes van 14, 28 of 84 filmomhulde tabletten.
Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.
6.6 Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen
Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale
voorschriften.
7.
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
8.
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/007-008, 010
9.
DATUM EERSTE VERGUNNING VERLENING / VERLENGING VAN DE
VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 12 november 2002
Datum van de laatste verlenging: 12 november 2012
10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST
Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau (http://www.ema.europa.eu).
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
2.
KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
Elke tablet bevat 10 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 170 mg lactose (als monohydraat).
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
Elke tablet bevat 20 mg tadalafil.
Hulpstof met bekend effect
Elke omhulde tablet bevat 233 mg lactose (als monohydraat).
Voor de volledige lijst van hulpstoffen, zie rubriek 6.1.
3.
FARMACEUTISCHE VORM
Filmomhulde tabletten (tablet)
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
Licht geel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met 'C 10'.
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
Geel en amandelvormige tabletten, aan één zijde gemerkt met 'C 20'.
4.
KLINISCHE GEGEVENS
4.1 Therapeutische indicaties
Behandeling van erectiestoornissen bij volwassen mannen.
Voor de werkzaamheid van tadalafil is seksuele prikkeling noodzakelijk.
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
4.2 Dosering en wijze van toediening
Dosering
Volwassen mannen
In het algemeen is de aanbevolen dosis van CIALIS 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele
activiteit met of zonder voedsel.
geprobeerd.
Het kan ten minste 30 minuten vóór de seksuele activiteit worden ingenomen.
De maximale doseringsfrequentie is eenmaal per dag.
Tadalafil 10 en 20 mg is bedoeld voor gebruik vóór de verwachte seksuele activiteit en het wordt niet
aanbevolen voor voortdurend dagelijks gebruik.
Bij patiënten die CIALIS vaak verwachten te gebruiken (d.w.z. ten minste twee keer per week), kan
een regime van eenmaal daags de laagste dosis CIALIS geschikt worden geacht, afhankelijk van de
keuze van de patiënt en het oordeel van de arts.
Bij deze patiënten is de aanbevolen dosis eenmaal daags 5 mg dagelijks in te nemen op ongeveer
hetzelfde tijdstip. De dosis kan worden verlaagd tot eenmaal daags 2,5 mg, afhankelijk van individuele
verdraagbaarheid.
De geschiktheid van het dagelijkse regime dient regelmatig opnieuw te worden beoordeeld.
Speciale patiëntencategorieën
Oudere mannen
Bij ouderen is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Mannen met een verminderde nierfunctie
Aanpassingen van de dosering zijn niet vereist bij patiënten met een licht tot matig verminderde
nierfunctie. Bij patiënten met een ernstig verminderde nierfunctie is 10 mg de maximum aanbevolen
dosis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil wordt niet aanbevolen bij patiënten met een ernstige
nierfunctiestoornis (zie de rubrieken 4.4 en 5.2).
Mannen met een verminderde leverfunctie
De aanbevolen dosis van CIALIS is 10 mg, in te nemen vóór de verwachte seksuele activiteit met of
zonder voedsel. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS bij patiënten met
een ernstige leverfunctiestoornis (Child-Pugh Class C); indien het wordt voorgeschreven moet een
zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden uitgevoerd door de
voorschrijvend arts. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van doseringen hoger dan
10 mg tadalafil bij patiënten met een leverfunctiestoornis. Een eenmaal daagse dosering tadalafil is
niet geëvalueerd bij patiënten met een leverfunctiestoornis; indien deze dosering wordt
voorgeschreven dient de voorschrijvend arts derhalve een zorgvuldige individuele evaluatie van het
voordeel en het risico uit te voeren. (Zie rubriek 5.2.)
Mannen met diabetes
Bij diabetes patiënten is een aanpassing van de dosering niet vereist.
Pediatrische patiënten
Er is geen relevante toepassing van CIALIS bij pediatrische patiënten met betrekking tot de
behandeling van erectiestoornissen.
Wijze van toediening
CIALIS is beschikbaar als 2,5, 5, 10 en 20 mg film-omhulde tabletten voor oraal gebruik.
4.3 Contra-indicaties
Overgevoeligheid voor de werkzame stof of voor één van de in rubriek 6.1 vermelde hulpstoffen.
Men denkt dat dit het resultaat is van een gecombineerd effect van nitraten en tadalafil op het
stikstofoxide/cGMP mechanisme. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten
die organische nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm. (zie rubriek 4.5).
CIALIS mag niet worden gebruikt bij mannen met hartaandoeningen voor wie seksuele activiteit af te
raden is. Behandelend artsen dienen rekening te houden met mogelijke cardiale risico's van seksuele
activiteit bij patiënten met een bestaande cardiovasculaire aandoening.
De volgende groepen patiënten met een cardiovasculaire ziekte zijn niet bestudeerd in klinische
studies en daarom is het gebruik van tadalafil gecontra-indiceerd:
-
patiënten die binnen een termijn van 90 dagen een hartinfarct hebben doorgemaakt,
-
patiënten met een instabiele angina of een angina welke optreedt tijdens de seksuele
gemeenschap,
-
patiënten met een hartfalen klasse 2 of groter volgens de New York Heart Association, welke in
de laatste 6 maanden is opgetreden,
-
patiënten met ongecontroleerde aritmie, hypotensie (< 90/50 mm Hg), of een ongecontroleerde
hypertensie,
-
patiënten die de laatste 6 maanden een beroerte hebben doorgemaakt.
CIALIS is gecontraïndiceerd bij patiënten met visusverlies in één oog als gevolg van een niet-arteriële
anterieur ischemisch oogzenuwlijden (non-arteritic anterior ischemic optic neuropathy, NAION),
ongeacht of dit voorval gerelateerd was aan eerdere blootstelling aan een PDE5-remmer of niet (zie
rubriek 4.4).
Gelijktijdige toediening van PDE5-remmers, waaronder tadalafil, met guanylaatcyclasestimulatoren,
zoals riociguat, is gecontra-indiceerd omdat het mogelijk kan leiden tot symptomatische hypotensie
(zie rubriek 4.5).
4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik
Voor de aanvang van de behandeling met CIALIS
Voordat farmacologische behandeling wordt overwogen, dient de medische voorgeschiedenis te
worden bepaald en een lichamelijk onderzoek te worden uitgevoerd om erectiestoornissen te
diagnosticeren en mogelijke onderliggende oorzaken te bepalen.
Voorafgaande aan het instellen van elke behandeling van erectiestoornissen, dienen behandelend
artsen rekening te houden met de cardiovasculaire status van hun patiënten, omdat er een bepaalde
mate van cardiaal risico bestaat bij seksuele activiteit. Tadalafil heeft vasodilaterende eigenschappen,
resulterend in milde en voorbijgaande verlagingen van de bloeddruk (zie rubriek 5.1) en als zodanig
het hypotensieve effect van nitraten versterkt (zie rubriek 4.3).
Bij de diagnose van de erectiestoornis dienen de mogelijke onderliggende oorzaken te worden bepaald
en dient de geschikte behandeling te worden vastgesteld na een adequate medische beoordeling. Het is
niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die een bekkenoperatie of radicale niet-
zenuwsparende prostatectomie hebben ondergaan.
Cardiovasculair
Ernstige cardiovasculaire bijwerkingen, inclusief myocardinfarct, plotse dood met cardiale oorzaak,
instabiele angina pectoris, ventriculaire aritmieën, beroerte, tia (transient ischemic attack), pijn op de
borst, hartkloppingen en tachycardie, zijn tijdens de postmarketingfase en/of in klinische studies
gemeld. De meeste patiënten bij wie deze voorvallen gemeld zijn, hadden reeds bestaande
cardiovasculaire risicofactoren. Het is echter niet mogelijk om met zekerheid vast te stellen of deze
een combinatie van deze of andere factoren.
Bij patiënten die alfa(1)-blokkers gebruiken, kan gelijktijdige toediening van CIALIS bij sommige
patiënten leiden tot symptomatische hypotensie. (Zie rubriek 4.5). De combinatie van tadalafil met
doxazosine wordt niet aanbevolen.
Visus
Visusstoornissen en gevallen van NAION zijn gemeld in relatie met de inname van CIALIS en andere
PDE5 remmers. Analyses van observationele gegevens doen een verhoogd risico vermoeden van acute
NAION bij mannen met erectiestoornissen na blootstelling aan tadalafil of andere PDE5 remmers.
Omdat dit relevant kan zijn voor alle patiënten die aan tadalafil zijn blootgesteld, dient de patiënt te
worden geadviseerd om in geval van een plotselinge visusstoornis het gebruik van CIALIS stop te
zetten en onmiddellijk een arts te raadplegen. (zie rubriek 4.3).
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
Er zijn gevallen van plotseling gehoorverlies gemeld na het gebruik van tadalafil. Hoewel er in een
aantal gevallen andere risicofactoren aanwezig waren (zoals leeftijd, diabetes, hypertensie, eerder
voorgekomen gehoorverlies en geassocieerde bindweefselaandoeningen), moet patiënten worden
geadviseerd onmiddellijk medisch advies te zoeken in geval van plotseling optredend verminderd
gehoor of gehoorverlies.
Verminderde leverfunctie
Er zijn beperkte klinische gegevens beschikbaar over de veiligheid van eenmalige toediening van
CIALIS bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh Class C). Indien CIALIS wordt
voorgeschreven moet een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden
uitgevoerd door de arts die voorschrijft.
Priapisme en anatomische afwijkingen van de penis
Patiënten die een erectie hebben die langer dan 4 uur of meer duurt, dienen te worden geïnstrueerd om
onmiddellijk medische assistentie te vragen. Indien priapisme niet onmiddellijk wordt behandeld, kan
dit leiden tot beschadiging van het weefsel van de penis en een permanent verlies van de potentie.
CIALIS dient met voorzichtigheid te worden gebruikt bij patiënten met anatomische deformatie van
de penis (zoals angulatie, fibrose van de corpora cavernosa of de ziekte van Peyronie), of bij patiënten
met aandoeningen die kunnen predisponeren tot het optreden van priapisme (zoals sikkelcelanemie,
multipel myeloom of leukemie).
Gebruik met CYP3A4 remmers
Voorzichtigheid is geboden wanneer CIALIS wordt voorgeschreven aan patiënten die krachtige
CYP3A4 remmers (ritonavir, saquinavir, ketoconazole, itraconazole en erythromycine) gebruiken,
aangezien een toegenomen blootstelling (AUC) aan tadalafil is waargenomen indien de
geneesmiddelen worden gecombineerd (zie rubriek 4.5)
CIALIS en andere behandelmethoden voor erectiestoornissen
De veiligheid en werkzaamheid van CIALIS in combinatie met andere PDE5-remmers of andere
behandelingswijzen van erectiestoornissen zijn niet onderzocht.
De patiënten dienen te worden geïnformeerd dat zij CIALIS in dergelijke combinaties niet moeten
gebruiken.
CIALIS bevat lactose. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van galactose-intolerantie, totale
lactasedeficiëntie of glucosegalactosemalabsorptie moeten dit geneesmiddel niet innemen.
Natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol natrium (23 mg) per tablet, dat wil zeggen het is in
essentie `natriumvrij'.
4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie
Interactie-onderzoeken zijn uitgevoerd met 10 en/of 20 mg tadalafil, zoals hieronder aangegeven. Ten
aanzien van die interactie-onderzoeken waarbij alleen 10 mg tadalafil is gebruikt, kunnen klinisch
relevante interacties bij hogere doses niet volledig worden uitgesloten.
Invloeden van andere stoffen op tadalafil
Cytochroom P450 remmers
Tadalafil wordt hoofdzakelijk gemetaboliseerd door CYP3A4. Ten opzichte van de AUC-(Area Under
the Curve) en de Cmax-waarde van tadalafil alleen, verhoogt een selectieve remmer van CYP3A4,
ketoconazol (dagelijks 200 mg), de blootstelling (AUC) van tadalafil (10 mg) met een factor 2 en de
Cmax met 15%. Ketoconazol (dagelijks 400 mg) verhoogt de blootstelling (AUC) van tadalafil (20 mg)
met een factor 4 en de Cmax met 22%. Ritonavir, een proteaseremmer (200 mg, twee maal daags), dat
een remmer is van CYP3A4, CYP2C9, CYP2C19 en CYP 2D6, verhoogde de blootstelling (AUC)
van tadalafil (20 mg) met een factor 2 zonder een verandering van de Cmax. Alhoewel specifieke
interacties niet zijn onderzocht, moeten andere proteaseremmers, zoals saquinavir, en andere
CYP3A4-remmers, zoals erythromycine, clarithromycine, itriconazol en grapefruitsap met
voorzichtigheid tegelijkertijd worden toegediend, aangezien hiervan wordt verwacht dat ze de
plasmaconcentratie van tadalafil verhogen (zie rubriek 4.4).
Als gevolg hiervan kan de incidentie van bijwerkingen, zoals weergegeven in rubriek 4.8, toenemen.
Transporters
De rol van transporterende stoffen (zoals p-glycoproteïne) bij de beschikbaarheid van tadalafil is
onbekend. Er is dus de mogelijkheid van geneesmiddelinteracties via remming van transporterende
stoffen.
Cytochroom P450 inductoren
Een CYP3A4 inductor, rifampicine, verlaagde de AUC van tadalafil met 88%, ten opzichte van de
AUC-waarden van tadalafil toediening alleen (10 mg). Deze verminderde blootstelling kan de
werkzaamheid van tadalafil naar verwachting verminderen; de omvang van de verminderde
werkzaamheid is niet bekend. Andere CYP3A4-inductors zoals fenobarbital, fenytoïne en
carbamazepine kunnen de plasmaconcentratie van tadalafil ook verlagen.
Invloeden van tadalafil op andere geneesmiddelen
Nitraten
In klinische studies heeft tadalafil (5, 10 en 20 mg) laten zien dat het de hypotensieve effecten van
nitraten versterkt. Daarom is het gebruik van CIALIS gecontra-indiceerd bij patiënten die organische
nitraten gebruiken, ongeacht welke vorm (zie rubriek 4.3). Gebaseerd op de resultaten van een
klinische studie, waarbij 150 personen dagelijks gedurende 7 dagen een dosis van 20 mg tadalafil
kregen en 0,4 mg sublinguaal nitroglycerine op verschillende tijdstippen, duurde deze interactie meer
dan 24 uur en was niet meer waarneembaar wanneer er 48 uren waren verstreken na de laatste dosis
tadalafil. Bij een patiënt die een dosis CIALIS (2,5 mg 20 mg) krijgt voorgeschreven en waarbij de
toediening van nitraten medisch noodzakelijk wordt geacht in een levensbedreigende situatie, moeten
tenminste 48 uren zijn verlopen na de laatste dosis van CIALIS vóórdat de toediening van nitraten
nauwlettende medische supervisie met adequate hemodynamische controle.
Antihypertensiva (inclusief calciumantagonisten)
Het gelijktijdig toedienen van doxazosine (dagelijks 4 en 8 mg) en tadalafil (5 mg dagelijkse dosering
en 20 mg als een enkele dosis) verhoogt op significante wijze het bloeddrukverlagend effect van deze
alfablokker. Dit effect duurt tenminste 12 uur en kan symptomatisch zijn, waarbij ook syncope op kan
treden. Daarom wordt deze combinatie niet aanbevolen (zie rubriek 4.4).
In interactiestudies die zijn uitgevoerd met een beperkt aantal gezonde vrijwilligers werden deze
effecten niet gerapporteerd met alfuzosine of tamsulosine. Voorzichtigheid is echter geboden als
tadalafil gebruikt wordt bij patiënten die met alfablokkers worden behandeld, met name bij ouderen.
Behandelingen dienen met een minimale dosering te worden begonnen en geleidelijk te worden
aangepast.
In klinisch-farmacologische studies is onderzocht of tadalafil mogelijk de hypotensieve effecten van
antihypertensiva versterkt. De belangrijkste groepen van antihypertensiva zijn onderzocht, inclusief
calciumantagonisten (amlodipine), angiotensine converterend enzym (ACE)-remmers (enalapril),
bèta-adrenerge receptorblokkers (metoprolol), thiazide diuretica (bendrofluazide) en angiotensine II
receptorblokkers (verschillende typen en doseringen, alleen of in combinatie met thiaziden,
calciumantagonisten, bètablokkers en/of alfablokkers). Tadalafil (10 mg behalve bij studies met
angiotensine II receptor blokkers en amlodipine waarbij een dosis van 20 mg werd gebruikt) had geen
klinisch significante interactie met deze klassen van geneesmiddelen. In een andere klinisch-
farmacologische studie werd tadalafil (20 mg) bestudeerd in combinatie met antihypertensiva van
4 verschillende klassen. Bij personen die meerdere antihypertensiva namen, leken de veranderingen in
bloeddruk gerelateerd aan de mate van controle van de bloeddruk. In dit opzicht was bij personen in de
studie, van wie de bloeddruk goed onder controle was, de afname minimaal en gelijk aan die van
gezonde personen. Bij personen in de studie, van wie de bloeddruk niet onder controle was, was de
afname groter, alhoewel deze afname niet in verband stond met symptomen van hypotensie bij het
grootste deel van de personen. Bij patiënten die tegelijkertijd antihypertensiva krijgen, kan 20 mg
tadalafil een verlaging van de bloeddruk veroorzaken, die (met uitzondering van alfa-blokkers zie
hierboven-), in het algemeen, mild is en waarvan het onwaarschijnlijk is dat deze klinisch relevant is.
Analyse van gegevens uit klinische fase-3-trials liet geen verschil zien in bijwerkingen bij patiënten
die tadalafil namen met of zonder antihypertensiva. Er moet echter een toepasselijk klinisch advies
gegeven worden aan patiënten met betrekking tot een mogelijke afname van de bloeddruk, indien zij
behandeld worden met antihypertensiva.
Riociguat
Preklinische studies toonden een additief systemisch bloeddrukverlagend effect aan als PDE5-
remmers werden gecombineerd met riociguat. In klinische studies bleek riociguat het
bloeddrukverlagend effect van PDE5-remmers te vergroten. Bij de bestudeerde populatie was er geen
bewijs van een gunstig klinisch effect van de combinatie. Gelijktijdig gebruik van riociguat met
PDE5-remmers, waaronder tadalafil, is gecontra-indiceerd (zie rubriek 4.3).
5-alfareductaseremmers
In een klinische studie waarin tadalafil 5 mg gelijktijdig toegediend met finasteride 5 mg werd
vergeleken met placebo plus finasteride 5 mg qua verlichting van BPH-symptomen, werden geen
nieuwe bijwerkingen geïdentificeerd. Omdat echter een formele geneesmiddel-geneesmiddel
interactiestudie om het effect van tadalafil en 5 alfareductaseremmers (5-ARI's) te evalueren niet is
uitgevoerd, dient voorzichtigheid in acht genomen te worden bij gelijktijdige toediening van tadalafil
en 5-ARI's.
CYP1A2 substraten (bijvoorbeeld theofylline)
Er werd geen farmacokinetische interactie waargenomen wanneer 10 mg tadalafil in combinatie met
theophylline (een niet-selectieve fosfodiesterase remmer) werd toegediend in een klinische
farmacologiestudie. Het enige farmacodynamische effect was een lichte (3,5 bpm) verhoging van de
rekening te worden gehouden bij het gelijktijdig toedienen van deze geneesmiddelen.
Ethinylestradiol en terbutaline
Het is aangetoond dat tadalafil een verhoging van de orale biologische beschikbaarheid van
ethinylestradiol veroorzaakt; een vergelijkbare toename kan worden verwacht bij orale toediening van
terbutaline, hoewel de klinische gevolgen hiervan niet zeker zijn.
Alcohol
Alcoholconcentraties (gemiddelde maximale bloedconcentratie 0,08 %) werden niet door gelijktijdige
toediening met tadalafil (10 of 20 mg) beïnvloed. Bovendien werden 3 uur na gelijktijdige toediening
met alcohol geen veranderingen in de concentraties van tadalafil gezien. Alcohol werd op een
zodanige wijze toegediend dat de mate van alcoholabsorptie gemaximaliseerd werd (op nuchtere maag
en geen toediening van voedsel tot twee uur na inname van alcohol). Tadalafil (20 mg) verhoogde de
gemiddelde bloeddrukverlaging die veroorzaakt wordt door alcohol (0,7 g/kg of ongeveer 180 ml van
40% alcohol [wodka] bij een man van 80 kg) niet, maar bij sommige personen werden duizeligheid na
opstaan en orthostatische hypotensie waargenomen. Wanneer tadalafil werd toegediend samen met
lagere doses alcohol (0,6 g/kg), werd hypotensie niet waargenomen en kwam duizeligheid voor met
een frequentie die overeenkwam met die van alcohol alleen. Het effect van alcohol op het cognitief
functioneren werd niet vergroot door tadalafil (10 mg).
Cytochroom P450 gemetaboliseerde geneesmiddelen
Het wordt niet verwacht dat tadalafil klinisch significante remming of inductie van de klaring van
geneesmiddelen veroorzaakt die worden gemetaboliseerd door CYP450-isovormen. Studies hebben
bevestigd dat tadalafil CYP450-isovormen niet remt of induceert, inclusief CYP3A4, CYP1A2,
CYP2D6, CYP2E1, CYP2C9 en CYP2C19.
CYP2C9 substraten (bijvoorbeeld R-warfarine)
Tadalafil (10 mg en 20 mg) had geen klinisch significant effect op de blootstelling (AUC) aan S-
warfarine of R-warfarine (CYP2C9-substraat) noch beïnvloedde tadalafil de door warfarine
geïnduceerde veranderingen in protrombinetijd.
Aspirine
Tadalafil (10 mg en 20 mg) potentieert de verlenging van de bloedingstijd veroorzaakt door
acetylsalicylzuur niet.
Antidiabetica
Specifieke interactie onderzoeken met antidiabetica zijn niet uitgevoerd.
4.6 Vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding
CIALIS is niet geïndiceerd voor gebruik door vrouwen.
Zwangerschap
Er zijn beperkte gegevens over het gebruik van tadalafil door zwangere vrouwen. Experimenteel
onderzoek bij dieren wijst geen directe of indirecte schadelijke effecten uit voor de zwangerschap,
ontwikkeling van het embryo/de foetus, de bevalling of de postnatale ontwikkeling (zie rubriek 5.3).
Uit voorzorg kan het gebruik van CIALIS tijdens de zwangerschap beter vermeden worden.
Borstvoeding
Beschikbare farmacodynamische/toxicologische gegevens bij dieren lieten de uitscheiding van
tadalafil in de moedermelk zien. Een risico voor een kind dat borstvoeding krijgt kan niet worden
uitgesloten. CIALIS dient niet gebruikt te worden in de periode waarin borstvoeding wordt gegeven.
Bij honden zijn effecten waargenomen die mogelijk de vruchtbaarheid verminderen. Twee
opeenvolgende klinische studies suggeren dat het onwaarschijnlijk is dat dit effect voorkomt bij
mensen, alhoewel een vermindering in spermaconcentratie is waargenomen bij sommige mannen (zie
rubriek 5.1 en 5.3).
4.7 Beïnvloeding van de rijvaardigheid en van het vermogen om machines te bedienen
CIALIS heeft een verwaarloosbare invloed op de rijvaardigheid en op het vermogen om machines te
bedienen. Ofschoon het aantal meldingen van duizeligheid in de placebo-arm en in de tadalafil-arm in
het klinisch onderzoek gelijk was, dienen patiënten zich er van bewust te zijn hoe ze op CIALIS
reageren voordat zij gaan autorijden of machines gaan gebruiken.
4.8 Bijwerkingen
Samenvatting van het veiligheidsprofiel
De bijwerkingen die het vaakst zijn gemeld bij patiënten die Cialis gebruiken voor de behandeling van
erectiestoornissen of benigne prostaathyperplasie, waren hoofdpijn, dyspepsie, rugpijn en spierpijn; de
incidentie neemt toe met de hoogte van de dosering van Cialis. De bijwerkingen die gemeld zijn,
waren van voorbijgaande aard en over het algemeen licht of matig. De meeste gevallen van hoofdpijn
die bij een eenmaaldaagse dosering Cialis zijn gemeld, kwamen voor in de eerste 10 tot 30 dagen na
het begin van de behandeling.
Samenvatting van de bijwerkingen in tabelvorm
In de tabel hieronder staan de bijwerkingen die zijn waargenomen bij spontane meldingen en bij
placebogecontroleerde klinische onderzoeken (waaraan in totaal 8.022 patiënten op Cialis en 4.422
patiënten op placebo deelnamen) voor behandeling van erectiestoornissen op verzoek en eenmaal
daags, en voor behandeling van benigne prostaathyperplasie eenmaal daags.
Frequentie conventie: zeer vaak (1/10), vaak (1/100, <1/10), soms (1/1000, <1/100), zelden
(1/10.000, <1/1000), zeer zelden (<1/10.000) en niet bekend (kan met de beschikbare gegevens niet
worden bepaald).
Zeer vaak
Vaak
Soms
Zelden
Immuunsysteemaandoeningen
Overgevoeligheidsreacties Angio-oedeem2
Zenuwstelselaandoeningen
Hoofdpijn
Duizeligheid
Beroerte1 (waaronder bloedingen)
Syncope
TIA's (transient ischemic
attacks)1
Migraine2
Toevallen2
Voorbijgaande amnesie
Vaak
Soms
Zelden
Oogaandoeningen
Wazig zien
Gezichtsvelddefect
Sensaties beschreven als
Gezwollen oogleden
oogpijn
Conjunctieve hyperemie
Niet-arterieel anterieur
ischemische oogzenuwlijden
(NAION) 2
Retinale bloedvatafsluiting2
Evenwichtsorgaan- en ooraandoeningen
Tinnitus
Plotselinge doofheid
Hartaandoeningen1
Tachycardie
Myocardinfarct
Palpitaties
Instabiele angina pectoris2
Ventriculaire aritmie2
Bloedvataandoeningen
Blozen
Hypotensie3
Hypertensie
Ademhalingsstelsel-, borstkas- en mediastinumaandoeningen
Neuscongestie Dyspnoe
Epistaxis
Maagdarmstelselaandoeningen
Dyspepsie
Buikpijn
Overgeven
Misselijkheid
Gastro-oesofageale reflux
Huid- en onderhuidaandoeningen
Huiduitslag
Urticaria
Stevens-Johnson-syndroom2
Exfoliatieve dermatitis2
Hyperhidrose (overmatig
transpireren)
Skeletspierstelsel- en bindweefselaandoeningen
Rugpijn
Spierpijn
Pijn in de
extremiteiten
Nier- en urinewegaandoeningen
Hematurie
Voortplantingsstelsel- en borstaandoeningen
Langdurige erecties
Priapisme
Bloeding van de penis
Hemospermie
Algemene aandoeningen en toedieningsplaatsstoornissen
Pijn op de borst1
Gezichtsoedeem
Perifeer oedeem
Plotse dood van cardiale
Vermoeidheid
oorsprong1,2
(1) De meeste patiënten hadden reeds bestaande cardiovasculaire risicofactoren (zie rubriek 4.4).
(2) Bijwerkingen die postmarketing gerapporteerd zijn maar niet zijn waargenomen in
placebogecontroleerd klinisch onderzoek.
(3) vaker gemeld wanneer tadalafil wordt gegeven aan patiënten die al antihypertensiva gebruiken
Bij patiënten die eenmaal daags met tadalafil werden behandeld, is een iets hogere incidentie van
ECG-afwijkingen, hoofdzakelijk sinusbradycardie, gemeld dan bij patiënten die placebo kregen. De
meeste van deze ECG-afwijkingen gingen niet gepaard met bijwerkingen.
Andere bijzondere patiëntengroepen
Er zijn beperkte data bij patiënten boven de 65 jaar die in klinische studies tadalafil kregen, hetzij voor
de behandeling van erectiestoornissen, hetzij voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie. In
klinische studies waarin tadalafil op verzoek werd gebruikt voor erectiestoornissen, is diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 65 jaar. In klinische studies met tadalafil 5 mg
eenmaal daags voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie werden duizeligheid en diarree
frequenter gerapporteerd bij patiënten boven de 75 jaar.
Melding van vermoedelijke bijwerkingen
Het is belangrijk om na toelating van het geneesmiddel vermoedelijke bijwerkingen te melden. Op
deze wijze kan de verhouding tussen voordelen en risico's van het geneesmiddel voortdurend worden
gevolgd. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen
te melden via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V.
4.9 Overdosering
Enkelvoudige doses tot 500 mg werden aan gezonde vrijwilligers gegeven, evenals meerdere
dagelijkse doses tot 100 mg. De bijwerkingen waren gelijk aan de bijwerkingen die werden gezien bij
lagere doses. In geval van overdosering dienen de gangbare ondersteunende maatregelen te worden
genomen die vereist zijn. Hemodialyse levert een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van
tadalafil.
5.
FARMACOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
5.1 Farmacodynamische eigenschappen
Farmacotherapeutische categorie: Urologica, Geneesmiddelen gebruikt bij erectiestoornissen, ATC-
Code: G04BE08.
Werkingsmechanisme
Tadalafil is een selectieve, reversibele remmer van cyclisch guanosine monofosfaat (cGMP)-
specifieke fosfodiësterase type 5 (PDE5). Wanneer door seksuele stimulatie lokaal stikstofmonoxide
wordt vrijgegeven, veroorzaakt inhibitie van PDE5 door tadalafil een verhoogde cGMP spiegel in de
corpus cavernosum. Dit resulteert in relaxatie van glad spierweefsel en instroom van bloed in de
weefsels van de penis waardoor een erectie wordt verkregen. Tadalafil heeft geen effect bij
afwezigheid van een seksuele stimulus.
Farmacodynamische effecten
In vitro studies hebben laten zien dat tadalafil een selectieve remmer is van PDE5. PDE5 is een enzym
dat wordt aangetroffen in het gladde spierweefsel van het corpus cavernosum, in het vasculaire en
viscerale gladde spierweefsel, skeletspieren, bloedplaatjes, nier, long en cerebellum. Het effect van
tadalafil is krachtiger voor PDE5 dan voor de andere fosfodiësterasen. Tadalafil is > 10.000 maal
potenter voor PDE5 dan voor PDE1, PDE2, en PDE4, enzymen die worden aangetroffen in het hart,
hersenen, bloedvaten, lever, en andere organen. Tadalafil is > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan
voor PDE3, een enzym dat wordt aangetroffen in het hart en de bloedvaten. Deze selectiviteit voor
contractiliteit van het hart. Bovendien is tadalafil ongeveer 700 maal potenter dan voor PDE6, een
enzym dat wordt aangetroffen in de retina en dat verantwoordelijk is voor de fototransductie. Tadalafil
is ook > 10.000 maal potenter voor PDE5 dan voor PDE7 tot en met PDE10.
Klinische werkzaamheid en veiligheid
In drie klinische studies werd bij 1054 patiënten, in hun thuis situatie, de respons periode vastgesteld
van CIALIS. Tadalafil liet ten opzichte van placebo een significante verbetering zien van de erectiele
functie en het vermogen om een succesvolle seksuele gemeenschap te hebben tot 36 uur na de
dosering, evenals het vermogen van de patiënt om een erectie te verkrijgen en te behouden voor een
succesvolle seksuele gemeenschap vanaf 16 minuten na dosering.
Tadalafil gaf na toediening bij gezonde individuen ten opzichte van placebo geen significant verschil
in systolische en diastolische bloeddruk bij achteroverliggende houding (gemiddelde maximale
afname van respectievelijk 1,6/ 0,8 mm Hg), systolische en diastolische bloeddruk bij staande houding
(gemiddelde maximale afname van respectievelijk 0,2/ 4,6 mm Hg) en geen significante verandering
in de hartslag.
In een studie waarbij het effect van tadalafil op het gezichtsvermogen werd onderzocht, werd geen
verslechtering van kleurdiscriminatie (blauw/groen) gedetecteerd, gebruik makend van de Farnsworth-
Munsell 100 kleurschakerings-test. Deze bevinding is verenigbaar met de lage affiniteit van tadalafil
voor PDE6 vergeleken met PDE5. In alle klinische studies zijn zeer zelden gevallen van
veranderingen in kleurdiscriminatie gemeld (<0,1 %).
Er zijn drie studies uitgevoerd bij mannen om het mogelijk effect op de spermatogenese te bepalen van
10 mg (een 6 maanden durende studie) en 20 mg CIALIS (een 6 en een 9 maanden durende studie)
dagelijks toegediend. In twee van deze studies zijn afnames waargenomen van het aantal spermatozoa
en de spermaconcentratie bij behandeling met tadalafil waarbij klinische relevantie onwaarschijnlijk is.
Deze effecten werden niet geassocieerd met andere veranderingen in parameters zoals motiliteit,
morfologie en FSH.
In 16 klinische studies met 3250 patiënten is tadalafil in doses van 2 tot 100 mg onderzocht, inclusief
patiënten met een verschillende ernst van hun erectiestoornis (licht, matig, ernstig), etiologie, leeftijd
(range 21 86 jaar), en etnische afkomst. De meeste patiënten hadden tenminste sinds een periode van
1 jaar een erectiestoornis. In de primaire effectiviteitstudies van de algemene populaties, meldde 81 %
van de patiënten dat CIALIS een verbetering van hun erectie bewerkstelligde, in vergelijking met
35 % voor placebo. Ook meldden patiënten met een erectiestoornis onafhankelijk van de ernst van de
erectiestoornis een verbetering van hun erectie bij gebruik van CIALIS (respectievelijk 86 %, 83 % en
72 % voor lichte, matige en ernstige erectiestoornis), in vergelijking met 45 %, 42 % en 19 % bij
gebruik van placebo. In de primaire effectiviteitstudies was 75 % van de gemeenschappen succesvol
bij de met CIALIS behandelde patiënten, in vergelijking met 32 % bij placebo.
In een 12 weekse studie uitgevoerd bij 186 patiënten (142 tadalafil, 44 placebo) met erectiel
disfunctioneren secundair aan ruggenmergletsel, verbeterde tadalafil significant het erectiel
functioneren tot een gemiddeld per-subject aandeel van succesvolle pogingen bij patiënten die
behandeld werden met tadalafil 10 of 20 mg (flexibele dosering, op verzoek) van 48 % vergeleken met
17 % bij placebo.
Pediatrische patiënten
Er is één onderzoek uitgevoerd bij patiënten met Duchenne spierdystrofie (DMD), waarin geen bewijs
van werkzaamheid werd aangetoond. Het gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde,
parallelle, 3-armig onderzoek van tadalafil werd uitgevoerd bij 331 jongens van 7 14 jaar met DMD,
die tegelijkertijd behandeld werden met corticosteroïden. Het onderzoek behelsde een 48 weken
durende dubbelblind periode waarin patiënten werden gerandomiseerd op dagelijks tadalafil 0,3 mg/kg,
het primaire 6 minuten loopafstand (6MWD) eindpunt: de least squares (LS) gemiddelde verandering
in 6MWD in week 48 was -51,0 m in de placebogroep, vergeleken met -64,7 m in de tadalafil 0,3
mg/kg-groep (p=0,307) en -59,1 m in de tadalafil 0,6 mg.kg-groep (p = 0,538). Bovendien was er
geen bewijs van werkzaamheid in een van de secundaire analyses die in dit onderzoek zijn uitgevoerd.
De overall veiligheidsresultaten uit dit onderzoek waren in het algemeen consistent met het bekende
veiligheidsprofiel van tadalafil en met de bijwerkingen (AE's) zoals verwacht bij pediatrische DMD
patiënten die corticosteroïden krijgen.
Het Europees Geneesmiddelenbureau heeft besloten af te zien van de verplichting voor de fabrikant
om de resultaten in te dienen van onderzoek in alle subgroepen van pediatrische patiënten voor de
behandeling van erectiestoornissen . Zie rubriek 4.2 voor informatie over pediatrisch gebruik.
5.2 Farmacokinetische gegevens
Absorptie
Tadalafil wordt gemakkelijk opgenomen na orale toediening en de gemiddelde maximale
waargenomen plasmaconcentratie (Cmax) wordt bereikt na een mediane tijd van 2 uur na toediening.
De absolute biologische beschikbaarheid van tadalafil na orale toediening is niet bepaald.
De snelheid en mate van absorptie van tadalafil wordt niet door voedsel beïnvloed, dus kan CIALIS
met en zonder voedsel worden ingenomen. Het tijdstip van inname (`s morgens versus `s avonds) heeft
geen klinisch relevante effecten op de snelheid en mate van absorptie.
Distributie
Het gemiddelde distributievolume is ongeveer 63 l, hetgeen verdeling over de weefsels aangeeft. Bij
therapeutische concentraties wordt 94 % van tadalafil gebonden aan eiwitten. De eiwit binding wordt
niet beïnvloed door een verminderde nierfunctie.
Minder dan 0,0005 % van de toegediende dosis wordt aangetroffen in het ejaculaat van gezonde
individuen.
Biotransformatie
Tadalafil wordt voornamelijk door het cytochroom P450 (CYP) 3A4 isovorm gemetaboliseerd. De
belangrijkste circulerende metaboliet is methylcathechol glucuronide. Deze metaboliet is tenminste
13.000 maal minder krachtig voor PDE5 dan tadalafil. Het is daarom niet te verwachten dat het
klinisch actief is bij de waargenomen concentraties van de metaboliet.
Eliminatie
De gemiddelde orale klaring van tadalafil is 2,5 l/uur en de gemiddelde halfwaardetijd is 17,5 uur bij
gezonde vrijwilligers.
Tadalafil wordt voornamelijk uitgescheiden als inactieve metabolieten, voornamelijk via de faeces
(gemiddeld 61 % van de dosis) en in mindere mate via de urine (gemiddeld 36 % van de dosis).
Lineariteit/ non-lineariteit
De farmacokinetiek van tadalafil bij gezonde individuen is lineair met betrekking tot tijd en dosis. In
een dosis range van 2,5 tot 20 mg neemt de blootstelling (AUC) proportioneel toe met de dosis. Steady
state plasmaconcentraties worden binnen 5 dagen bereikt na eenmaal daagse dosering.
De farmacokinetiek bepaald door een populatiebenadering is bij patiënten met een erectiestoornis
gelijk aan die bij gezonde individuen.
Ouderen
Gezonde oudere individuen (65 jaar en ouder) hadden een verminderde klaring van tadalafil,
resulterend in een 25 % hogere blootstelling (AUC) ten opzichte van gezonde individuen met een
leeftijd van 19 tot 45 jaar. Dit leeftijdseffect is niet klinisch significant en rechtvaardigt geen
dosisaanpassing.
Nierinsufficiëntie
Bij klinisch-farmacologische studies, waarbij een enkelvoudige dosis tadalafil
(5 tot 20 mg) werd gebruikt, verdubbelde de blootstelling (AUC) aan tadalafil bij benadering, bij
individuen met een milde (creatine klaring 51 tot 80 ml/min) of matige (creatine klaring 31 tot
50 ml/min) nierfunctiestoornis en bij personen met eindstadium nierfalen, die hemodialyse
ondergingen. Bij patiënten die hemodialyse ondergaan, was de Cmax 41 % hoger dan die waargenomen
bij gezonde individuen. Hemodialyse leverde een verwaarloosbare bijdrage aan de eliminatie van
tadalafil.
Leverfunctieinsufficiëntie
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij individuen met een milde of matige leverfunctiestoornis
(Child-Pugh Class A en B) is vergelijkbaar met de blootstelling bij gezonde individuen, wanneer een
dosis van 10 mg wordt toegediend. Er zijn beperkte klinische gegevens over de veiligheid van CIALIS
bij patiënten met ernstige leverinsufficiëntie (Child-Pugh Class C). Indien CIALIS wordt
voorgeschreven moet een zorgvuldige individuele evaluatie van het voordeel en het risico worden
uitgevoerd door de voorschrijvend arts. Er zijn geen gegevens beschikbaar over de toediening van
doseringen hoger dan 10 mg tadalafil bij patiënten met een leverfunctiestoornis.
Patiënten met diabetes
De blootstelling (AUC) aan tadalafil bij patiënten met diabetes was gemiddeld 19 % lager dan de
AUC-waarde bij gezonde individuen. Dit verschil in blootstelling rechtvaardigt geen
doseringsaanpassingen.
5.3 Gegevens uit het preklinisch veiligheidsonderzoek
Niet-klinische gegevens duiden niet op een speciaal risico voor mensen. Deze gegevens zijn afkomstig
van conventioneel onderzoek op het gebied van veiligheidsfarmacologie, toxiciteit bij herhaalde
dosering, genotoxiciteit, carcinogeen potentieel en reproductietoxiciteit.
Er was geen bewijs voor teratogeniteit, embryotoxiciteit of foetotoxiciteit bij ratten of muizen die tot
1000 mg/kg/dag tadalafil kregen. Bij een prenatale en postnatale ontwikkelingsstudie bij ratten
bedroeg de dosis waarbij geen effect werd waargenomen 30 mg/kg/dag. Bij de zwangere rat was de
AUC voor berekend vrij geneesmiddel bij deze dosis ongeveer 18 maal de menselijke AUC bij een
dosis van 20 mg.
Er werd geen verslechtering van de fertiliteit van mannetjes en vrouwtjes ratten waargenomen.
Bij honden die dagelijks tadalafil kregen gedurende 6 tot 12 maanden met doses van 25 mg/kg/dag (en
resulterend in ten minste een drie maal hogere blootstelling [bereik 3,7 18,6] dan gezien wordt bij
mensen met een enkele dosis van 20 mg) en daarboven, werd regressie van het seminifereus tubulair
epitheel geconstateerd hetgeen resulteerde in een afname van de spermatogenese bij enkele honden.
Zie ook rubriek 5.1.
FARMACEUTISCHE GEGEVENS
6.1 Lijst van hulpstoffen
Tabletkern
Lactosemonohydraat,
croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose,
microkristallijne cellulose,
natriumlaurylsulfaat,
magnesiumstearaat.
Filmcoating
Lactosemonohydraat,
hypromellose,
triacetin,
titaniumdioxide (E171),
geel ijzeroxide (E172),
talk.
6.2 Gevallen van onverenigbaarheid
Niet van toepassing.
6.3 Houdbaarheid
3 jaar
6.4 Speciale voorzorgsmaatregelen bij bewaren
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
6.5 Aard en inhoud van de verpakking
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
Aluminium/PVC doordrukstrips in verpakkingen van 4 filmomhulde tabletten.
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
Aluminium/PVC doordrukstrips in verpakkingen van 2, 4, 8, 10 en 12 filmomhulde tabletten.
Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.
6.6 Speciale voorzorgsmaatregelen voor het verwijderen
Al het ongebruikte geneesmiddel of afvalmateriaal dient te worden vernietigd overeenkomstig lokale
voorschriften.
7.
HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/001-005, 009
9.
DATUM EERSTE VERGUNNING VERLENING/VERLENGING VAN DE
VERGUNNING
Datum van eerste verlening van de vergunning: 12 november 2002
Datum van de laatste verlenging: 12 november 2012
10. DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST
Gedetailleerde informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau (http://www.ema.europA.eu).
BIJLAGE II
A. FABRIKANT(EN) VERANTWOORDELIJK VOOR
VRIJGIFTE
B. VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN
VAN LEVERING EN GEBRUIK
C. ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE
HOUDER VAN DE HANDELSVERGUNNING MOETEN
WORDEN NAGEKOMEN
D. VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET
BETREKKING TOT EEN VEILIG EN DOELTREFFEND
GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL
Naam en adres van de fabrikanten verantwoordelijk voor vrijgifte
Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje
B.
VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN TEN AANZIEN VAN LEVERING EN
GEBRUIK
Aan medisch voorschrift onderworpen geneesmiddel.
C. ANDERE VOORWAARDEN EN EISEN DIE DOOR DE HOUDER VAN DE
HANDELSVERGUNNING MOETEN WORDEN NAGEKOMEN
·
Periodieke veiligheidsverslagen (PSUR's)
De vereisten voor de indiening van periodieke veiligheidsverslagen worden vermeld in de lijst met
Europese referentiedata (EURD-lijst), waarin voorzien wordt in artikel 107c, onder punt 7 van
Richtlijn 2001/83/EG en eventuele hierop volgende aanpassingen gepubliceerd op het Europese
webportaal voor geneesmiddelen.
D. VOORWAARDEN OF BEPERKINGEN MET BETREKKING TOT EEN VEILIG EN
DOELTREFFEND GEBRUIK VAN HET GENEESMIDDEL
·
Risk Management Plan (RMP)
De vergunninghouder voert de verplichte onderzoeken en maatregelen uit ten behoeve van de
geneesmiddelenbewaking, zoals uitgewerkt in het overeengekomen RMP en weergegeven in module
1.8.2 van de handelsvergunning, en in eventuele daaropvolgende overeengekomen RMP-aanpassingen.
Een aanpassing van het RMP moet worden ingediend in de volgende gevallen:
·
op verzoek van het Europees Geneesmiddelenbureau;
·
steeds wanneer het risicomanagementsysteem gewijzigd wordt, met name als gevolg van het
beschikbaar komen van nieuwe informatie die kan leiden tot een belangrijke wijziging van de
bestaande verhouding tussen de voordelen en risico's of nadat een belangrijke mijlpaal (voor
geneesmiddelenbewaking of voor beperking van de risico's tot een minimum) is bereikt.
BIJLAGE III
ETIKETTERING EN BIJSLUITER
A. ETIKETTERING
BUITENVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 2,5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 2,5 mg tadalafil
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie.
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
28 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik eenmaal daags.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/006
13. PARTIJNUMMER
Lot
14. ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15. INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16. INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 2,5 mg
17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
PC
SN
NN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 2,5 mg tabletten
tadalafil
2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Lilly
3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
4.
PARTIJNUMMER
Lot
5.
OVERIGE
ma
di
woe
don
vrij
zat
zon
BUITENVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 5 mg tadalafil
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie.
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
14 filmomhulde tabletten
28 filmomhulde tabletten
84 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik eenmaal daags.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 25 °C.
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/007-008, 010
13. PARTIJNUMMER
Lot
14. ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15. INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16. INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 5 mg
17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
PC
SN
NN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKING
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 5 mg tabletten
tadalafil
2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Lilly
3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
4.
PARTIJNUMMER
Lot
5.
OVERIGE
ma
di
woe
don
vrij
zat
zon
BUITENVERPAKKING
1.
BENAMING VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 10 mg tadalafil.
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie.
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
4 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP.
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaar in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
10. BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR HET VERWIJDEREN VAN
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/001
13. PARTIJNUMMER
Lot
14. ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15. INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16. INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 10 mg
17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
PC
SN
NN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKINGEN
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 10 mg tabletten
tadalafil
2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Lilly
3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
4.
PARTIJNUMMER
Lot
5.
OVERIGE
BUITENVERPAKKING
1.
BENAMING VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
2.
GEHALTE AAN WERKZAME STOF(FEN)
Elke tablet bevat 20 mg tadalafil.
3.
LIJST VAN HULPSTOFFEN
Lactose
Zie bijsluiter voor verdere informatie
4.
FARMACEUTISCHE VORM EN INHOUD
2 filmomhulde tabletten
4 filmomhulde tabletten
8 filmomhulde tabletten
10 filmomhulde tabletten
12 filmomhulde tabletten
5.
WIJZE VAN GEBRUIK EN TOEDIENINGSWEG(EN)
Lees voor het gebruik de bijsluiter.
Voor oraal gebruik.
6.
EEN SPECIALE WAARSCHUWING DAT HET GENEESMIDDEL BUITEN HET
ZICHT EN BEREIK VAN KINDEREN DIENT TE WORDEN GEHOUDEN
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
7.
ANDERE SPECIALE WAARSCHUWING(EN), INDIEN NODIG
8.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP.
9.
BIJZONDERE VOORZORGSMAATREGELEN VOOR DE BEWARING
Bewaar in de oorspronkelijke verpakking om te beschermen tegen vocht. Bewaren beneden 30 °C.
NIET-GEBRUIKTE GENEESMIDDELEN OF DAARVAN AFGELEIDE
AFVALSTOFFEN (INDIEN VAN TOEPASSING)
11. NAAM EN ADRES VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE
HANDEL BRENGEN
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
12. NUMMER(S) VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN
EU/1/02/237/002-005, 009
13. PARTIJNUMMER
Lot
14. ALGEMENE INDELING VOOR DE AFLEVERING
Geneesmiddel op medisch voorschrift.
15. INSTRUCTIES VOOR GEBRUIK
16. INFORMATIE IN BRAILLE
CIALIS 20 mg
17. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - 2D MATRIXCODE
2D matrixcode met het unieke identificatiekenmerk.
18. UNIEK IDENTIFICATIEKENMERK - VOOR MENSEN LEESBARE GEGEVENS
PC
SN
NN
WORDEN VERMELD
BLISTERVERPAKKINGEN
1.
NAAM VAN HET GENEESMIDDEL
CIALIS 20 mg tabletten
tadalafil
2.
NAAM VAN DE HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL
BRENGEN
Lilly
3.
UITERSTE GEBRUIKSDATUM
EXP
4.
PARTIJNUMMER
Lot
5.
OVERIGE
B. BIJSLUITER
CIALIS 2,5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
- Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
- Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
- Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
- Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet
in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
4.
Mogelijke bijwerkingen
5
Hoe bewaart u dit middel?
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS is bestemd voor de behandeling van volwassen mannen met een erectiestoornis. Dit is aan de
orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang genoeg een erectie kan behouden die
geschikt is voor seksuele activiteit. CIALIS heeft laten zien dat het de mogelijkheid tot het krijgen van
een erectie geschikt voor seksuele activiteit, sterk verbetert.
CIALIS bevat de werkzame stof tadalafil die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd. Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de
penis te ontspannen waardoor het bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw
erectie. CIALIS werkt niet indien u geen erectiestoornis heeft.
Het is belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
-
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
-
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
-
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als 'verlamming van
het oog'.
-
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
-
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
-
multipel myeloom (beenmergkanker),
-
leukemie (bloedcelkanker),
-
een misvorming van uw penis,
-
een ernstig leverprobleem ,
-
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe CIALIS
werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
-
een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
-
andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
-
riociguat,
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
-
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIV-infectie,
-
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepine (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
-
rifampicine, erytromicine, claritromycine of intraconazol,
-
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed de CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden genomen. Vraag uw arts voor
meer informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine bedient.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
`natriumvrij'.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
De
aanbevolen dosis is eenmaal daags 5 mg iedere dag in te nemen op ongeveer hetzelfde tijdstip.
Uw arts kan afhankelijk van uw reactie op CIALIS de dosis naar 2,5 mg aanpassen. Dit zal gegeven
worden als een tablet van 2,5 mg. Neem CIALIS niet vaker dan een keer per dag.
Gebruik van CIALIS eenmaal daags kan nuttig zijn voor mannen die verwachten twee keer per week
of vaker seksueel actief te zijn.
Wanneer u CIALIS eenmaal daags inneemt, bent u op elk moment van de 24 uur van de dag in staat
een erectie te krijgen wanneer u seksueel wordt geprikkeld. Het is belangrijk om te weten dat CIALIS
niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner moeten weten dat voorspel nodig is, net
zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een erectiestoornis zou gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen en kan uw
bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen of als u van plan bent CIALIS in te nemen,
vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed 0,08% of hoger), aangezien dit het risico
van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
Heeft u te veel van dit middel gebruikt?
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen krijgen zoals beschreven in rubriek 4.
Neem uw dosis zodra u zich dat herinnert, maar neem geen dubbele dosis om een vergeten tablet in te
halen. U mag de CIALIS niet meer dan 1 keer per dag innemen.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee
te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan direct medische hulp:
-
Allergische reacties waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst - gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor).
-
Priapisme, een verlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo'n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dat direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak (komen voor bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms (komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
Zelden (komen voor bij minder dan 1 op de 1000 patiënten)
- flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de oogleden, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen, hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, tijdelijke of permanente afname of verlies van
gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen die zich
zelden voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V. Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak.
Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt.
Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in dit middel?
-
De
werkzame stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 2,5 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen in dit middel zijn:
Tabletkern: lactosemonohydraat (zie einde rubriek 2), crosscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 'CIALIS bevat lactose'.
Filmomhulling: lactosemonohydraat, hypromellose, triacetine, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), rood ijzeroxide (E172), talk.
Hoe ziet CIALIS eruit en hoeveel zit er in een verpakking?
CIALIS 2,5 mg is een licht oranjegele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt
met 'C 2½'.
CIALIS 2,5 mg is verkrijgbaar in blisterverpakkingen met 28 tabletten.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen: Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg
83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant: Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/Belgien
Lietuva
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Eli Lilly Lietuva
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Tel. +370 (5) 2649600
Luxembourg/Luxemburg
" " .. -
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
. + 359 2 491 41 40
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Magyarország
ELI LILLY CR, s.r.o.
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 420 234 664 111
Tel: + 36 1 328 5100
Danmark
Malta
Eli Lilly Danmark A/S
Charles de Giorgio Ltd.
Tlf: +45 45 26 60 00
Tel: + 356 25600 500
Deutschland
Nederland
Lilly Deutschland GmbH
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Eesti
Norge
Eli Lilly Nederland B.V.
Eli Lilly Norge A.S.
Tel: +372 6 817 280
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
- ....
Eli Lilly Ges.m.b.H.
: +30 210 629 4600
Tel: + 43-(0) 1 711 780
España
Polska
Lilly S.A.
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: + 34-91 663 50 00
Tel: +48 22 440 33 00
France
Portugal
Lilly France
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Tel: + 351-21-4126600
Hrvatska
România
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: +385 1 2350 999
Tel: + 40 21 4023000
Ireland
Slovenija
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Eli Lilly farmacevtska druzba, d.o.o.
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Ísland
Slovenská republika
Icepharma hf.
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Sími: + 354 540 8000
Tel: + 421 220 663 111
Italia
Suomi/Finland
Eli Lilly Italia S.p.A.
Oy Eli Lilly Finland Ab
Tel: + 39- 055 42571
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Phadisco Ltd
Eli Lilly Sweden AB
: +357 22 715000
Tel: + 46-(0) 8 7378800
Latvija
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly (Suisse) S.A Prstvniecba Latvij
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel:
+371 67364000
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ
}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu.
CIALIS 5 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
-
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
-
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
-
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook hebben zij dezelfde klachten als u.
-
Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die
niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
4.
Mogelijke bijwerkingen
5
Hoe bewaart u dit middel?
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie.
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS bevat de actieve stof tadalafil, die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd.
CIALIS 5 mg wordt gebruikt voor de behandeling van mannen met:
·
erectiestoornis. Dit is aan de orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang
genoeg een erectie kan behouden die geschikt is voor seksuele activiteit. Het is gebleken dat
CIALIS de mogelijkheid om een erectie te krijgen, geschikt voor seksuele activiteit, significant
verbetert.
Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de penis te ontspannen waardoor het
bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw erectie. CIALIS werkt niet
indien u geen erectiestoornis heeft. Het is belangrijk om te weten dat CIALIS voor de
behandeling van erectiestoornis niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
·
verschijnselen aan de urinewegen die in verband staan met een veel voorkomende aandoening
die
benigne prostaathyperplasie wordt genoemd. Dit houdt in dat de prostaatklier groter wordt
met de leeftijd. Verschijnselen zijn onder andere moeilijkheden bij het gaan plassen, het gevoel
de blaas niet helemaal te leeg te plassen en vaker moeten plassen, ook 's nachts. CIALIS
verbetert de bloedstroom naar de prostaat en de blaas en ontspant de spieren hiervan; dit kan de
verschijnselen van benigne prostaathyperplasie verminderen. Gebleken is dat CIALIS deze
verschijnselen op de urinewegen binnen 1 tot 2 weken na het begin van de behandeling
verbetert.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
-
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
-
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
-
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
-
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als 'verlamming van
het oog'.
-
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Omdat benigne prostaathyperplasie en prostaatkanker dezelfde verschijnselen kunnen hebben, zal uw
arts u op prostaatkanker controleren voordat begonnen wordt met de behandeling met CIALIS tegen
benigne prostaathyperplasie. CIALIS wordt niet gebruikt voor de behandeling van prostaatkanker.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
multipel myeloom (beenmergkanker),
leukemie (bloedcelkanker),
een misvorming van uw penis,
een ernstig leverprobleem,
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die:
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet in als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe CIALIS
werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
-
een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
-
andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
-
riociguat,
-
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
-
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIV-infectie,
-
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepine (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
-
rifampicine, erytromicine, claritomycine of intraconazol,
-
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden genomen. Vraag uw arts voor meer
informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine bedient.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
`natriumvrij'.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
Het drinken van alcohol kan uw bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen of als u
van plan bent CIALIS in te nemen, vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed
0,08% of hoger), aangezien dit het risico van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
De
aanbevolen dosis is eenmaal daags 5 mg iedere dag in te nemen op ongeveer hetzelfde tijdstip.
Uw arts kan afhankelijk van uw reactie op CIALIS de dosis naar 2,5 mg aanpassen. Dit zal gegeven
worden als een tablet van 2,5 mg. Neem CIALIS niet vaker dan een keer per dag.
Wanneer u CIALIS eenmaal daags inneemt, bent u op elk moment van de 24 uur van de dag in staat
een erectie te krijgen wanneer u seksueel wordt geprikkeld. Gebruik van CIALIS eenmaal daags kan
nuttig zijn voor mannen die verwachten twee keer per week of vaker seksueel actief te zijn. Het is
belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner moeten
weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een erectiestoornis zou
gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen.
Voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie
De
dosis is één tablet van 5 mg in te nemen eenmaal daags op ongeveer dezelfde tijd van de dag.
Als u benigne prostaathyperplasie heeft en erectiestoornis, blijft de dosis één tablet van 5 mg per dag.
Neem CIALIS niet vaker dan eenmaal per dag in.
Heeft u te veel van dit middel gebruikt?
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen krijgen zoals beschreven in rubriek 4.
Bent u vergeten dit middel te gebruiken?
Neem uw dosis zodra u zich dat herinnert, maar neem geen dubbele dosis om een vergeten tablet in te
halen. U mag CIALIS niet meer dan 1 keer per dag innemen.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee
te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan directe medische hulp:
-
Allergische reactie waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst- gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor)
-
Priapisme, een verlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo'n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dan direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak (komen voor bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms (komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
-
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de ogen, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, tijdelijke of permanente afname of verlies van
gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen die zich
zelden voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V. Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht.
Bewaren beneden 25°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak.
Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt.
Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in dit middel?
-
De
werkzame stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 5 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen in dit middel zijn:
Tabletkern: lactosemonohydraat (zie rubriek 2), croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 'CIALIS bevat lactose'.
Filmomhulling: lactosemonohydraat, hypromellose, triacetine, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), talk.
CIALIS 5 mg is een lichtgele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt met
'C 5'.
CIALIS 5 mg is verkrijgbaar in blisterverpakkingen met 14, 28 of 84 tabletten.
Niet alle genoemde verpakkingsgrootten worden in de handel gebracht.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen: Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg
83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant: Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/ Belgien
Lietuva
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Eli Lilly Lietuva
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Tel. +370 (5) 2649600
Luxembourg/Luxemburg
" " .. -
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
. + 359 2 491 41 40
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Ceská republika
Magyarország
ELI LILLY CR, s.r.o.
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 420 234 664 111
Tel: + 36 1 328 5100
Danmark
Malta
Eli Lilly Danmark A/S
Charles de Giorgio Ltd.
Tlf: +45 45 26 60 00
Tel: + 356 25600 500
Deutschland
Nederland
Lilly Deutschland GmbH
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Eesti
Norge
Eli Lilly Nederland B.V.
Eli Lilly Norge A.S.
Tel: +372 6 817 280
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
- ....
Eli Lilly Ges.m.b.H.
: +30 210 629 4600
Tel: + 43-(0) 1 711 780
España
Polska
Lilly S.A.
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: + 34-91 663 50 00
Tel: +48 22 440 33 00
France
Portugal
Lilly France
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Tel: + 351-21-4126600
Hrvatska
România
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: +385 1 2350 999
Tel: + 40 21 4023000
Ireland
Slovenija
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Eli Lilly farmacevtska druzba, d.o.o.
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Ísland
Slovenská republika
Icepharma hf.
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Sími: + 354 540 8000
Tel: + 421 220 663 111
Suomi/Finland
Eli Lilly Italia S.p.A.
Oy Eli Lilly Finland Ab
Tel: + 39- 055 42571
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Phadisco Ltd
Eli Lilly Sweden AB
: +357 22 715000
Tel: + 46-(0) 8 7378800
Latvija
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly (Suisse) S.A Prstvniecba Latvij
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel:
+371 67364000
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ
}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu
CIALIS 10 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
- Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
- Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker
- Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
- Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet
in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
4.
Mogelijke bijwerkingen
5
Hoe bewaart u dit middel?
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS is bestemd voor de behandeling van volwassen mannen met een erectiestoornis. Dit is aan de
orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang genoeg een erectie kan behouden die
geschikt is voor seksuele activiteit. CIALIS heeft laten zien dat het de mogelijkheid tot het krijgen van
een erectie geschikt voor seksuele activiteit, sterk verbetert.
CIALIS bevat de werkzame stof tadalafil die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd. Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de
penis te ontspannen waardoor het bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw
erectie. CIALIS werkt niet indien u geen erectiestoornis heeft.
Het is belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
-
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
-
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
-
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als 'verlamming van
het oog'.
-
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
multipel myeloom (beenmergkanker),
leukemie (bloedcelkanker),
een misvorming van uw penis,
een ernstig leverprobleem,
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die:
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren tot 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet in als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door de CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe
CIALIS werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
-
een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
-
andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
-
riociguat,
een 5-alfareductaseremmer (gebruikt voor de behandeling van benigne prostaathyperplasie),
-
geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIV-infectie,
-
fenobarbital, fenytoïne en carbamazepine (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
-
rifampicine, erytromicine, claritomycine of intraconazol,
-
andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed de CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden genomen. Vraag uw arts voor
meer informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine
gebruikt.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
`natriumvrij'.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
De aanbevolen startdosering is één 10 mg tablet voor de seksuele activiteit. Als het effect van deze
dosis te laag is, kan uw arts de dosis tot 20 mg verhogen. Tabletten CIALIS moeten via de mond
worden ingenomen.
U kunt een CIALIS tablet tenminste 30 minuten voor seksuele activiteit innemen. CIALIS kan nog
steeds effectief zijn tot 36 uur na inname van de tablet.
U mag CIALIS niet vaker dan eenmaal per dag gebruiken.
CIALIS 10 mg en 20 mg zijn bedoeld voor
gebruik vóór de verwachte seksuele activiteit en worden niet aanbevolen voor voortdurend dagelijks
gebruik.
Het is belangrijk te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen en kan uw
bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen, of u bent van plan CIALIS in te nemen,
vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed van 0,08% of hoger), aangezien dit het
risico van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen krijgen zoals beschreven in rubriek 4.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee
te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan directe medische hulp:
-
Allergische reactie waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst- gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor)
-
Priapisme. Een verlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo'n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dan direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak (komen voor bij minder 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms (komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
Zelden (komen voor bij minder dan 1 op de 1000 patiënten)
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de ogen, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, plotselinge, tijdelijke of permanente afname of verlies
van gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen die zich
zelden voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V. Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak.
Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt.
Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten in dit middel?
-
De
werkzame stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 10 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen in dit middel zijn:
Tabletkern: lactosemonohydraat (zie rubriek 2.), croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 'CIALIS bevat lactose'.
Filmcoating: lactosemonohydraat, hypromellose, triacetin, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), talk.
Hoe ziet CIALIS er uit en hoeveel zit er in een verpakking?
CIALIS 10 mg is een lichtgele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt met
'C 10'.
CIALIS 10 mg is verkrijgbaar in stripverpakkingen die 4 tabletten bevatten.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
Eli Lilly Nederland B.V, Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant:
Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/Belgien
Lietuva
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Eli Lilly Lietuva
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Tel. +370 (5) 2649600
Luxembourg/Luxemburg
" " .. -
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
. + 359 2 491 41 40
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Ceská republika
Magyarország
ELI LILLY CR, s.r.o.
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 420 234 664 111
Tel: + 36 1 328 5100
Danmark
Malta
Eli Lilly Danmark A/S
Charles de Giorgio Ltd.
Tlf: +45 45 26 60 00
Tel: + 356 25600 500
Deutschland
Nederland
Lilly Deutschland GmbH
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Eesti
Norge
Eli Lilly Nederland B.V.
Eli Lilly Norge A.S.
Tel: +372 6 817 280
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
- ....
Eli Lilly Ges.m.b.H.
: +30 210 629 4600
Tel: + 43-(0) 1 711 780
España
Polska
Lilly S.A.
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: + 34-91 663 50 00
Tel: +48 22 440 33 00
France
Portugal
Lilly France
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Tel: + 351-21-4126600
Hrvatska
România
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: +385 1 2350 999
Tel: + 40 21 4023000
Ireland
Slovenija
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Eli Lilly farmacevtska druzba, d.o.o.
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Ísland
Slovenská republika
Icepharma hf.
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Sími: + 354 540 8000
Tel: + 421 220 663 111
Italia
Suomi/Finland
Eli Lilly Italia S.p.A.
Oy Eli Lilly Finland Ab
Tel: + 39- 055 42571
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Phadisco Ltd
Eli Lilly Sweden AB
: +357 22 715000
Tel: + 46-(0) 8 7378800
Latvija
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly (Suisse) S.A Prstvniecba Latvij
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel:
+371 67364000
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ
}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu
CIALIS 20 mg filmomhulde tabletten
tadalafil
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er staat belangrijke
informatie in voor u.
-
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
-
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
-
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
-
Krijgt u last van een van de bijwerking die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die niet
in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Inhoud van deze bijsluiter
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
4.
Mogelijke bijwerkingen
5
Hoe bewaart u dit middel?
6.
Inhoud van de verpakkingen en overige informatie
1.
Wat is CIALIS en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
CIALIS is bestemd voor de behandeling van volwassen mannen met een erectiestoornis. Dit is aan de
orde wanneer een man geen erectie kan krijgen of niet lang genoeg een erectie kan behouden die
geschikt is voor seksuele activiteit. CIALIS heeft laten zien dat het de mogelijkheid tot het krijgen van
een erectie geschikt voor seksuele activiteit, sterk verbetert.
CIALIS bevat de werkzame stof tadalafil die behoort tot een groep geneesmiddelen die fosfodi-
esteraseremmers type 5 worden genoemd. Na seksuele prikkeling helpt CIALIS de bloedvaten in de
penis te ontspannen waardoor het bloed uw penis instroomt. Dit resulteert in een verbetering van uw
erectie. CIALIS werkt niet indien u geen erectiestoornis heeft.
Het is belangrijk om te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
2.
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Wanneer mag u dit middel niet gebruiken?
-
U bent allergisch voor tadalafil of voor een van de andere stoffen die in dit geneesmiddel zitten.
Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6.
-
U gebruikt een organisch nitraat in een of andere vorm of een middel dat stikstofmonoxide
afgeeft (zoals amylnitriet). Dit is een groep geneesmiddelen (nitraten) die gebruikt worden voor
de behandeling van angina pectoris (pijn op de borst). Er is aangetoond dat CIALIS de werking
van deze geneesmiddelen versterkt. Als u nitraat in welke vorm dan ook gebruikt of niet zeker
weet of u dat gebruikt, vertel dat dan aan uw arts.
-
U heeft een ernstige hartaandoening of in de laatste 90 dagen een hartaanval gehad.
-
U heeft in de laatste 6 maanden een beroerte gehad.
U heeft een lage bloeddruk of hoge bloeddruk die niet onder controle is.
-
U heeft ooit verlies van het gezichtsvermogen gehad vanwege niet-arterieel ischemisch
anterieur oogzenuwlijden (NAION), een toestand die omschreven wordt als 'verlamming van
het oog'.
-
U gebruikt riociguat. Dit geneesmiddel wordt gebruikt om pulmonale arteriële hypertensie (dit
is hoge bloeddruk in de longen) en chronische trombo-embolische pulmonale hypertensie (dit is
hoge bloeddruk in de longen als gevolg van bloedstolsels) te behandelen. PDE5-remmers, zoals
CIALIS, bleken het bloeddrukverlagend effect van dit geneesmiddel te verhogen. Als u
riociguat gebruikt of hier niet zeker van bent, neem dan contact op met uw arts.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met dit middel?
Neem contact op met uw arts voordat u dit middel gebruikt.
Wees u ervan bewust dat seksuele activiteit riskant kan zijn voor patiënten met een hartaandoening
omdat deze activiteit een extra inspanning van uw hart vraagt. Als u een hartaandoening hebt, vertel
dit dan uw arts.
Vertel het uw arts voordat u de tabletten inneemt als u een van de volgende aandoeningen hebt:
sikkelcelanemie (een afwijking van de rode bloedcellen),
multipel myeloom (beenmergkanker),
leukemie (bloedcelkanker),
een misvorming van uw penis,
een ernstig leverprobleem,
een ernstig nierprobleem.
Het is niet bekend of CIALIS werkzaam is bij patiënten die:
-
een bekkenoperatie hebben ondergaan,
-
algehele of gedeeltelijke verwijdering van de prostaatklier, waarbij de zenuwbanen van de
prostaat zijn doorgesneden (radicale niet-zenuwsparende prostatectomie) hebben ondergaan.
Als u plotseling een vermindering of verlies van het gezichtsvermogen bemerkt, stop dan de inname
van CIALIS en neem onmiddellijk contact op met uw arts.
Plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies is na het gebruik van tadalafil bij een aantal
patiënten waargenomen. Hoewel het niet bekend is of deze gevallen direct aan tadalafil te wijten zijn,
moet u contact opnemen met uw arts zodra u plotseling optredend verminderd gehoor of gehoorverlies
opmerkt.
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door vrouwen.
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
CIALIS is niet bestemd voor gebruik door kinderen en jongeren to 18 jaar.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Gebruikt u naast CIALIS nog andere geneesmiddelen, heeft u dat kort geleden gedaan of bestaat de
mogelijkheid dat u binnenkort andere geneesmiddelen gaat gebruiken? Vertel dat dan uw arts.
Neem CIALIS niet in als u al nitraten inneemt.
Sommige geneesmiddelen worden beïnvloed door CIALIS of kunnen invloed hebben op hoe CIALIS
werkt. Vertel uw arts of apotheker als u al de volgende geneesmiddelen neemt:
- een alfablokker (gebruikt om hoge bloeddruk of plasklachten in verband met benigne
prostaathypertrofie te behandelen),
- andere geneesmiddelen om hoge bloeddruk te behandelen,
- riociguat,
- geneesmiddelen zoals ketoconazol tabletten (om een schimmelinfectie mee te behandelen) en
proteaseremmers voor de behandeling van AIDS of HIVinfectie,
- fenobarbital, fenytoïne en carbamazepin (geneesmiddelen om toevallen mee te behandelen),
- rifampicine, erytromicine, claritomycine of intraconazol,
- andere behandelingen voor erectiestoornissen.
Waarop moet u letten met drinken en alcohol?
Zie rubriek 3 voor informatie over het effect van alcoholgebruik. Grapefruitsap kan invloed hebben op
hoe goed de CIALIS zal werken en moet met voorzichtigheid worden ingenomen. Vraag uw arts voor
meer informatie hierover.
Vruchtbaarheid
Bij honden die werden behandeld was er minder spermaproductie in de testes. Een vermindering in
sperma is ook gezien bij sommige mannen. Het is onwaarschijnlijk dat deze effecten leiden tot gebrek
aan vruchtbaarheid.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Sommige mannen die CIALIS in klinische studies innamen hebben melding gemaakt van duizeligheid.
Controleer nauwkeurig hoe u reageert op de tabletten voordat u gaat autorijden of een machine bedient.
CIALIS bevat lactose
Als uw arts u heeft verteld dat u sommige suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw arts
voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken.
CIALIS bevat natrium
Dit geneesmiddel bevat minder dan 1 mmol (23 mg) natrium per tablet, dit betekent in essentie
`natriumvrij'.
3.
Hoe gebruikt u dit middel?
Gebruik dit geneesmiddel altijd precies zoals uw arts u dat heeft verteld. Twijfelt u over het juiste
gebruik? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
CIALIS tabletten zijn alleen bedoeld voor oraal gebruik door mannen. Slik de tablet in zijn geheel
door met wat water. U kunt CIALIS met of zonder voedsel gebruiken.
De aanbevolen startdosering is één 10 mg tablet voor de seksuele activiteit. U heeft echter de dosis
van één tablet van 20 mg gekregen omdat uw arts besloten heeft dat de aanbevolen dosis van 10 mg te
zwak voor u is.
U kunt een CIALIS tablet tenminste 30 minuten voor seksuele activiteit innemen. CIALIS kan nog
steeds effectief zijn tot 36 uur na inname van de tablet.
U mag CIALIS niet vaker dan eenmaal per dag gebruiken.
CIALIS
10 mg en 20 mg zijn bedoeld voor
gebruik vóór de verwachte seksuele activiteit en worden niet aanbevolen voor voortdurend dagelijks
gebruik.
Het is belangrijk te weten dat CIALIS niet werkt als er geen seksuele prikkel is. U en uw partner
moeten weten dat voorspel nodig is, net zoals u zou doen als u geen geneesmiddel voor een
erectiestoornis zou gebruiken.
Het drinken van alcohol kan van invloed zijn op uw vermogen om een erectie te krijgen en kan uw
bloeddruk tijdelijk verlagen. Als u CIALIS hebt ingenomen, of u bent van plan CIALIS in te nemen,
vermijd dan buitensporig drinken (alcoholspiegel in het bloed van 0,08% of hoger), aangezien dit het
risico van duizeligheid bij opstaan kan vergroten.
Licht uw arts in. U kunt bijwerkingen ervaren zoals beschreven in rubriek 4.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw arts
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen
daarmee te maken. Deze bijwerkingen zijn gewoonlijk licht tot matig van aard.
Als u een van de volgende bijwerkingen krijgt, stop dan met het innemen van CIALIS en zoek
dan directe medische hulp:
-
Allergische reactie waaronder huiduitslag (doet zich soms voor).
-
Pijn op de borst- gebruik geen nitraten maar zoek direct medische hulp (doet zich soms voor).
-
Priapisme, eenverlengde en mogelijk pijnlijke erectie na het innemen van CIALIS (doet zich
zelden voor). Als u zo'n erectie heeft en het houdt langer dan 4 uur aan, neem dan direct contact
op met uw arts.
-
U kunt ineens niet meer zien (doet zich zelden voor).
Andere bijwerkingen die worden gemeld zijn:
Vaak (komen voor bij minder dan 1 op de 10 patiënten)
-
hoofdpijn, rugpijn, spierpijn, pijn in armen en benen, blozen in het gezicht, neusverstopping en
spijsverteringsproblemen.
Soms (komen voor bij minder dan 1 op de 100 patiënten)
-
duizeligheid, buikpijn, misselijkheid (overgeven), reflux, wazig zien, oogpijn, moeite met
ademhalen, aanwezigheid van bloed in de urine, langdurige erectie, hartkloppingen, een snelle
hartslag, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, neusbloedingen, oorsuizen, zwellen van de handen,
voeten of enkels en zich vermoeid voelen.
Zelden (komen voor bij minder 1 op de 1000 patiënten)
-
flauwvallen, toevallen en voorbijgaand geheugenverlies, zwelling van de ogen, rode ogen,
plotselinge vermindering of verlies van gehoor, netelroos (jeukerige rode striemen op het
huidoppervlak), bloeding van de penis, aanwezigheid van bloed in het sperma en toegenomen
transpiratie.
Een hartaanval en beroerte zijn ook zelden gemeld bij mannen die CIALIS gebruiken. De meeste van
die mannen hadden al hartproblemen voordat ze dit geneesmiddel innamen.
Er is zelden melding gemaakt van gedeeltelijke, tijdelijke of permanente afname of verlies van
gezichtsvermogen in één of beide ogen.
Sommige andere bijwerkingen die zich
zelden voordoen bij mannen die CIALIS innamen die niet
werden gezien tijdens klinische onderzoeken. Deze omvatten:
-
migraine, opgezet gezicht, ernstige allergische reactie die ervoor zorgt dat het gezicht en de keel
opzwellen, ernstige huiduitslag, bepaalde stoornissen met betrekking tot de bloedtoevoer naar
de ogen, onregelmatige hartslag, angina en plotse dood met cardiale oorzaak.
De bijwerking duizeligheid is vaker gemeld bij mannen boven de 75 jaar die CIALIS gebruiken.
Diarree is vaker gemeld bij mannen boven de 65 jaar die CIALIS gebruiken.
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem zoals vermeld in aanhangsel V. Door bijwerkingen te melden, kunt u
ons helpen meer informatie te verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
5.
Hoe bewaart u dit middel?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die vindt u op de doos en de
blisterverpakking na EXP. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de
uiterste houdbaarheidsdatum.
Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 30°C.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak.
Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt.
Als u geneesmiddelen op de
juiste manier afvoert worden ze op een verantwoorde manier vernietigd en komen ze niet in het milieu
terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in dit middel?
-
De
werkzame stof in dit middel is tadalafil. Elke tablet bevat 20 mg tadalafil.
-
De
andere stoffen in dit middel zijn:
Tabletkern: lactosemonohydraat (zie rubriek 2), croscarmellosenatrium,
hydroxypropylcellulose, microkristallijne cellulose, natriumlaurylsulfaat, magnesiumstearaat,
zie rubriek 2 'CIALIS bevat lactose'.
Filmcoating: lactosemonohydraat, hypromellose, triacetin, titaniumdioxide (E171), geel
ijzeroxide (E172), talk.
Hoe ziet CIALIS eruit en hoeveel zit er in een verpakking?
CIALIS 20 mg is een gele amandelvormige filmomhulde tablet en is aan één zijde gemerkt met
'C 20'.
CIALIS 20 mg is verkrijgbaar in stripverpakkingen die 2, 4, 8, 10 of 12 tabletten bevatten.
Het kan voorkomen dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel worden gebracht.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
Eli Lilly Nederland B.V.,
Papendorpseweg 83, 3528 BJ Utrecht, Nederland
Fabrikant:
Lilly S.A., Avda. de la Industria 30, 28108 Alcobendas, Madrid, Spanje.
Neem voor alle informatie over dit geneesmiddel contact op met de lokale vertegenwoordiger van de
houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
België/Belgique/Belgien
Lietuva
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
Eli Lilly Lietuva
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Tel. +370 (5) 2649600
Luxembourg/Luxemburg
" " .. -
Eli Lilly Benelux S.A./N.V.
. + 359 2 491 41 40
Tél/Tel: + 32-(0)2 548 84 84
Ceská republika
Magyarország
ELI LILLY CR, s.r.o.
Lilly Hungária Kft.
Tel: + 420 234 664 111
Tel: + 36 1 328 5100
Danmark
Malta
Eli Lilly Danmark A/S
Charles de Giorgio Ltd.
Tlf: +45 45 26 60 00
Tel: + 356 25600 500
Deutschland
Nederland
Lilly Deutschland GmbH
Eli Lilly Nederland B.V.
Tel. + 49-(0) 6172 273 2222
Tel: + 31-(0) 30 60 25 800
Eesti
Norge
Eli Lilly Nederland B.V.
Eli Lilly Norge A.S.
Tel: +372 6 817 280
Tlf: + 47 22 88 18 00
Österreich
- ....
Eli Lilly Ges.m.b.H.
: +30 210 629 4600
Tel: + 43-(0) 1 711 780
España
Polska
Lilly S.A.
Eli Lilly Polska Sp. z o.o.
Tel: + 34-91 663 50 00
Tel: +48 22 440 33 00
France
Portugal
Lilly France
Lilly Portugal Produtos Farmacêuticos, Lda
Tél: +33-(0) 1 55 49 34 34
Tel: + 351-21-4126600
Hrvatska
România
Eli Lilly Hrvatska d.o.o.
Eli Lilly România S.R.L.
Tel: +385 1 2350 999
Tel: + 40 21 4023000
Ireland
Slovenija
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Eli Lilly farmacevtska druzba, d.o.o.
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Tel: +386 (0)1 580 00 10
Ísland
Slovenská republika
Icepharma hf.
Eli Lilly Slovakia s.r.o.
Sími: + 354 540 8000
Tel: + 421 220 663 111
Italia
Suomi/Finland
Eli Lilly Italia S.p.A.
Oy Eli Lilly Finland Ab
Tel: + 39- 055 42571
Puh/Tel: + 358-(0) 9 85 45 250
Sverige
Phadisco Ltd
Eli Lilly Sweden AB
: +357 22 715000
Tel: + 46-(0) 8 7378800
Latvija
United Kingdom (Northern Ireland)
Eli Lilly (Suisse) S.A Prstvniecba Latvij
Eli Lilly and Company (Ireland) Limited
Tel:
+371 67364000
Tel: + 353-(0) 1 661 4377
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in {MM/JJJJ
}
Meer informatie over dit geneesmiddel is beschikbaar op de website van het Europees
Geneesmiddelenbureau: http://www.ema.europa.eu
Opgepast
- Gebruik geen geneesmiddelen zonder het advies van je geneesheer
- Vertrouw enkel de bijsluiter die meegeleverd werd met je geneesmiddel
- Gebruik geen geneesmiddelen waarvan de houdbaarheidsdatum verstreken is
- Bijsluiters zijn aangeleverd door het FAGG
