Yaz 0.02 mg - 3 mg
Bijsluiter
Bijsluiter: informatie voor de gebruikster
Yaz 0,02 mg/3 mg filmomhulde tabletten
Ethinylestradiol/Drospirenon
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen, want er staat belangrijke
informatie voor u in.
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die
niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Belangrijke dingen die u moet weten over gecombineerde hormonale anticonceptiva :
-
Deze middelen vormen een van de meest betrouwbare omkeerbare anticonceptiemethoden,
mits correct gebruik
-
Ze geven een iets hoger risico op het ontstaan van een bloedstolsel (trombose) in de aders en
slagaders, vooral in het eerste jaar dat u een gecombineerd hormonaal anticonceptivum
gebruikt of als u na een onderbreking van 4 weken of langer weer begint met het gebruik van
een gecombineerd hormonaal anticonceptivum
-
Let goed op en neem contact op met uw arts als u denkt dat u mogelijk symptomen van een
bloedstolsel heeft (zie rubriek 2 ’Bloedstolsels (trombose)’).
Inhoud van deze bijsluiter
1.
Wat is Yaz en waarvoor wordt dit middel gebruikt?..........................................................2
2.
Wanneer mag u Yaz niet innemen of moet u er extra voorzichtig mee zijn?.....................2
Wanneer mag u Yaz niet gebruiken?............................................................................2
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?.........................................................3
BLOEDSTOLSELS (TROMBOSE).............................................................................4
Yaz en kanker...............................................................................................................8
Psychische stoornissen.................................................................................................9
Tussentijds bloedverlies...............................................................................................9
Wat u moet doen als u geen bloeding krijgt tijdens de placebodagen..........................9
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?......................................................................9
Waarop moet u letten met eten en drinken?................................................................10
Laboratoriumonderzoeken..........................................................................................10
Zwangerschap.............................................................................................................10
Borstvoeding...............................................................................................................10
Rijvaardigheid en het gebruik van machines..............................................................10
Yaz bevat lactose........................................................................................................10
Hoe neemt u Yaz in?........................................................................................................10
Voorbereiding van de blisterverpakking.....................................................................11
Wanneer kunt u beginnen met de eerste blisterverpakking........................................11
Heeft u te veel van Yaz ingenomen?..........................................................................12
Bent u vergeten Yaz in te nemen?..............................................................................12
Wat u moet doen in geval van overgeven of ernstige diarree.....................................14
Uitstellen van de menstruatie: wat u moet weten.......................................................14
De begindag van uw menstruatie veranderen: wat u moet weten...............................14
Als u stopt met het innemen van Yaz.........................................................................14
Mogelijke bijwerkingen...................................................................................................14
Hoe bewaart u Yaz?.........................................................................................................16
3.
4.
5.
1/18
Bijsluiter
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie.............................................................17
1.
Wat is Yaz en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Yaz is een anticonceptiepil en wordt gebruikt om zwangerschap te voorkomen.
Alle 24 lichtroze filmomhulde tabletten bevatten een kleine hoeveelheid van twee verschillende
vrouwelijke hormonen, namelijk drospirenon en ethinylestradiol.
De 4 witte filmomhulde tabletten bevatten geen werkzame bestanddelen en worden ook wel
placebo-tabletten genoemd.
Anticonceptiepillen die twee hormonen bevatten worden ‘combinatiepillen’ genoemd.
2.
Wanneer mag u Yaz niet innemen of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Algemene opmerkingen
Lees voordat u begint met het gebruik van Yaz de informatie over bloedstolsels (trombose) in rubriek
2. Het is vooral belangrijk dat u leest wat de symptomen zijn van een bloedstolsel – zie rubriek 2
“Bloedstolsels (trombose)”.
Voordat u kunt beginnen met het gebruik van Yaz, zal uw arts u een aantal vragen stellen over uw
persoonlijke ziektegeschiedenis en die van uw naaste familieleden. De arts zal ook uw bloeddruk
meten en, afhankelijk van uw persoonlijke situatie, mogelijk ook nog andere onderzoeken doen.
In deze bijsluiter worden verschillende situaties beschreven waarin u moet stoppen met het gebruik
van Yaz of waarin de betrouwbaarheid van Yaz verminderd kan zijn. In die situaties moet u óf geen
seks hebben, óf een extra anticonceptiemiddel zonder hormonen gebruiken, bijvoorbeeld een
condoom of een andere barrièremethode. Maak geen gebruik van de temperatuurmethode of
periodieke onthouding. Deze methoden kunnen onbetrouwbaar zijn omdat Yaz de maandelijkse
veranderingen van de lichaamstemperatuur en het baarmoederhalsslijmvlies beïnvloedt.
Net als andere anticonceptiemiddelen met hormonen beschermt Yaz niet tegen infectie met het
hiv-virus (aids) of andere seksueel overdraagbare aandoeningen.
Wanneer mag u Yaz niet gebruiken?
U mag dit middel niet gebruiken als u een van de hieronder
vermelde aandoeningen heeft. Als u een
of meer van de hieronder vermelde aandoeningen heeft, vertel dit dan aan uw arts. Uw arts zal
met u bespreken welke andere vorm van anticonceptie geschikter is voor u.
Gebruik Yaz niet:
als u een bloedstolsel in een bloedvat van de benen (diepe veneuze trombose, DVT), de longen
(longembolie, PE) of een ander orgaan heeft, of in het verleden heeft gehad
als u weet dat u een stoornis heeft die uw bloedstolling beïnvloedt – bijvoorbeeld proteïne C-
deficiëntie, proteïne S-deficiëntie, antitrombine-III-deficiëntie, factor V-Leiden of antistoffen
tegen fosfolipiden
als u moet worden geopereerd of u bent gedurende lange tijd niet op de been (zie rubriek
Bloedstolsels (trombose))
als u een hartaanval of beroerte heeft gehad
als u angina pectoris heeft (een aandoening die hevige pijn in de borst veroorzaakt en een eerste
verschijnsel van een hartaanval kan zijn) of een transiënte ischemische aanval (TIA –
voorbijgaande symptomen van een beroerte), of als u dit ooit heeft gehad
2/18
Bijsluiter
als u een van volgende ziektes heeft, die het risico op een bloedstolsel in uw slagaders kunnen
verhogen:
o
ernstige diabetes met beschadiging van bloedvaten
o
ernstig verhoogde bloeddruk
o
een ernstig verhoogd vetgehalte in uw bloed (cholesterol of triglyceriden)
o
een aandoening die hyperhomocysteïnemie wordt genoemd
als u een type migraine, dat “migraine met aura” wordt genoemd, heeft (of u heeft dit gehad)
als u een leveraandoening heeft (of ooit heeft gehad) en de werking van uw lever nog niet normaal
is
als uw nieren niet goed werken (nierinsufficiëntie)
als u een gezwel in de lever heeft (of ooit heeft gehad)
als u borstkanker of kanker van de geslachtsorganen heeft (of ooit heeft gehad), of als er een
vermoeden is dat u dat heeft
als u bloedverlies uit uw vagina heeft en de oorzaak niet duidelijk is
als u allergisch (overgevoelig) bent voor ethinylestradiol of drospirenon of voor één van de andere
stoffen in dit geneesmiddel. Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6, pagina 16. Dit kan jeuk,
huiduitslag of zwelling veroorzaken.
Gebruik Yaz niet als u hepatitis C heeft en geneesmiddelen inneemt die ombitasvir/paritaprevir/
ritonavir en dasabuvir of glecaprevir/pibrentasvir bevatten (zie ook de rubriek ‘Gebruikt u nog andere
geneesmiddelen?’).
Bijkomende informatie over speciale patiëntengroepen
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
Yaz is niet bedoeld voor gebruik bij vrouwen bij wie de maandstonden nog niet zijn begonnen.
Oudere vrouwen
Yaz is niet bestemd voor gebruik na de menopauze.
Vrouwen met leverinsufficiëntie
Gebruik Yaz niet als u lijdt aan een leverziekte. Zie ook rubrieken “Wanneer mag u Yaz niet
gebruiken?” en “Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?”.
Vrouwen met nierinsufficiëntie
Gebruik Yaz niet als u lijdt aan slecht functionerende nieren of acuut nierfalen. Zie ook rubrieken
“Wanneer mag u Yaz niet gebruiken?” en “Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?”.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?
Wanneer moet u contact opnemen met uw arts?
Roep spoedeisende medische hulp
-
als u mogelijke klachten of symptomen van een bloedstolsel bemerkt, die kunnen
betekenen dat u lijdt aan een bloedstolsel in uw been (d.w.z. diepe veneuze trombose),
een bloedstolsel in uw long (d.w.z. longembolie), een hartaanval of een beroerte (zie
hieronder de rubriek ‘Bloedstolsels (trombose)’).
Ga voor een beschrijving van de klachten of symptomen van deze ernstige bijwerkingen naar "Hoe
herken ik een bloedstolsel".
Vertel het uw arts, als een van de volgende situaties op u van toepassing is.
3/18
Bijsluiter
In sommige situaties moet u extra voorzichtig zijn als u Yaz of een andere combinatiepil gebruikt.
Het kan nodig zijn dat u regelmatig door uw arts wordt gecontroleerd. Als de aandoening ontstaat, of
verergert, terwijl u Yaz gebruikt, moet u dit ook aan uw arts vertellen.
als iemand uit uw naaste familie borstkanker heeft of ooit heeft gehad
als u een aandoening van de lever of galblaas heeft
als u diabetes (suikerziekte) heeft
als u een depressie (ernstige neerslachtigheid) heeft
als u de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa (chronische inflammatoire darmziekte) heeft
als u systemische lupus erythematosus heeft (SLE – een ziekte die uw natuurlijke afweersysteem
aantast)
als u hemolytisch-uremisch syndroom heeft (HUS – een stoornis van de bloedstolling die nierfalen
veroorzaakt)
als u sikkelcelanemie heeft (een erfelijke ziekte van de rode bloedcellen)
U heeft verhoogde vetgehaltes in uw bloed (hypertriglyceridemie), of deze aandoening komt in uw
familie voor of is in uw familie voorgekomen. Hypertriglyceridemie is in verband gebracht met
een hoger risico om pancreatitis (een ontsteking van de alvleesklier) te krijgen
U moet worden geopereerd of u bent gedurende lange tijd niet op de been (zie ‘Bloedstolsels
(trombose)' in rubriek 2)
Als u onlangs bevallen bent, heeft u een verhoogd risico op het krijgen van bloedstolsels. Vraag
uw arts hoe snel na de bevalling u kunt beginnen met het gebruik van Yaz
U heeft een ontsteking in de aders vlak onder de huid (oppervlakkige tromboflebitis)
U heeft spataderen.
als u epilepsie heeft (zie pagina 9 ʻGebruikt u nog andere geneesmiddelen?’)
als u een aandoening heeft die voor het eerst optrad tijdens de zwangerschap of bij eerder gebruik
van geslachtshormonen (bijvoorbeeld gehoorverlies, een aandoening van het bloed genaamd
porfyrie, huiduitslag met blaasjes tijdens de zwangerschap (herpes gestationis), een aandoening
van de zenuwen waarbij plotselinge bewegingen van het lichaam optreden (chorea van
Sydenham))
als u geelbruine pigmentvlekken, vooral in het gezicht (chloasma, zogenaamde
'zwangerschapsvlekken'), heeft of ooit heeft gehad. Als dit het geval is, vermijd dan directe
blootstelling aan zonlicht of ultraviolet licht.
als u erfelijk angio-oedeem heeft, kunnen producten die oestrogene hormonen bevatten de
verschijnselen opwekken of verergeren. U moet direct contact met uw arts opnemen als u
verschijnselen van angio-oedeem krijgt, zoals een opgezwollen gezicht, tong en/of keel, en/of
problemen met slikken, of galbulten samen met moeilijk ademhalen.
Neem contact op met uw arts voordat u Yaz gebruikt.
BLOEDSTOLSELS (TROMBOSE)
Als u een gecombineerd hormonaal anticonceptivum zoals Yaz gebruikt, heeft u een hoger risico om
bloedstolsels te krijgen dan als u geen gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruikt. In zelden
voorkomende gevallen kan een bloedstolsel een bloedvat verstoppen en ernstige problemen
veroorzaken.
Bloedstolsels kunnen ontstaan
-
in aders (dit wordt 'veneuze trombose', 'veneuze trombo-embolie' of VTE genoemd)
-
in slagaders (dit wordt 'arteriële trombose', 'arteriële trombo-embolie' of ATE genoemd).
Men herstelt niet altijd volledig van bloedstolsels. In zelden voorkomende gevallen kunnen er
langdurige ernstige effecten zijn, of in zeer zelden voorkomende gevallen kunnen bloedstolsels
dodelijk zijn.
4/18
Bijsluiter
Het is belangrijk dat u weet dat het algehele risico op een schadelijk bloedstolsel door Yaz klein
is.
HOE HERKENT U EEN BLOEDSTOLSEL?
Schakel spoedeisende medische hulp in als u een van de volgende klachten of symptomen bemerkt.
Krijgt u een van deze klachten of symptomen?
zwelling van een been of langs een ader in een been of
voet, vooral als dit gepaard gaat met:
pijn of gevoeligheid van het been, die u mogelijk
alleen voelt bij het staan of lopen
verhoogde temperatuur in het aangedane been
kleurverandering van de huid van het been,
bijvoorbeeld bleek, rood of blauw worden
Longembolie
Waar kunt u aan lijden?
Diepe veneuze trombose
plotselinge onverklaarde ademnood of snelle ademhaling
plotseling hoesten zonder duidelijke oorzaak, waarbij u
bloed kunt ophoesten
scherpe pijn in de borst, die erger kan worden als u diep
ademhaalt
ernstig licht gevoel in het hoofd of duizeligheid
snelle of onregelmatige hartslag
ernstige pijn in uw maag.
Als u twijfelt, neem dan contact op met een arts, want sommige
van deze symptomen, zoals hoesten of kortademigheid, kunnen
ten onrechte worden aangezien voor een lichtere aandoening,
zoals een luchtweginfectie (bijv. verkoudheid).
Symptomen treden meestal in één oog op:
onmiddellijk verlies van het gezichtsvermogen, of
pijnloos wazig zien, wat zich kan ontwikkelen tot verlies
van het gezichtsvermogen
pijn, ongemak, druk of zwaar gevoel op de borst
beklemd of vol gevoel in de borst, arm of onder het
borstbeen
vol gevoel, indigestie of naar adem snakken
ongemak in het bovenlichaam dat uitstraalt naar de rug,
kaak, keel, arm en maag
transpireren, misselijkheid, braken of duizeligheid
extreme zwakte, angst of kortademigheid
snelle of onregelmatige hartslag
plotselinge zwakte of verdoofd gevoel van gezicht, arm of
been, vooral aan één kant van het lichaam
plotselinge verwardheid, moeite met praten of begrijpen
plotselinge moeite met zien in één of beide ogen
Beroerte
Veneuze trombose in het
netvlies (bloedstolsel in het
oog)
Hartaanval
5/18
Bijsluiter
plotselinge moeite met lopen, duizeligheid, verlies van
evenwicht of coördinatie
plotselinge, ernstige of langdurige hoofdpijn zonder
bekende oorzaak
verminderd bewustzijn of flauwvallen met of zonder
epileptische aanval.
De symptomen van een beroerte kunnen soms slechts kort
duren en vrijwel direct en volledig herstellen. Toch moet u dan
alsnog spoedeisende medische hulp inroepen, omdat u een kans
kunt lopen om nog een beroerte te krijgen.
zwelling en lichte blauwkleuring van een arm of been
ernstige pijn in uw buik (acute buik)
Bloedstolsel die andere
bloedvaten verstoppen
BLOEDSTOLSELS IN EEN ADER
Wat kan er gebeuren als er een bloedstolsel wordt gevormd in een ader?
Het gebruik van gecombineerde hormonale anticonceptiva is in verband gebracht met een hoger
risico op bloedstolsels in een ader (veneuze trombose). Deze bijwerkingen komen echter zelden
voor. Meestal treden ze op in het eerste jaar dat een gecombineerd hormonaal anticonceptivum
wordt gebruikt.
Als er een bloedstolsel wordt gevormd in een ader in een been of voet, kan het een diepe veneuze
trombose (DVT) veroorzaken.
Als een bloedstolsel vanuit het been wordt meegevoerd en in de long terechtkomt, kan het een
longembolie veroorzaken.
Het komt zeer zelden voor dat een bloedstolsel wordt gevormd in een ader in een ander orgaan,
zoals het oog (veneuze trombose in het netvlies).
Wanneer is het risico op een bloedstolsel in een ader het hoogst?
Het risico op een bloedstolsels in een ader is het hoogst in het eerste jaar dat een vrouw voor het eerst
een gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruikt. Het risico kan ook verhoogd zijn als u na een
onderbreking van 4 weken of langer weer begint met het gebruik van een gecombineerd hormonaal
anticonceptivum (hetzelfde product, of een ander product dan daarvoor).
Na het eerste jaar wordt het risico kleiner, maar hij blijft iets hoger dan als u geen gecombineerd
hormonaal anticonceptivum gebruikt.
Als u stopt met Yaz, is uw risico op een bloedstolsel binnen enkele weken weer normaal.
Hoe hoog is het risico op een bloedstolsel?
Het risico hangt af van uw natuurlijk risico op VTE, en van het type gecombineerd hormonaal
anticonceptivum dat u gebruikt.
Het algehele risico op een bloedstolsel in een been of long (diepe veneuze trombose of longembolie)
met Yaz is klein.
6/18
Bijsluiter
-
Van elke 10.000 vrouwen die geen enkel gecombineerd hormonaal anticonceptivum
gebruiken en niet zwanger zijn, krijgen er ongeveer 2 in een periode van een jaar een
bloedstolsel.
Van elke 10.000 vrouwen die een gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruiken
dat levonorgestrel, norethisteron of norgestimaat bevat, krijgen er ongeveer 5-7 in een
jaar een bloedstolsel.
Van elke 10.000 vrouwen die een gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruiken
dat drospirenon bevat, zoals Yaz, krijgen er ongeveer tussen de 9 en 12 in een jaar een
bloedstolsel.
Het risico om een bloedstolsel te krijgen is afhankelijk van uw persoonlijke medische
voorgeschiedenis (zie rubrieken ‘Factoren die uw risico op een bloedstolsel in een
ader/slagader verhogen’ hieronder)
Risico om in een jaar een
bloedstolsel te krijgen
-
-
-
Vrouwen die
geen
gecombineerde hormonale
pil/pleister/ring gebruiken en niet zwanger zijn
Vrouwen die een combinatiepil gebruiken die
levonorgestrel, norethisteron of norgestimaat
bevat
Vrouwen die Yaz gebruiken
Ongeveer 2 van elke
10.000 vrouwen
Ongeveer 5-7 van elke
10.000 vrouwen
Ongeveer 9-12 van elke
10.000 vrouwen
Factoren die uw risico op een bloedstolsel in een ader verhogen
Het risico op een bloedstolsel met Yaz is klein, maar er zijn bepaalde omstandigheden die het risico
verhogen. Uw risico is hoger:
als u ernstig overgewicht heeft (BMI [body
mass index]
hoger dan 30 kg/m
2
)
als één van uw naaste familieleden op jonge leeftijd (bijvoorbeeld vóór het 50
e
jaar) een
bloedstolsel heeft gehad in een been, long of ander orgaan. In dat geval kunt u een erfelijke
stollingsstoornis hebben.
als u een operatie moet ondergaan, of als u lange tijd niet op de been bent vanwege een blessure
of ziekte, of als uw been in het gips zit. Het kan nodig zijn om vóór een operatie, of wanneer u
minder mobiel bent, enkele weken te stoppen met het gebruik van Yaz. Als u moet stoppen met
Yaz, vraag dan uw arts wanneer u weer kunt beginnen met het gebruik.
als u ouder wordt (in het bijzonder ongeveer boven de 35 jaar)
als u in de afgelopen paar weken bevallen bent.
Het risico op een bloedstolsel stijgt naarmate er meer van deze omstandigheden op u van toepassing
zijn.
Een reis per vliegtuig (langer dan 4 uur) kan uw risico op een bloedstolsel tijdelijk verhogen, vooral
als er nog enkele andere van de vermelde omstandigheden op u van toepassing zijn.
Het is belangrijk dat u het uw arts vertelt als een of meer van deze omstandigheden op u van
7/18
Bijsluiter
toepassing zijn, zelfs als u hierover twijfelt. Uw arts kan beslissen dat u moet stoppen met het gebruik
van Yaz.
Als een van de hierboven vermelde omstandigheden verandert terwijl u Yaz gebruikt, bijvoorbeeld als
een naast familielid een bloedstolsel (trombose) krijgt zonder bekende oorzaak, of als u veel in
gewicht aankomt, vertel dit dan aan uw arts.
BLOEDSTOLSEL IN EEN SLAGADER
Wat kan er gebeuren als er een bloedstolsel wordt gevormd in een slagader?
Net als een bloedstolsel in een ader, kan een bloedstolsel in een slagader ernstige problemen
veroorzaken. Het kan bijvoorbeeld een hartaanval of een beroerte veroorzaken.
Factoren die uw risico op een bloedstolsel in een slagader verhogen
Het is belangrijk dat u weet dat het risico op een hartaanval of beroerte door het gebruik van Yaz zeer
klein is, maar groter kan worden:
met toenemende leeftijd (boven ongeveer 35 jaar);
als u rookt.
Als u een gecombineerd hormonaal anticonceptivum zoals Yaz gebruikt, wordt
aangeraden dat u stopt met roken. Als u niet kunt stoppen met roken en ouder bent dan
35 jaar, kan uw arts u aanraden om een ander type voorbehoedsmiddel te gebruiken;
als u overgewicht heeft;
als u hoge bloeddruk heeft;
als een lid van uw naaste familie op jonge leeftijd (vóór het 50
e
jaar) een hartaanval of
beroerte heeft gehad. In dat geval kunt u ook een verhoogd risico hebben om een hartaanval
of beroerte te krijgen;
als u, of een lid van uw naaste familie, een verhoogd vetgehalte in het bloed heeft (cholesterol
of triglyceriden);
als u aan migraine lijdt, vooral migraine met aura;
als u een hartaandoening heeft (hartklepaandoening, of een hartritmestoornis die
atriumfibrilleren wordt genoemd);
als u suikerziekte (diabetes) heeft.
Als meer dan één van deze omstandigheden op u van toepassing is, of als een van deze aandoeningen
bijzonder ernstig is, kan het risico op het krijgen van een bloedstolsel zelfs nog verder verhoogd zijn.
Als een van de hierboven vermelde omstandigheden verandert terwijl u Yaz gebruikt, bijvoorbeeld als
u begint met roken of als een naast familielid een bloedstolsel (trombose) krijgt zonder bekende
oorzaak, of als u veel in gewicht aankomt, vertel dit dan aan uw arts.
Yaz en kanker
Bij vrouwen die een combinatiepil gebruiken, wordt iets vaker borstkanker geconstateerd, maar het is
niet bekend of dit wordt veroorzaakt door het pilgebruik. Het kan bijvoorbeeld ook zijn dat er meer
tumoren worden ontdekt bij vrouwen die een combinatiepil gebruiken omdat zij vaker door hun arts
worden onderzocht. Het vóórkomen van borstkanker wordt geleidelijk aan minder na het stoppen met
een combinatiepil. Het is belangrijk om regelmatig uw borsten te controleren. Als u een knobbeltje
8/18
Bijsluiter
voelt, moet u contact opnemen met uw arts.
In zeldzame gevallen zijn bij pilgebruiksters goedaardige levertumoren gevonden en in nog
zeldzamere gevallen kwaadaardige levertumoren. Neem contact op met uw arts als u ongewoon
hevige buikpijn krijgt.
Psychische stoornissen
Sommige vrouwen die hormonale anticonceptiemiddelen waaronder Yaz gebruiken, hebben melding
gemaakt van depressie of neerslachtigheid. Depressie kan ernstig zijn en kan soms tot
zelfmoordgedachten leiden. Als u stemmingswisselingen en symptomen van depressie ervaart, neem
dan zo snel mogelijk contact op met uw arts voor verder medisch advies.
Tussentijds bloedverlies
Tijdens de eerste paar maanden dat u Yaz gebruikt, kunt u onverwacht een bloeding krijgen
(bloedverlies buiten de placebodagen). Als dit bloedverlies niet alleen tijdens de eerste paar maanden
optreedt, of als het pas na enkele maanden voor het eerst optreedt, moet uw arts onderzoeken wat de
oorzaak is.
Wat u moet doen als u geen bloeding krijgt tijdens de placebodagen
Als u alle lichtroze, werkzame tabletten op de juiste manier heeft ingenomen, als u niet heeft
overgegeven, geen ernstige diarree heeft gehad en als u geen andere geneesmiddelen heeft gebruikt, is
het hoogst onwaarschijnlijk dat u zwanger bent.
Als de verwachte bloeding twee keer achter elkaar niet komt, kunt u zwanger zijn. Neem direct
contact op met uw arts. Begin pas met de volgende blisterverpakking als u zeker weet dat u niet
zwanger bent.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Vertel uw arts altijd welke medicijnen en kruidenmiddelen u al gebruikt. Vertel ook elke andere arts
of tandarts die u een ander medicijn voorschrijft (of de apotheker) dat u Yaz inneemt. Zij kunnen u
vertellen of het nodig is om extra anticonceptiemaatregelen te nemen (bijvoorbeeld condooms) en, als
dat het geval is, hoe lang u dit moet doen, en, of het gebruik van een ander geneesmiddel dat u nodig
heeft, moet worden gewijzigd.
Sommige medicijnen
- kunnen een invloed hebben op de hoeveelheid Yaz in het bloed
- kunnen
de bescherming tegen een zwangerschap verminderen
- kunnen onverwacht bloedverlies veroorzaken.
Het gaat hierbij om
o
o
o
o
o
o
medicijnen voor de behandeling van:
epilepsie (bijvoorbeeld primidon, fenytoïne, barbituraten, carbamazepine, oxcarbazepine)
tuberculose (bijvoorbeeld rifampicine)
HIV en Hepatitis C Virus-infecties (zogenaamde protease inhibitoren en non-nucleoside
reverse transcriptase inhibitoren, zoals ritonavir, nevirapine, efavirenz)
schimmel infecties (bijv. griseofulvine, ketoconazol)
artritis, artrose (etoricoxib)
hoge bloeddruk in de longbloedvaten (bosentan)
en het kruidenmiddel sint-janskruid
9/18
Bijsluiter
Yaz kan de
werking
van andere medicijnen
beïnvloeden,
bijvoorbeeld
medicijnen met cyclosporine
het anti-epilepsiemiddel lamotrigine (dit kan leiden tot het vaker optreden van aanvallen)
theofylline (wordt gebruikt om ademhalingsproblemen te behandelen)
tizanidine (wordt gebruikt om spierpijn en/of spierkrampen te behandelen).
Gebruik Yaz niet als u hepatitis C heeft en geneesmiddelen inneemt die ombitasvir/paritaprevir/
ritonavir en dasabuvir of glecaprevir/pibrentasvir bevatten, omdat dit de resultaten bij bloedonderzoek
van de leverfunctie kan verhogen (stijging van het leverenzym ALT). Uw arts zal u een ander type
voorbehoedmiddel voorschrijven voordat u de behandeling met deze geneesmiddelen start. Yaz kan
ongeveer 2 weken na het beëindigen van deze behandeling worden hervat. Zie de rubriek ‘Gebruik
Yaz niet’.
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt.
Waarop moet u letten met eten en drinken?
Yaz kan met of zonder voedsel ingenomen worden, zo nodig met een beetje water.
Laboratoriumonderzoeken
Als er bloedonderzoek bij u moet worden gedaan, vertel dan uw arts of het laboratoriumpersoneel dat
u de pil gebruikt. Anticonceptiepillen kunnen namelijk de uitslagen van sommige onderzoeken
beïnvloeden.
Zwangerschap
Als u zwanger bent, mag u Yaz niet gebruiken. Als u zwanger wordt terwijl u Yaz gebruikt, moet u
hier direct mee stoppen en contact met uw arts opnemen. Als u zwanger wilt raken, kunt u met Yaz
stoppen wanneer u maar wilt (zie ook pagina 14 ʻAls u stopt met het gebruik van Yaz’).
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt.
Borstvoeding
Het gebruik van Yaz wordt over het algemeen niet aangeraden als u borstvoeding geeft. Als u de pil
wilt gebruiken terwijl u borstvoeding geeft, moet u contact opnemen met uw arts.
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Er is geen informatie die erop wijst dat Yaz invloed heeft op autorijden of het gebruik van machines.
Yaz bevat lactose
Indien uw arts u heeft meegedeeld dat u bepaalde suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw
arts voordat u dit middel inneemt.
3.
Hoe neemt u Yaz in?
Elke blisterverpakking bevat 24 werkzame lichtroze filmomhulde tabletten en 4 witte filmomhulde
placebotabletten.
De twee verschillend gekleurde tabletten van Yaz zitten op volgorde. Een blisterverpakking bevat 28
tabletten.
Neem elke dag 1 tablet Yaz, zo nodig met een beetje water. U mag de tabletten met of zonder voedsel
innemen, maar u moet de tabletten elke dag rond hetzelfde tijdstip innemen.
10/18
Bijsluiter
Haal de tabletten niet door elkaar:
neem een lichtroze tablet tijdens de eerste 24 dagen en daarna
een witte tablet tijdens de laatste 4 dagen. Daarna moet u direct met een nieuwe blisterverpakking
beginnen (24 lichtroze en daarna 4 witte tabletten). Er is dus geen stopperiode tussen twee
blisterverpakkingen.
Vanwege de verschillende samenstelling van de tabletten is het noodzakelijk om met de eerste tablet
links bovenaan te beginnen én om de tabletten elke dag in te nemen. Volg de richting van de pijlen op
de blisterverpakking voor de juiste volgorde van inname.
Voorbereiding van de blisterverpakking
Om de dagelijkse inname van de pil te kunnen bijhouden, krijgt u bij elke blisterverpakking Yaz
zeven stickers elk met de zeven dagen van de week erop.
Kies de weeksticker die begint met de dag waarop u begint met het innemen van de tabletten.
Bijvoorbeeld: als u op woensdag begint, gebruikt u de weeksticker die met ‘Wo/Me/Mi’ begint.
Plak de weeksticker bovenaan de Yaz blisterverpakking waar staat geschreven ʻPlaats hier de
weeksticker’ zodanig dat de eerste dag boven de tablet met ʻ1’ zit.
Boven elke tablet staat nu een dag aangegeven. U kunt daardoor zien of u een bepaalde pil heeft
ingenomen. De pijlen geven de innamevolgorde van de tabletten aan.
Tijdens de 4 dagen waarop u een witte placebotablet inneemt (de placebodagen), moet er een
bloeding beginnen (een zogenaamde onttrekkingsbloeding). Deze begint meestal op de tweede of
derde dag na de laatste lichtroze, werkzame tablet Yaz. Als u eenmaal de laatste witte tablet heeft
ingenomen, moet u met de volgende blisterverpakking beginnen, of uw bloeding voorbij is of niet. Dit
betekent dat u steeds op dezelfde dag van de week met een blisterverpakking moet beginnen en dat de
onttrekkingsbloeding elke maand op dezelfde dagen zou moeten vallen.
Als u Yaz op deze manier gebruikt, bent u ook tijdens de 4 dagen waarop u een placebotablet gebruikt
tegen zwangerschap beschermd.
Wanneer kunt u beginnen met de eerste blisterverpakking
U heeft de afgelopen maand geen anticonceptiemiddel met hormonen gebruikt
Begin met Yaz op de eerste dag van de cyclus (dit is de eerste dag van uw menstruatie). Als u
op de eerste dag van uw menstruatie met Yaz begint, bent u meteen beschermd tegen
zwangerschap. U mag ook op dag 2-5 van de cyclus beginnen, maar dan moet u de eerste 7
dagen wel een extra voorbehoedmiddel (bijvoorbeeld een condoom) gebruiken.
Overschakeling van een gecombineerd hormonaal anticonceptiemiddel, gecombineerde vaginale
anticonceptiering of anticonceptiepleister
U kunt het beste met Yaz beginnen op de dag na de laatste werkzame tablet (de laatste tablet
met werkzame bestanddelen) van uw vorige pil, maar niet later dan op de dag na de tabletvrije
dagen van uw vorige pil (of na de laatste niet-werkzame tablet van uw vorige pil). Als u
overschakelt van een gecombineerde vaginale anticonceptiering of anticonceptiepleister, moet
u het advies van uw arts volgen.
Overschakeling van een anticonceptiemethode met alleen een progestageen hormoon
(anticonceptiepil met alleen een progestageen hormoon (ook wel ‘minipil’ genoemd), prikpil,
implantaat of een progestageen-afgevend spiraaltje)
Overschakelen van een anticonceptiepil met alleen een progestageen hormoon mag elke dag,
bij een implantaat of spiraaltje op de dag waarop dit wordt verwijderd en bij de prikpil op de
dag waarop u de volgende injectie zou moeten krijgen. In alle gevallen moet u de eerste 7
dagen van het pilgebruik wél een extra voorbehoedmiddel (bijvoorbeeld een condoom)
gebruiken.
Na een miskraam of abortus
11/18
Bijsluiter
Volg het advies van uw arts.
Na een bevalling
Als u bent bevallen, kunt u na 21 tot 28 dagen met Yaz beginnen. Als u na dag 28 begint, moet
u de eerste 7 dagen waarop u Yaz gebruikt een zogenaamde barrièremethode (bijvoorbeeld een
condoom) gebruiken.
Als u na een bevalling seks heeft gehad voordat u (weer) met Yaz bent begonnen, moet het
eerst zeker zijn dat u niet zwanger bent of u moet wachten tot uw volgende menstruatie.
Als u borstvoeding geeft en u na een bevalling (weer) met Yaz wilt beginnen:
Lees het hoofdstuk ʻBorstvoeding’, pagina 10.
Vraag uw arts wat u moet doen als u niet zeker weet wanneer u kunt beginnen.
Heeft u te veel van Yaz ingenomen?
Er is geen melding gemaakt van ernstige schadelijke gevolgen van het innemen van te veel Yaz-
tabletten.
Als u meerdere tabletten ineens inneemt, kan u zich misselijk voelen, braken of bloed verliezen uit de
vagina. Zelfs meisjes die nog geen menstruaties hebben en per ongeluk dit geneesmiddel hebben
ingenomen, kunnen een dergelijke bloeding vertonen.
Als u te veel Yaz-tabletten heeft ingenomen, of als u ontdekt dat een kind een aantal tabletten heeft
ingenomen, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts of apotheker of het Antigifcentrum (
070/245.245).
Bent u vergeten Yaz in te nemen?
De laatste 4 tabletten op de
vierde
rij van de blisterverpakking zijn de placebotabletten. Als u één van
deze tabletten vergeet, heeft dit geen invloed op de betrouwbaarheid van Yaz. Gooi de vergeten
placebotablet weg.
Als u een lichtroze, werkzame tablet (tabletten 1-24 van uw blisterverpakking) vergeet, moet u het
volgende doen:
Als u
minder dan 24 uur te laat
bent met het innemen van een tablet, is de bescherming tegen
zwangerschap niet verminderd. Neem die tablet in zodra u eraan denkt en neem de volgende
tabletten weer op het gebruikelijke tijdstip in.
Als u
meer dan 24 uur te laat
bent met het innemen van een tablet, kan de bescherming tegen
zwangerschap verminderd zijn. Hoe groter het aantal vergeten tabletten, hoe groter de kans
wordt op een zwangerschap.
De kans op onvoldoende bescherming tegen zwangerschap is het grootst als u een lichtroze tablet
vergeet aan het begin of aan het einde van de blisterverpakking. Daarom moet u de volgende regels
opvolgen (zie ook het schema op pagina 14):
Meer dan één tablet vergeten in deze blisterverpakking
Neem contact op met uw arts.
Eén tablet vergeten tijdens dag 1-7 (eerste rij tabletten)
Neem de vergeten tablet in zodra u eraan denkt, ook als dit zou betekenen dat u twee tabletten op
hetzelfde moment moet innemen. Neem de volgende tabletten weer op het gebruikelijke tijdstip in, en
gebruik de volgende 7 dagen een
extra voorbehoedmiddel,
bijvoorbeeld een condoom. Als u in de
week vóór de vergeten tablet seks heeft gehad, moet u er rekening mee houden dat u zwanger zou
kunnen zijn. Neem in dit geval contact op met uw arts.
Eén tablet vergeten tijdens dag 8-14 (tweede rij tabletten)
12/18
Bijsluiter
Neem de vergeten tablet in zodra u eraan denkt, zelfs als dat betekent dat u twee tabletten op
hetzelfde moment moet innemen. Neem de volgende tabletten weer op het gebruikelijke tijdstip in.
De bescherming tegen zwangerschap is niet verminderd en u hoeft geen extra voorbehoedmiddelen te
gebruiken.
Eén tablet vergeten tijdens dag 15-24 (derde of vierde rij tabletten)
U kunt uit twee mogelijkheden kiezen:
1. Neem de vergeten tablet in zodra u eraan denkt, ook als dat betekent dat u twee tabletten op
hetzelfde moment moet innemen. Neem de volgende tabletten weer op het gebruikelijke
tijdstip in. In plaats van de witte placebotabletten uit deze blisterverpakking in te nemen,
gooit u ze weg en begint u met de volgende blisterverpakking (startdag is een andere dag).
Zeer waarschijnlijk krijgt u aan het eind van de tweede blisterverpakking een menstruatie
(onttrekkingsbloeding), terwijl u de witte placebotabletten inneemt, maar u kunt last krijgen
van spotting (bloeddruppels of -vlekjes) of een doorbraakbloeding tijdens de tweede
blisterverpakking.
2.
U kunt ook stoppen met de werkzame, lichtroze tabletten en direct verder gaan met de 4
witte placebotabletten
(noteer vóór u met deze placebotabletten begint, de dag waarop u
uw tablet bent vergeten).
Als u op uw vaste startdag met een nieuwe blisterverpakking wilt
beginnen, kunt u de placebotabletten
minder dan 4 dagen innemen.
Als u één van deze twee adviezen opvolgt, blijft u beschermd tegen zwangerschap.
Als u één van de tabletten in een blisterverpakking bent vergeten en u geen bloeding krijgt tijdens
de eerstvolgende placebodagen, kan dit betekenen dat u zwanger bent. U moet contact
opnemen met uw arts voordat u aan de volgende blisterverpakking begint.
13/18
Bijsluiter
Wat u moet doen in geval van overgeven of ernstige diarree
Als u binnen 3-4 uur na het innemen van een werkzame lichtroze tablet overgeeft of ernstige diarree
krijgt, is er een kans dat de werkzame bestanddelen van de pil niet volledig in uw lichaam zijn
opgenomen. Deze situatie is bijna dezelfde als het vergeten van een tablet. Na overgeven of diarree
moet u zo snel mogelijk een andere lichtroze tablet uit een reserveblisterverpakking innemen. Als het
mogelijk is, moet u deze innemen
binnen 24 uur
na het tijdstip waarop u normaal uw pil inneemt. Als
dit niet mogelijk is, of als de 24 uur al voorbij zijn, moet u het advies opvolgen dat wordt gegeven
onder ʻBent u vergeten Yaz in te nemen?’, pagina 12.
Uitstellen van de menstruatie: wat u moet weten
Het is mogelijk om uw menstruatie (onttrekkingsbloeding) uit te stellen, hoewel het niet wordt
aangeraden. Uitstel is mogelijk door de witte placebotabletten van rij 4 niet in te nemen en direct
verder te gaan met een nieuwe blisterverpakking Yaz en deze helemaal te gebruiken. Tijdens het
gebruik van de tweede blisterverpakking kunt u last krijgen van spotting (bloeddruppels of -vlekjes)
of een doorbraakbloeding. Maak de tweede blisterverpakking af door de 4 witte tabletten van de 4
e
rij
in te nemen. Begin daarna met een nieuwe blisterverpakking.
U kunt uw arts om advies vragen voordat u beslist om uw menstruatie uit te stellen.
De begindag van uw menstruatie veranderen: wat u moet weten
Als u de tabletten volgens de aanwijzingen inneemt, zal uw menstruatie tijdens de placebodagen
beginnen. Als u de begindag van uw bloeding moet veranderen, verminder dan het aantal
placebodagen - waarop u de witte placebotabletten inneemt - (maar maak er nooit meer van - 4 is het
maximum aantal dagen!). Bijvoorbeeld: als u met de placebotabletten op een vrijdag begint en u wilt
dat verschuiven naar dinsdag (3 dagen eerder) dan moet u 3 dagen eerder dan gebruikelijk met een
14/18
Bijsluiter
nieuwe blisterverpakking beginnen. Het is mogelijk dat u tijdens deze periode geen bloeding krijgt. U
kunt in dat geval last krijgen van spotting (bloeddruppels of -vlekjes) of een doorbraakbloeding.
Als u niet zeker weet wat u moet doen, vraag dan uw arts om advies.
Als u stopt met het innemen van Yaz
U kunt op elk gewenst moment stoppen met het gebruik van Yaz. Als u niet zwanger wilt raken,
vraag dan uw arts om advies over andere betrouwbare voorbehoedmiddelen. Als u zwanger wilt
raken, stop dan met het gebruik van Yaz en wacht tot u een menstruatie heeft, voordat u probeert
zwanger te raken. U kunt dan gemakkelijker de verwachte geboortedatum uitrekenen.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw art
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen
daarmee te maken.
Krijgt u een bijwerking, vooral als deze ernstig van aard is en lang aanhoudt, of treedt er een
verandering op in uw gezondheidstoestand waarvan u denkt dat die veroorzaakt kan worden door
Yaz? Neem dan contact op met uw arts.
Alle vrouwen die gecombineerde hormonale anticonceptiva gebruiken hebben een hoger risico op
bloedstolsels in de aders (veneuze trombo-embolie [VTE]) of bloedstolsels in de slagaders (arteriële
trombo-embolie [ATE]). Zie voor meer informatie over de verschillende risico's van het gebruik van
gecombineerde hormonale anticonceptiva rubriek 2 "Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of
moet u er extra voorzichtig mee zijn?".
Hieronder volgt een lijst met bijwerkingen die in verband zijn gebracht met het gebruik van Yaz.
Vaak voorkomende bijwerkingen
(komen voor bij 1 tot 10 op de 100 gebruiksters):
-
stemmingswisselingen
-
hoofdpijn
-
misselijkheid
-
pijnlijke borsten, menstruatieklachten zoals onregelmatig optredende menstruaties,
wegblijven van de bloeding.
Soms voorkomende bijwerkingen
(komen voor bij 1 tot 10 op de 1000 gebruiksters):
-
depressie, zenuwachtigheid, slaperigheid
-
duizeligheid, ‘slapen’ van een deel van het lichaam
-
migraine, spataderen, hoge bloeddruk
-
buikpijn, overgeven, gestoorde spijsvertering, winderigheid, maagontsteking, diarree
-
acne, jeuk, huiduitslag
-
pijnen en pijntjes zoals rugpijn en pijn in de ledematen, spierkramp
-
vaginale schimmelinfectie, pijn onder in de buik (bekken), groter worden van de borsten,
goedaardige knobbeltjes in de borst, bloedverlies uit de vagina (wat meestal overgaat als u
verder gaat met de behandeling), afscheiding uit de vagina, opvliegers, ontsteking van de
vagina (vaginitis), menstruatiestoornissen, pijnlijke menstruatie, lichtere bloedingen, zware
bloedingen, vaginale droogheid, afwijkend uitstrijkje, minder zin in seks (verlaagd libido)
-
gebrek aan energie, meer zweten dan normaal, vocht vasthouden
-
toename van het lichaamsgewicht.
Zelden voorkomende bijwerkingen
(komen voor bij 1 tot 10 op de 10000 gebruiksters):
15/18
Bijsluiter
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
schimmelinfectie (candida)
bloedarmoede, stijging van het aantal bloedplaatjes in het bloed
allergische reactie
stoornis van de hormoonhuishouding
verhoogde eetlust, minder eetlust, abnormaal hoge hoeveelheid kalium in het bloed,
abnormaal lage hoeveelheid natrium in het bloed
het niet kunnen bereiken van een orgasme, slapeloosheid
draaiduizeligheid, beven
oogaandoeningen zoals bijvoorbeeld ontsteking van het ooglid, droge ogen
versnelde hartslag
aderontsteking, bloedneus, flauwvallen
vergrote buik, aandoening van het spijsverteringskanaal, opgeblazen gevoel, buikwandbreuk,
schimmelinfectie in de mond, obstipatie (‘verstopt zitten’), droge mond
pijn aan de galwegen of galblaas, ontsteking van de galblaas
geelbruine pigmentvlekken op de huid, eczeem, haaruitval, acne-achtige ontsteking van de
huid, droge huid, huidontsteking met knobbeltjes, overmatige lichaamsbeharing,
huidaandoening, striemen op de huid, ontsteking van de huid, ontsteking van de huid door
overgevoeligheid voor licht, knobbeltjes in de huid
pijn of moeite bij het vrijen, ontsteking van de vagina (vulvovaginitis), bloedverlies na het
vrijen, onttrekkingsbloeding, cysten (holtes/blazen met vloeibare inhoud) in de borst,
toegenomen aantal borstcellen (hyperplasie), kwaadaardige knobbeltjes in de borst,
abnormale groei van het slijmvlies van de baarmoederhals, slinken van het
baarmoederslijmvlies, cysten in de eileiders, groter worden van de baarmoeder
zich niet lekker voelen
afname van het lichaamsgewicht
schadelijke bloedstolsels in een ader of slagader, bijvoorbeeld:
o
in een been of voet (bijv. diepe veneuze trombose)
o
in een long (bijv. longembolie)
o
hartaanval
o
beroerte
o
'mini-stroke' of tijdelijke symptomen zoals bij een beroerte, bekend als TIA
(transiënte ischemische aanval)
o
bloedstolsels in de lever, maag/darmen, nieren of ogen.
De kans om een bloedstolsel te krijgen is groter als er andere omstandigheden op u van toepassing
zijn die dit risico verhoogt (zie rubriek 2 voor meer informatie over de omstandigheden die het risico
op bloedstolsels verhogen en de symptomen van een bloedstolsel).
De volgende bijwerkingen zijn ook gemeld, maar hoe vaak ze voorkomen kan met de beschikbare
gegevens niet worden bepaald: overgevoeligheid, erythema multiforme (gekenmerkt door huiduitslag
met cirkelvormige roodheid of blaren).
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem. Door bijwerkingen te melden, kunt u ons helpen meer informatie te
verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
België
Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten
Afdeling Vigilantie
Postbus 97
B-1000 Brussel Madou
16/18
Bijsluiter
Website:
www.eenbijwerkingmelden.be
E-mail:
adr@fagg.be
Luxembourg
Centre Régional de Pharmacovigilance de Nancy
Bâtiment de Biologie Moléculaire et de Biopathologie (BBB)
CHRU de Nancy – Hôpitaux de Brabois
Rue du Morvan
54 511 VANDOEUVRE LES NANCY CEDEX
Tél : (+33) 3 83 65 60 85 / 87
E-mail :
crpv@chru-nancy.fr
of
Direction de la Santé
Division de la Pharmacie et des Médicaments
20, rue de Bitbourg
L-1273 Luxembourg-Hamm
Tél. : (+352) 2478 5592
E-mail :
pharmacovigilance@ms.etat.lu
Link naar het formulier:
https://guichet.public.lu/fr/entreprises/sectoriel/sante/medecins/notification-
effets-indesirables-medicaments.html
5.
Hoe bewaart u Yaz?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Er zijn geen speciale bewaarcondities voor dit geneesmiddel.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die is te vinden op de
verpakking na ʻEXP’. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de uiterste
houdbaarheidsdatum.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt. Ze worden dan op een
verantwoorde manier vernietigd en komen niet in het milieu terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in Yaz?
De werkzame stoffen in Yaz zijn ethinylestradiol (als betadexcladraat) en drospirenon.
Elke lichtroze werkzame filmomhulde tablet bevat 0,020 milligram ethinylestradiol (als
betadexcladraat) en 3 milligram drospirenon.
De witte filmomhulde tabletten bevatten geen werkzame bestanddelen.
De andere stoffen in Yaz zijn:
Lichtroze werkzame filmomhulde tabletten:
Tabletkern: lactosemonohydraat, maïszetmeel, magnesiumstearaat (E470b)
Filmomhulling: hypromellose (E464), talk (E553b), titaniumdioxide (E171) en rood ijzeroxide
(E172).
Witte niet-werkzame filmomhulde tabletten:
17/18
Bijsluiter
Tabletkern: lactosemonohydraat, microkristallijne cellulose, magnesiumstearaat (E470b). Zie
rubriek 2 “Yaz bevat lactose”.
Filmomhulling: hypromellose (E464), talk (E553b) en titaniumdioxide (E171).
Hoe ziet Yaz er uit en hoeveel zit er in een verpakking?
Elke Yaz blisterverpakking bevat 24 lichtroze werkzame filmomhulde tabletten op de 1
e
, 2
e
, 3
e
en 4
e
rij van de blisterverpakking en 4 witte niet-werkzame filmomhulde tabletten op rij 4.
Yaz tabletten, zowel de lichtroze als de witte, zijn filmomhulde tabletten: de kern van de tablet
is omhuld.
De werkzame tabletten zijn lichtroze en rond met bolronde zijden, waarvan één zijde voorzien
is van de letters ʻDS’ in een regelmatige zeshoek.
De placebotabletten zijn wit en rond met bolronde zijden, waarvan één zijde voorzien is van de
letters ʻDP’ in een regelmatige zeshoek.
Yaz is verkrijgbaar in verpakkingen van 1, 3, 6 en 13 blisterverpakkingen met elk 28 tabletten.
Niet alle genoemde verpakkingsgroottes hoeven in de handel te worden gebracht.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel:
Bayer SA-NV
J.E. Mommaertslaan 14
B-1831 Diegem (Machelen)
Fabrikant:
Bayer AG
Müllerstrasse 178
13353 Berlin, Duitsland
Bayer Weimar GmbH und Co. KG
Döbereinerstrasse 20
99427 Weimar, Duitsland
Nummer van de vergunning voor het in de handel brengen
BE321386
Afleveringswijze
Geneesmiddel op medisch voorschrift
Dit geneesmiddel is geregistreerd in de lidstaten van de EEA onder de volgende namen:
Bulgarije, Duitsland, Estland, Frankrijk, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta,
Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechische Republiek:
YAZ
Oostenrijk, België, Finland, Kroatië, Noorwegen, Portugal, Zweden:
Yaz
Nederland:
YAZ 24+4
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in 10/2021.
18/18
Bijsluiter: informatie voor de gebruikster
Yaz 0,02 mg/3 mg filmomhulde tabletten
Ethinylestradiol/Drospirenon
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat innemen, want er staat belangrijke
informatie voor u in.
Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem later weer nodig.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen, want het is alleen aan u voorgeschreven. Het kan
schadelijk zijn voor anderen, ook al hebben zij dezelfde klachten als u.
Krijgt u last van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan? Of krijgt u een bijwerking die
niet in deze bijsluiter staat? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.
Belangrijke dingen die u moet weten over gecombineerde hormonale anticonceptiva :
- Deze middelen vormen een van de meest betrouwbare omkeerbare anticonceptiemethoden,
mits correct gebruik
- Ze geven een iets hoger risico op het ontstaan van een bloedstolsel (trombose) in de aders en
slagaders, vooral in het eerste jaar dat u een gecombineerd hormonaal anticonceptivum
gebruikt of als u na een onderbreking van 4 weken of langer weer begint met het gebruik van
een gecombineerd hormonaal anticonceptivum
- Let goed op en neem contact op met uw arts als u denkt dat u mogelijk symptomen van een
bloedstolsel heeft (zie rubriek 2 'Bloedstolsels (trombose)').
Inhoud van deze bijsluiter
1.
Wat is Yaz en waarvoor wordt dit middel gebruikt?..........................................................2
2.
Wanneer mag u Yaz niet innemen of moet u er extra voorzichtig mee zijn?.....................2
Wanneer mag u Yaz niet gebruiken?............................................................................2
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?.........................................................3
BLOEDSTOLSELS (TROMBOSE).............................................................................4
Yaz en kanker...............................................................................................................8
Psychische stoornissen.................................................................................................9
Tussentijds bloedverlies...............................................................................................9
Wat u moet doen als u geen bloeding krijgt tijdens de placebodagen..........................9
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?......................................................................9
Waarop moet u letten met eten en drinken?................................................................10
Laboratoriumonderzoeken..........................................................................................10
Zwangerschap.............................................................................................................10
Borstvoeding...............................................................................................................10
Rijvaardigheid en het gebruik van machines..............................................................10
Yaz bevat lactose........................................................................................................10
3.
Hoe neemt u Yaz in?........................................................................................................10
Voorbereiding van de blisterverpakking.....................................................................11
Wanneer kunt u beginnen met de eerste blisterverpakking........................................11
Heeft u te veel van Yaz ingenomen?..........................................................................12
Bent u vergeten Yaz in te nemen?..............................................................................12
Wat u moet doen in geval van overgeven of ernstige diarree.....................................14
Uitstellen van de menstruatie: wat u moet weten.......................................................14
De begindag van uw menstruatie veranderen: wat u moet weten...............................14
Als u stopt met het innemen van Yaz.........................................................................14
4.
Mogelijke bijwerkingen...................................................................................................14
5.
Hoe bewaart u Yaz?.........................................................................................................16
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie.............................................................17
1.
Wat is Yaz en waarvoor wordt dit middel gebruikt?
Yaz is een anticonceptiepil en wordt gebruikt om zwangerschap te voorkomen.
Alle 24 lichtroze filmomhulde tabletten bevatten een kleine hoeveelheid van twee verschillende
vrouwelijke hormonen, namelijk drospirenon en ethinylestradiol.
De 4 witte filmomhulde tabletten bevatten geen werkzame bestanddelen en worden ook wel
placebo-tabletten genoemd.
Anticonceptiepillen die twee hormonen bevatten worden `combinatiepillen' genoemd.
2.
Wanneer mag u Yaz niet innemen of moet u er extra voorzichtig mee zijn?
Algemene opmerkingen
Lees voordat u begint met het gebruik van Yaz de informatie over bloedstolsels (trombose) in rubriek
2. Het is vooral belangrijk dat u leest wat de symptomen zijn van een bloedstolsel zie rubriek 2
'Bloedstolsels (trombose)'.
Voordat u kunt beginnen met het gebruik van Yaz, zal uw arts u een aantal vragen stellen over uw
persoonlijke ziektegeschiedenis en die van uw naaste familieleden. De arts zal ook uw bloeddruk
meten en, afhankelijk van uw persoonlijke situatie, mogelijk ook nog andere onderzoeken doen.
In deze bijsluiter worden verschillende situaties beschreven waarin u moet stoppen met het gebruik
van Yaz of waarin de betrouwbaarheid van Yaz verminderd kan zijn. In die situaties moet u óf geen
seks hebben, óf een extra anticonceptiemiddel zonder hormonen gebruiken, bijvoorbeeld een
condoom of een andere barrièremethode. Maak geen gebruik van de temperatuurmethode of
periodieke onthouding. Deze methoden kunnen onbetrouwbaar zijn omdat Yaz de maandelijkse
veranderingen van de lichaamstemperatuur en het baarmoederhalsslijmvlies beïnvloedt.
Net als andere anticonceptiemiddelen met hormonen beschermt Yaz niet tegen infectie met het
hiv-virus (aids) of andere seksueel overdraagbare aandoeningen.
Wanneer mag u Yaz niet gebruiken?
U mag dit middel niet gebruiken als u een van de hieronder
vermelde aandoeningen heeft. Als u een
of meer van de hieronder vermelde aandoeningen heeft, vertel dit dan aan uw arts. Uw arts zal
met u bespreken welke andere vorm van anticonceptie geschikter is voor u.
Gebruik Yaz niet:
als u een bloedstolsel in een bloedvat van de benen (diepe veneuze trombose, DVT), de longen
(longembolie, PE) of een ander orgaan heeft, of in het verleden heeft gehad
als u weet dat u een stoornis heeft die uw bloedstolling beïnvloedt bijvoorbeeld proteïne C-
deficiëntie, proteïne S-deficiëntie, antitrombine-III-deficiëntie, factor V-Leiden of antistoffen
tegen fosfolipiden
als u moet worden geopereerd of u bent gedurende lange tijd niet op de been (zie rubriek
Bloedstolsels (trombose))
als u een hartaanval of beroerte heeft gehad
als u angina pectoris heeft (een aandoening die hevige pijn in de borst veroorzaakt en een eerste
verschijnsel van een hartaanval kan zijn) of een transiënte ischemische aanval (TIA
voorbijgaande symptomen van een beroerte), of als u dit ooit heeft gehad
als u een van volgende ziektes heeft, die het risico op een bloedstolsel in uw slagaders kunnen
verhogen:
o ernstige diabetes met beschadiging van bloedvaten
o ernstig verhoogde bloeddruk
o een ernstig verhoogd vetgehalte in uw bloed (cholesterol of triglyceriden)
o een aandoening die hyperhomocysteïnemie wordt genoemd
als u een type migraine, dat 'migraine met aura' wordt genoemd, heeft (of u heeft dit gehad)
als u een leveraandoening heeft (of ooit heeft gehad) en de werking van uw lever nog niet normaal
is
als uw nieren niet goed werken (nierinsufficiëntie)
als u een gezwel in de lever heeft (of ooit heeft gehad)
als u borstkanker of kanker van de geslachtsorganen heeft (of ooit heeft gehad), of als er een
vermoeden is dat u dat heeft
als u bloedverlies uit uw vagina heeft en de oorzaak niet duidelijk is
als u allergisch (overgevoelig) bent voor ethinylestradiol of drospirenon of voor één van de andere
stoffen in dit geneesmiddel. Deze stoffen kunt u vinden in rubriek 6, pagina 16. Dit kan jeuk,
huiduitslag of zwelling veroorzaken.
Gebruik Yaz niet als u hepatitis C heeft en geneesmiddelen inneemt die ombitasvir/paritaprevir/
ritonavir en dasabuvir of glecaprevir/pibrentasvir bevatten (zie ook de rubriek `Gebruikt u nog andere
geneesmiddelen?').
Bijkomende informatie over speciale patiëntengroepen
Kinderen en jongeren tot 18 jaar
Yaz is niet bedoeld voor gebruik bij vrouwen bij wie de maandstonden nog niet zijn begonnen.
Oudere vrouwen
Yaz is niet bestemd voor gebruik na de menopauze.
Vrouwen met leverinsufficiëntie
Gebruik Yaz niet als u lijdt aan een leverziekte. Zie ook rubrieken 'Wanneer mag u Yaz niet
gebruiken?' en 'Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?'.
Vrouwen met nierinsufficiëntie
Gebruik Yaz niet als u lijdt aan slecht functionerende nieren of acuut nierfalen. Zie ook rubrieken
'Wanneer mag u Yaz niet gebruiken?' en 'Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?'.
Wanneer moet u extra voorzichtig zijn met Yaz?
Wanneer moet u contact opnemen met uw arts?
Roep spoedeisende medische hulp
-
als u mogelijke klachten of symptomen van een bloedstolsel bemerkt, die kunnen
betekenen dat u lijdt aan een bloedstolsel in uw been (d.w.z. diepe veneuze trombose),
een bloedstolsel in uw long (d.w.z. longembolie), een hartaanval of een beroerte (zie
hieronder de rubriek `Bloedstolsels (trombose)').
Ga voor een beschrijving van de klachten of symptomen van deze ernstige bijwerkingen naar "Hoe
herken ik een bloedstolsel".
Vertel het uw arts, als een van de volgende situaties op u van toepassing is.
In sommige situaties moet u extra voorzichtig zijn als u Yaz of een andere combinatiepil gebruikt.
Het kan nodig zijn dat u regelmatig door uw arts wordt gecontroleerd. Als de aandoening ontstaat, of
verergert, terwijl u Yaz gebruikt, moet u dit ook aan uw arts vertellen.
als iemand uit uw naaste familie borstkanker heeft of ooit heeft gehad
als u een aandoening van de lever of galblaas heeft
als u diabetes (suikerziekte) heeft
als u een depressie (ernstige neerslachtigheid) heeft
als u de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa (chronische inflammatoire darmziekte) heeft
als u systemische lupus erythematosus heeft (SLE een ziekte die uw natuurlijke afweersysteem
aantast)
als u hemolytisch-uremisch syndroom heeft (HUS een stoornis van de bloedstolling die nierfalen
veroorzaakt)
als u sikkelcelanemie heeft (een erfelijke ziekte van de rode bloedcellen)
U heeft verhoogde vetgehaltes in uw bloed (hypertriglyceridemie), of deze aandoening komt in uw
familie voor of is in uw familie voorgekomen. Hypertriglyceridemie is in verband gebracht met
een hoger risico om pancreatitis (een ontsteking van de alvleesklier) te krijgen
U moet worden geopereerd of u bent gedurende lange tijd niet op de been (zie `Bloedstolsels
(trombose)' in rubriek 2)
Als u onlangs bevallen bent, heeft u een verhoogd risico op het krijgen van bloedstolsels. Vraag
uw arts hoe snel na de bevalling u kunt beginnen met het gebruik van Yaz
U heeft een ontsteking in de aders vlak onder de huid (oppervlakkige tromboflebitis)
U heeft spataderen.
als u epilepsie heeft (zie pagina 9 Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?')
als u een aandoening heeft die voor het eerst optrad tijdens de zwangerschap of bij eerder gebruik
van geslachtshormonen (bijvoorbeeld gehoorverlies, een aandoening van het bloed genaamd
porfyrie, huiduitslag met blaasjes tijdens de zwangerschap (herpes gestationis), een aandoening
van de zenuwen waarbij plotselinge bewegingen van het lichaam optreden (chorea van
Sydenham))
als u geelbruine pigmentvlekken, vooral in het gezicht (chloasma, zogenaamde
'zwangerschapsvlekken'), heeft of ooit heeft gehad. Als dit het geval is, vermijd dan directe
blootstelling aan zonlicht of ultraviolet licht.
als u erfelijk angio-oedeem heeft, kunnen producten die oestrogene hormonen bevatten de
verschijnselen opwekken of verergeren. U moet direct contact met uw arts opnemen als u
verschijnselen van angio-oedeem krijgt, zoals een opgezwollen gezicht, tong en/of keel, en/of
problemen met slikken, of galbulten samen met moeilijk ademhalen.
Neem contact op met uw arts voordat u Yaz gebruikt.
BLOEDSTOLSELS (TROMBOSE)
Als u een gecombineerd hormonaal anticonceptivum zoals Yaz gebruikt, heeft u een hoger risico om
bloedstolsels te krijgen dan als u geen gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruikt. In zelden
voorkomende gevallen kan een bloedstolsel een bloedvat verstoppen en ernstige problemen
veroorzaken.
Bloedstolsels kunnen ontstaan
- in aders (dit wordt 'veneuze trombose', 'veneuze trombo-embolie' of VTE genoemd)
- in slagaders (dit wordt 'arteriële trombose', 'arteriële trombo-embolie' of ATE genoemd).
Men herstelt niet altijd volledig van bloedstolsels. In zelden voorkomende gevallen kunnen er
langdurige ernstige effecten zijn, of in zeer zelden voorkomende gevallen kunnen bloedstolsels
dodelijk zijn.
Het is belangrijk dat u weet dat het algehele risico op een schadelijk bloedstolsel door Yaz klein
is.
HOE HERKENT U EEN BLOEDSTOLSEL?
Schakel spoedeisende medische hulp in als u een van de volgende klachten of symptomen bemerkt.
Krijgt u een van deze klachten of symptomen?
Waar kunt u aan lijden?
zwelling van een been of langs een ader in een been of
Diepe veneuze trombose
voet, vooral als dit gepaard gaat met:
pijn of gevoeligheid van het been, die u mogelijk
alleen voelt bij het staan of lopen
verhoogde temperatuur in het aangedane been
kleurverandering van de huid van het been,
bijvoorbeeld bleek, rood of blauw worden
plotselinge onverklaarde ademnood of snelle ademhaling
Longembolie
plotseling hoesten zonder duidelijke oorzaak, waarbij u
bloed kunt ophoesten
scherpe pijn in de borst, die erger kan worden als u diep
ademhaalt
ernstig licht gevoel in het hoofd of duizeligheid
snelle of onregelmatige hartslag
ernstige pijn in uw maag.
Als u twijfelt, neem dan contact op met een arts, want sommige
van deze symptomen, zoals hoesten of kortademigheid, kunnen
ten onrechte worden aangezien voor een lichtere aandoening,
zoals een luchtweginfectie (bijv. verkoudheid).
Symptomen treden meestal in één oog op:
Veneuze trombose in het
onmiddellijk verlies van het gezichtsvermogen, of
netvlies (bloedstolsel in het
pijnloos wazig zien, wat zich kan ontwikkelen tot verlies
oog)
van het gezichtsvermogen
pijn, ongemak, druk of zwaar gevoel op de borst
Hartaanval
beklemd of vol gevoel in de borst, arm of onder het
borstbeen
vol gevoel, indigestie of naar adem snakken
ongemak in het bovenlichaam dat uitstraalt naar de rug,
kaak, keel, arm en maag
transpireren, misselijkheid, braken of duizeligheid
extreme zwakte, angst of kortademigheid
snelle of onregelmatige hartslag
plotselinge zwakte of verdoofd gevoel van gezicht, arm of
Beroerte
been, vooral aan één kant van het lichaam
plotselinge verwardheid, moeite met praten of begrijpen
plotselinge moeite met zien in één of beide ogen
plotselinge moeite met lopen, duizeligheid, verlies van
evenwicht of coördinatie
plotselinge, ernstige of langdurige hoofdpijn zonder
bekende oorzaak
verminderd bewustzijn of flauwvallen met of zonder
epileptische aanval.
De symptomen van een beroerte kunnen soms slechts kort
duren en vrijwel direct en volledig herstellen. Toch moet u dan
alsnog spoedeisende medische hulp inroepen, omdat u een kans
kunt lopen om nog een beroerte te krijgen.
zwelling en lichte blauwkleuring van een arm of been
Bloedstolsel die andere
ernstige pijn in uw buik (acute buik)
bloedvaten verstoppen
BLOEDSTOLSELS IN EEN ADER
Wat kan er gebeuren als er een bloedstolsel wordt gevormd in een ader?
Het gebruik van gecombineerde hormonale anticonceptiva is in verband gebracht met een hoger
risico op bloedstolsels in een ader (veneuze trombose). Deze bijwerkingen komen echter zelden
voor. Meestal treden ze op in het eerste jaar dat een gecombineerd hormonaal anticonceptivum
wordt gebruikt.
Als er een bloedstolsel wordt gevormd in een ader in een been of voet, kan het een diepe veneuze
trombose (DVT) veroorzaken.
Als een bloedstolsel vanuit het been wordt meegevoerd en in de long terechtkomt, kan het een
longembolie veroorzaken.
Het komt zeer zelden voor dat een bloedstolsel wordt gevormd in een ader in een ander orgaan,
zoals het oog (veneuze trombose in het netvlies).
Wanneer is het risico op een bloedstolsel in een ader het hoogst?
Het risico op een bloedstolsels in een ader is het hoogst in het eerste jaar dat een vrouw voor het eerst
een gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruikt. Het risico kan ook verhoogd zijn als u na een
onderbreking van 4 weken of langer weer begint met het gebruik van een gecombineerd hormonaal
anticonceptivum (hetzelfde product, of een ander product dan daarvoor).
Na het eerste jaar wordt het risico kleiner, maar hij blijft iets hoger dan als u geen gecombineerd
hormonaal anticonceptivum gebruikt.
Als u stopt met Yaz, is uw risico op een bloedstolsel binnen enkele weken weer normaal.
Hoe hoog is het risico op een bloedstolsel?
Het risico hangt af van uw natuurlijk risico op VTE, en van het type gecombineerd hormonaal
anticonceptivum dat u gebruikt.
Het algehele risico op een bloedstolsel in een been of long (diepe veneuze trombose of longembolie)
met Yaz is klein.
-
Van elke 10.000 vrouwen die geen enkel gecombineerd hormonaal anticonceptivum
gebruiken en niet zwanger zijn, krijgen er ongeveer 2 in een periode van een jaar een
bloedstolsel.
-
Van elke 10.000 vrouwen die een gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruiken
dat levonorgestrel, norethisteron of norgestimaat bevat, krijgen er ongeveer 5-7 in een
jaar een bloedstolsel.
-
Van elke 10.000 vrouwen die een gecombineerd hormonaal anticonceptivum gebruiken
dat drospirenon bevat, zoals Yaz, krijgen er ongeveer tussen de 9 en 12 in een jaar een
bloedstolsel.
- Het risico om een bloedstolsel te krijgen is afhankelijk van uw persoonlijke medische
voorgeschiedenis (zie rubrieken `Factoren die uw risico op een bloedstolsel in een
ader/slagader verhogen' hieronder)
Risico om in een jaar een
bloedstolsel te krijgen
Vrouwen die
geen gecombineerde hormonale
Ongeveer 2 van elke
pil/pleister/ring gebruiken en niet zwanger zijn
10.000 vrouwen
Vrouwen die een combinatiepil gebruiken die
Ongeveer 5-7 van elke
levonorgestrel, norethisteron of norgestimaat bevat
10.000 vrouwen
Vrouwen die Yaz gebruiken
Ongeveer 9-12 van elke
10.000 vrouwen
Factoren die uw risico op een bloedstolsel in een ader verhogen
Het risico op een bloedstolsel met Yaz is klein, maar er zijn bepaalde omstandigheden die het risico
verhogen. Uw risico is hoger:
als u ernstig overgewicht heeft (BMI [body mass index] hoger dan 30 kg/m2)
als één van uw naaste familieleden op jonge leeftijd (bijvoorbeeld vóór het 50e jaar) een
bloedstolsel heeft gehad in een been, long of ander orgaan. In dat geval kunt u een erfelijke
stollingsstoornis hebben.
als u een operatie moet ondergaan, of als u lange tijd niet op de been bent vanwege een blessure
of ziekte, of als uw been in het gips zit. Het kan nodig zijn om vóór een operatie, of wanneer u
minder mobiel bent, enkele weken te stoppen met het gebruik van Yaz. Als u moet stoppen met
Yaz, vraag dan uw arts wanneer u weer kunt beginnen met het gebruik.
als u ouder wordt (in het bijzonder ongeveer boven de 35 jaar)
als u in de afgelopen paar weken bevallen bent.
Het risico op een bloedstolsel stijgt naarmate er meer van deze omstandigheden op u van toepassing
zijn.
Een reis per vliegtuig (langer dan 4 uur) kan uw risico op een bloedstolsel tijdelijk verhogen, vooral
als er nog enkele andere van de vermelde omstandigheden op u van toepassing zijn.
Het is belangrijk dat u het uw arts vertelt als een of meer van deze omstandigheden op u van
toepassing zijn, zelfs als u hierover twijfelt. Uw arts kan beslissen dat u moet stoppen met het gebruik
van Yaz.
Als een van de hierboven vermelde omstandigheden verandert terwijl u Yaz gebruikt, bijvoorbeeld als
een naast familielid een bloedstolsel (trombose) krijgt zonder bekende oorzaak, of als u veel in
gewicht aankomt, vertel dit dan aan uw arts.
BLOEDSTOLSEL IN EEN SLAGADER
Wat kan er gebeuren als er een bloedstolsel wordt gevormd in een slagader?
Net als een bloedstolsel in een ader, kan een bloedstolsel in een slagader ernstige problemen
veroorzaken. Het kan bijvoorbeeld een hartaanval of een beroerte veroorzaken.
Factoren die uw risico op een bloedstolsel in een slagader verhogen
Het is belangrijk dat u weet dat het risico op een hartaanval of beroerte door het gebruik van Yaz zeer
klein is, maar groter kan worden:
met toenemende leeftijd (boven ongeveer 35 jaar);
als u rookt. Als u een gecombineerd hormonaal anticonceptivum zoals Yaz gebruikt, wordt
aangeraden dat u stopt met roken. Als u niet kunt stoppen met roken en ouder bent dan
35 jaar, kan uw arts u aanraden om een ander type voorbehoedsmiddel te gebruiken;
als u overgewicht heeft;
als u hoge bloeddruk heeft;
als een lid van uw naaste familie op jonge leeftijd (vóór het 50e jaar) een hartaanval of
beroerte heeft gehad. In dat geval kunt u ook een verhoogd risico hebben om een hartaanval
of beroerte te krijgen;
als u, of een lid van uw naaste familie, een verhoogd vetgehalte in het bloed heeft (cholesterol
of triglyceriden);
als u aan migraine lijdt, vooral migraine met aura;
als u een hartaandoening heeft (hartklepaandoening, of een hartritmestoornis die
atriumfibrilleren wordt genoemd);
als u suikerziekte (diabetes) heeft.
Als meer dan één van deze omstandigheden op u van toepassing is, of als een van deze aandoeningen
bijzonder ernstig is, kan het risico op het krijgen van een bloedstolsel zelfs nog verder verhoogd zijn.
Als een van de hierboven vermelde omstandigheden verandert terwijl u Yaz gebruikt, bijvoorbeeld als
u begint met roken of als een naast familielid een bloedstolsel (trombose) krijgt zonder bekende
oorzaak, of als u veel in gewicht aankomt, vertel dit dan aan uw arts.
Yaz en kanker
Bij vrouwen die een combinatiepil gebruiken, wordt iets vaker borstkanker geconstateerd, maar het is
niet bekend of dit wordt veroorzaakt door het pilgebruik. Het kan bijvoorbeeld ook zijn dat er meer
tumoren worden ontdekt bij vrouwen die een combinatiepil gebruiken omdat zij vaker door hun arts
worden onderzocht. Het vóórkomen van borstkanker wordt geleidelijk aan minder na het stoppen met
een combinatiepil. Het is belangrijk om regelmatig uw borsten te controleren. Als u een knobbeltje
voelt, moet u contact opnemen met uw arts.
In zeldzame gevallen zijn bij pilgebruiksters goedaardige levertumoren gevonden en in nog
zeldzamere gevallen kwaadaardige levertumoren. Neem contact op met uw arts als u ongewoon
hevige buikpijn krijgt.
Psychische stoornissen
Sommige vrouwen die hormonale anticonceptiemiddelen waaronder Yaz gebruiken, hebben melding
gemaakt van depressie of neerslachtigheid. Depressie kan ernstig zijn en kan soms tot
zelfmoordgedachten leiden. Als u stemmingswisselingen en symptomen van depressie ervaart, neem
dan zo snel mogelijk contact op met uw arts voor verder medisch advies.
Tussentijds bloedverlies
Tijdens de eerste paar maanden dat u Yaz gebruikt, kunt u onverwacht een bloeding krijgen
(bloedverlies buiten de placebodagen). Als dit bloedverlies niet alleen tijdens de eerste paar maanden
optreedt, of als het pas na enkele maanden voor het eerst optreedt, moet uw arts onderzoeken wat de
oorzaak is.
Wat u moet doen als u geen bloeding krijgt tijdens de placebodagen
Als u alle lichtroze, werkzame tabletten op de juiste manier heeft ingenomen, als u niet heeft
overgegeven, geen ernstige diarree heeft gehad en als u geen andere geneesmiddelen heeft gebruikt, is
het hoogst onwaarschijnlijk dat u zwanger bent.
Als de verwachte bloeding twee keer achter elkaar niet komt, kunt u zwanger zijn. Neem direct
contact op met uw arts. Begin pas met de volgende blisterverpakking als u zeker weet dat u niet
zwanger bent.
Gebruikt u nog andere geneesmiddelen?
Vertel uw arts altijd welke medicijnen en kruidenmiddelen u al gebruikt. Vertel ook elke andere arts
of tandarts die u een ander medicijn voorschrijft (of de apotheker) dat u Yaz inneemt. Zij kunnen u
vertellen of het nodig is om extra anticonceptiemaatregelen te nemen (bijvoorbeeld condooms) en, als
dat het geval is, hoe lang u dit moet doen, en, of het gebruik van een ander geneesmiddel dat u nodig
heeft, moet worden gewijzigd.
Sommige medicijnen
- kunnen een invloed hebben op de hoeveelheid Yaz in het bloed
- kunnen
de bescherming tegen een zwangerschap verminderen
- kunnen onverwacht bloedverlies veroorzaken.
Het gaat hierbij om
medicijnen voor de behandeling van:
o
epilepsie (bijvoorbeeld primidon, fenytoïne, barbituraten, carbamazepine, oxcarbazepine)
o
tuberculose (bijvoorbeeld rifampicine)
o
HIV en Hepatitis C Virus-infecties (zogenaamde protease inhibitoren en non-nucleoside
reverse transcriptase inhibitoren, zoals ritonavir, nevirapine, efavirenz)
o
schimmel infecties (bijv. griseofulvine, ketoconazol)
o
artritis, artrose (etoricoxib)
o
hoge bloeddruk in de longbloedvaten (bosentan)
en het kruidenmiddel sint-janskruid
Yaz kan de
werking van andere medicijnen
beïnvloeden, bijvoorbeeld
medicijnen met cyclosporine
het anti-epilepsiemiddel lamotrigine (dit kan leiden tot het vaker optreden van aanvallen)
theofylline (wordt gebruikt om ademhalingsproblemen te behandelen)
tizanidine (wordt gebruikt om spierpijn en/of spierkrampen te behandelen).
Gebruik Yaz niet als u hepatitis C heeft en geneesmiddelen inneemt die ombitasvir/paritaprevir/
ritonavir en dasabuvir of glecaprevir/pibrentasvir bevatten, omdat dit de resultaten bij bloedonderzoek
van de leverfunctie kan verhogen (stijging van het leverenzym ALT). Uw arts zal u een ander type
voorbehoedmiddel voorschrijven voordat u de behandeling met deze geneesmiddelen start. Yaz kan
ongeveer 2 weken na het beëindigen van deze behandeling worden hervat. Zie de rubriek `Gebruik
Yaz niet'.
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt.
Waarop moet u letten met eten en drinken?
Yaz kan met of zonder voedsel ingenomen worden, zo nodig met een beetje water.
Laboratoriumonderzoeken
Als er bloedonderzoek bij u moet worden gedaan, vertel dan uw arts of het laboratoriumpersoneel dat
u de pil gebruikt. Anticonceptiepillen kunnen namelijk de uitslagen van sommige onderzoeken
beïnvloeden.
Zwangerschap
Als u zwanger bent, mag u Yaz niet gebruiken. Als u zwanger wordt terwijl u Yaz gebruikt, moet u
hier direct mee stoppen en contact met uw arts opnemen. Als u zwanger wilt raken, kunt u met Yaz
stoppen wanneer u maar wilt (zie ook pagina 14 Als u stopt met het gebruik van Yaz').
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt.
Borstvoeding
Het gebruik van Yaz wordt over het algemeen niet aangeraden als u borstvoeding geeft. Als u de pil
wilt gebruiken terwijl u borstvoeding geeft, moet u contact opnemen met uw arts.
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt.
Rijvaardigheid en het gebruik van machines
Er is geen informatie die erop wijst dat Yaz invloed heeft op autorijden of het gebruik van machines.
Yaz bevat lactose
Indien uw arts u heeft meegedeeld dat u bepaalde suikers niet verdraagt, neem dan contact op met uw
arts voordat u dit middel inneemt.
3.
Hoe neemt u Yaz in?
Elke blisterverpakking bevat 24 werkzame lichtroze filmomhulde tabletten en 4 witte filmomhulde
placebotabletten.
De twee verschillend gekleurde tabletten van Yaz zitten op volgorde. Een blisterverpakking bevat 28
tabletten.
Neem elke dag 1 tablet Yaz, zo nodig met een beetje water. U mag de tabletten met of zonder voedsel
innemen, maar u moet de tabletten elke dag rond hetzelfde tijdstip innemen.
Haal de tabletten niet door elkaar: neem een lichtroze tablet tijdens de eerste 24 dagen en daarna
een witte tablet tijdens de laatste 4 dagen. Daarna moet u direct met een nieuwe blisterverpakking
beginnen (24 lichtroze en daarna 4 witte tabletten). Er is dus geen stopperiode tussen twee
blisterverpakkingen.
Vanwege de verschillende samenstelling van de tabletten is het noodzakelijk om met de eerste tablet
links bovenaan te beginnen én om de tabletten elke dag in te nemen. Volg de richting van de pijlen op
de blisterverpakking voor de juiste volgorde van inname.
Voorbereiding van de blisterverpakking
Om de dagelijkse inname van de pil te kunnen bijhouden, krijgt u bij elke blisterverpakking Yaz
zeven stickers elk met de zeven dagen van de week erop.
Kies de weeksticker die begint met de dag waarop u begint met het innemen van de tabletten.
Bijvoorbeeld: als u op woensdag begint, gebruikt u de weeksticker die met `Wo/Me/Mi' begint.
Plak de weeksticker bovenaan de Yaz blisterverpakking waar staat geschreven Plaats hier de
weeksticker' zodanig dat de eerste dag boven de tablet met 1' zit.
Boven elke tablet staat nu een dag aangegeven. U kunt daardoor zien of u een bepaalde pil heeft
ingenomen. De pijlen geven de innamevolgorde van de tabletten aan.
Tijdens de 4 dagen waarop u een witte placebotablet inneemt (de placebodagen), moet er een
bloeding beginnen (een zogenaamde onttrekkingsbloeding). Deze begint meestal op de tweede of
derde dag na de laatste lichtroze, werkzame tablet Yaz. Als u eenmaal de laatste witte tablet heeft
ingenomen, moet u met de volgende blisterverpakking beginnen, of uw bloeding voorbij is of niet. Dit
betekent dat u steeds op dezelfde dag van de week met een blisterverpakking moet beginnen en dat de
onttrekkingsbloeding elke maand op dezelfde dagen zou moeten vallen.
Als u Yaz op deze manier gebruikt, bent u ook tijdens de 4 dagen waarop u een placebotablet gebruikt
tegen zwangerschap beschermd.
Wanneer kunt u beginnen met de eerste blisterverpakking
U heeft de afgelopen maand geen anticonceptiemiddel met hormonen gebruikt
Begin met Yaz op de eerste dag van de cyclus (dit is de eerste dag van uw menstruatie). Als u
op de eerste dag van uw menstruatie met Yaz begint, bent u meteen beschermd tegen
zwangerschap. U mag ook op dag 2-5 van de cyclus beginnen, maar dan moet u de eerste 7
dagen wel een extra voorbehoedmiddel (bijvoorbeeld een condoom) gebruiken.
Overschakeling van een gecombineerd hormonaal anticonceptiemiddel, gecombineerde vaginale
anticonceptiering of anticonceptiepleister
U kunt het beste met Yaz beginnen op de dag na de laatste werkzame tablet (de laatste tablet
met werkzame bestanddelen) van uw vorige pil, maar niet later dan op de dag na de tabletvrije
dagen van uw vorige pil (of na de laatste niet-werkzame tablet van uw vorige pil). Als u
overschakelt van een gecombineerde vaginale anticonceptiering of anticonceptiepleister, moet
u het advies van uw arts volgen.
Overschakeling van een anticonceptiemethode met alleen een progestageen hormoon
(anticonceptiepil met alleen een progestageen hormoon (ook wel `minipil' genoemd), prikpil,
implantaat of een progestageen-afgevend spiraaltje)
Overschakelen van een anticonceptiepil met alleen een progestageen hormoon mag elke dag,
bij een implantaat of spiraaltje op de dag waarop dit wordt verwijderd en bij de prikpil op de
dag waarop u de volgende injectie zou moeten krijgen. In alle gevallen moet u de eerste 7
dagen van het pilgebruik wél een extra voorbehoedmiddel (bijvoorbeeld een condoom)
gebruiken.
Na een miskraam of abortus
Volg het advies van uw arts.
Na een bevalling
Als u bent bevallen, kunt u na 21 tot 28 dagen met Yaz beginnen. Als u na dag 28 begint, moet
u de eerste 7 dagen waarop u Yaz gebruikt een zogenaamde barrièremethode (bijvoorbeeld een
condoom) gebruiken.
Als u na een bevalling seks heeft gehad voordat u (weer) met Yaz bent begonnen, moet het
eerst zeker zijn dat u niet zwanger bent of u moet wachten tot uw volgende menstruatie.
Als u borstvoeding geeft en u na een bevalling (weer) met Yaz wilt beginnen:
Lees het hoofdstuk Borstvoeding', pagina 10.
Vraag uw arts wat u moet doen als u niet zeker weet wanneer u kunt beginnen.
Heeft u te veel van Yaz ingenomen?
Er is geen melding gemaakt van ernstige schadelijke gevolgen van het innemen van te veel Yaz-
tabletten.
Als u meerdere tabletten ineens inneemt, kan u zich misselijk voelen, braken of bloed verliezen uit de
vagina. Zelfs meisjes die nog geen menstruaties hebben en per ongeluk dit geneesmiddel hebben
ingenomen, kunnen een dergelijke bloeding vertonen.
Als u te veel Yaz-tabletten heeft ingenomen, of als u ontdekt dat een kind een aantal tabletten heeft
ingenomen, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts of apotheker of het Antigifcentrum (
070/245.245).
Bent u vergeten Yaz in te nemen?
De laatste 4 tabletten op de
vierde rij van de blisterverpakking zijn de placebotabletten. Als u één van
deze tabletten vergeet, heeft dit geen invloed op de betrouwbaarheid van Yaz. Gooi de vergeten
placebotablet weg.
Als u een lichtroze, werkzame tablet (tabletten 1-24 van uw blisterverpakking) vergeet, moet u het
volgende doen:
Als u
minder dan 24 uur te laat bent met het innemen van een tablet, is de bescherming tegen
zwangerschap niet verminderd. Neem die tablet in zodra u eraan denkt en neem de volgende
tabletten weer op het gebruikelijke tijdstip in.
Als u
meer dan 24 uur te laat bent met het innemen van een tablet, kan de bescherming tegen
zwangerschap verminderd zijn. Hoe groter het aantal vergeten tabletten, hoe groter de kans
wordt op een zwangerschap.
De kans op onvoldoende bescherming tegen zwangerschap is het grootst als u een lichtroze tablet
vergeet aan het begin of aan het einde van de blisterverpakking. Daarom moet u de volgende regels
opvolgen (zie ook het schema op pagina 14):
Meer dan één tablet vergeten in deze blisterverpakking
Neem contact op met uw arts.
Eén tablet vergeten tijdens dag 1-7 (eerste rij tabletten)
Neem de vergeten tablet in zodra u eraan denkt, ook als dit zou betekenen dat u twee tabletten op
hetzelfde moment moet innemen. Neem de volgende tabletten weer op het gebruikelijke tijdstip in, en
gebruik de volgende 7 dagen een
extra voorbehoedmiddel, bijvoorbeeld een condoom. Als u in de
week vóór de vergeten tablet seks heeft gehad, moet u er rekening mee houden dat u zwanger zou
kunnen zijn. Neem in dit geval contact op met uw arts.
Eén tablet vergeten tijdens dag 8-14 (tweede rij tabletten)
Neem de vergeten tablet in zodra u eraan denkt, zelfs als dat betekent dat u twee tabletten op
hetzelfde moment moet innemen. Neem de volgende tabletten weer op het gebruikelijke tijdstip in.
De bescherming tegen zwangerschap is niet verminderd en u hoeft geen extra voorbehoedmiddelen te
gebruiken.
Eén tablet vergeten tijdens dag 15-24 (derde of vierde rij tabletten)
U kunt uit twee mogelijkheden kiezen:
1. Neem de vergeten tablet in zodra u eraan denkt, ook als dat betekent dat u twee tabletten op
hetzelfde moment moet innemen. Neem de volgende tabletten weer op het gebruikelijke
tijdstip in. In plaats van de witte placebotabletten uit deze blisterverpakking in te nemen,
gooit u ze weg en begint u met de volgende blisterverpakking (startdag is een andere dag).
Zeer waarschijnlijk krijgt u aan het eind van de tweede blisterverpakking een menstruatie
(onttrekkingsbloeding), terwijl u de witte placebotabletten inneemt, maar u kunt last krijgen
van spotting (bloeddruppels of -vlekjes) of een doorbraakbloeding tijdens de tweede
blisterverpakking.
2. U kunt ook stoppen met de werkzame, lichtroze tabletten en direct verder gaan met de 4
witte placebotabletten
(noteer vóór u met deze placebotabletten begint, de dag waarop u
uw tablet bent vergeten). Als u op uw vaste startdag met een nieuwe blisterverpakking wilt
beginnen, kunt u de placebotabletten minder dan 4 dagen innemen.
Als u één van deze twee adviezen opvolgt, blijft u beschermd tegen zwangerschap.
Als u één van de tabletten in een blisterverpakking bent vergeten en u geen bloeding krijgt tijdens
de eerstvolgende placebodagen, kan dit betekenen dat u zwanger bent. U moet contact
opnemen met uw arts voordat u aan de volgende blisterverpakking begint.
Wat u moet doen in geval van overgeven of ernstige diarree
Als u binnen 3-4 uur na het innemen van een werkzame lichtroze tablet overgeeft of ernstige diarree
krijgt, is er een kans dat de werkzame bestanddelen van de pil niet volledig in uw lichaam zijn
opgenomen. Deze situatie is bijna dezelfde als het vergeten van een tablet. Na overgeven of diarree
moet u zo snel mogelijk een andere lichtroze tablet uit een reserveblisterverpakking innemen. Als het
mogelijk is, moet u deze innemen binnen 24 uur na het tijdstip waarop u normaal uw pil inneemt. Als
dit niet mogelijk is, of als de 24 uur al voorbij zijn, moet u het advies opvolgen dat wordt gegeven
onder Bent u vergeten Yaz in te nemen?', pagina 12.
Uitstellen van de menstruatie: wat u moet weten
Het is mogelijk om uw menstruatie (onttrekkingsbloeding) uit te stellen, hoewel het niet wordt
aangeraden. Uitstel is mogelijk door de witte placebotabletten van rij 4 niet in te nemen en direct
verder te gaan met een nieuwe blisterverpakking Yaz en deze helemaal te gebruiken. Tijdens het
gebruik van de tweede blisterverpakking kunt u last krijgen van spotting (bloeddruppels of -vlekjes)
of een doorbraakbloeding. Maak de tweede blisterverpakking af door de 4 witte tabletten van de 4e rij
in te nemen. Begin daarna met een nieuwe blisterverpakking.
U kunt uw arts om advies vragen voordat u beslist om uw menstruatie uit te stellen.
De begindag van uw menstruatie veranderen: wat u moet weten
Als u de tabletten volgens de aanwijzingen inneemt, zal uw menstruatie tijdens de placebodagen
beginnen. Als u de begindag van uw bloeding moet veranderen, verminder dan het aantal
placebodagen - waarop u de witte placebotabletten inneemt - (maar maak er nooit meer van - 4 is het
maximum aantal dagen!). Bijvoorbeeld: als u met de placebotabletten op een vrijdag begint en u wilt
dat verschuiven naar dinsdag (3 dagen eerder) dan moet u 3 dagen eerder dan gebruikelijk met een
nieuwe blisterverpakking beginnen. Het is mogelijk dat u tijdens deze periode geen bloeding krijgt. U
kunt in dat geval last krijgen van spotting (bloeddruppels of -vlekjes) of een doorbraakbloeding.
Als u niet zeker weet wat u moet doen, vraag dan uw arts om advies.
Als u stopt met het innemen van Yaz
U kunt op elk gewenst moment stoppen met het gebruik van Yaz. Als u niet zwanger wilt raken,
vraag dan uw arts om advies over andere betrouwbare voorbehoedmiddelen. Als u zwanger wilt
raken, stop dan met het gebruik van Yaz en wacht tot u een menstruatie heeft, voordat u probeert
zwanger te raken. U kunt dan gemakkelijker de verwachte geboortedatum uitrekenen.
Heeft u nog andere vragen over het gebruik van dit geneesmiddel? Neem dan contact op met uw art
of apotheker.
4.
Mogelijke bijwerkingen
Zoals elk geneesmiddel kan ook dit geneesmiddel bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen
daarmee te maken.
Krijgt u een bijwerking, vooral als deze ernstig van aard is en lang aanhoudt, of treedt er een
verandering op in uw gezondheidstoestand waarvan u denkt dat die veroorzaakt kan worden door
Yaz? Neem dan contact op met uw arts.
Alle vrouwen die gecombineerde hormonale anticonceptiva gebruiken hebben een hoger risico op
bloedstolsels in de aders (veneuze trombo-embolie [VTE]) of bloedstolsels in de slagaders (arteriële
trombo-embolie [ATE]). Zie voor meer informatie over de verschillende risico's van het gebruik van
gecombineerde hormonale anticonceptiva rubriek 2 "Wanneer mag u dit middel niet gebruiken of
moet u er extra voorzichtig mee zijn?".
Hieronder volgt een lijst met bijwerkingen die in verband zijn gebracht met het gebruik van Yaz.
Vaak voorkomende bijwerkingen (komen voor bij 1 tot 10 op de 100 gebruiksters):
- stemmingswisselingen
- hoofdpijn
- misselijkheid
- pijnlijke borsten, menstruatieklachten zoals onregelmatig optredende menstruaties,
wegblijven van de bloeding.
Soms voorkomende bijwerkingen (komen voor bij 1 tot 10 op de 1000 gebruiksters):
- depressie, zenuwachtigheid, slaperigheid
- duizeligheid, `slapen' van een deel van het lichaam
- migraine, spataderen, hoge bloeddruk
- buikpijn, overgeven, gestoorde spijsvertering, winderigheid, maagontsteking, diarree
- acne, jeuk, huiduitslag
- pijnen en pijntjes zoals rugpijn en pijn in de ledematen, spierkramp
- vaginale schimmelinfectie, pijn onder in de buik (bekken), groter worden van de borsten,
goedaardige knobbeltjes in de borst, bloedverlies uit de vagina (wat meestal overgaat als u
verder gaat met de behandeling), afscheiding uit de vagina, opvliegers, ontsteking van de
vagina (vaginitis), menstruatiestoornissen, pijnlijke menstruatie, lichtere bloedingen, zware
bloedingen, vaginale droogheid, afwijkend uitstrijkje, minder zin in seks (verlaagd libido)
- gebrek aan energie, meer zweten dan normaal, vocht vasthouden
- toename van het lichaamsgewicht.
Zelden voorkomende bijwerkingen (komen voor bij 1 tot 10 op de 10000 gebruiksters):
- schimmelinfectie (candida)
- bloedarmoede, stijging van het aantal bloedplaatjes in het bloed
- allergische reactie
- stoornis van de hormoonhuishouding
- verhoogde eetlust, minder eetlust, abnormaal hoge hoeveelheid kalium in het bloed,
abnormaal lage hoeveelheid natrium in het bloed
- het niet kunnen bereiken van een orgasme, slapeloosheid
- draaiduizeligheid, beven
- oogaandoeningen zoals bijvoorbeeld ontsteking van het ooglid, droge ogen
- versnelde hartslag
- aderontsteking, bloedneus, flauwvallen
- vergrote buik, aandoening van het spijsverteringskanaal, opgeblazen gevoel, buikwandbreuk,
schimmelinfectie in de mond, obstipatie (`verstopt zitten'), droge mond
- pijn aan de galwegen of galblaas, ontsteking van de galblaas
- geelbruine pigmentvlekken op de huid, eczeem, haaruitval, acne-achtige ontsteking van de
huid, droge huid, huidontsteking met knobbeltjes, overmatige lichaamsbeharing,
huidaandoening, striemen op de huid, ontsteking van de huid, ontsteking van de huid door
overgevoeligheid voor licht, knobbeltjes in de huid
- pijn of moeite bij het vrijen, ontsteking van de vagina (vulvovaginitis), bloedverlies na het
vrijen, onttrekkingsbloeding, cysten (holtes/blazen met vloeibare inhoud) in de borst,
toegenomen aantal borstcellen (hyperplasie), kwaadaardige knobbeltjes in de borst,
abnormale groei van het slijmvlies van de baarmoederhals, slinken van het
baarmoederslijmvlies, cysten in de eileiders, groter worden van de baarmoeder
- zich niet lekker voelen
- afname van het lichaamsgewicht
- schadelijke bloedstolsels in een ader of slagader, bijvoorbeeld:
o in een been of voet (bijv. diepe veneuze trombose)
o in een long (bijv. longembolie)
o hartaanval
o beroerte
o 'mini-stroke' of tijdelijke symptomen zoals bij een beroerte, bekend als TIA
(transiënte ischemische aanval)
o bloedstolsels in de lever, maag/darmen, nieren of ogen.
De kans om een bloedstolsel te krijgen is groter als er andere omstandigheden op u van toepassing
zijn die dit risico verhoogt (zie rubriek 2 voor meer informatie over de omstandigheden die het risico
op bloedstolsels verhogen en de symptomen van een bloedstolsel).
De volgende bijwerkingen zijn ook gemeld, maar hoe vaak ze voorkomen kan met de beschikbare
gegevens niet worden bepaald: overgevoeligheid, erythema multiforme (gekenmerkt door huiduitslag
met cirkelvormige roodheid of blaren).
Het melden van bijwerkingen
Krijgt u last van bijwerkingen, neem dan contact op met uw arts of apotheker. Dit geldt ook voor
mogelijke bijwerkingen die niet in deze bijsluiter staan. U kunt bijwerkingen ook rechtstreeks melden
via het nationale meldsysteem. Door bijwerkingen te melden, kunt u ons helpen meer informatie te
verkrijgen over de veiligheid van dit geneesmiddel.
België
Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten
Afdeling Vigilantie
Postbus 97
B-1000 Brussel Madou
Website: www.eenbijwerkingmelden.be
E-mail: adr@fagg.be
Luxembourg
Centre Régional de Pharmacovigilance de Nancy
Bâtiment de Biologie Moléculaire et de Biopathologie (BBB)
CHRU de Nancy Hôpitaux de Brabois
Rue du Morvan
54 511 VANDOEUVRE LES NANCY CEDEX
Tél : (+33) 3 83 65 60 85 / 87
E-mail : crpv@chru-nancy.fr
of
Direction de la Santé
Division de la Pharmacie et des Médicaments
20, rue de Bitbourg
L-1273 Luxembourg-Hamm
Tél. : (+352) 2478 5592
E-mail : pharmacovigilance@ms.etat.lu
Link naar het formulier: https://guichet.public.lu/fr/entreprises/sectoriel/sante/medecins/notification-
effets-indesirables-medicaments.html
5.
Hoe bewaart u Yaz?
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Er zijn geen speciale bewaarcondities voor dit geneesmiddel.
Gebruik dit geneesmiddel niet meer na de uiterste houdbaarheidsdatum. Die is te vinden op de
verpakking na EXP'. Daar staat een maand en een jaar. De laatste dag van die maand is de uiterste
houdbaarheidsdatum.
Spoel geneesmiddelen niet door de gootsteen of de WC en gooi ze niet in de vuilnisbak. Vraag uw
apotheker wat u met geneesmiddelen moet doen die u niet meer gebruikt. Ze worden dan op een
verantwoorde manier vernietigd en komen niet in het milieu terecht.
6.
Inhoud van de verpakking en overige informatie
Welke stoffen zitten er in Yaz?
D
e werkzame stoffen in Yaz zijn ethinylestradiol (als betadexcladraat) en drospirenon.
Elke lichtroze werkzame filmomhulde tablet bevat 0,020 milligram ethinylestradiol (als
betadexcladraat) en 3 milligram drospirenon.
De witte filmomhulde tabletten bevatten geen werkzame bestanddelen.
D
e andere stoffen in Yaz zijn:
Lichtroze werkzame filmomhulde tabletten:
Tabletkern: lactosemonohydraat, maïszetmeel, magnesiumstearaat (E470b)
Filmomhulling: hypromellose (E464), talk (E553b), titaniumdioxide (E171) en rood ijzeroxide
(E172).
Witte niet-werkzame filmomhulde tabletten:
Tabletkern: lactosemonohydraat, microkristallijne cellulose, magnesiumstearaat (E470b). Zie
rubriek 2 'Yaz bevat lactose'.
Filmomhulling: hypromellose (E464), talk (E553b) en titaniumdioxide (E171).
Hoe ziet Yaz er uit en hoeveel zit er in een verpakking?
Elke Yaz blisterverpakking bevat 24 lichtroze werkzame filmomhulde tabletten op de 1e, 2e, 3e
en 4e rij van de blisterverpakking en 4 witte niet-werkzame filmomhulde tabletten op rij 4.
Yaz tabletten, zowel de lichtroze als de witte, zijn filmomhulde tabletten: de kern van de tablet
is omhuld.
De werkzame tabletten zijn lichtroze en rond met bolronde zijden, waarvan één zijde voorzien
is van de letters DS' in een regelmatige zeshoek.
De placebotabletten zijn wit en rond met bolronde zijden, waarvan één zijde voorzien is van de
letters DP' in een regelmatige zeshoek.
Yaz is verkrijgbaar in verpakkingen van 1, 3, 6 en 13 blisterverpakkingen met elk 28 tabletten.
Niet alle genoemde verpakkingsgroottes hoeven in de handel te worden gebracht.
Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant
Houder van de vergunning voor het in de handel:
Bayer SA-NV
J.E. Mommaertslaan 14
B-1831 Diegem (Machelen)
Fabrikant:
Bayer AG
Müllerstrasse 178
13353 Berlin, Duitsland
Bayer Weimar GmbH und Co. KG
Döbereinerstrasse 20
99427 Weimar, Duitsland
Nummer van de vergunning voor het in de handel brengen
BE321386
Afleveringswijze
Geneesmiddel op medisch voorschrift
Dit geneesmiddel is geregistreerd in de lidstaten van de EEA onder de volgende namen:
Bulgarije, Duitsland, Estland, Frankrijk, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta,
Polen, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje, Tsjechische Republiek:
YAZ
Oostenrijk, België, Finland, Kroatië, Noorwegen, Portugal, Zweden:
Yaz
Nederland:
YAZ 24+4
Deze bijsluiter is voor het laatst goedgekeurd in 10/2021.